8 فرآورده نفتی که در ایران ارزان‌تر از سایر کشورها هستند

طبق آخرین آمار های شرکت بازرگانی فراورده های نفتی Universal Trades، بازار جهانی انرژی، عرصه‌ای پیچیده و پویا با نوسانات قیمتی مداوم است که تحت تأثیر عوامل گوناگونی از جمله سیاست‌های داخلی کشورها، ساختارهای اقتصادی، میزان تولید و مصرف، هزینه‌های حمل و نقل، مالیات‌ها و تحولات بازارهای بین‌المللی نفت قرار دارد. در این میان، قیمت فرآورده‌های نفتی به عنوان کالایی استراتژیک، نقش بسزایی در اقتصاد کشورها و زندگی روزمره شهروندان ایفا می‌کند. بررسی قیمت این محصولات در کشورهای مختلف، تفاوت‌های قابل توجهی را آشکار می‌سازد که می‌تواند برای تامین‌کنندگان فرآورده‌های نفتی، صادرکنندگان و فعالان صنایع وابسته حائز اهمیت باشد.

ایران به عنوان یکی از کشورهای دارنده ذخایر غنی نفت و گاز، در زمینه تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی نیز فعال است. سیاست‌های حمایتی دولت در قبال بخش انرژی و دسترسی به منابع ارزان قیمت نفت خام و هزینه های حمل و نقل پایین، سبب شده تا قیمت برخی از فرآورده‌های نفتی در ایران به طور قابل توجهی پایین‌تر از میانگین قیمت جهانی و حتی ارزان‌تر از بسیاری از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت باشد. این مزیت نسبی، فرصت‌های ویژه‌ای را برای صنایع داخلی و همچنین در زمینه صادرات نفت و فرآورده‌های آن فراهم می‌آورد. در این مقاله، به بررسی هشت فرآورده نفتی خواهیم پرداخت که در حال حاضر در ایران با قیمتی ارزان‌تر از سایر کشورهای جهان عرضه می‌شوند.

یکی از جنبه‌های مهم این مزیت قیمتی فرآورده‌های نفتی در ایران، تأثیر آن بر صنایع داخلی و توان رقابتی آن‌ها در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی است. هزینه پایین‌تر سوخت و مواد اولیه نظیر قیر و روغن پایه، به تولیدکنندگان ایرانی این امکان را می‌دهد تا محصولات خود را با قیمت‌های رقابتی‌تری عرضه کنند. این امر می‌تواند منجر به افزایش حجم تولید، توسعه صادرات غیرنفتی و ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر در داخل کشور شود. علاوه بر این، قیمت مناسب فرآورده‌های نفتی می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در صنایع انرژی‌بر کمک کرده و زمینه‌ساز رشد و توسعه اقتصادی پایدار گردد. با این حال، لازم است توجه داشت که حفظ این مزیت رقابتی نیازمند مدیریت بهینه منابع، ارتقاء فناوری‌های پالایشگاهی و توجه به مسائل زیست‌محیطی در تولید و مصرف فرآورده‌های نفتی است.

در کنار مزایای اقتصادی، قیمت پایین فرآورده‌های نفتی در ایران تأثیر مستقیمی بر رفاه و معیشت شهروندان نیز دارد. هزینه پایین‌تر سوخت برای حمل و نقل شخصی و عمومی، کاهش هزینه‌های گرمایش و روشنایی (در مورد نفت سفید و گاز مایع) و در نتیجه کاهش فشار بر بودجه خانوارها از جمله این تأثیرات است. این امر به ویژه برای اقشار کم‌درآمد جامعه اهمیت بیشتری دارد و می‌تواند به کاهش نابرابری‌های اقتصادی کمک کند. با این حال، باید توجه داشت که مصرف بی‌رویه و غیراصولی سوخت‌های ارزان قیمت می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر آلودگی هوا، ترافیک سنگین و اتلاف منابع ملی شود. بنابراین، در کنار حفظ قیمت‌های مناسب، ترویج فرهنگ مصرف بهینه انرژی و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی کارآمد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

بنزین:

بنزین به عنوان پرمصرف‌ترین فرآورده نفتی در بخش حمل و نقل، در بسیاری از کشورهای جهان با قیمت‌های بالایی به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود. با این حال، به دلیل سیاست‌های یارانه دولتی در ایران، قیمت بنزین به طور چشمگیری پایین‌تر از میانگین جهانی است. این امر، هزینه حمل و نقل را برای شهروندان و صنایع کاهش داده و می‌تواند به رونق اقتصادی کمک کند.

