باور نکردنی: این حیوان ترسناک، قهرمان سلامت شماست!
رکنا: خفاش‌ها با 1300 گونه شناسایی‌شده در دنیا، علاوه بر کنترل آفات و حفظ سلامت اکوسیستم‌ها، نقشی کلیدی در تعادل زیست‌محیطی دارند و گونه‌های متنوعی از آنها در ایران زیست می‌کنند.
به گزارش رکنا، در سراسر جهان بیش از ۱۳۰۰ گونه خفاش شناسایی شده که یکی از این گونه‌ها، مختص ایران است و تنها در این کشور زیست می‌کند. در مجموع، ۵۰ نوع خفاش در ایران وجود دارد که زیستگاه اصلی آنها رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس است. بیشترین تنوع این گونه‌ها را در استان‌های فارس، اردبیل و خراسان رضوی می‌توان مشاهده کرد. جالب است بدانید که تعداد خفاش‌های ایران بیش از تعداد خفاش‌های قاره اروپا است. از جمله گونه‌های این جانور در ایران می‌توان به خفاش میوه‌خوار، دم موشی کوچک و بزرگ، مقبره‌ای معمولی، نعل اسبی کوهستانی و بینی برگه‌ای ایرانی اشاره کرد.
فواید شگفت‌انگیز خفاش‌ها در طبیعت
یکی از مهم‌ترین نقش‌های خفاش‌ها در طبیعت، کنترل آفات است. این موجودات در حفظ تعادل اکوسیستم‌ها نقش اساسی دارند و به عنوان یک شاخص زیستی می‌توانند تغییرات زیست‌محیطی را نشان دهند. خفاش‌ها با تغذیه از حشرات آفت‌زا، به افزایش سلامت محصولات کشاورزی کمک می‌کنند و موجب صرفه‌جویی چند میلیارد دلاری در سال می‌شوند. از سوی دیگر، با کاهش نیاز به استفاده از آفت‌کش‌ها که مضرات جدی برای سلامت انسان دارد، خود به عامل موثری در حفظ محیط زیست تبدیل شده‌اند.
علاوه بر این، خفاش‌ها در گرده‌افشانی محصولات کشاورزی اهمیت فراوانی دارند. میوه‌هایی نظیر موز، انبه، خرما، آووکادو، هلو، میخک، بادام هندی و انجیر به کمک این موجودات برای تولید مثل و رشد بهتر نیاز دارند. دیگر فواید خفاش‌ها شامل حاصلخیز کردن خاک، انتقال مواد مغذی و کمک به احیای جنگل‌ها است.
نگاه منفی و خطر انقراض
علی رغم فواید بی‌شمار، خفاش‌ها به دلیل وجود باورهای نادرست و افسانه‌های قدیمی، با بدبینی جوامع رو‌به‌رو شده‌اند. همچنین، شیوع بیماری کرونا این نگاه منفی را تشدید کرد. همین مسائل باعث شده است که حدود یک‌چهارم گونه‌های خفاش در جهان در معرض خطر انقراض قرار بگیرند. از دلایل این تهدید می‌توان به تخریب درختان کهنسال و غارها اشاره کرد؛ به‌ویژه توسط گردشگران و کسانی که به دنبال گنج هستند.
در ایران، با تلاش مسئولان محیط زیست، از سال ۱۳۹۳ دوم مهرماه به عنوان روز ملی غار پاک نام‌گذاری شد. هدف از این اقدام، آگاهی‌بخشی به مردم درباره اهمیت این زیستگاه‌ها است. محمدرضا اشرف‌زاده، مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی، تاکید کرده است که باید نگاه مردم نسبت به خفاش‌ها اصلاح شود، زیرا آنها به اشتباه با سوء برداشت‌های زیادی مواجه شده‌اند و نیاز به توجه بیشتری دارند.
هشدار به گردشگران
کارشناسان محیط زیست به گردشگران و غارنوردان توصیه می‌کنند از ورود به محل زندگی خفاش‌ها، به ویژه در زمستان، خودداری کنند. هرگونه سر و صدای اضافی و یا لمس این جانور که در حالت خواب زمستانی قرار دارد، می‌تواند او را از خواب بیدار کند و متابولیسم بدنش را افزایش دهد. اما از آنجا که در این شرایط خفاش امکان تغذیه و پرواز ندارد، احتمال مرگش بسیار بالاست.
تولید مثل کند خفاش‌ها
خفاش‌ها تولید مثل کُندی دارند و این موضوع نگرانی در خصوص کاهش جمعیت آنها را دوچندان کرده است. این موجودات در طول یک سال، یک یا نهایتاً دو بار تولید مثل می‌کنند و معمولاً فقط یک نوزاد به دنیا می‌آورند. طول عمر متوسط خفاش‌ها در جهان حدود ۲ تا ۳ سال است. البته گونه‌های خاصی از این جانور مانند خفاش‌های قهوه‌ای وجود دارند که می‌توانند تا ۳۰ سال عمر کنند.
آمارهایی درباره خفاش‌ها:
- ۱۳۰۰ گونه خفاش در جهان شناسایی شده است
- ۵۰ گونه خفاش در ایران زندگی می‌کند
- ۲ تا ۳ سال متوسط طول عمر خفاش‌هاست
- ۲۵ درصد جمعیت گونه‌های خفاش در دنیا با خطر انقراض روبرو هستند
-
فیلم / آتیه جاوید جمیله سریال پایتخت : با محسن تنابنده همکلاسی بودم، علت انتخابم همین بود ! . نقی معمولی عصبی است اما بد اخلاق نه !
ارسال نظر