علت از دست دادن حافظه بیماران بستری در ICU و CCU / راه های درمان + صوت

بستری در بخش های ICU و CCU می تواند بروز عوارض مغزی را در بیماران به همراه داشته باشد. این عوارض مغزی می تواند شامل اختلال تمرکز، کاهش سطح هوشیاری و از دست دادن حافظه باشد. همچنین افسردگی و اضطراب هم از جمله عوارض مغزی است که بخصوص در بیماران کرونایی بستری در بخش های مراقبت های ویژه مشاهده می شود. اما باید توجه داشت که عمده این عوارض مغزی به صورت کوتاه مدت رخ می دهد و پزشکان می توانند با شناسایی عوامل بروز عوارض مغزی، آنها را درمان کنند.

عوارض مغزی ناشی از بستری شدن در ICU و CCU شایع نیست

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، آخرین راه درمان بیمارانی که در شدیدترین حالت بیماری خود قرار دارند، بستری شدن در بخش های مراقبت های ویژه است. در این میان اگرچه بخش زیادی از بیمارانی که در این بخش ها بستری می شوند، بهبود می یابند، اما هستند بیمارانی هم که با وجود بستری شدن در ICU یا CCU جان خود را از دست می دهند.

البته باید توجه داشت ترخیص از ICU یا CCU لزوما به معنای بهبودی بیماران نیست و صرف نظر از تداوم علامت بیماری های اصلی بیماران، برخی بیماران بستری در بخش های مراقبت های ویژه بعد از انتقال به بخش های عادی دچار عوارضی می شوند که به صورت مستقیم به بستری شدن آنها در ICU یا CCU ارتباط دارد.

در این میان برخی از این عوارض به دلیل اختلالات مغزی در بیماران ترخیص شده از ICU یا CCU مشاهده می شود؛ عوارضی از جمله از دست دادن حافظه، اختلال هوشیاری و اختلال تمرکز که بعضا به دلیل عفونت های شدید ناشی از ابتلا به بیماری رخ می دهد و بعضا به داروهایی مرتبط است که در بخش های مراقبت های ویژه به افراد تزریق می شود.

دکتر داوود یادگاری نیا، متخصص بیماری های عفونی البته در گفت و گو با رکنا تاکید کرد که عوارض مغزی ناشی از بستری شدن در بخش های مراقبت های ویژه چندان شایع نیست و به‌ویژه در بیماران کرونایی، بخش اندکی از بیمارانی که در ICU بستری می شوند، ممکن است به عوارض شدیدی از جمله زوال عقل یا از دست دادن حافظه در کوتاه مدت مبتلا شوند.

ریشه های بروز اختلالات مغزی در مبتلایان به کرونای شدید

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: ابتلا به کرونای شدید بخصوص اگر منجر به بستری شدن بیماران در ICU شود، می تواند منجر به بروز برخی اختلالات در مغز بیماران شود؛ چراکه بعضا مبتلایان به کرونای شدید در صورت بستری در بخش مراقبت های ویژه، به کما می روند یا اکسیژن به مغز آنها نمی رسد یا لخته خون در مغز آنها ایجاد می شود یا دچار اختلال هوشیاری می شوند.

یادگاری نیا با تاکید بر این که بروز عوارض مغزی شدید در بیماران کرونایی بستری شده در ICU چندان شایع نیست، گفت: بروز عوارضی نظیر اختلال هوشیاری یا اختلال تمرکز می تواند در خود ویروس کرونا یا درمان هایی که برای آن به کار گرفته می شود یا حتی داروهایی که در ICU به بیماران کرونایی تزریق می شود، ریشه داشته باشد.

این متخصص بیماری های عفونی با بیان این که عوامل متعددی در بروز اختلالات مغزی در بیماران مبتلا به کرونای شدید نقش دارد، اظهار داشت: عمده عوارض ناشی از ابتلا به کرونای شدید بعد از بهبودی از کرونا برطرف می شود و تنها در شرایط بسیار خاص ممکن است که عوارض مغزی ناشی از ابتلا به کرونای شدید بعد از بهبودی هم در بیماران ادامه داشته باشد.

