اعمال شب اول محرم

نماز شب اول محرم

سیدبن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر کرده است:

اول: صد رکعت که در هر رکعت سوره‌های «حمد» و «توحید» خوانده می‌شود.

دوم: دو رکعت که در رکعت اول سوره‌های «حمد» و «انعام»، و در رکعت دوم سوره‌های «حمد» و «یس» خوانده می‌شود.

سوم: دو رکعت که در هر رکعت سوره «حمد» و یازده بار سوره «توحید» خوانده می‌شود. از رسول خدا (ص) روایت شده: هرکه این دو رکعت نماز را در این شب به‌جا آورد، و فردایش را که اول سال است روزه بدارد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده، و در آن سال محفوظ باشد و اگر بمیرد به بهشت می‌رود.

اعمال شب اول محرم

    احیای این شب

    نیایش و دعا

اعمال روز اول محرم

اول سال قمری مصادف است با روز اول محرم که در آن به دو عمل سفارش شده است:

اول: روزه است و در روایت رَیان بن شبیب از امام رضا (ع) می‌فرمایند: هر که در این روز، روزه بدارد و خدا را بخواند خداوند دعای او را مستجاب کند چنانکه دعای زکریا را مستجاب نمود.

دوم: از امام رضا (ع) نقل شده است که حضرت رسول (ص) روز اول محرم دو رکعت نماز می‌کرد و چون فارغ می‌شد دست‌ها را بلند می‌کرد و این دعا را سه مرتبه می‌خواند:

اَللّهُمَّ اَنْتَ الاِْلهُ الْقَدیمُ وَهذِهِ سَنَةٌ

خدایا تویی معبود ازلی و این سال

جَدیدَةُ فَاَسْئَلُکَ فیهَاالْعِصْمَةَ مِنَالشَّیْطانِ وَالْقُوَّةَ عَلی هذِهِ النَّفْسِ

تازه است از تو خواهم در این سال نگهداریم را از شیطان و نیروی بر این نفس

الاْمّارَةِ بِالسّوَّءِ وَالاِْشْتِغالَ بِما یُقَرِّبُنی اِلَیْکَ [یاکَریمُ] یا ذَاالْجَلالِ

که پیوسته به گناه فرمان می‌دهد و سرگرمی بدانچه مرا به تو نزدیک کند ای صاحب جلالت

وَالاِْکْرامِ یا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ یا ذَخیرَةَ مَنْ لا ذَخیرَةَ لَهُ یا حِرْزَ

و بزرگواری‌ای تکیه گاه کسی که تکیه گاهی ندارد ای ذخیره آن‌کس که ذخیره ندارد ای پناهگاه

مَنْ لا حِرْزَ لَهُ یا غِیاثَ مَنْ لا غِیاثَ لَهُ یا سَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ یا کَنْزَ

آن‌کس که پناهگاهی ندارد ای فریادرس آن‌کس که فریادرسی ندارد ای پشتیبان آن‌کس که پشتیبانی ندارد ای گنج

مَنْ لا کَنْزَ لَهُ یا حَسَنَ الْبَلاَّءِ‌ی ا عَظیمَ الرَّج اَّءِ‌ی ا عِزَّ الضُّعَف آءِ‌ی ا مُنْقِذَ

آن‌کس که گنجی ندارد ای که آزمایشت نیکو است ای بزرگ مایه امید ای عزت بخش ناتوانان ای نجات بخش

الْغَرْقی یا مُنْجِیَ الْهَلْکی یا مُنْعِمُ یا مُجْمِلُ یا مُفْضِلُ یا مُحْسِنُ

غریقان ای خلاص کننده هالکان ای نعمت بخش ای زیباپرور ای فزون بخش ای نیکوده

اَنْتَ الَّذی سَجَدَ لَکَ سَوادُ اللَّیْلِ وَنُورُ النَّهارِ وَضَوْءُ الْقَمَرِ وَشُعاعُ

تویی که سجده کرد (و به کمال خضوع درآمد) برائت سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع

الشَّمْسِ وَدَوِیُّ الْمآءِ وَحَفیفُ الشَّجَرِ یا اَللّهُ لا شَریکَ لَکَ اَللّهُمَّ

خورشید و صدای ریزش آب و بهم خوردن درخت ای خدایی که شریک نداری خدایا

اجْعَلْنا خَیْراً مِمّا یَظُنُّونَ وَاغْفِرْ لَنا ما لا یَعْلَمُونَ وَلا تُؤ اخِذْنا بِما

قرارمان ده بهتر از آنچه مردم گمان کنند و بیامرز از ما آنچه را که نمی‌دانند و مگیر ما را بدانچه

یَقُولُونَ حَسْبِیَ اللّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ

گویند بس است مرا خدا معبودی جز او نیست بر او توکل کنم و او است پروردگار عرش

الْعَظیمِ امَنّا بِهِ کُلُّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَما یَذَّکَّرُ اِلاّ اُولُوا الاْلْبابِ رَبَّنا

عظیم ایمان داریم به او و هرچه هست از نزد پروردگار ما است و اندرز نگیرند جز خردمندان پروردگارا

لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً اِنَّکَ اَنْتَ الْوَهّابُ

منحرف مساز دل‌های ما را پس از آنکه هدایتمان کردی و ببخش به ما از پیش خود رحمتی که به راستی تویی بخشایشگر

اعمال شب اول ماه محرم چیست

    زیارت اهل بیت و یاران شهید امام حسین (ع) به خصوص با زیارت‌هایی که وارد شده است.

    شیخ طوسی آورده: روزه دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تُربت بخورد. سید روایت کرده که روزه همه این ماه برتری و مزیت دارد و روزه‌ی آن روزی که می‌گیرد او را از هر گناهی حفظ می‌کند.

    انجام مراسم عزاداری

    صلوات فرستادن بر امام (ع) و اصحاب او

    مقتل خوانی

    شب زنده داری

    خواندن هزار مرتبه سوره توحید

    خواندن زیارت عاشورا معروفه

    خواندن زیارت وارث

    احیا گرفتن

    فرستادن هزار مرتبه لعنت بر قاتلان امام حسین (ع) و یارانشان