آیا سوراخ لایه اوزون در حال کوچک شدن است ؟!
رکنا: برخی از مواد شیمیایی توسط انسان باعث می شود که هر ساله سوراخی در لایه اوزون بر فراز قطب جنوب باز شود. این بر توانایی ازن برای محافظت از حیات روی زمین در برابر تشعشعات مضر خورشید تأثیر می گذارد.
در سال 1987، تنها هفت سال پس از اینکه دانشمندان کشف کردند مواد شیمیایی ساخته دست بشر به لایه اوزون آسیب میرسانند، پروتکل مونترال توسط 197 طرف امضا شد تا از میزان مواد شیمیایی مضر در جو جلوگیری کنند.
حذف تدریجی مواد شیمیایی مخرب لایه لایه لایه لایه اوزون که قبلاً در اسپری مو، یخچال، تهویه مطبوع و محصولات پاک کننده صنعتی یافت می شد، در حال حاضر به کاهش تغییرات آب و هوایی و کاهش قرار گرفتن انسان در معرض اشعه ماوراء بنفش کمک می کند.
اگر سیاستهای کنونی پابرجا بماند، انتظار میرود که لایه ازن طی چند دهه به ارزشهای سال 1980 - قبل از ظهور سوراخ ازن - بازگردد.
انتظار می رود لایه اوزون چقدر زود بهبود پیدا کند؟
گروهی از کارشناسان تحت حمایت سازمان ملل که دیروز در نشست سالانه انجمن هواشناسی آمریکا ارائه کردند، گفتند که ازن تا حدود سال 2066 بر روی قطب جنوب، تا سال 2045 بر روی قطب شمال و تا سال 2040 برای بقیه جهان بهبود خواهد یافت.
تغییرات در اندازه سوراخ ازن قطب جنوب، به ویژه بین سالهای 2019 تا 2021، عمدتاً به دلیل شرایط جوی بوده است. با این وجود، سوراخ اوزون قطب جنوب از سال 2000 به آرامی از نظر مساحت و عمق بهبود یافته است.
پروفسور پتری تالاس، دبیر کل WMO می گوید: «اقدامات اوزون الگویی برای اقدامات اقلیمی است. موفقیت ما در حذف تدریجی مواد شیمیایی اوزون خوار به ما نشان می دهد که برای دور شدن از سوخت های فسیلی، کاهش گازهای گلخانه ای و بنابراین محدود کردن افزایش دما، چه کاری می توان به عنوان یک موضوع فوری انجام داد.
طبق گزارش چهارساله پانل ارزیابی علمی پروتکل مونترال در مورد مواد تخریب کننده لایه ازن، تقریباً 99 درصد از مواد ممنوعه تخریب کننده لایه ازن با موفقیت حذف شده اند.
هیدروفلوئوروکربنها (HFCs) - گروه دیگری از مواد شیمیایی صنعتی که برای جایگزینی کلروفلوروکربنهای ممنوعه (CFCs) استفاده میشدند - علاوه بر این در اصلاحیه کیگالی پروتکل مونترال در سال 2016 هدف قرار گرفتند. به گفته پانل ارزیابی علمی، در حالی که HFC ها مستقیماً ازن را تخریب نمی کنند، آنها گازهای قوی تغییرات آب و هوایی هستند که در مسیر افزایش گرمایش جهانی 0.3 تا 0.5 درجه سانتی گراد تا سال 2100 بودند.
«این که بازیابی ازن در مسیر درستی قرار دارد... خبر فوق العاده ای است. مگ سکی، دبیر اجرایی دبیرخانه ازن برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، می گوید: تأثیر پروتکل مونترال بر کاهش تغییرات آب و هوایی نمی تواند بیش از حد مورد تاکید قرار گیرد. "در طول 35 سال گذشته، پروتکل به یک قهرمان واقعی برای محیط زیست تبدیل شده است."
چگونه دانشمندان بازیابی لایه اوزون را پیش بینی می کنند؟
آخرین ارزیابی در مورد لایه اوزون بر اساس مطالعات گسترده، تحقیقات و داده های گردآوری شده توسط یک گروه بزرگ بین المللی از کارشناسان انجام شده است. این شامل بسیاری از سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP)، اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA)، سازمان ملی هوانوردی و فضایی ایالات متحده (NASA) و اتحادیه اروپا بود.
این گزارش همچنین اولین گزارشی است که تأثیر بالقوه ژئومهندسی خورشیدی را بر لایه ازن بررسی می کند. این شکل پیشنهادی از مهندسی آب و هوا به طور عمدی ذرات بازتابنده را به جو میپاشد تا نور خورشید را منحرف کند و گرمایش جهانی را در فرآیندی به نام تزریق آئروسل استراتوسفری (SAI) کاهش دهد.
با این حال، این هیئت هشدار می دهد که پیامدهای ناخواسته SAI "همچنین می تواند بر دمای استراتوسفر، گردش خون و تولید ازن و نرخ تخریب و حمل و نقل تاثیر بگذارد."
ارسال نظر