خانواده ها نگران نباشند، گذر زمان عوارض مغزی را از بین می برد

یادگاری نیا با بیان این که خانواده ها در صورت مشاهده عوارض مغزی در بیماران خود، باید ضمن حفظ آرامش، صبر پیشه کنند، تاکید کرد: خانواده های بیماران کرونایی و سایر بیمارانی که عزیزان آنها در ICU یا CCU بستری می شوند، اگر دیدند که بعد از ترخیص بیماران آنها از بخش های مراقبت های ویژه، اختلالات مغزی مختلفی در بیمارانشان بروز پیدا کرده است، نباید نگرانی خاصی از این مساله داشته باشند؛ زیرا عمده این اختلالات با گذر زمان برطرف خواهد شد و بسیاری از بیماران بعد از گذراندن دوره بیماری، به مرور هوشیاری خود را به دست خواهند آورد.

این متخصص بیماری های عفونی، بروز اختلال در تمرکز و هوشیاری را از جمله عوارض احتمالی ابتلا به کرونا دانست و گفت: درصد اندکی از بیماران مبتلا به کووید-19، حتی بیمارانی که احتیاجی به بستری در ICU ندارند، ممکن است دچار اختلال تمرکز شوند. صرف نظر از این مساله، افسردگی و اضطراب هم از جمله عوارض نسبتا شایع کرونا محسوب می شود، اما تمام این عوارض به مرور زمان بهبود می یابد.

عوارض مغزی شدید ظرف یک تا دو هفته درمان می شود

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره مدت زمان بروز عوارض مغزی در بیماران مبتلا به کرونا توضیح داد: عوارض خفیفی نظیر اختلال تمرکز، افسردگی و اضطراب، معمولا بین سه تا شش ماه بعد از بهبودی از کرونا درمان می شود، اما معمولا عوارض شدید مغزی نظیر از دست دادن حافظه یا اختلال هوشیاری در مدت زمان کوتاهتری یعنی ظرف یک تا دو هفته درمان می شود.

این متخصص بیماری های عفونی ادامه داد: در بسیاری از کشورها کلینک های روانپزشکی و اعصاب به طور خاص برای بیماران کرونایی پرونده تشکیل می دهند و آنها را بعد از بهبود از بیماری تحت نظر قرار می دهند، اما عمده بیماران کرونایی بعد از گذر زمان، حتی بدون مراجعه به این کلینیک ها، خود به خود بهبود پیدا می کنند، گرچه قطعا مراجعه به روانپزشک یا متخصص اعصاب می تواند روند درمان بیماران را تسریع کند.

عوارض مغزی شدید بیماران کرونایی چگونه درمان می شود؟

یادگاری نیا با تاکید بر این که اساسا بروز عوارض مغزی شدید مانند زوال عقل یا از دست دادن حافظه در بیماران مبتلا به کرونا چندان شایع نیست، عنوان کرد: در صورتی که پزشکان این عوارض را در یک بیمار مبتلا به کرونای شدید مشاهده کنند، برای درمان این عوارض به دنبال ریشه بروز آنها می گردند؛ مثلا بررسی می کنند که آیا لخته خون در مغز آنها ایجاد شده است یا خیر.

وی افزود: بروز عوارض شدید مغزی در بیماران مبتلا به کرونای شدید عمدتا بر اثر عواملی از جمله شکل گیری لخته خون یا بروز اختلالات انعقادی در مغز یا تهاجم ویروس به مغز رخ می دهد و اگر این موارد برطرف شود یا تحت کنترل قرار گیرد، هوشیاری بیمار به مرور زمان بازمی‌گردد و از دست دادن حافظه نیز به طور کامل از بین خواهد رفت.

بنابراین به گفته این متخصص بیماری های عفونی، پزشکان بسته به عوامل زمینه ای که منجر به بروز عوارض مغزی در بیماران مبتلا به کرونای شدید می شود، برای درمان آن تصمیم گیری می کنند. متخصصان همچنین برای شناسایی زمینه های بروز عوارض مغزی در بیماران آزمایشات تشخیصی مختلفی از جمله MRI و گرفتن نوار مغز را روی بیماران انجام می دهند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه تاکید کرد: چه در بیماران کرونایی و چه در سایر بیماران، خطر بروز عوارض شدید مغزی بعد از بستری در بخش های مراقبت های ویژه، برای افرادی که بیماری های زمینه ای دارند یا سن آنها بالاتر است، به مراتب بیشتر از جوان ها و افرادی است که به بیماری های زمینه ای مبتلا نیستند. اما خطر بروز این عوارض در میان مردان و زنان تفاوتی ندارد.

