حاجی بابایی: فراکسیون ولایی اعتقادی به استیضاح و عدم کفایت رئیس جمهوری ندارد
استقبال از مواضع روحانی / قالیباف: همه با هر سلیقه‌ای کنار هم می‌ایستیم
رکنا: برخورد با مشکلات اقتصادی که در هفته‌های اخیر دلیلی برای موضعگیری برخی چهره‌های سیاسی علیه دولت و شکل دادن به اعتراض بازار شده بود؛ با سخنان روز چهارشنبه حسن روحانی در جمع اعضای کابینه که بواسطه پخش مستقیم از شبکه خبر در واقع در محضر مردم ایران بیان می‌شد، در مسیری متفاوت قرار گرفت.
روحانی در آن سخنان با تأکید بر اینکه دولتش قصد ندارد در مواجهه با مشکلات و جنگ اقتصادی که علیه ایران آغاز شده عقب‌نشینی کند، بر حمایت تمام قد دولت از بازار Store و تولید داخلی تأکید کرد و از تیم همکارانش خواست با انتشار فهرست افراد و شرکت‌هایی که از دولت ارز دریافت کرده‌اند در راستای ایجاد شفافیت بیشتر حرکت کنند.
این سخنان روحانی که با خواست کاستن از اختلافات داخلی برای تقویت امکان مقاومت در برابر فشارهای امریکا همراه بود، اگر چه با نقد معدودی از چهره‌های سیاسی همراه شد اما در وجه کلان از سوی طیف گسترده‌ای از فعالان اصولگرا و اصلاح‌طلب استقبال شد. جریانی که می‌تواند با فراتر رفتن از تعارفات معمول کلامی به همگرایی بیشتر داخلی برای کمک به حل مشکلات بینجامد.
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در توئیتی سخنان روحانی را در تاریخ مدیریت کلان کشور ماندگار دانست و اعلام کرد که سازمان برنامه در هفته پیش رو 5 برنامه عملیاتی در حوزه بودجه، تولید، اشتغال و حمایت از اقشار کم‌‌درآمد و مدیریت نقدینگی تقدیم رئیس جمهوری می‌کند. به گفته او قرار است این برنامه‌ها روز یکشنبه در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی با حضور سران قوا بررسی شوند.
غیر از این تحرک عملی، نمایندگان و فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا نیز در موضعگیری‌هایی خواستار همراهی همه جریان‌های سیاسی و نهادهای حاکمتی با دولت در میدان مقابله با جنگ اقتصادی شدند.
به‌گزارش ایران آنلاین، حمیدرضا جلایی‌پور، عضو حزب اتحاد ملت در یادداشتی سخنان روحانی را بجا و مؤثر ارزیابی کرد و با بیان اینکه «او می‌خواست با این سخنرانی یکپارچگی مردم و نظام‌سیاسی را در برابر ائتلاف ترامپ، نتانیاهو و بن‌سلمان نشان بدهد» و «به استثنا‌گراها هم بگوید من اهل استعفا نیستم و ایستاد‌ه‌ام»، نوشت: «اگر تیم اقتصادی روحانی ترمیم شود جامعه ایران بهتر می‌تواند اقتصادش را در شرایط محاصره تدبیر کند. جامعه در شرایط سختی است و به تغییرات ساختاری نیاز دارد. لذا نیاز است روحانی هسته سخت قدرت را دعوت کند که از «استثناگرایی» دور شود و به اجرای «قاعده‌ها» تشویق شود.» محسن رهامی عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نیز به «انتخاب» گفت: «اگر صحبت‌های اخیر روحانی فقط حرف درمانی نباشد و منجر به تغییراتی در تصمیمات و مدیریت کابینه با مشورت حامیان او شود، می‌تواند مثبت باشد اما اینکه تغییرات بدون مشورت با حلقه‌های بسته و محدود انجام شود، چندان تأثیری در اوضاع کشور نخواهد داشت.»
