کمتر از 400 متخصص عفونی در کشور وجود دارد/ در آینده ای نزدیک با کمبود متخصصان عفونی روبرو خواهیم بود

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تغییرات اقلیمی ، افزایش گرمای زمین و شهرنشینی، جنگل زدایی و... از جمله عواملی است که می تواند بیماری های عفونی را در جهان دچار طغیان و بحران کند. با توجه به هشدارهای سازمان جهانی بهداشت در خصوص عدم امکان جلوگیری از طغیان های عفونی آینده؛ مهاجرت بی رویه متخصصان، کاهش گرایش به سمت رشته های عفونی به علت سختی کار، درآمدکم و عدم حمایت دولتی می تواند آینده بیماری های عفونی (کنترل و درمان) را در کشور دچار بحران کند.

طغیان بیماری های عفونی در آینده شدیدتر خواهد شد

دکتر آمیتیس رمضانی دبیر انجمن عفونی ایران و متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری، در گفت و گو با رکنا، با اشاره به تغییرات اقلیمی به عنوان عاملی برای بحران های عفونی آینده و نادیده گرفتن برخی از بیماری های عفونی به علت تاکید بیشتر بر کرونا، گفت: تغییرات اقلیمی مثل گرم شدن زمین، بارندگی های غیرمنتظره، همچنین افزایش بی رویه شهرنشینی و زندگی صنعتی باعث شده است جامعه بیشتر از قبل به سمت عوامل عفونی پیش رود و هر لحظه احتمال طغیان یک بیماری عفونی وجود دارد. درحال حاضر با تب دنگی مواجه هستیم و بعد از آن باید منتظر طغیان بعدی باشیم. باتوجه به چشم اندازهای گزارش شده از سازمان جهانی بهداشت جلوگیری از گسترش بیماری های عفونی در آینده اجتناب ناپذیر است؛ بنابراین نیاز است بر مدیریت شرایط، کنترل بیماری هایی که از حیوان به انسان منتقل می شود، جلوگیری از جنگل زدایی و... تاکید و تلاش بیشتری صورت گیرد. بعد از خارج شدن از بحران کرونا کشورما دچار معضلات پساکرونا شد و نوع گسترش بیماری های عفونی تغییر کرد. مهم ترین علت آن این است که ما در دوران کرونا تمام انرژی و منابع مالی خود را برای مهار این بیماری گذاشتیم و به همین سبب توجه به دیگر بیماری های عفونی کمتر شد. در نتیجه برخی از بحران های عفونی که امروزه با آن درگیر هستیم (مثل آبله مرغون و سرخک) ناشی از تغییرات پس از کرونا است. پس از پشت سر گذاشتن کرونا با توجه به آمارهای موجود، علاوه بر درگیری با تب دنگی، احتمال طغیان بیماری های عفونی مثل وبا، هپاتیت، آبله مرغون و آنفولانزا  وجود دارد؛ بر این اساس درمان، تشخیص و کنترل این طغیان ها حائز اهمیت است.

او با اشاره تب دنگی به عنوان بیماری که در نتیجه تغییرات اقلیمی به وجود آمده است، افزود: پشه ای که عامل انتقال تب دنگی است چندین سال پیش در یکی از شهرهای استان هرمزگان شناسایی شده بود. در کشورهای هم جوار ما مثل افغانستان و پاکستان پشه آلوده همواره وجود داشته است. اخیرا به علت بارندگی هایی که در کشور امارات شاهد آن بوده ایم پشه های آلوده به ویروس تکثیر و افزایش پیدا کرده و کشور ما را هم درگیر خود کرده است.

