معجزه پزشکی؛ کوچکترین ضربان‌ساز قلب جهان که در بدن جذب می‌شود!

به گزارش رکنا، براساس گزارش ارائه‌شده از سوی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، دانشمندان دانشگاه نورث‌وسترن موفق به تولید ضربان‌ساز قلبی شده‌اند که به‌قدری کوچک است که می‌توان آن را با سرنگ به داخل بدن تزریق کرد. این فناوری پیشرفته با هدف کمک به نوزادان دچار نقص‌های مادرزادی قلبی طراحی شده و بدون نیاز به جراحی تهاجمی، از عملکرد قلب به‌صورت موقتی پشتیبانی می‌کند.

ضربان‌سازی مینیاتوری برای سلامت قلب نوزادان

این دستگاه با ابعادی کوچکتر از یک دانه برنج، به‌صورت کامل با یک ابزار پوشیدنی منعطف روی قفسه سینه بیمار جفت می‌شود. ابزار مذکور قادر است با شناسایی ضربان نامنظم قلب، پالس‌های نوری را به درون بدن ارسال کند تا ضربان‌ساز فعال شود. این فرآیند بدون نیاز به دخالت‌های جراحی صورت می‌گیرد.

زیست‌سازگاری و عملکرد بدون جراحی

یکی از ویژگی‌های منحصر به‌فرد این ضربان‌ساز، قابلیت جذب و حل شدن در بدن پس از پایان وظیفه‌اش است؛ به‌همین خاطر، هیچ نیازی به عمل جراحی برای خارج کردن دستگاه از بدن وجود ندارد. تمامی اجزای این فناوری از مواد زیست‌سازگار تولید شده‌اند.

دکتر جان راجرز، رهبر تحقیقاتی این پروژه در دانشگاه نورث‌وسترن تأکید کرد که: «این دستگاه احتمالاً کوچک‌ترین ضربان‌ساز قلبی جهان است. اندازه کوچک این ابزار برای نوزادانی که تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته‌اند، بسیار اهمیت دارد.»

کمک به نوزادان مبتلا به نقص‌های مادرزادی قلبی

به گفته دکتر ایگور ایفیموف، یکی دیگر از متخصصان تیم تحقیقاتی، هر ساله حدود یک درصد از نوزادان جهان با نقص‌های مادرزادی قلبی به دنیا می‌آیند. این ضربان‌ساز می‌تواند به این بیماران کمک کند تا فقط در روزهای اولیه پس از جراحی، ضربان قلبشان تنظیم شود.

ایفیموف همچنین افزود: «این دستگاه به گونه‌ای طراحی شده که با یک ابزار نرم پوشیدنی کنترل شود. اکنون می‌توانیم بدون نیاز به جراحی دوم، این فناوری کوچک را روی قلب نوزادان قرار دهیم و ضربان قلب را تنظیم کنیم.»

پیشرفت‌های چشمگیر در کاهش اندازه دستگاه

سال ۲۰۲۱، این تیم تحقیقاتی نخستین ضربان‌ساز قلبی قابل جذب را معرفی کرده بودند. اما نسخه جدید با کمک یک باتری مبتنی بر واکنش شیمیایی، گام‌هایی بزرگ به سمت کوچک‌سازی بیشتر و ساده‌تر کردن فرآیند کاشت برداشته است.

باتری حیاتی مبتنی بر سلول گالوانی

در این فناوری، دو فلز مختلف نقش الکترود را ایفا کرده و در تماس با مایعات بدن تولید جریان الکتریکی برای تحریک قلب می‌کنند. این ضربان‌ساز همچنین با استفاده از نور مادون‌قرمز کنترل می‌شود؛ نوری که توانایی عبور از بافت‌های بدن را دارد و دستگاه را روشن و خاموش می‌کند.

این ابزار پوشیدنی، به‌محض شناسایی کاهش ضربان قلب از حد نرمال، دیود نوری خود را فعال می‌کند و پالس‌های نوری خاصی منتشر می‌نماید تا ضربان‌ساز را تحریک کند. با وجود ابعاد بسیار کوچک و فقط ۱.۸ میلی‌متر عرض، ۳.۵ میلی‌متر طول و ۱ میلی‌متر ضخامت، این دستگاه قادر است پالس‌های قدرتمندی را تولید کند و عملکردی مشابه ضربان‌ساز‌های معمولی داشته باشد.

انعطاف‌پذیری در نصب و کنترل ضربان‌ها

به دلیل ابعاد کوچک، این ضربان‌ساز می‌تواند در نقاط مختلفی از قلب نصب شود و از طریق نورهای متفاوت کنترل شود. این ویژگی، امکان ضربان‌سازی هماهنگ و پیچیده را فراهم می‌کند و حتی در درمان آریتمی‌های قلبی کاربرد دارد.

ایفیموف توضیح داد: «با نصب چندین ضربان‌ساز روی سطح قلب، امکان کنترل دقیق‌تر هر بخش وجود دارد و درمان‌های پیچیده‌تری قابل اجرا می‌شود. حتی این دستگاه می‌تواند به‌همراه ایمپلنت‌هایی مثل دریچه‌های قلبی استفاده شود تا عملکرد قلبی حفظ شود.»

افق‌های جدید در ترکیب فناوری و ایمپلنت‌های سنتی

راجرز تصریح کرد: «به دلیل ابعاد فوق‌العاده کوچک، امکان ترکیب این ضربان‌ساز با اکثریت ایمپلنت‌های پزشکی وجود دارد. این فناوری می‌تواند باعث هوشمند شدن ایمپلنت‌ها و افزایش قابلیت‌های درمانی آن‌ها شود.»

اخبار تاپ حوادث