حمایت مشروط اصولگرایان
برخی چهره‌های اصولگرا که در زمره منتقدان و رقبای دولت تلقی می‌شوند نیز از مواضع روحانی استقبال کردند و در عین حال گمانه‌زنی‌هایی همچون تلاش این جریان در مجلس برای استیضاح رئیس جمهوری را تکذیب کردند. حمایت اصولگرایان از روحانی در شرایط جنگ اقتصادی اما مشروط بود. اغلب آنها با وجود اعلام حمایت خواستار تغییر گفتمان دولت و تغییر کابینه شدند. چنانکه حمیدرضا حاجی بابایی، رئیس فراکسیون ولایی مجلس با بیان اینکه با تمام توان از حرکت جدید رئیس‌جمهوری حمایت می‌کنیم، گفت: «این فراکسیون هیچ اعتقادی به مباحثی همچون استیضاح و عدم کفایت رئیس جمهوری ندارد و اگر کسی حرفی می‌زند موضع خودش را بیان کرده و ارتباطی با ما ندارد.» حاجی بابایی همچنین با بیان اینکه در شرایط ویژه جنگ اقتصادی باید افرادی میدان‌داری کنند که حاضرند شب و روز بایستند و هم فکر خوب داشته باشند و هم تلاش و کوشش زیادی داشته باشند، خواستار تغییراتی در تیم فعلی دولت و نیز گفتمان حاکم بر آن شد. محمد باقر قالیباف، شهردار سابق تهران نیز که در مراسم گرامیداشت سالروز دفن شهدای گمنام شهرستان تربت حیدریه سخن می‌گفت در سخنانی بر همیاری همه مسئولان در برابر جنگ اقتصادی دشمن تأکید کرد و گفت: «همه با هر سلیقه و گرایشی کنار هم می‌ایستیم و جنگ اقتصادی را تبدیل به فرصت می‌کنیم.»
به‌گزارش فارس، غلامعلی حداد عادل عضومجمع تشخیص مصلحت نظام هم در این باره گفت: «سخنرانی روز چهارشنبه رئیس جمهوری با سخنان قبلی ایشان متفاوت بود، ایشان بیان تازه‌ای داشت که ما آن را درست، مثبت و متناسب وضع موجود ارزیابی می‌کنیم و امیدواریم به ایجاد یک حس مشترک در میان عموم مردم کمک کند.»
وی افزود: «ما با اینکه منتقد دولت بوده‌ایم، امروز و برای حل مشکلات داخلی، در مقابل دشمن خارجی در کنار دولت هستیم، به شرط آنکه، رئیس جمهوری نیز به سخنانی که گفته است عمل کند.» علیرضا زاکانی، نماینده تهران در مجلس نهم سخنان رئیس جمهوری را صدای برحق ملت رشید ایران توصیف کرد و گفت: «امیدواریم که این سخنان در مقام حرف باقی نماند و لوازم تحقق آن توسط مسئولان کشور و بویژه وزیران دولت فراهم آید.»
عباس سلیمی نمین از چهره‌های اصولگرا هم به ایرنا گفت: درشرایط کنونی کشور باید با جایگزینی منافع ملی به مصالح حزبی از دولت به‌طور جدی پشتیبانی کرد. تقویت دولت این نیست که بیرون گود بنشینیم بلکه باید وارد میدان شد و دولت را به این جمع‌بندی رساند که بی‌نیاز از سایر نیروها نیست.
انتقاد از سخنان روحانی
سخنان روحانی اما با انتقادهای صریحی نیز مواجه شد. از جمله به‌گزارش انتخاب، صادق زیبا کلام، فعال سیاسی که پیشتر در زمره مدافعان دولت به شمار می‌رفت با انتقاد از حلقه نزدیکان روحانی و شخص او تنها راه نجات را «بیان واقعیت» از سوی روحانی دانست و افزود: «نمی‌شود با وعده‌های توخالی مثلاً اینکه همه باید دست به‌دست هم بدهیم و کار کنیم و دولت باید بیشتر از همه در آب و نان صرفه‌جویی کند و... مردم را خوشحال کرد.» او درباره اقداماتی که روحانی باید در حال حاضر انجام دهد، گفت: «روحانی هیچ اقدامی نیاز نیست انجام دهد. فقط بیاید به صراحت بگوید در مملکت چه اتفاقی در حال رخ دادن است...ریشه مشکلات را برای مردم بیان کنید.»
یک ملت، یک ضربان قصه همیشگی ما
غلامعلی دهقان عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه
سخنان حسن روحانی رئیس جمهوری منتخب ملت آن هم با رأی نزدیک به ۲۴ میلیون در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت نشان داد تنها راه حل وضع موجود در برابر زیاده‌خواهی‌های ترامپ، اتحاد ملت و انسجام قوا و تدبیر امور کشور بخصوص در ۴ حوزه، اشتغال، مبارزه با فقر، تنظیم بازار و تولید ملی است. در این باره نکات زیر قابل توجه است.
