راز موفقیت برخی برنامه‌های ترکیبی تلویزیون چیست؟

حالا دیگر مخاطبان تلویزیون پای هر برنامه‌ای نمی‌نشینند و با وجود برنامه‌های مختلفی که از ماهواره پخش می‌شود، توقعشان از تلویزیون و برنامه‌سازها بالا رفته و دوست دارند تا برنامه‌های متفاوت و پرمحتوا را ببینند.
وقتی کنترل تلویزیون را در دست بگیرید و کمی شبکه‌ها را جا به جا کنید تازه متوجه تعداد زیاد برنامه‌های تلویزیونی خواهید شد و قطعا برنامه‌ای که حرف تازه‌ای برای گفتن داشته باشد را در انتخاب اول خود قرار می‌دهید و همانجا می‌مانید. در این میان و در طول روز برنامه‌های ترکیبی در دسته‌بندی اول مخاطبان قرار می‌گیرند و به خاطر تنوع بخش‌ها و پوشش سلیقه اغلب مخاطبان، طرفداران بسیاری دارند. برخی از این برنامه‌ها به صورت روتین روی آنتن رسانه ملی قرار می‌گیرند و برخی دیگر نیز در مناسبت‌های مختلف نوروز، رمضان و ساختاری که از هر دری سخنی دارد!
از دهه 70 که برنامه‌های ترکیبی در شبکه‌های نوپای 5، سه و یک ظهور پیدا کرد و به برنامه‌های ثابتی برای هر یک از این شبکه‌ها تبدیل شد، توانست طرفداران بسیاری را برای خود پیدا کند. بعد از آن سالها و تا الان هنوز هم این دست برنامه‌ها از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی هستند. شاید به قولی نام آش شله قلمکار را برای برنامه‌های روتین ترکیبی گذاشت چراکه از هر دری هر سخنی و از هر حرفه‌ و فنی در آنها دیده می‌شود. از آشپزی گرفته تا تربیت فرزند و هنرهای دستی و... همه در این دست برنامه‌ها به چشم می‌خورد. اما مسئله اینجاست که چه دلیلی باعث می‌شود تا برنامه‌‌های ترکیبی همیشه مخاطبان زیادی داشته باشند و برنامه‌های دیگر نه؟
تفاوت برنامه‌های مناسبتی با برنامه‌های روتین
اما در دسته‌بندی برنامه‌هایی که همیشه درصد بالایی از مخاطبان را برای خود رقم می‌زنند، برنامه‌های مناسبتی بیشترین آمار و ارقام بیننده را از آن خود کردند. شاید این جذابیت به دلیل زمان متفاوتی باشد که این برنامه‌ها پخش می‌شوند و اهتمامی که برنامه‌سازان در این روزهای خاص برای جذب مخاطب دارند. تلاش برای استفاده از دکورهای متفاوت و همچنین مهمانان خاص!
نام‌هایی که در ذهن‌ها ماندگار شدند
اگر در بین برنامه‌های تلویزیونی دنبال برنامه مورد علاقه خود باشید،‌ بیشتر نام برنامه‌های قدیمی به ذهن می‌آید و در میان برنامه‌هایی که در دهه نود روی آنتن رفته‌اند، نام برنامه‌ای که به ذهن بسپارید کار سخت‌تری می‌شود. در این میان شاید نام‌هایی مثل نیمروز، بچه‌های امروز، ویتامین ث، باغ ملی، فرمول یک و ... از این دسته هستند.
مجریانی که آنتن مناسبتی و روتین را از آنِ خود می‌کنند
نفر اول در برنامه‌های ترکیبی مجری است و اگر او بتواند در همان نگاه اول و آیتم شروع مخاطبش را با نوع کلامش جذب برنامه کند دیگر کار خود را به خوبی انجام داده و تا پایان برنامه مخاطب را از آن خود کرده است. حال برخی مجری‌ها در شروع با شور و هیاهو برنامه را شروع می‌کنند، اما در اداره کردن گفت‌وگوهای با مهمان زیاد موفق عمل نمی‌کنند و برخی‌ها هم عکس این را ثابت می‌کنند که می‌شوند مجری کاربلد تلویزیون و آنتن مناسبتی و روتین را از آنِ خود می‌کنند.
