کاهش حدود ۵۰ درصدی بارش‌های زمستانه در ایران

بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی در پی فعالیت سامانه بارشی در کشور طی هفت روز گذشته منتهی به  ۲۴ دی، به‌طور میانگین ۵.۵ میلیمتر بارندگی ثبت شد این در حالیست که این میزان در بلندمدت ۱۰.۴ میلیمتر بود بنابراین بارندگی‌ها در این بازه زمانی ۴۶.۶ درصد کاهش داشته است. میانگین بارش‌های ماه جاری ۱۱ میلیمتر ثبت شده اما میانگین بارندگی‌های بلندمدت ۲۵.۹ میلیمتر است و این میزان بارندگی‌ها نشانگر کاهش ۵۷.۳ میلیمتری بارندگی‌ها نسبت به بلند مدت در همین بازه زمانی است.

از ابتدای سال آبی جاری (از ابتدای مهرماه تاکنون) نیز به‌طور میانگین ۴۴.۴ میلیمتر بارندگی ثبت شده و بارندگی‌های بلند مدت ۸۴.۹ میلیمتر بوده بنابراین میزان بارندگی‌ها نسبت به بلندمدت ۴۷.۷ درصد کاهش داشته است.

کاهش حدود ۵۰ درصدی بارش‌های زمستانه/ لزوم مدیریت مصرف آب
مقایسه بارش تجمعی کشور از ابتدای سال آبی جاری با سال گذشته و دوره بلندمدت تا ۲۴ دی

میزان بارندگی‌ در کلانشهرها

در کلانشهر اصفهان  طی هفت روز منتهی به ۲۴ دی، ۱.۱ میلیمتر بارندگی ثبت شده است که نسبت به میانگین بارش ۸.۳ میلیمتری بلندمدت، ۷.۲ میلیمتر کاهش داشته است. این کلانشهر از ابتدای فصل جاری تاکنون نیز به‌طورمیانگین ۲.۵ میلیمتر بارندگی دریافت کرده که نسبت به میانگین بارش ۱۹ میلیمتری بلندمدت ۱۶.۵ میلیمتر کاهش داشته است. اصفهان همچنین از ابتدای سال آبی جاری نیز به طور میانگین ۲۰.۸  بارندگی دریافت کرده است که نسبت به بارش‌های ۶۱.۹ میلیمتری بلندمدت ۴۱.۱ میلیمتر کاهش بارندگی داشته‌ایم. باتوجه به اینکه طی سال گذشته در این بازه زمانی ۵۶.۱ میلیمتر بارندگی ثبت شده بود، میانگین بارندگی در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته ۳۵.۴  میلیمتر کمتر شده است.

شیراز نیز  طی هفت روز منتهی به ۲۴ دی حدود ۰.۱ میلیمتر بارندگی دریافت کرده و نسبت به میانگین بلندمدت که ۳۷.۴ میلیمتر است، بارش‌ها کاهش یافته است. این کلانشهر از ابتدای ماه جاری و فصل جاری تاکنون نیز تنها ۱.۹ میلیمتر بارندگی داشته که در مقایسه بارش‌های ۸۰.۹ میلیمتری بلندمدت ۷۹ میلیمتر کمتر شده است. میانگین بارش در این کلانشهر از ابتدای سال آبی جاری تاکنون نیز ۵۳.۴ میلیمتر بوده است بنابراین نسبت به بارندگی ۲۱۴.۸ میلیمتری بلندمدت ۱۶۱.۴ میلیمتر کاهش دارد. بارش‌های سال جاری این کلانشهر نیز نسبت به سال گذشته که ۲۴۳.۲ میلیمتر بارندگی دریافت کرده  ۱۸۹.۸ میلیمتر کمتر شده است.

