یک کوچه در تهران و 4 نوجوان زباله گرد / بازی با تلی از زباله بر دوش + فیلم

 ظهر روز چهارم فروردین ماه سال 1400 برای نفس کشیدن کمی هوای تازه بهاری به کنار پنجره محل کار آمدم.شیفت کاری بود و ما سرکار. داشتم با خود فکر می کردم در این هوای معطر بهاری چه افرادی به جای تعطیل بودن و در کنار خانواده و دوستان بودن، مشغول به کار هستند که چشمم از پنجره به سه نوجوان زباله گرد افتاد و ناگهان عطر بهار در مشامم تلخ شد.

سه نوجوان با لباس های آبی بر تن در کوچه پس کوچه های اطراف حسینه ارشاد شهر تهران زباله به دوش می کشیدند و همزمان کودکی خود را فراموش نکرده بازیگوشی می کردند.

افزایش کودکان و نوجوانان زباله گرد در تهران

حضور کودکان و نوجوانان زباله گرد به شکل چشمگیری در شهر تهران افزایش یافته است این درحالی است که سال گذشته تاکید شهرداری تهران بر ساماندهی زباله گردی در تهران بود و حتی وعده سامانه ای داده شد که مانع به کارگیری کودکان و نوجوانان در فضای زباله گردی می شد ولی کودکانی با کوله باری از زباله بر دوش  روز به روز در پایتخت بیشتر می شوند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا ، هر روز بیشتر از روز قبل در خیابان های تهران به خصوص از مرکز به شمال شهر ، شاهد حضور زباله گردان کودک و نوجوان هستیم. پیشتر ها پنهانی  و با تاریک شدن هوا کارشان شروع می شد  ولی این روزها فرقی نمی کند چه ساعت روز در شهر قدم بزنی ، بخصوص در کوچه های شهر ، کودکان و نوجوانانی را می بینی که افغانستانی و ایرانی با لباس هایی اغلب آبی رنگ تا کمر در سطل های زباله خم شده اند و در حالیکه بوی زباله در بینی هایشان پخش شده است به دنبال پر کردن گونی هایی هستند که باید پر از زباله شود تا دستمزد خود را دریافت کنند.

لباس های یکرنگ آنها نشاگر این است ساماندهی شده هستند.  پیمانکاران شهرداری از کودکان و نوجوانان برای زباله جمع کردن استفاده می کنند؟ مگر سامانه ای راه اندازی نشده بود که پیمانکاران زیر مجموعه خود را در آن معرفی کنند تا سن و مشخصات آنها معلوم باشد تا مانعی از  استفاده کودکان و نوجوانان در بخش جمع آوری پسماند و زباله باشد؟

تناقض عجیبی است بین چهره پاک و معصوم کودکان با تلی از زباله‌ها که بر دوششان جای گرفته است؛ بین وعده و وعیدهای ساماندهی کودکان زباله‌گرد و بکارگیری دوباره و دوباره آنها در امر زباله‌گردی و غفلت از این کودکان محروم حلقه های گمشده مدیریتی وجود دارد که انگار چشمان مدیران بالایی بر روی این تخلف ها بسته است.

شهرداری تهران وعده داده بود که با پیمانکارانی که از کودکان در فرآیند زباله‌گردی استفاده می‌کنند برخورد می‌کنیم و  شیوه جمع‌آوری زباله نیز اشتباه است و در نظر داریم که این شیوه را نیز اصلاح کنیم و ریشه‌ای با این پدیده برخورد خواهد شد ولی این سخنان جامعه عملی در شهر ندارد.

کودکان زباله گرد حاصل سو استفاده شغلی

کودکان و نوجوانان  زباله‌گرد بیشتر از اینکه محصول فقر باشند حاصل  سوءاستفاده هستند.مخازن زباله ای در تهران وجود دارد که تماما پول هستند یعنی پولساز برای پیمانکاران پسماند .در شهرهایی مثل شیراز و اصفهان که مدل جمع‌آوری‌شان متکی بر مخازن نیست، کودک زباله‌گرد کمتر است پس به نظر می رسد که نوع جمع آوری پسماند باید مورد تجدید نظر قرار بگیرد.

مخازن زباله یعنی پول و در ادامه وسوسه پیمانکاران  برای به کارگیری ارزان از کودکان و نوجوانان زباله گرد. البته باید گفته شود این بکارگیری ارزان از کودکان و نوجوانان معنای حقوق کم و درآمد پایین این زباله گردان نیست بلکه برای پیمانکاران هزینه کمتری دارد و درآمد حاصل برای زباله گردان بد نیست.

شناسایی کامل مناطق فعالیت کودکان زباله گرد

محل فعالیت کودکان و نوجوانان زباله گرد برای شهرداری تهران نامشخص و پنهان مانده نیست. مناطقی همچون، ۱، ۲، ۴ و۵ بیشترین زباله را دارند.

دستورالعمل مقابله با بکارگیری کودک در فرآیند جمع آوری پسماند تهران از سوی شهردار تهران ابلاغ شده است و بر اساس این دستور مقرر شده بود که در قراردادها، سازمان پسماند باید در مورد بکارگیری کودکان زیر ۱۵ سال دقت نظر بیشتری داشته باشد، در غیر این صورت شهرداران مناطق موظف به برخورد با آنها هستند اما شواهد شهری نشانگر ادامه فعالیت کودکان و نوجوانان است و جالب اینکه از زمان این ابلاغ حضور بیشتری از زباله گردان کم سن و سال را در شهر مشاهده می کنیم.

نماد فقر شهر ، با کودکان و نوجوانان زباله گرد در شهر تردد دارد و هر مسافری که وارد پایتخت ایران می شود با تعدد حضور این کودکان و نوجوان مواجه می شود و پیامی که مستقیم به ذهن و فکر او مخابره می شود حکایت از فقر شهروندان و کشور دارد. تنها مسافران نیستند که با این تصور که چندان نیز تصور نیست مواجه می شوند بلکه شهروندان نیز با بالا رفتن آمار زباله گردان و مشاهده بیشتر و بیشتر مردان و پسر بچه های زباله گرد درگیر این فکر می شوند که هرروز دارند فقیر تر می شوند و باز تاکید که  نمای فقر شهر ، با کودکان و نوجوانان زباله گرد در شهر تردد دارد و آنها نماد فقر در شهر شده اند.

آزاده مختاری