مشارکت مخاطبان؛ راهی برای دور شدن از کلیشه‌ها
این روزها اگر سازندگان برنامه‌های ترکیبی تلاشی برای وجود خلاقیت در برنامه‌هایشان نداشته باشند، چیزی جز برنامه‌های تکراری بی مخاطب را روانه آنتن نخواهند کرد که فقط برای خالی نماندن تلویزیون ساخته می‌شوند که این روزها تعدادشان هم در تلویزیون کم نیست. اما سازندگان برنامه‌های ترکیبی با سهیم دانستن مخاطبان در برنامه، گفت‌وگوهای صریح و بی‌پرده و استفاده از مسابقه و ... سعی دارند تا خلاقیت را به هر طریقی به برنامه تزریق کنند.
طراوت و شادابی در پخش زنده است
اغلب برنامه‌های ترکیبی به صورت زنده پخش می‌شوند و تعداد محدودی نیز تولیدی هستند. اما تجربه نشان داده که مخاطبان برنامه‌های زنده به دلیل هیجان و با طراوت بودنش بسیار بیشتر از برنامه‌های تولیدی هستند که هیچ هیجانی در آنها دیده نمی‌شود.
گوی سبقت دست سلبریتی‌ها است یا مجری های موفق؟!
برخی از سلبریتی‌ها یا همان چهره‌های معروف هنری، ورزشی و ... زمانیکه به برنامه‌ای دعوت می‌شوند سند موفقیت برنامه را برای مقطعی امضا می‌کنند و برخی دیگر با حضور کلیشه‌ای خود ممکن است خلاف آن عمل کرده و باعث ریزش مخاطبان برنامه شوند. اما نکته مهم این است که مخاطب امروز از دیدن هر مهمانی Party به وجد نمی‌آید و دوست دارد تا چهره‌ای که سالها در انتظار دیدن او بوده را در قاب تصویر تلویزیون ببیند. در این سالها برخی تهیه کنندگان به این سمت رفتند و برای متفاوت بودن، سلبریتی‌ها را با همسر، مادر، فرزند و خانواده‌هایشان به استودیوی برنامه آوردند.
البته به تازگی در کنار مهمان‌های چهره، افراد موفق نیز در این دسته بندی قرار گرفتند. در بین مناسبتی‌سازها احسان علیخانی در این مورد پیشرو بوده و چهره‌هایی را به برنامه خود آورد که تا به حال در هیچ برنامه زنده تلویزیونی حاضر نشده بودند. مهران مدیری یکی از این افراد بود که با آمدن به برنامه «سه ستاره» توجه بسیاری را به خود جلب کرد. شیلا خداداد، بنیامین، بابک حمیدیان و مینا ساداتی، سام درخشانی و همسرش، حافظ ناظری و .. از افرادی بودند که تا به حال در تلویزیون حاضر نشده بودند و برای اولین بار حضور در یک برنامه تلویزیونی زنده را تجربه می‌کردند.
«امروز هنوز تموم نشده»، «امروزی‌ها» و « باغ ملی» برنامه‌هایی که محصول مشترک هستند
شاید بتوان هر سه این برنامه‌های روتین «امروز هنوز تموم نشده»، «امروزی‌ها» و « باغ ملی» را در یک دسته بندی قرار داد آنهم به خاطر حضور مجری و تهیه کننده مشترکی است که در همه آنها وجود دارد. اما تفاوت عمده‌ای بین آنها نیز وجود داشت، امروز هنوز تموم نشده و امروزی‌ها هر دو برای مخاطب جوان و نوجوان تولید شده بودند و برنامه‌های عصرگاهی شبکه یک سیما با اجرای پدرام کریمی بودند، اما باغ ملی برنامه‌ای شبانگاهی بود که لوکیشن ثابتی در تهران داشت و در خلال هدف‌های خود به معرفی آداب و رسوم برخی استان‌ها و ایرانگردی و سفرهای استانی می‌پرداخت.
«شب فیروزه‌ای» و اهمیت ویژه به استان‌های کشور
تنها برنامه تلویزیونی روتین که برای استان‌های ایران اهمیت ویژه‌ای قائل بود، شب فیروزه‌ای با اجرای علی معصومی بود که رسالتش نشان دادن سنت‌های شهرهای ایران در قالب برنامه هفتگی و از شهرستان مورد نظر بود. این برنامه اگر قرار بود درباره شیراز صحبت کند، باید از شیراز و از یک مکان تاریخی مهم این شهر به صورت زنده بروی آنتن می‌رفت.