اهواز  طی هفت روز منتهی به ۲۴ دی  ۰.۵ میلیمتر بارندگی دریافت کرده است. این کلانشهر در بلندمدت به‌طور میانگین ۱۰.۸ میلیمتر بارندگی در این بازه زمانی داشته بنابراین بارش‌ها طی هفت روز گذشته ۱۰.۳ میلیمتر کاهش یافته است. این کلانشهر از ابتدای ماه جاری ۱۰.۸ میلیمتر بارندگی دریافت کرد که در مقایسه با بارش‌های ۳۴ میلیمتری بلندمدت ۲۳.۲ میلیمتر بارش‌ها کاهش داشته است. بارش‌های ۷۰.۵ میلیمتری اهواز از ابتدای سال آبی جاری تاکنون نسبت به میانگین ۱۱۱.۶ میلیمتری بلندمدت  ۴۱.۱ میلیمتر کاهش را نشان می‌دهد. به‌طور کلی این بارش‌ها نسبت به سال گذشته که ۷۴.۷ میلیمتر بارندگی ثبت شده بود، ۴.۱ میلیمتر کاهش را ثبت کرده است.

کرج طی هفت روز منتهی به ۲۴ دی‌ماه ۲۴.۷ بارندگی دریافت کرده و نسبت به بارش‌های ۱۱.۴ میلیمتری میانگین بلندمدت به میزان۸.۱ میلیمتر افزایش بارندگی داشته است. در این کلانشهر از ابتدای ماه جاری تاکنون ۲۷.۴ میلیمتر بارندگی ثبت شده که نسبت به بارش‌های بلندمدت ۲۷.۴  کاهش یافته است. این کلانشهر از ابتدای سال آبی جاری نیز ۱۰۲.۴ میلیمتر بارندگی دریافت کرده و بارش‌های آن نسبت به میانگین بارش‌های ۱۵۷.۲ میلیمتری بلندمدت ۵۴.۸ میلیمتر کمتر شده است. با وجود این کم‌بارشی‌ها نسبت به سال گذشته که این شهرستان ۶۶.۸ میلیمتر بارندگی دریافت کرده بود، بارش‌های سال جاری ۳۵.۶ میلیمتر افزایش را نشان می‌دهد.

کلانشهر تهران طی هفت منتهی به ۲۴ دی‌ماه ۱۲.۶ میلیمتر بارندگی دریافت کرده است. میزان بارندگی‌های این استان در بلندمدت ۸ میلیمتر و درواقع بارش‌های این بازه زمانی نسبت به میانگین بلندمدت ۴.۶ میلیمتر افزایش داشته است. کلانشهر تهران از ابتدای فصل جاری با بارش ۱۴.۵ میلیمتری نسبت به میانگین بارش‌های ۲۲.۲ میلیمتری بلندمدت  ۷.۷  میلیمتر کاهش بارندگی ثبت کرده است. این کلانشهر همچنین در سال آبی جاری ۴۷.۱ میلیمتر بارندگی داشته و نسبت به بارش‌های ۹۵.۲ میلیمتری بلندمدت ۴۸.۱ میلیمتر کاهش بارندگی در این کلانشهر ثبت شده است. در حالی  که سال گذشته در همین بازه زمانی تهران ۳۴.۸ میلیمتر بارندگی داشت، بارش در سال آبی جاری ۱۲.۳ میلیمتر افزایش یافته است.

تبریز طی هفت روز منتهی به ۲۴ دی‌ماه  ۱۴.۸ میلیمتر بارندگی دریافت کرده که در مقایسه با میانگین بارش ۳.۷ میلیمتری بلندمدت ۱۱.۱ میلیمتر افزایش داشته است. از ابتدای ماه جاری تاکنون نیز ۳۳.۶ میلیمتر بارندگی در این کلانشهر ثبت شده که در مقایسه با بارش ۱۲.۸ میلیمتری بلندمدت ۲۰.۸ میلیمتر افزایش داشته است. تبریز از ابتدای سال آبی جاری ۸۱.۲ میلیمتر بارندگی دریافت کرده و میزان میانگین بارندگی در این بازه زمانی طی بلندمدت ۷۳.۷ میلیمتر بوده بنابراین بارش‌های سال آبی جاری نسبت به بلندمدت ۷.۵ میلیمتر افزایش بارش داشته این در حالیست که سال گذشته در همین بازه زمانی تبریز ۳۳.۲ میلیمتر بارندگی داشت بنابراین بارش در سال آبی جاری ۴۸ میلیمتر بیشتر شده است.

