آپارات‌گیم در بن‌بست فرار از مسئولیت
رکنا: ماجرای اعلام تعطیلی آپارات‌گیم، اکنون به عرصه نمایانی تبدیل شده تا همگان ببینند همگرایی نهادهای قانونی مرتبط با زیست‌بوم‌های دیجیتال و سکوهای انتشار و اشتراک محتوا چگونه می‌تواند هم امنیت فرهنگی را تضمین کند و هم مأموریت و مسئولیت نهادهای بالادستی برای حمایت از این پدیده دانش‌بنیان را محقق سازد.
پروژه توقف فعالیت سرویس بازی استریم آپارات که از سه‌شنبه هفته گذشته و با انتشار ویدئوی حاوی صحبت‌های محمدجواد شکوری مقدم، مالک آپارات، کلید خورد، با اطلاعیه فوری آپارات گیم در شامگاه جمعه وارد مرحله‌ای نو شد.
تعطیلی به تعویق افتاد
آپارات در این اطلاعیه که اندکی پس از اطلاعیه مرکز ملی فضای مجازی منتشر شد، اعلام کرد که «تا زمان تصمیم‌گیری کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی به کار خود ادامه می‌دهد.»
آپارات‌گیم «اصرار این مرکز در خصوص به تعویق انداختن تصمیم تعطیلی سرویس آپارات گیم» را دلیل آن دانست که «تا زمان حصول نتیجه و رسیدگی به اختلاف تنظیم‌گری در حوزه پخش زنده کاربر محور، این سرویس همچنان به فعالیت خود ادامه دهد.»
روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی در روز جمعه هجدهم شهریور، با صدور اطلاعیه اعلام کرد: «مرکز ملی فضای مجازی در سال مزین به شعار تولید دانش بنیان، ضمن تاکید بر التزام به سند راهبردی فضای مجازی و پرهیز از اتخاذ تصمیمات خارج از این راهبرد کلان، از همگان می خواهد به حمایت از بسترهای تولید و نشر محتوا و سکوهای داخلی بپردازند.»
در این اطلاعیه «تاکید بر اصل نظارت دقیق بر انتشار محتوا و لزوم پایبندی به قوانین» هم‌زمان و در کنار اصرار مرکز ملی فضای مجازی مبنی بر اینکه «شرکت صبا ایده ارائه دهنده سرویس آپارات گیم جهت حفظ حقوق عامه کاربران فضای مجازی تا زمان بررسی موضوعات اختلافی و حصول نتیجه، تصمیم خود برای تعطیلی این سرویس را به تعویق انداخته و به خدمت رسانی به کاربران تداوم بخشد،» بیان شده است؛ سه اصل اساسی که ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) نیز در بیانیه روز پنج‌شنبه خود بر آن پای فشرده و «حمایت از دانش‌بنیان‌ها» را هم‌عرض با «احترام به قوانین و امنیت فرهنگی» و «رعایت حقوق کاربران فعلی» مورد تأکید قرار داده است.
حمایت می‌کنیم و التزام به قانون می‌خواهیم
ساترا در این بیانیه تصریح کرد که این سازمان بر «اجرای تکالیف قانونی خود در چهارچوب مقررات و آیین‌نامه‌های محتوایی ابلاغی تاکید دارد و توسعه فضای مجازی سالم، مفید و ایمن را یکی از ماموریت‌های اصلی خود می‌داند.»
بیانیه ساترا به‌صراحت از بالاترین درجه پشتیبانی قابل‌تصور از سرویس آپارات‌گیم حکایت دارد: «سرویس بازی آپارات به دلیل پخش زنده بازی‌های دیجیتال(گیم استریم) و با توجه به تصریح قانون مبنی بر انحصار پخش زنده توسط سازمان صدا و سیما، اصولاً بدون اخذ مجوز از ساترا تشکیل شده است. اما با این‌حال، ساترا به احترام کاربران زیست‌بوم بازی‌های دیجیتال که بدون اطلاع از غیر قانونی بودن این سرویس پخش زنده، عضو آن شده‌اند، هزینه کرده‌اند و در این زمینه فعال هستند، نه تنها برای تعطیلی این سرویس، به آپارات نامه‌ای ابلاغ نکرده است بلکه به‌منظور پایداری آن بارها تذکرات سودمندی برای سالم‌سازی محیط مذکور و رعایت استانداردهای محتوایی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و نظام اسرا(نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای)، ارائه کرده است.»
بدون‌شک، این موضوع دقیقاً هم‌راستا با نگرانی مرکز ملی فضای مجازی درخصوص زیست‌بوم دانش‌بنیان یادشده و نیز لزوم حمایت‌گری از آن، بنا به همه دلایلی است که مرکز ملی فضای مجازی، ساترا و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در آن‌ها مشترک‌اند و در مصاحبه روز پنج‌شنبه مهدی صرامی، رئیس هیئت‌مدیره بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نیز به آن اشاره شد.
حقوق کاربران چه می‌شود؟!
ساترا، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و مرکز ملی فضای مجازی در ضرورت احساس مسئولیت در قبال کاربران آپارات‌گیم نیز اشتراک نظر دارند.