«به خانه برمی‌گردیم» سردمدار برنامه‌های ترکیبی
یکی از مهمترین برنامه‌های ترکیبی روتین که به نوعی سردمدار این نوع برنامه‌ها بود، برنامه خانواده محور به خانه برمی‌گردیم است که حالا دیگر نزدیک به بیست سال به طور زنده و البته در دوره کوتاهی تولیدی روی آنتن شبکه پنج سیما قرار دارد. این برنامه در این سالها مجریان بسیاری را به خود دیده اما افراد ثابتی هم در اجرای آن حضور داشتند، ژیلا امیرشاهی، محمد نظری از مجری‌های ثابت این برنامه بودند. یکی از بخش‌های جذاب و دیدنی و البته پرطرفدار این برنامه، بخش آموزش آشپزی است که به دلیل اقبال عمومی بخش‌هایی از آن در سایت شبکه پنج سیما قرار گرفته است.
«نگی که نگفتی» ترویج نقد سازنده با زبان طنز
وجه تاکیدی و نقادانه از نام این برنامه پیداست و مشخص است که می‌خواهد در قالب طنزی که در اختیار دارد به نقد موضوعات جامعه در حوزه‌های مختلف بپردازد. این برنامه روتین روابط اجتماعی، فضای مجازی، اوقات فراغت و ... را در قالب طنز بیان می‌کند و هدف از بیان آنها نیز ترویج نقد سازنده بین مردم است. ژیلا صادقی بعد از مدتی دوری از تلویزیون اجرای این برنامه را که از شنبه تا سه شنبه از شبکه دو سیما بروی آنتن می‌رود را به تهیه کنندگی مجتبی احمدی به عهده دارد.
«چشم شب روشن»،‌ در ادامه نقدهای شبکه چهار
این برنامه در اصل جایگزین مناسبی برای ادامه دادن برنامه‌های نقد شعر، نقد تئاتر، نقد فیلم در حوزه علم و فرهنگ است که از شبکه چهار سیما پخش می‌شدند. چشم شب روشن با اجرای محمد صالح اعلا هر شب از شنبه تا چهارشنبه از این شبکه پخش می‌شود. نو بودن ساختار برنامه، استفاده از کارشناسان جوان، دکوری که بین سنت و مدرنیته در رفت و برگشت است از ویژگی‌های این برنامه زنده تلویزیونی است. این برنامه به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی هر شب ساعت 22 پخش می‌شود.
«ویتامین سه»، برنامه‌ای هماهنگ با صبحگاه
یکی از برنامه‌های پرطرفدار و البته صبحگاهی شبکه سه سیما که با تهیه کنندگی علی زاهدی و اجرای علی ضیا به روی‌ آنتن می‌رفت، ویتامین ث بود. نام ویتامین سه به عقیده بسیاری با برنامه‌ای که صبح روی آنتن شبکه سه می‌رود، کاملا هماهنگی داشت و دکور این برنامه نیز برگرفته از همین نام بود. این دکور با پس زمینه نارنجی و زرد و وجود عکس پرتقال و میوه‌هایی که ویتامین ث دارند، به خوبی دیده شد. در این برنامه مثل اغلب برنامه‌های صبحگاهی به اخبار مهم روز پرداخته می‌شد، همچنین مهمان‌هایی به فراخور برنامه به این استودیو می‌آمدند.
«فرمول یک»، نقطه تنزل یک مجری چهره
یکی دیگر از برنامه‌های موفق ترکیبی، «فرمول یک» است که در ابتدا در باکس صبحگاهی شبکه یک سیما قرار داشت و بعد از بنا به خواست مخاطبان شبکه در تیرماه امسال به باکس عصرگاهی این شبکه تلویزیونی کوچ کرد. بازپخش فرمول یک به تهیه کنندگی افشین حسین خانی صبح‌ها از همین شبکه پخش می‌شود.
این برنامه پس از انتقال به باکس بعدازظهر کم کم مخاطبان خود را از دست داد و این روزها تعداد افراد کمی هستند که برنامه فرمول یک را هرچند با حضور علی ضیاء به تماشا بنشینند.