۱- پدیدار شدن پدیده ترامپ Trump در سیاست امریکا تا اینجا ترکش‌هایش برخی کشورها را مورد اصابت قرار داده است. بی توجهی به معاهدات چندجانبه سیاسی و اقتصادی و گاه محیط زیستی نشان از عزم سیاستمداری دارد که متفاوت بودن را برگزیده است. پس جای تعجب نیست که شاهد عکس‌العمل کشورهایی باشیم که مقابله به مثل نموده‌اند.و اما در مورد ایران، تنها راه حل برای مقابله با چالش ترامپ، اتحاد ملت ایران است. واقعیت این است که کارگردانان سناریوی فشار به ایران به دنبال پیاده کردن راهبرد «فشار اقتصادی و فروپاشی در درون» هستند. اینان به زعم خود تصور می‌کنند می‌توانند ملت ایران را دچار شکاف و شکاف دولت- ملت را دامن بزنند. اما این سناریو اولین بار نیست که توسط آنان مورد توجه قرار می‌گیرد. از همان آغازین روزهای پیروزی انقلاب مخالفان همیشه درپی ایجاد شکاف دولت- ملت بوده‌اند. حمایت از حرکت‌های تجزیه‌طلبانه در اوایل شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی، حمایت همه‌جانبه از رژیم متجاوز Rapist صدام در جنگ تحمیلی و اجرای تحریم‌های مختلف با بهانه‌های گوناگون و حمایت از گروه‌های مخالف نظام در خارج از کشور، از جمله راهکارهای مخالفان برای ایجاد شکاف دولت-ملت بوده است که راه به جایی نبرده است. با وجود این، برخی با این تحلیل که این بار به واسطه شکاف نسلی و همچنین به زعم آنان ناکارآمدی نظام و نیز برخی اختلاف سلیقه‌ها در جناح‌های سیاسی، دندان طمع برای آشوب و تشدید شکاف دولت- ملت تیز کرده‌اند و با جنگ روانی گسترده حتی امثال ترامپ و پمپئو را هم تحت تأثیر قرار داده‌اند. اما واقعیت این است با تمامی کاستی‌ها و ضعف‌ها، ملت بزرگ ایران نشان داده از راهی که انتخاب کرده، برنخواهد گشت و همچنان چشم امید به همین نظام سیاسی دارد و باپذیرش کلیت آن در پی آن است با اصلاحات تدریجی به مسیر تکاملی خود ادامه دهد. مشارکت گسترده ایرانیان در انتخابات سال گذشته مؤید این دیدگاه است.
۲- تشدید رقابت‌های انتخاباتی طی دو دهه گذشته و از جمله رقابت انتخاباتی سال گذشته هم می‌تواند فرصتی برای کشور باشد و هم تهدید. اگر صاحبان سلیقه‌های مختلف در چارچوب نظام بتوانند سبب مشارکت حداکثری توده‌ها بشوند که تاکنون این چنین بوده است، انتخابات یک فرصت است اما اگر این رقابت‌ها بخواهد همچنان پس از انتخابات به اشکال گوناگون ادامه یابد و به تعبیر محمدرضا باهنر در روزهای اخیر عده‌ای آجر از زیر پای دولت بکشند، آنگاه این نوع رقابت فقط تضعیف یک جناح نیست بلکه تهدیدی برای کلیت نظام است که هیچ آدم عاقل و دلسوزی آن را برنمی‌تابد. نکته‌ای که در سخنان روحانی هم به آن اشاره شد که نباید بر طبل اختلافات در این برهه زمانی کوبیده شود. انسجام قوای سه گانه و تأکید جناح‌ها و نخبگان سیاسی بر حفظ منافع ملی و یکپارچگی در برابر سیاست‌های ترامپ و متحدین منطقه‌ای اویک ضرورت است موضوعی که خوشبختانه در موضعگیری‌های برخی منتقدین دولت دیده می‌شود.
۳- تأکید ریاست جمهوری محترم مبنی بر اینکه مسئولان می بایست در شرایط فعلی به چهار موضوع اشتغال و مبارزه با فقر و تنظیم بازار و تولید ملی اهتمام ویژه داشته باشند، نشان از آن دارد که کارآمدی نظام در موقعیت فعلی با این چهار بخش گره خورده است. واقعیت این است اگر کسانی در داخل هم مخالفتی دارند و وضع موجود را نمی‌پسندند، بیشتر به خاطر ضعف‌ها و کاستی‌ها در همین موارد چهارگانه است نه اینکه با کلیت نظام مشکل داشته باشند. می‌توان با تدبیر و درایت و توکل به خداوند، از وضعیت پیش آمده عبور کرد و عملاً نشان داد که هیچ گاه نباید یک ایرانی را تهدید کرد و یک ملت یک ضربان قصه همیشگی ما است.
