21 ژانویه چه روزی است؟

به گزارش رکنا، امروز اول بهمن ماه مصادف با 21 ژانویه است؛ روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. برخی از این وقایع مهم را در این مطلب مرور کرده ایم.

هزار و 762 سال پیش ارتش ایران از جنگ افزار شیمیایی استفاده کرد

گزارش جامع همراه با عکس و ویدئو درباره نخستین بکارگیری گاز خفه کننده و سلاح شیمیایی در جنگ که یکم ژانویه ۲۰۰۹ در نشست انستیتوی باستان شناسی آمریکا در شهر فیلادلفیا مطرح شده بود ۲۱ ژانویه آن سال! در رسانه ها انتشار یافت. این گزارش توسط دکتر سایمون جیمز Simon James باستانشناس انگلیسی، همکار موزه بریتانیا و استاد دانشگاه لیسستر Leicester تهیه و ارائه شده بود. وی که دنباله بررسی های دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ باستان شناسان فرانسوی ـ آمریکایی را در سوریه و ترکیه و بویژه منطقه « دورا ـ اوروپوس» گرفته است ثابت کرده است که ارتش ایران در زمان شاپور یکم ـ شاه ساسانی، درجریان پس گرفتن شهر «دورا» در کنار فرات (واقع در سوریه) که باروی مستحکمی داشت از رومیان، از گاز خفه کننده استفاده کرده بود. به این ترتیب تاریخ استفاده از سلاح شیمیایی به سال ۲۵۶ میلادی (۱۷۵۶سال پیش باز می گردد) که تاریخ بکارگیری آن را از دوران جنگ جهانی اول نوشته اند. بازپس گیری «دورا» بود که والریانوس امپراتور وقت روم را به جنگ با ایران برانگیخت که در این جنگ که دومین جنگ ایران و روم در زمان شاپور یکم بشمار می رود والریانوس با ژنرالهایش و چهل تا شصت هزار لژیونر اسیر شدند، والریانوس در برابر شاپور یکم یکم زانو زد و امپراتوری روم تحقیر شد. تصویر والریانوس که در برابر شاپور یکم زانو زده است در نقاطی از ایران بر کوه نقش شده است تا ایرانیان نسل های بعد نسبت به وطن خود که چنان قدرت نظامی داشته افتخار و مباهات کنند.

طبق گزارش دکتر جیمز به نشست «ای. آی. ای AIA»، یگانهای مهندسی ارتش ایران برای ورود به دژ «دورا Dura» دست به ساختن تونلهای زیر زمینی زدند و این کار را از داخل چادرهای خود آغاز کردند تا نظامیان رومی متوجه فعالیت آنان نشوند. مقطع این تونلها دو متر در دو متر بود. اتفاقا رومیان نیز همزمان به همین فکر افتاده بودند و ایرانیان هنگامی متوجه این فعالیت آنان شدند که یکی از تونلها پس از ۱۱ متر کنده شدن به تونل رومی ها برخورد کرد. جنگ در تونلهای دو متری با شمشیر و نیزه امکان نداشت و در اینجا بود که مهندسان ارتش ایران یک ماده قابل اشتعال و دودزا و خفه کننده را که از ترکیب قیر (بیتومن ـ نفت خام) و سولفور (گوگرد) ساخته بودند به درون تونل (نقب) منتقل و با پرتاب شعله، آتش زدند و پس از خفه شدن رومی ها و انتقال هوای تازه، از آن طریق وارد دژ شدند و آن را گشودند و بارویش را تخریب کردند که آثار آن باقی مانده است. در بررسی های باستانشناسی دهه ۱۹۳۰ بقایای اجساد ۲۰ لژیونر رومی و جنگ افزارهای آنان در یکی از این تونلها به دست آمد.