«بوی عیدی» و ماجرای انتخاب مجری
از همان ابتدا که نام این برنامه در رسانه‌ها اعلام شد تا زمانیکه بروی آنتن رفت، چند مجری عوض کرد و در نهایت امیرحسین مدرس به عنوان مجری بوی عیدی انتخاب شد. مرور اتفاقات سال 95، رسم و رسوم نوروز در بین ایرانیان و اقوام کشور، حضور بازیگران و عوامل سریال منتخب مردم در جشنواره انتخاب مردمی بهترین مجموعه تلویزیونی سال 1395 از بخش‌هایی بود که در این برنامه به آنها پرداخته شد.
همچنین ارغوانی این برنامه را در سیزده روز نوروز هم ادامه داد و با تغییر رویکرد بسته به مناسبت مورد نظر مردم را با خود همراه کرد. یکی از بخش‌های جذاب «بوی عیدی» که هر شب پخش می‌شد، نشان دادن بازی‌های قدیمی ایرانیان بود و در آن مهمان با مجری وظیفه اجرای این بازی‌ها را داشتند. مردم نیز با ارسال عکس‌ها و فیلم‌های نوروزگردی خود در این برنامه مشارکت داشتند.
«شهر باران»، همراهی با مردم بعد از افطار
برنامه مناسبتی رمضان شبکه یک سیما که بعد از افطار پخش می‌شد، مسائل اجتماعی از قبیل ازدواج و تشکیل خانواده محور اصلی این برنامه بود و هر شب متناسب با موضوع، دو یا سه گروه مهمان به این برنامه می‌آمدند. این برنامه علاوه بر حضور سلبریتی‌ها، مهمان‌هایی از جنس مردم را نیز در خود جای داده بود. کریم خودسیانی و پدرام کریمی دو مجری این برنامه بودند که در دو سال با وقفه به تهیه کنندگی احسان ارغوانی از شبکه یک سیما پخش شد.
«حالا خورشید»، صبحگاهی با لحن طنز مجری
یکی از پرطرفدارترین برنامه‌های صبحگاهی که در بین عموم مردم جای خود را باز کرده است، برنامه صبحگاهی شبکه سه با اجرای رضا رشیدپور است. در این برنامه که طبق روال همه برنامه‌های ترکیبی و صبحگاهی پخش می‌شوند، خبرخوانی در صدر اتفاق‌ها قرار دارد و و رشیدپور با همان لحن طنز همیشگی‌اش برخی از این خبرها را تحلیل می‌کند. در بخش‌های دیگر این برنامه نیز برخی مهمان‌های چهره و موفق نیز حضور می‌یابند.
انتخاب پسر «بهبود پایتخت» از بین مهمان‌های غیر معروف
جالب است بدانید که پسر جوانی که در نقش بهبود سریال پایتخت بازی می‌کرد، هم یکی از افرادی بود که به عنوان مهمان به برنامه «سه ستاره» علیخانی دعوت شده بود. او که پیشتر در ویدئویی در شبکه‌های مجازی حضور پیدا کرده بود، به واسطه همان ویدئو به این برنامه آمد و بازیگر Actor هم شد!
«یک یک» متنوع‌ترین برنامه ضیا
علی ضیا در این سالها شاید دو برنامه تحویل سال نو را اجرا کرده باشد که یکی از آنها «یک یک» بود که اتفاقا یکی از بهترین‌ برنامه‌های ضیا شناخته شد. در این برنامه که بخش‌های متنوعی داشت، حافظ ناظری، سام درخشانی به همراه همسرش و چند سلبریتی دیگر برای اولین بار در تلویزیون حضور پیدا کردند.
«صبحی دیگر» نمونه موفق یک برنامه ترکیبی
برنامه «صبحی دیگر» یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های ترکیبی صبحگاهی تلویزیون است که علی رغم پخش از یک شبکه تخصصی توانسته مخاطبان بسیاری را جذب کند و هنوز بعد از گذشت این سال‌ها کهنه نشده است.
اخیرا در اقدامی جالب جمعی از بازیگران سریال قدیمی «پدر سالار» به کارگردانی اکبر خواجویی را به ویژه برنامه شب یلدا دعوت کرده بود و برای مخاطبینی که حدود بیست سال پیش این سریال را دنبال می‌کردند، خاطراتشان را زنده کرد. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.