مشهد طی هفت روزمنتهی به ۲۴ دی‌ماه تنها ۰.۲ میلیمتر بارش دریافت کرده است که در مقایسه با بارش ۶.۱  میلیمتری بلندمدت ۵.۹ میلیمترکاهش داشته است. این کلانشهر از ابتدای ماه و فصل جاری ۸.۴ میلیمتر بارندگی داشته و نسبت به میانگین بارش‌های ۱۵.۱ میلیمتری بلندمدت ۶.۷ میلیمتر بارندگی‌های آن کاهش یافته است. این کلانشهر از ابتدای فصل جاری نیز به طور میانگین ۲۶.۳ میلیمتر بارندگی دریافت کرده این در حالیست که در بلندمدت  ۵۰.۵ میلیمتر بارندگی ثبت کرده بنابراین میزان میانگین بارندگی‌ها در این بازه زمانی نسبت به بلندمدت ۲۴.۲ میلیمتر کاهش داشته است اما در مقایسه با بارش‌های ۱۹.۸ میلیمتری سال گذشته نیز ۶.۵ میلیمتر افزایش بارندگی داشته است.

دریافت بارش‌های بیش از حد نرمال نسبت به بلندمدت در ۳ استان

در سطح کشور، چهار استان نسبت به بلندمدت افزایش بارندگی داشتند که بیشترین میزان به استان گلستان با ۱۷۶.۳ میلیمتر بارندگی مربوط است. بارش‌های ثبت شده در بازه زمانی بلندمدت این استان ۱۵۳.۸ میلمتر است بنابراین بارندگی‌های سال جاری نسبت به میانگین بلندمدت ۲۲.۵ میلیمتر معادل با ۱۴.۶ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه بارش‌های این استان در سال گذشته ۱۱۴.۳ میلیمتر بود، میانگین بارش‌های سال جاری نسبت به سال گذشته ۶۲.۱ میلیمتر معادل با ۵۴.۳ درصد افزایش داشته است.

خراسان شمالی نیز با ۷۰.۸ میلیمتر بارندگی در سال آبی جاری نسبت به بارش‌های  ۶۶.۹ میلیمتری بلندمدت، ۴ میلیمترمعادل با ۶ درصد افزایش بارش داشته است. با توجه به اینکه میانگین بارش این استان در سال گذشته ۶۰.۳ میلیمتر بود، بارش‌های سال جاری نسبت به گذشته ۱۰.۵ میلیمتر معادل با ۱۷.۴ درصد بیشتر شده است.

اردبیل نیز با ۱۰۶.۵ میلیمتر بارندگی در سال آبی جاری نسبت به بارش‌های ۱۰۰.۸ میلیمتری بلندمدت، ۵.۷ میلیمترمعادل با ۵.۶ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه بارش این استان در سال گذشته ۶۳.۷ میلیمتر بود، میانگین بارش‌های سال جاری نسبت به سال گذشته ۴۲.۸ میلیمتر معادل با ۶۷.۲ درصد کاهش داشته است.

مازندران نیز با ۲۶۲.۹ میلیمتر بارندگی در سال آبی جاری نسبت به بارش‌های  ۲۶۰.۹ میلیمتری بلندمدت، ۲ میلیمترمعادل با ۰.۸ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه میانگین بارش تجمعی این استان در سال گذشته ۱۵۵.۵ میلیمتر بود، میانگین بارش‌های سال جاری نسبت به گذشته ۱۰۷.۵ میلیمتر معادل با ۶۹.۱ درصد افزایش داشته است.