تحقیقات تازه دکتر جیمز و آزمایش استخوانهای لژیونرهای رومی در لابراتوار، خفه شدن آنها و نوع گاز خفه کننده را به دست داده است. تسلیحات و آموزش ارتش ایران در جهان باستان در برهه هایی از تاریخ برتر از ملل دیگر بود و بهرام چوبین (ژنرال بنام ایرانی) در جنگ بلخ از نوعی سلاح مشابه راکتهای امروز استفاده کرده بود. با وجود این، بزرگترین جنگ افزار ایرانیان در طول تاریخ، ناسیونالیسم توفنده ایرانی بوده است که بنظر می رسد دارد دوباره زنده می شود.

1732 - ترس دولت روسیه از نادر شاه افشار

21 ژانویه سال 1732دولت روسیه طبق یادداشتی که در رشت به نماینده دولت ایران تسلیم شد مفاد قرارداد سال 1724 خود با دولت عثمانی را که به امضای پتر یکم و سلطان عثمانی رسیده بود کان لم یکن و بلااثر اعلام داشت. طبق این قرارداد که با ظهور نادر و از ترس او لغو شد، دولتین روسیه و عثمانی با سوء استفاده از ضعف ایران به سبب جنگ داخلی (تصرف اصفهان به دست قندهاری ها ایرانی) توافق کرده بودند که سراسر غرب ایران ــ از گرجستان تا خوزستان ــ به عثمانی و نواحی ساحلی شمال ایران ــ از حاجی طرخان تا استراباد ــ به روسیه تعلق داشته باشد. پتر یکم تزار روسیه چند روز پس از امضای این قرار داد درگذشته بود.

در سال 1724 دولت عثمانی هنگامی که شنید که پتر یکم امپراتور روسیه با 45 هزار سرباز و صدها توپ در حاجی طرخان مستقر شده و قصد راندن به جنوب و رساندن خود به آبهای اصطلاحا گرم اقیانوس هند را دارد که هدف نهایی اوست پیشنهاد انعقاد آن قرارداد را داده بود که میان دو کشور برسر ایران که اوضاع مبهمی داشت درگیری روی ندهد و به علاوه، روسها طمع به غرب ایران نکنند. پتر یکم با این پیشنهاد موافقت کرده بود.

جانشینان پتر پس از اطلاع از ظهور نادر و قلع و قمع قندهاری ها و عقب راندن عثمانی و برکنار کردن طهماسب دوم شاه صفوی، حساب کار خود را کردند و ضمن لغو یکجانبه قراردادی که باعثمانی امضاء کرده بودند از همه دعاوی خود دست برداشتند و دستور بازگشت نیروها را صادر کردند.

باوجود لغو این قرار داد و باز گرداندن نیروها، روسیه در بیرون بردن باقیمانده واحدهای نظامی خود از بادکوبه (باکو) تعلل می ورزید که نادر دو سال بعد عازم داغستان شد و روسها با شنیدن این خبر به واحدهای باقیمانده در دژ بادکوبه دستور تخلیه و بازگشت فوری دادند و شتاب در این کار به قدری زیاد بود که سربازان روس تعدادی از توپهای خود را برجای گذارده بودند.

اسناد آرشیو «سن پترز بورگ» نشان می دهد که به تزار وقت روسیه (جانشین پتر یکم) گزارش کرده بودند که اگر نادر از منطقه دربند قفقاز عبور کند به تصرف روسیه قانع نخواهد شد و تا اروپای مرکزی پیش خواهد راند.

۱۹۶۵ - تیراندازی به حسنعلی منصور نخست وزیر وقت در میدان بهارستان و مرگ او

یکم بهمن ۱۳۴۳ (۲۱ ژانویه ۱۹۶۵) حسنعلی منصور نخست وزیر وقت پس از پیاده شدن از خودرو نخست وزیری در میدان تاریخی بهارستان برای ورود به ساختمان مجلس، هدف سه گوله قرار گرفت و محمد بخارایی کمی پایین تر از مسجد سپهسالار به اتهام تیراندازی به او دستگیر شد. منصور در پیاده رو میدان بهارستان، بلافاصله پس از پیاده شدن از اتومبیل و پیش از ورود به مجلس هدف گلوله قرارگرفته بود. منصور که بر اثر اصابت گلوله مجروح شده بود چهار روز بعد در بیمارستان پارس درگذشت.