بیماران غیرکرونایی بستری در ICU و CCU هم به عوارض مغزی دچار می شوند

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که صرف نظر از بیماران کرونایی، احتمال دچار شدن افرادی که به علت ابتلا به بیماری های دیگری غیر از کووید-19 در بخش های مراقبت های ویژه یعنی ICU و CCU بستری می شوند نیز وجود دارد. آن طور که یادگاری نیا می گوید، اساسا بخش زیادی از بیماری های عفونی، می تواند منجر به بروز عفونت هایی در مغز بیماران شود که این عفونت ها، بروز عوارض مغزی را در بیماران به همراه دارد.

همچنین به گفته این متخصص بیماری های عفونی، مبتلایان دیابت یا افرادی که دچار بیماری های دیگری هستند، در صورتی که بعد از بستری در بخش های مراقبت های ویژه دچار اختلالات الکترولیتی شوند یا توازن اسید و باز بدن آنها دچار مشکل شود یا دچار کمبود سدیم و پتاسیم خون شوند، احتمالا به عوارض مغزی شدید نظیر زوال عقل یا از دست دادن حافظه نیز دچار خواهند شد، اما عمده این موارد، بعد از مدت کوتاهی توسط پزشکان متخصص بهبود خواهد یافت.

درمان دارویی عوارض مغزی بیماران بستری در ICU و CCU

یادگاری نیا درباره راهکارهای درمان بروز عوارض مغزی بعد از ترخیص از ICU یا CCU توضیح داد: بخشی از بیمارانی که در هنگام بستری در بخش های مراقبت های ویزه دچار اختلالات مغزی شده اند، از جمله بیماران دیابتی یا افرادی که به اختلال الکترولیت خون دچار شده اند، با تجویز داروهای مربوطه توسط پزشکان درمان می شوند. همچنین پزشکان با کنترل عفونت بیمارانی که به دلیل وارد شدن عفونت به مغزشان دچار عوارض مغزی شده اند، می توانند آنها را درمان کنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره دوره درمان عوارض مغزی شدید بیماران ترخیص شده از ICU یا CCU گفت: معمولا عوارض مغزی این افراد یک تا دو هفته بعد از درمان اولیه بیماری اصلی و اصلاح الکترولیت های موجود در خون آنها درمان می شود و این افراد می توانند هوشیاری خود را به دست آوردند و حافظه آنها نیز در این بازه زمانی بازخواهد گشت.

ریشه های بروز عوارض مغزی در بیماران کرونایی و غیرکرونایی

این متخصص بیماری های عفونی درباره علل دچار شدن برخی افراد بستری در ICU و CCU به اختلالات مغزی عنوان کرد: یکی از ریشه های بروز عوارض مغزی شدید در بیماران بستری در بخش های مراقبت های ویژه چه به کرونا مبتلا شده باشند و چه به بیماری های دیگر، لخته هایی است که بر اثر عفونت های مختلف در مغز افراد ایجاد می شود. همچنین این عفونت ها بعضا منجر به خون ریزی در مغز می شوند.

همچنین به گفته این پزشک متخصص، استفاده از برخی داروهایی که برای درمان بیماران بستری در بخش های مراقبت های ویژه استفاده می شود نیز می تواند احتمال خونریزی در مغز بیماران را افزایش دهد؛ البته داروهایی که به این دسته از بیماران تزریق می شود، همگی داروهای حیاتی هستند که پزشکان چاره دیگری جز تزریق آنها ندارند و حتی عدم استفاده از این داروها می تواند منجر به بروز لخته یا آمبولی در مغز بیماران کرونایی شود.

وی در پایان تصریح کرد: از دست دادن حافظه به صورت بلندمدت بعد از ترخیص از بخش های مراقبت های ویژه در بیماران مبتلا به کرونا یا بیماری های دیگر به ندرت اتفاق می افتد و عمده بیمارانی هم که دچار این عارضه شدید می شوند، حافظه خود را صرفا به صورت موقت از دست می دهند. البته در مواردی هم که از دست دادن حافظه به صورت بلندمدت اتفاق می افتد، پزشکان می توانند با از بین بردن عوامل ایجاد کننده این عارضه، آن را درمان کنند.