کاهش حدود ۵۰ درصدی بارش‌های زمستانه/ لزوم مدیریت مصرف آب

کدام استان با بیشترین میزان کم‌بارشی در کشور مواجه است؟

درحالی که غالب استان‌ها نسبت به بلندمدت با کم‌بارشی مواجه بوده‌اند، کهگیلویه و بویراحمد  با ۱۵۵.۶ میلیمتر بارندگی در سال آبی جاری نسبت به میانگین بارش‌های ۳۲۶.۳ میلیمتری بلندمدت، ۱۷۰.۸ میلیمترمعادل با ۵۲.۳ درصد کاهش بارش داشته است. با توجه به اینکه بارش این استان در سال گذشته ۳۰۸.۲  میلیمتر بود، بارش‌های سال جاری نسبت به  سال گذشته ۱۵۲.۶ میلیمتر معادل با ۴۹.۵ درصد کمتر شده است.

پس از آن نیز چهارمحال و بختیاری با دریافت ۱۱۴.۳ میلیمتر بارندگی، نسبت به بارش‌های ۲۶۶.۸ میلیمتری بلندمدت، ۱۵۲.۵ میلیمتر معادل با ۵۷.۲ درصد با کم‌بارشی مواجه بوده است. با توجه به اینکه  بارش این استان در سال گذشته ۲۲۷.۵ میلیمتر بود، میانگین بارش‌های سال جاری نسبت به سال گذشته ۱۱۳.۱ میلیمتر معادل با ۴۹.۷ درصد کاهش یافته است.

همانگونه که نمودار پایین نشان می‌دهد به ترتیب استان‌های لرستان، گیلان، فارس، بوشهر، خوزستان، قزوین، مرکزی، البرز، زنجان، همدان، تهران، هرمزگان، اصفهان، قم، کرمانشاه، خراسان رضوی، ایلام، کردستان، کرمان، یزد، خراسان جنوبی، سمنان، سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی نسبت به بلندمدت با کم بارشی مواجه بوده‌اند.

کاهش حدود ۵۰ درصدی بارش‌های زمستانه/ لزوم مدیریت مصرف آب
نمودار مقایسه اختلاف مجموع بارش کشور و استان‌ها با بلندمدت از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۳ دی

احد وظیفه نیز با تاکید براینکه با کمبود جدی منابع آبی مواجه هستیم  گفت: حتی اگر بارش‌های زمستانی در حد نرمال نیز باشد به دلیل کمبود جدی آب طی سال‌های گذشته و پاییز سال جاری، کمبودهای گذشته جبران نمی‌شود و از نیمه‌ دوم بهار با تنش شدید آبی در بسیاری از نقاط کشور مواجه خواهیم شد. 

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور درباره علت این کم‌بارشی‌ها اظهارکرد: از جمله دلایلی که موجب می‌شود تا سامانه بارشی فراوانی بر کشور وارد نشود، گرمای هوای بیش از حد نرمال پاییز سال جاری است. آبان و آذر بی‌هنجاری دمایی بسیار زیادی نسبت به نرمال داشت، به‌گونه‌ای که اگر آمار دمایی ۵۰ سال گذشته با چند هفته اخبر را مقایسه کنیم، شاهد بی‌هنجاری مثبت دمایی بی‌سابقه‌ طی چند هفته اخیر خواهیم بود.

وظیفه تاکید کرد: با توجه به خشکسالی شدید و پیاپی چهارساله ، بارش‌های نرمال و حتی بیش از حد نرمال دو فصل نیز این کم‌بارشی‌ها را جبران نخواهد کرد و ما همچنان باید شیوه‌های مدیریت منابع آبی و آبخیزداری را در کشور توسعه دهیم تا بتوانیم به حفظ آب وخاک کشور کمک کنیم و اثرات زیان‌بار تغییرات اقلیمی را کاهش دهیم.