چند ساعت پس از انتقال منصور به بیمارستان، شاه امیر عباس هویدا ـ وزیر دارایی کابینه وقت و دوست نزدیک حسنعلی منصور ـ را به ریاست موقت شورای وزیران برگزید که پس از درگذشت نخست وزیر [منصور] جای وی را گرفت و نخست وزیر شد و ۱۳ سال در این سمت باقی بود.

در پی تیر اندازی به منصور، سر لشکر حسن پاکروان رئیس وقت ساواک جای خود را به سپهبد نعمت الله نصیری رئس شهربانی کل کشور داد. [تفصیل این جا به جایی را بانو فاطمه پاکروان بیان داشته که در قسمت تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد محفوط است].

نخست وزیری منصور ده ماه و چهارده روز طول کشید. از نوشته اصحاب اطلاع چنین بر می آید که یکی از انگیزه های قتل حسنعلی منصور اصرار او به دادن مصونیت قضایی به نظامیان آمریکایی در ایران بود. چند روز پس از درگذشت منصور، شاه شدیدا سیاست انگلستان را به باد انتقاد گرفت. پاره ای از مفسران با توجه به انتقاد شاه از انگلستان حدس زده بودند که ممکن است رقابت پنهانی انگلستان و آمریکا در ایران به ترور حسنعلی منصور انجامیده باشد، زیرا در هواداری منصور از سیاست آمریکا تردید وجود نداشت. همچنین در جامعه ایرانی وقت از دیرزمان این شایعه رواج داشت که دولت لندن از حامیان بازاریان مذهبی است. طراح ترور حسنعلی منصور از این دسته از بازاریان بودند.

70روز پس از این رویداد، در کاخ مرمر به سوی شاه نیز تیراندازی شد.

علی منصور پدر حسنعلی هم در زمان رضاشاه نخست وزیر ایران بود. وی در شهریور 1320 و در زمانی بسیار حساس کناره گیری [اشغال نظامی ایران] کرده و فروغی که شهرت به دوستی با دولت لندن داشت و میانه خوبی با رضاشاه نداشت برجایش نشسته بود. حسنعلی منصور که موسس حزب ایران نوین بود قبلا دبیری شورای عالی اقتصاد را بر عهده داشت.

1980 - سقوط هواپیما و کشته شدن دختر مصدق

بی نظمی های پس از انقلاب ایران، یک سال پس از سقوط نظام کهن باعث به کوه خوردن یک هواپیمای مسافربر ایران ایر شد و 128 تن از جمله بانو منصوره متین دفتری دختر دکتر مصدق و مادر دکتر هدایت الله متین دفتری ( حقوق دان و موسس جبهه دمکراتیک ملی) کشته شدند.

این سانحه یکم بهمن ماه ۱۳۵۸ (۲۱ ژانویه ۱۹۸۰ آن سال) روی داد. هواپیما که خلبان آن یک انگلیسی بود از مشهد به تهران پرواز می کرد که مسیر پرواز بر فراز ورامین و جنوب تهران است ولی هواپیما در لشکرک ـ شمال تهران ـ به کوههای البرز خورده و منهدم شده بود!. در آن روز و برای چند ساعت، کارکنان مراقبت پرواز (ترافیک هوایی مهرآباد) اعتصاب کرده بودند، رادار فرودگاه هم از کار افتاده بود، هواپیما پیش از ترک مشهد معاینه فنی نشده بود و .... هواپیما از نوع بوئینگ ۷۲۷ و متعلق به هواپیمایی ملی ایران (هما) بود.

1899 - نخستین اتومبیل «اپل» ساخته شد

۲۱ ژانویه سال ۱۸۹۹ کارخانه «آدام اپل Adam Opel» آلمان نخستین دستگاه اتومبیل ساخت خود به نام «اپل» را به معرض تماشای عمومی گذارد. این کارخانه که در ۲۱ ژانویه سال ۱۸۶۳ در «روسل شایم» آلمان (نزدیک فرانکفورت) تاسیس شده بود قبلا قفل، چرخ خیاطی و دوچرخه تولید می کرد. کمپانی جنرال موتورز آمریکا کارخانه اپل را در سال ۱۹۲۹ به مبلغ ۳۳ میلیون دلار از خانواده آدام اپل (که سالها قبل از آن فوت شده بود) خریداری کرد و با راه اندازی کارخانه «واکسهال» انگلستان به صورت جنرال موتور اروپا درآورد.