فرمول مقاومت
غلامعلی جعفرزاده نایب رئیس فراکسیون مستقلین
هشدارها، توصیه‌ها و زنهارهای رئیس جمهوری به مدیران دولتی در سخنرانی روز چهارشنبه ایشان را می‌توان از مهم‌ترین سخنرانی‌های آقای روحانی در 5 سال اخیر دانست. ما در شرایط اعمال فشارهای امریکا راهی نداریم جز ایستادن و مقاومت. بدون تعارف این ایستادگی حداقل در کوتاه‌مدت بدون تحمل مقداری ریاضت عمومی امکانپذیر نخواهد بود. در چنین شرایطی همراهی مردم مهم‌ترین نیاز حاکمیت است. مقاومت بدون همراهی مردم به هیچ وجهی امکانپذیر نخواهد بود.
یکی از مهم‌ترین فاکتور‌های این همراهی جایی است که مردم به عینه شاهد باشند که فشار روی شانه‌های آنها به همان میزان روی شانه بخش‌های اجرایی و مدیران آن نیز وجود دارد. مثال مناسب رئیس جمهوری در این رابطه بحث صرفه‌جویی در مصرف برق بود. اینکه مردم ما به دلیل برخی کمبودها ناچار به تحمل ساعاتی خاموشی در طول تابستان باشند و در مقابل ببینند که دوایر دولتی بدون توجه به این کمبودها، در میزان مصرف خود تغییری نداده‌اند قطعاً منجر به ایجاد بی اعتمادی عمیق بین مردم و دولت می‌شود. این مثال را می‌توان به موارد متعدد دیگری ربط داد. به عبارتی مردم اگر کمبودهای تحمیل شده به زندگی خود را در بخش‌های دولتی و مدیران ارشد کشور نبینند، دچار این احساس می‌شوند که سیستم آنها را به عنوان سپر بلا در برابر فشارها قرار داده است.
مسأله مهم دیگر در این مقطع روی آوردن به شفاف‌سازی است که زمینه اصلی اعتماد متقابل ملت و حاکمیت را فراهم می‌آورد. مردم در شرایط عادی هم حق دارند که از محل هزینه‌کرد بودجه‌های عمومی، درآمد مقامات و مسئولان و همین طور میزان دارایی آنها آگاه باشند. در شرایط فعلی این ضرورت دوچندان است. اینکه بعد از سر و صدای رسانه‌های داخلی و در پی آن موج‌سواری رسانه‌های خارجی موضوع ویلای مصادره‌ای که در اختیار فلان مقام مسئول بوده، عمومی می‌شود نتیجه‌ای جز ضربه زدن به اعتماد عمومی ندارد. چطور می‌توان از جامعه‌ای که تا این حد به اعتماد آن ضربه وارد شده، انتظار مقاومت داشت؟ بنابراین روی آوردن به یک شفافیت سراسری و جدی در حوزه اقتصادی از اقدامات عاجلی است که باید انجام شود تا دیگر مردم مسائل مالی مسئولان را از زبان رسانه‌های خارجی نشوند.
نکته مهم بعدی آن است که نهادهای دیگر هم خود را در ساماندهی به این وضعیت مسئول بدانند و در مقام رقیب دولت ظاهر نشوند. سوء استفاده حزبی از نهادهای عمومی و ملی کشور تاکنون ضربات سختی به ما زده اما در این مقطع ادامه آن مسیر منجر به ایجاد موقعیت‌هایی مهلک خواهد شد که جبران آنها امکانپذیر نیست. کاملاً واضح است که دیگر زمان آن گذشته که صرفاً دولت را مسئول تمام آنچه در کشور می‌گذرد، بدانیم و تمام دستگاه‌ها باید در حد اختیاراتی که دارند، مسئولیت نیز قبول کرده و پاسخگو باشند.
در نهایت اینکه همزمان با انتظار مقاومت از مردم، قدری با ملاطفت بیشتر با آنها رفتار کنیم. حاکمیت نمی‌تواند از یک سو توقع ایستادگی، همراهی و حمایت از مردم داشته باشد و از سوی دیگر در پیش پا افتاده‌ترین مسائل مانند آنچه که در هفته‌های اخیر برای دیدن خانوادگی بازی‌های فوتبال دیدیم، ایجاد اشکال و مزاحمت کرده یا با کلام تحقیرآمیز با ملت حرف بزند. خواست مقاومت در شرایط پیش رو بدون احترام به بخشی از مطالبات جامعه، پذیرش وجود تکثر و تفاوت بین مردم و خانواده‌ها و انتخاب زبانی محترمانه‌تر برای گفت‌وگو با ملت، امکانپذیر نیست.
