65 درصد از سدهای مهم کشور تراز منفی دارند/ 35 درصد سدها با ظرفیت کمتر از 50 درصد فعالیت می کنند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، مطابق آماری که وزارت نیرو در روزهای پایانی فروردین ماه اعلام کرده است، از بین 80 سد مهم شرب و کشاورزی در کشور، 27 سد دارای کمتر از 50 درصد پرشدگی هستند و این به این معناست که حدود 35 درصد از سدهای کشور با ظرفیت کمتر از 50 درصد در حال فعالیت هستند. همچنین مطابق این آمار که در یک جدول ارایه شده است 52 سد از بین این تعداد دارای تراز منفی در ذخیره پشت سدها هستند. به این مفهوم که حدود 65 درصد از سدهای مهم کشور در پایان فروردین سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ذخیره آب کمتری دارند.

از بین این تعداد سد که مورد بررسی قرار گرفته است دو سد مهم وشمگیر در استان گلستان و رودبال داراب در استان فارس دارای بیش از 75 درصد تراز منفی هستند در حالیکه تنها 10 سد مهم کشور در این دو حوزه بسیار آب بر کشاورزی و شرب دارای درصد پرشدگی 75 درصد و بیشتر هستند.

در بین این سدها 13 سد دریاچه ارومیه با تراز منفی 6 درصد، 5 سد استان تهران با منفی 14 درصد، سد دوستی و طرق خراسان رضوی با منفی 50 و منفی 39 درصد، سد پانزده خرداد قمرود با منفی 43 درصد، سد یامچی و سبلان اردبیل با منفی 25 و 35 درصد، سد ستارخان آذربایجان شرقی با منفی 31 درصد، نهرین خراسان جنوبی با منفی 27 درصد، شهر بیجار گیلان با منفی 31، وشمگیر گلستان با منفی 93، رودبار فارس با منفی 76، چاه نیمه ها در سیستان با منفی 59 ، شهید رجایی مازندران با منفی 63 از جمله مهمترین سدهایی است که در جمع 52 سد با تراز منفی قرار دارند.

تهران، فارس و گلستان سه ضلع بحران آب در سالجاری در کشور هستند

در بین آمارهای اعلام شده تنها سد جره در استان خوزستان در لیست سدهای با تراز مثبت 75 و بیشتر قرار دارد. این در حالیست که از ابتدای سال آبی تا بیست‌وپنجم فروردین‌ماه امسال ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور معادل 180 میلی‌متر بوده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت 12 درصد کاهش داشته است.

تحلیل این آمارها نشان می دهد که منابع آب شرب و کشاورزی در استان های تهران، فارس، گلستان، مازندران، کرمان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، شمالی و جنوبی در وضعیت مناسبی قرار ندارد.

بانک جهانی در گزارشی اعلام کرده است که منابع داخلی آب شیرین در ایران به صورت سالانه 6 و 3 دهم برابر استاندارد‌ها و شاخص های جهانی کاهش پیدا می کند و کشاورزی عامل 91 درصد کاهش سالانه منابع آب شیرین در ایران است.

آمارهای نهادهای بین المللی نشانه می دهد که منابع داخلی آب شیرین طی 3 دهه اخیر در جهان 9 درصد کاهش داشته است این در حالیست که میانگین این رقم در ایران 56 و 7 دهم درصد و معادل 72 میلیارد متر مکعب بوده است. این کاهش سالانه منابع داخلی آب شیرین در ایران طی مدت یاد شده 8 برابر انگلیس، 3 برابر آمریکا و 2 و 7 دهم برابر ژاپن بوده است. بر اساس این برآورد‌ها طی این مدت، کاهش سالانه آب شیرین ایران حدود 5 و نیم برابر کشور‌های فقیر و 9 برابر کشور‌های با درآمد متوسط بوده است.

هرچند توجه به حفظ منابع آب شیرین به شیوه هایی مانند سدسازی می تواند از اتلاف آن در ظاهر جلوگیری کند اما طبق گزارشی که در ماه های اخیر توسط خبرگزاری رکنا منتشر شده بود، اعلام شد: که ما هر ساله تنها به دلیل تبخیر آبی به اندازه مخزن کارون 3 را از دست می دهیم و این رقم بسیار قابل توجه است.

به گزارش رکنا، این نگرانی ها برای تامین آب کشاورزی و مهمتر از آن آب شرب در شهرهای بزرگ و رو به رشد در کشور در حالی افزایش می یابد که 5 ماه گرم سال را بعد از این پیش رو داریم و میزان گرمای احتمالی و قابل پیش بینی در ماه های نخست تابستان بنا بر اعلام سازمان هواشناسی بسیار بیشتر از حد نرمال و میاگین آن در سالهای اخیر خواهد بود.

تمامی این اطلاعات به ما نشان می دهد که با سالی بسیار سخت به لحاظ تامین منابع آب شرب و کشاورزی در کشور روبه رو هستیم و احتمال جیره بندی و حتی برنامه ریزی برای قطعی آب می تواند در استان هایی که در معرض جدی کمبود منابع آب شرب هستند تبدیل به یک بحران شود.