آدام اپل Adam Opel

«اپل» در دهه 1970 در ایران مونتاژ می شد و در دو نوع با نام «شورلت ایران» به فروش می رسید!. پس از انقلاب، احتمالا همین نام سبب توقف تولید آن در ایران شد.

1775 - شقّه شدن «پوگاچف» انقلابی معروف روسیه

بیست و یکم ژانویه سال 1775 (طبق تقویم میلادی سابق: دهم ژانویه این سال) «یملیان پوگاچف Yemelyan Ivanovich Pugachev» قزاق انقلابی روسیه، به فرمان تزار وقت در مسکو چهار شقّه شد. وی که از قزاقهای ناحیه «دنDon» بود قبلا سروان ارتش تزار بود و در جنگ با عثمانی و آلمان شرکت کرده بود.

پوگاچف در جریان یک ماموریت داخلی در منطقه ولگاVolga از مشاهده وضعیت رقت برانگیز سرفهای منطقه (کشاورزانی که با مزرعه بفروش می رسیدند و به نوعی «برده» بودند) و نیز نبودن قانون و ضوابط رعایت حق و انصاف آزرده شد و برضد تزار وقت (کاترین دوم) که پوگاچف تزارها را منشاء ظلم و فساد می دانست دست به قیام زد و در اندک مدتی بیش از ده هزار هوادار مسلح به دست آورد و شهرستان «کازانKazan» را تصرف کرد ولی بعدا از ارتش تزار که به فرماندهی دو ژنرال از دو سوی وی را مورد حمله قرار داده بودند شکست خورد و تنی چند که خودشان را در زمره یاران او جازده بودند تا بلکه به نوایی برسند وی را در 14 سپتامبر 1974 دستگیر و به ژنرالهای تزار تسلیم کردند که در یک قفس آهنین به مسکو منتقل و در اینجا در یک میدان عمومی شقّه شد. پوشکین نویسنده نامدار روس در کتاب «دختر کاپیتان» جزئیات دستگیری و قتل پوگاچف را شرح داده است.

1793 - روزی که لوئی 16 گردن زده شد

ساعت ده و سی دقیقه بامداد 21 ژانویه 1793 لویی شانزدهم پادشاه برکنارشده فرانسه که سه روز پیش از آن در یک دادگاه انقلاب پاریس به جرم خیانت به وطن (دعوت محرمانه از دولت های خارجی برای حمله نظامی به فرانسه و بازگرداندن او به سلطنت)، ولخرجی بدون مجوز از خزانه کشور و دستور تیراندازی به مردم غیر مسلّح که برای ابراز خواست خود اجتماع کرده بودند به اعدام محکوم شده بود در برابر چشمان هزاران پاریسی با گیوتین گردن زده شد و سر او را دقایقی چند در برابر جمعیت گرفتند و جمعیت فریاد زنده باد جمهوری برآورد. لویی 16 پیش از قراردادن گردنش در دستگاه گیوتین، چند جمله خطاب به حاضران (مردم) بیان داشته بود، ولی طبّالان صدای طبلها را آن چنان بلند کردند که جز اطرافیان، کسی متوجه حرفهای او نشد. باوجود مخالفت لویی 16، جّلاد دستهای اورا از پشت بست و گردنش را زیر گیوتین قرار داد.