ساترا ضمن آنکه پیش‌تر یکی از دلایل حمایت از آپارات‌گیم را لزوم رعایت حقوق کاربران عنوان کرده، در بخش دیگری از بیانیه خود عنوان کرده است: «اینکه یک بخش خصوصی به هر دلیلی بعد از جذب تعدادی از کاربران، بدون توجه به تمایل کاربران و حقوق ایشان، تصمیم بگیرد زمین بازی خود را عوض کند، نشان‌دهنده عدم مسئولیت‌پذیری و پایبند نبودن به اخلاق حرفه‌ای است که این امر، به هیچ‌وجه مورد قبول ساترا به‌عنوان حامی حقوق کاربران نیست.»
پایبندی به قانون و رعایت مقررات نیز امری بدیهی در فعالیت آحاد حقیقی و حقوقی ذیل جمهوری اسلامی ایران است که هر سه نهاد درباره آن متفق‌القول‌اند و البته منحصر به ایران نیز نیست و در تمام دنیا عمومیت دارد. ساترا در این خصوص بیان کرده است: «انتظار این است که شرکتی با ادعای دانش‌بنیان بودن بتواند سالم‌سازی محتوای زیست‌بوم بازی‌های دیجیتال را در کنار ایجاد نشاط اجتماعی، حفظ امنیت روانی خانواده‌ها و کودکان و نوجوانان را در اولویت قرار داده و به صورت پایدار برای ساماندهی و سالم‌سازی کسب و کار خود تدبیر کند.
ساترا بر اجرای تکالیف قانونی خود در چهارچوب مقررات و آیین‌نامه‌های محتوایی ابلاغی تاکید دارد و توسعه فضای مجازی سالم، مفید و ایمن (به‌عنوان یکی از مصوبات شورای عالی فضای مجازی) را یکی از ماموریت‌های اصلی خود می‌داند و از این رو با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و دیگر نهادهای مرتبط از پلتفرم‌های بازی‌های دیجیتال حمایت خواهد کرد.»
تأکید بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای
مهدی صرامی، رئیس هیئت مدیره بنیاد ملی بازی‌های رایانه ای هم در پاسخ به ابهامات و سوالات ایجاد شده توسط مجموعه آپارات و مالک آن، به تسنیم گفته بود: «انتخاب مسیر تعطیلی آپارات گیم به جای اصلاح برخی ایرادات وارد بر این پلتفرم جای تأسف دارد و ظاهرا با هدف ایجاد هزینه برای کاربران و فشار به سیستم‌های نظارتی صورت گرفته است.
صرامی افزود: اینکه چه طور ممکن است، شرکتی که خود را دانش بنیان می‌داند از اصلاح وضع موجود با استفاده از هوش مصنوعی برای حذف صحنه‌های خشونت، برهنگی و کلمات رکیک ناتوان باشد و فقط مسیر تعطیلی را به جای اصلاح برگزیند، سوالی است که ذهن بسیاری از فعالان فضای مجازی را به خود مشغول ساخته است.»
رشد اقتصادی و سلامت فرهنگی
فارغ از اینکه آپارات‌گیم در اطلاعیه جمعه شب خود، همچنان از پا ننشسته و تلاش کرده تا با بازطرح مواردی ادعایی چون: «اتهام‌های غیرحرفه‌ای رسانه‌ای ناشی از رویکرد سنتی، ابهام در نهاد رگولاتوری و عدم درک صحیح از پدیده‌های نوظهور»، به مقصرنمایی نهادهای قانونی و به‌ویژه نهاد رگولاتوری ساترا بپردازد و برای آن‌ها تعیین‌تکلیف کند که «در صورت اصلاح و به روز رسانی قوانین تنظیم‌گری در حوزه پخش زنده کاربر محور» می‌تواند به فعالیتش ادامه دهد، یک نکته بارز را نباید از نظر دور داشت. به‌رغم تصورات نشأت‌گرفته از عدم‌شناخت ماهیت همگرای نهادهای قانونی مرتبط این حوزه، یا قانون‌گریزی آشکار و تهدید به خروج سرویس بازی آپارات از ایران و ترغیب بخش خصوصی برای خارج‌کردن سرمایه‌های داخلی به خارج از کشور با القای حس ناامیدی، نهادهای مرتبط با این حوزه خاص از دنیای دیجیتال، همان اندازه به رعایت قانون تأکید دارند که بر حمایت از کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اینچنینی.
همان‌گونه که ساترا نیز بیانیه خود را با اعلام آن آغاز کرده، حمایت از آپارات‌گیم آن‌چنان مشفقانه بوده است که در روزهای گذشته، برهم‌زدن بازی را از سوی آپارات‌گیم به‌صرف ملزم‌بودن به رعایت موازین محتوایی و ایمن‌نگه‌داشتن فضا از آسیب‌های محتوایی در محیطی که بخشی از فرزندان جوان و نوجوان خانواده‌ها اوقات فراغت خود را در آن می‌گذرانند، در منظر افکار عمومی امری عجیب نمایاند؛ کاری که ابزار آن وجود دارد و قابل‌اجراست.
شیدا اسلامی، پژوهشگر و کارشناس رسانه
ارسال نظر