گازوئیل:

گازوئیل که عمدتاً در بخش حمل و نقل سنگین، کشاورزی و صنایع به کار می‌رود، نیز از جمله فرآورده‌های نفتی ارزان در ایران محسوب می‌شود. قیمت پایین گازوئیل، هزینه تولید و حمل کالا را برای صنایع مختلف کاهش داده و به افزایش رقابت‌پذیری آن‌ها در بازارهای داخلی و خارجی کمک می‌کند.

نفت سفید:

نفت سفید که در برخی مناطق به عنوان سوخت روشنایی و گرمایش استفاده می‌شود، در ایران با قیمتی مناسب در دسترس است. این امر به ویژه برای خانوارهای کم‌برخوردار در مناطق دورافتاده اهمیت بسزایی دارد.

قیر:

ایران یکی از صادرکنندگان عمده قیر در جهان به شمار می‌رود و میانگین قیمت قیر در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر، پایین تر است. دسترسی به منابع غنی نفت خام و ظرفیت بالای تولید قیر در پالایشگاه‌های داخلی، این مزیت قیمتی را برای ایران ایجاد کرده است. قیمت پایین قیر در داخل کشور نیز به کاهش هزینه‌های پروژه‌های زیرساختی و راهسازی کمک می‌کند.

کک نفتی:

کک نفتی به عنوان ماده اولیه در صنایع فولاد و آلومینیوم کاربرد دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میانگین قیمت صادرات کک نفتی از برخی کشورهای صادرکننده عمده نظیر آمریکا و روسیه به مراتب بالاتر از میانگین قیمتی است که می‌تواند در ایران وجود داشته باشد، هرچند آمار دقیقی از صادرات کک نفتی ایران در دسترس نیست. با این حال، تولید داخلی این محصول می‌تواند نیاز صنایع داخلی را با قیمت مناسب‌تری تأمین کند.

روغن پایه:

روغن‌های پایه به عنوان مواد اولیه تولید انواع روانکارها، از اهمیت بالایی برخوردارند. با توجه به ظرفیت پالایشگاهی ایران و تولید انواع روغن‌های پایه، می‌توان انتظار داشت که قیمت این محصول در داخل کشور در مقایسه با کشورهایی که عمدتاً واردکننده هستند، مناسب‌تر باشد. حضور ایران در میان کشورهای صادرکننده روغن پایه نیز این موضوع را تأیید می‌کند.

گوگرد:

ایران یکی از صادرکنندگان مهم گوگرد در جهان است و میانگین قیمت صادرات گوگرد از ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر، پایین تر است. گوگرد به عنوان ماده اولیه در تولید کودهای شیمیایی و صنایع وابسته کاربرد دارد و قیمت مناسب آن در داخل کشور می‌تواند به رونق این صنایع و کشاورزی کمک کند.

گاز مایع (LPG):

گاز مایع به عنوان سوختی پاک و قابل حمل، در بخش‌های خانگی، صنعتی و حمل و نقل کاربرد دارد. ایران نیز در زمینه صادرات LPG فعال بوده و با توجه به منابع گازی غنی، احتمالاً قیمت عرضه این محصول در داخل کشور در مقایسه با بسیاری از کشورهای واردکننده، ارزان‌تر است.

نتیجه‌گیری:

بررسی قیمت فرآورده‌های نفتی در سطح جهانی نشان می‌دهد که ایران در تولید و عرضه برخی از این محصولات از مزیت قیمتی قابل توجهی برخوردار است. عواملی نظیر دسترسی به منابع ارزان نفت خام، سیاست‌های حمایتی دولت و ظرفیت بالای پالایشگاهی، این امکان را فراهم آورده تا قیمت فرآورده‌هایی نظیر بنزین، گازوئیل، نفت سفید، قیر، روغن پایه، گوگرد و احتمالاً کک نفتی و گاز مایع در ایران به طور نسبی پایین‌تر از بسیاری از کشورهای دیگر باشد. این مزیت قیمتی می‌تواند فرصت‌های مهمی را برای صنایع داخلی، کاهش هزینه‌های مصرف‌کنندگان و توسعه صادرات غیرنفتی فراهم آورد. درک این پویایی‌های قیمتی برای تمامی فعالان زنجیره تأمین انرژی و صنایع وابسته، از تولیدکنندگان و صادرکنندگان گرفته تا مصرف‌کنندگان نهایی، امری ضروری به نظر می‌رسد تا بتوانند در این بازار پیچیده، تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ نمایند.

منبع: universaltrades.co