۱۳۴۰ ش - حمله مزدوران رژیم طاغوت به دانشگاه تهران

اولین اقدامی که پس از روی کارآمدن علی امینی به نخست وزیری، صورت گرفت، اعلام طرح اصلاحات ارضی و محدود کردن مالکیت بود. وی سعی داشت تا با انجام یک سلسله نمایش‌ها و فریب کاری ها، ایران را مدتی از انفجار دور داشته و خود را به عنوان دلسوز مردم و علاقه‌مند به روحانیت مطرح سازد. امینی خود را خدمت‌گزار ملت مسلمان و همگام با روحانیت نشان می‌داد؛ برای جلب افکار عمومی به دیدن علما و مراجع قم رفت. وی در اول دی ماه ۱۳۴۰ ش (۱۳ رجب ۱۳۸۱ ق) توانست به بیت امام خمینی(ره) نیز راه پیدا کند ولی با شنیدن مطالبی که امام در زمینه دیکتاتوری و دودمان پهلوی و سلطه آمریکا بیان نمود، از فریب روحانیت ناامید شد. از آن طرف، تصمیم دولت بر اجرای اصلاحات ارضی و تحدید مالکیت، در بین بعضی از طبقات از جمله مالکین، مورد حُسن ظن آنها واقع نشد و تدریجاً در اطراف آن سرو صدا بلند شد و با اتحاد برخی گروه‌ها علیه دولت، امینی از هر طرف مورد حمله قرار گرفت. در روز اول بهمن ۱۳۴۰، از طرف دانش‌آموزان، تظاهراتی صورت گرفت.دانشجویان دانشگاه نیز به حمایت از دانش‌آموزان، دست به تظاهرات زده و در نتیجه بین آنها و پلیس زد و خورد شدیدی در گرفت. در این حادثه در حدود ۲۰۰ نفر پلیس و دانشجو زخمی شدند و به تأسیسات و آزمایش‌گاه‌های دانشگاه تهران صدمات زیادی وارد آمد. پس از این حادثه، به دستور دولت، دانشگاه تا اطلاع ثانوی که ۷۴ روز طول کشید، تعطیل شد.

۱۹۲۴ - لنین درگذشت

بیست و یکم ژانویه ۱۹۲۴ لنین رهبر انقلاب بلشویکی اکتبر ۱۹۱۷، بنیادگذار روسیه شوروی و طراح سوسیالیسم لنینیستی در پی یک سکته مغزی که قبلا عارض او شده بود، پیش از آن که نظام تازه اش هفت ساله شود درگذشت. سپس وارثان انقلاب بلشویکی روسیه (انقلاب اکتبر ۱۹۱۷)، بدون توجه به وصیتنامه لنین، بر سر قدرت وارد یک جنگ شش ساله با یکدیگر شدند که فاتح این جنگ استالین بود که عقیده به استقرار سوسیالیسم حتی با توسل به خشونت و نیز صدور سوسیالیسم به سایر کشورها داشت. لنین وصیتنامه خودرا به بانویش Naddezhda Krupskaya دیکته کرده بود و خواسته بود که بعد از مرگ او، آن را به دست مقامات مربوط ـ نه، یک نفر ـ برساند. از جمله این وصایا، یکی هم شایسته نبودن استالین برای دبیر کلی حزب کمونیست بود. بانو کروپسکایا (متولد ۱۸۶۹ و متوفی در ۱۹۳۹ و دکتر در آموزش و پروش و از اعضای قدیمی حزب کمونیست) پس از مرگ شوهرش بیوگرافی اورا نوشت. کروپسکایا ۵ سال پس از مرگ لنین معاون وزارت آموزش و پرورش شوروی شد.