پزشکان عفونی نیازمند حمایت و «سختی کار» هستند

وی در خصوص افزایش اهمیت رشته بیماری های عفونی بعد از سال های همه گیری کرونا و مشکلات پزشکان عفونی، گفت: بیماری عفونی سرایت بسیار بالایی دارد و بسیاری ازآن ها خطرناک هستند. بیماران عفونی معمولا با علائم تب به پزشک مراجعه کرده و احتمال درگیری پزشک را به وجود می آورند. با ابتلای پزشک به بیماری، احتمال درگیری خانواده هم مطرح می شود و این یکی از معضلاتی است که این تخصص را از سایر تخصص های پزشکی متمایز می کند. از طرفی بسیاری از پزشکان حاضر به معاینه یا مواجه با برخی از بیماری های عفونی مثل اچ آی وی نیستند و این بیماری همچنان توسط متخصصان عفونی مورد بررسی و معاینه قرار می گیرد.

او با اشاره به این مسئله که با توجه به خطراتی که متخصصان عفونی با آن مواجه هستند هیچ حمایتی از سمت مسئولین صورت نمی گیرد، گفت: با توجه به مشکلاتی که متخصصان عفونی با آن درگیر هستند نیاز است سختی کار به آن ها تعلق بگیرد که تا کنون اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است. مهم ترین مسئله در بیماری های عفونی شناسایی زودرس بیماری است چرا که بسیاری از بیماران عفونی اورژانسی هستند به این معنا که اگر درمان سریع صورت نگیرد احتمال مرگ برای بیمار وجود دارد. مبنای تشخیص زودرس بیماری های عفونی مطالعه و آگاهی پیشین پزشک است. سختی کار، عدم حمایت های دولتی، درآمد کم، پر خطر بودن مریض ها و احتمال مرگ از جمله عواملی است که انگیزه و گرایش افراد را به تحصیل در رشته های عفونی کمتر کرده است.

در آینده نزدیک با کمبود متخصص عفونی روبرو خواهیم بود

این متخصص عفونی با ابراز نگرانی در خصوص تعداد متخصصین عفونی، گفت: در حال حاضر حدود 40 الی 60 درصد ظرفیت های پذیرش متخصصان عفونی تکمیل نمی شود. در بسیاری از مواقع رتبه های برتر ظرفیت را تکمیل نکرده و رتبه های پایین تر این رشته را پر می کنند. با توجه به عدم استقبال از رشته های عفونی، با توجه به مشکلاتی که این متخصصین با آن درگیر هستند، و احتمال افزایش ابتلا به بیماری های عفونی در آینده، یکی از معضلات ما در آینده نه چندان دور نداشتن متخصص عفونی است. با گذشت زمان؛ بازنشته شدن بسیاری از متخصصین عفونی ، انصراف برخی از افرادی که درحال گزراندن تخصص عفونی خود هستند و مهاجرت نیرو های توانمند، آینده بیماری های عفونی را با بحران مواجه خواهد کرد. در حال حاضر حدودا کمتر از 400 متخصص عفونی در کشور وجود دارد و با توجه به هشدارهای سازمان جهانی بهداشت نسبت به آینده بیماری های عفونی در جهان نیاز است این رقم افزایش پیدا کند.

محدودیت های پزشکان عفونی را برطرف کنید

وی با اشاره به این مسئله که ما علاوه بر درمان برای تشخیص، پیشگیری و کنترل بیماری های عفونی به متخصصان عفونی نیازمندیم، گفت: یکی از مشکلات پزشکان عفونی محدودیت در اطلاع از وضعیت بیمار، برای تجویز اقدامات درمانی است. پزشکان عفونی برای نوشتن نسخه های شامل بیمه برای چک کردن وضعیت داخلی، آزمایش، ام آر آی و.. باید بیمار را به متخصصان داخلی ارجاع دهند. با توجه به سیستماتیک بودن بیماری های عفونی و احتمال درگیری سایر اعضای بدن؛ ایجاد محدودیت برای پزشکان عفونی باعث به تعویق افتادن اقدامات درمانی، سرگردانی بیمار، گسترش بیماری عفونی و افزایش هزینه های درمان می شود.