تغییر سیاست‌های اقتصادی
ناصر ایمانی فعال سیاسی اصولگرا
صحبت‌های آقای رئیس جمهوری در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت را باید به فال نیک گرفت. اینکه او با جدیت در مقابل برخی از شایعات در مورد استعفای دولت ایستادند، نکته قابل توجه و تأملی است. اما در برابر توضیح روحانی درخصوص مشکلات کشور، سؤال این است که آیا حل ناملایمات اقتصادی در گرواجرای همین دستوراتی است که او عنوان می‌کند یا علل دیگری دارد؟ دلیل برخی گرانیها در چند وقت اخیر این بوده که اعضای کابینه وقت زیادی را برای کار کردن نمیگذاشتند و جدیت زیادی در حل معضلات نداشتند؟ دستورات رئیس جمهوری هرچند که کاملاً درست است و باید آن را با شدت بیشتری اجرا کرد اما به نظر می‌رسد علت ناکارآمدی اقتصادی اخیر را باید در دلایل دیگری جست‌وجو کرد.
مسلماً هر پدیده اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به تنهایی ناشی از عملکرد یک نهاد در کشور نیست و شکی وجود ندارد که همه نهادها و قوا در به وجود آمدن مشکلات تأثیرگذار هستند اما میزان تأثیر هرکدام از آنها با هم فرق دارد. واقعاً در ارتباط با مسائل و مشکلات اقتصادی موجود در کشور چه میزان عملکرد دولت‌ها یعنی قوه مجریه تأثیر دارد و به چه مقدار عملکرد قوای مقننه و قضائیه در آن نقش ایفا می‌کند؟ طبیعی است که قوه مجریه بیشترین حد تأثیرگذاری را داراست.
اگر علت گرانی را از افکار عمومی بپرسید، قطعاً آن را به دلیل عملکرد نهادهایی مثل بنیاد مستضعفان نمی‌دانند، بلکه از دولت به عنوان مقصر اصلی نام میبرند. حال هرچند روحانی از هماهنگی قوای سهگانه یاد کرده و ما هم میدانیم که این هماهنگی لازم است و هرچه هم بیشتر محقق شود در کاهش ناملایمات اقتصادی و اجتماعی تأثیر زیادتری خواهد داشت اما واقعاً سؤال اینجاست که آیا علت مشکلات اخیر اقتصادی ناهماهنگی میان قواست؟ پاسخ قطعاً منفی است.
این ناملایمات بر اثر ناهماهنگی بین قوا به وجود نیامده است. ما نباید آدرس‌‌های اشتباه بدهیم. علت اصلی این مشکلات به سیاست‌های غلط اقتصادی باز میگردد که در دستور کار قرار گرفته است. مردم هم همین را میدانند. اگر از آنان این سؤال را بپرسید، پاسخشان قاعدتاً سیاست‌های اقتصادی به کار گرفته شده از سوی دولت و عمدتاً مجلس است.
البته در این چند روز راهکار ترمیم کابینه برای حل مشکلات ارائه شده اما در کنار این بحث، ترمیم سیاستها هم نکته قابل توجهی است که باید در دستور کار قرار بگیرد. یعنی اول باید سیاست‌های اقتصادی که نتیجه عملی آن همین وضعیتی است که امروز شاهد آن هستیم، مدنظر قرار بگیرد و سپس متناسب با آن تغییراتی را انجام داد. شاید هم اصلاً تغییر کابینه لازم نباشد. بنابراین سیاست‌های اقتصادی که در سالهای اخیر در پیش گرفته شده، نتیجهاش همینی است که الان با آن روبه‌رو هستیم. این سیاستها باید تغییر کند. حال اگر لازمه تغییر این سیاستها تغییر افراد است، ترمیم کابینه هم می‌تواند یکی از راهکارها باشد اما به هرحال مهم سیاستهاست.
ناگفته نماند در این میان دولت در کنار هماهنگیهایی که قرار است با سایر قوا داشته باشد، باید وحدت میان نیروهای سیاسی جامعه را هم در کنار خود ببیند که در شرایط فعلی و به نسبت تاریخ پس از انقلاب به نظر می‌رسد که این روابط در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد.
ارسال نظر