لنین در روزهای آخر عمر

وارثان حتی آن قسمت از وصیتنامه لنین که در کنار مادرش دفن شود نه در یک میدان شهر مسکو و در ساختمانی اختصاصی، و «سن پترزبورگ» را به اسم او به «لنینگراد» تغییر نام ندهند و مقامات دولتی و حزبی همانند مردم معمولی (عوام الناس) زندگی ساده داشته باشند، انتصاب مقامات پس از آزمایشهای سخت و اطمینان از دلسوز بودن و وفاداری به سوسیالیسم صورت گیرد و از تجمل بپرهیزند رعایت نشد. لنین مخالف تداوم انقلاب و تلاش برای گسترش آن به میان سایر ملت ها بود و می گفت که اگر مردم ما راضی باشند و پیشرفت داشته باشند سایر ملل خودشان نظام مارا اقتباس خواهند کرد و لزومی به تحمیل کردن آن نیست. لنین تاکید بر اولوّیت ساخت یک ژورنالیسم ممتاز کرده بود که زیربنای روسیه شوروی باشد و پاسدار وطن و سوسیالیسم که به آن هم توجه نشد و همچنین ایجاد دفاتری در سراسر کشور برای دریافت و رسیدگی به اعتراض ها، شکایات، نظرات و پیشنهادهای مردم و انتخاب اعتراض ها و پیشنهادهای اساسی از میان آنها برای انعکاس و طرح در روزنامه ها. مورخان بی اعتنایی به وصیتنامه لنین و مخصوصا نبود یک ژورنالیسم ممتازرا از عوامل فروپاشی شوروی در 1991 بشمارآورده اند.

1952 - در پی بسته شدن کنسولگری های انگلستان به تصمیم دکتر مصدق در شهرهای ایران ، مردم در سراسر کشور دست به شادمانی زدند و این روز را تعطیل عمومی اعلام کردند، زیرا که خاطرات بدی از مداخله این کنسولگری ها در امور وطن خود به ویژه پس از تقسیم ایران میان روسیه و انگلستان داشتند.

1357 ش - انحلال شورای سلطنت به دنبال استعفای رییس آن در پاریس

سیدجلال الدین تهرانی رییس شورای سلطنت، دو روز پس از خروج شاه از ایران به توصیه اعضای شورای سلطنت به ویژه شاپور بختیار، برای ملاقات و مذاکره با امام خمینی عازم پاریس شد. ولی پیام امام مبنی بر غیرقانونی بودن شورای سلطنت، این ملاقات را غیرممکن ساخت. همچنین امام، شرط ملاقات را استعفای کتبی با اعلام این نکته که شورای سلطنت غیرقانونی است، عنوان نمود. سیدجلال الدین تهرانی در این شرایط، در روز اول بهمن ماه 1357 استعفای خود را از ریاست و عضویت این شورا اعلام کرد و آن را غیرقانونی خواند. با استعفای تهرانی، عمر یک هفته‌ای این شورا به پایان رسید و به دنبال آن جمع کثیری از نمایندگان مجلس نیز استعفا نمودند.

سیدجلال الدین تهرانی

1357 ش - بختیار در یک پیام تلویزیونی گفت: در صورتی که امام به تهران بیایند موضع نخست وزیری را رها نمی کنم

2002 - جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا ایران ، عراق و کره شمالی را « محور شرارت Axis of Evil»خواند.

زادروزها

۱۳۳۸ - شارل پنجم، پادشاه فرانسوی (م. ۱۳۸۰)

۱۸۱۳ - جان سی. فریمونت، افسر، کاشف، سیاستمدار آمریکایی و ۵مین فرماندار آریزونا] (م. ۱۸۹۰)

۱۸۲۹ - اسکار دوم، پادشاه سوئدی (م. ۱۹۰۷)

کریستین دیور

۱۸۴۸ - هانری دوپارک، آهنگساز فرانسوی (م. ۱۹۳۳)

۱۸۸۹ - پیتیریم آلکساندروویچ سورکن، جامعه‌شناس آمریکایی روس‌تبار (م. ۱۹۶۸)

۱۹۰۱ - ریکاردو زامورا، فوتبالیست اسپانیایی (م. ۱۹۷۸)

۱۹۰۵ - کریستین دیور، طراح مد فرانسوی و موسس کریستین دیور اس.آ. (م. ۱۹۵۷)

۱۹۲۲ - پل اسکوفیلد، بازیگر انگلیسی (م. ۲۰۰۸)

۱۹۲۴ - بنی هیل، کمدین انگلیسی (م. ۱۹۹۲)

۱۹۲۸ - جین شارپ، دانشمند و سیاستمدار آمریکایی

۱۹۳۷ - نوشیروان کیهانی‌زاده، روزنامه‌نگار و تاریخ‌دان ایرانی-آمریکایی

نوشیروان کیهانی‌زاده

۱۹۴۱ - پلاسیدو دومینگو، رهبر ارکستر و خوانندۀ تنور اسپانیایی

۱۹۵۳ - پل آلن، تاجر و نیکوکار آمریکایی ، از موسسان مایکروسافت

۱۹۵۵ - جف کونز، مجسمه‌ساز آمریکایی

۱۹۵۶ - جینا دیویس، بازیگر آمریکایی

۱۹۷۶ - اما بانتون، خواننده، شاعر و آهنگساز انگلیسی (اسپایس گرلز)

۱۹۷۷ - فیل نویل، فوتبالیست انگلیسی

۱۹۷۷ - جری ترینور، بازیگر آمریکایی

۱۹۸۱ - ایزابلا میکو، مدل و بازیگر هلندی

اما بانتون

۱۹۸۲ - زیمون رولفس، فوتبالیست آلمانی

۱۹۸۳ - ماریس اوئلت، مدل و کشتی‌گیر کانادایی

۱۹۸۸ - ونسا هسلر، مدل ایتالیایی-آمریکایی

۱۹۸۹ - هنریخ مخیتاریان، فوتبالیست آمریکایی

تقی ظهوری

۱۲۹۱ - تقی ظهوری، هنرپیشه

۱۳۲۳ - محمد محمدی اشتهاردی، مفسر قرآن، نویسنده و محقق ایرانی.

۱۳۲۳ - بهزاد فراهانی، بازیگر و فیلمنامه‌نویس ایرانی

بهزاد فراهانی

۱۳۴۱ - سیروس قایقران، فوتبالیست و کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران

۱۳۶۳ - احسان حدادی، پرتابگر دیسک ایرانی

احسان حدادی

مرگ‌ها

۱۱۱۸ - پاسکال دوم، پاپ

۱۵۱۹ - واسکو نونیس د بالبوا، کاشف اسپانیایی (ت. ۱۴۷۵)

۱۷۷۴ - مصطفی سوم، سلطان عثمانی (ت. ۱۷۱۷)

پاسکال دوم

۱۷۷۵ - یملیان پوگاچوف، یاغی روس (ت. ۱۷۴۲)

۱۷۹۳ - لوئی شانزدهم، پادشاه فرانسوی (ت. ۱۷۴)

۱۹۲۴ - ولادیمیر لنین، نظریه‌پرداز و سیاستمدار روس (ت. ۱۸۷۰)

۱۹۲۶ - کامیلو گولگی، فیزیکدان ایتالیایی و برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی (ت. ۱۸۴۳)

جرج اورول

۱۹۲۸ - جورج واشنگتن گوتالس، مهندس و افسر آمریکایی (ت. ۱۸۵۸)

۱۹۳۸ - ژرژ ملی‌یس، کارگردان فرانسوی (ت. ۱۸۶۱)

۱۹۵۰ - جرج اورول، نویسنده و روزنامه‌نگار هندی-فرانسوی (ت. ۱۹۰۳)

۱۹۵۹ - سیسیل ب دومیل، کارگردان آمریکایی (ت. ۱۸۸۱)

۱۹۶۱ - بلز ساندرار، شاعر و نویسنده سوئیسی (ت. ۱۸۸۷)

پگی لی

۱۹۹۴ - باسل اسد، افسر سوری (ت. ۱۹۶۲)

۲۰۰۲ - پگی لی، خواننده، شاعر و بازیگر آمریکایی (ت. ۱۹۲۰)

۲۰۱۳ - آلدن دبلیو کلوزن، بانکدار آمریکایی (ت. ۱۹۲۳)

۲۰۱۳ - مایکل وینر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی (ت. ۱۹۳۵)

نظام وفا

۱۳۱۲ - عارف قزوینی، شاعر

۱۳۴۳ - حسنعلی منصور، نخست وزیر محمدرضا پهلوی

۱۳۴۳ - نظام وفا، شاعر معاصر ایرانی

۱۳۵۳ - محمد قریب، پزشک پیشگام

محمد قریب