راز طول عمر پیرترین فرد جهان کشف شد

به گزارش رکنا به نقل از ایندیپندنت، دانشمندان با رمزگشایی از ژنوم (ژنگان)، سلامت روده و سبک زندگی مسن ترین فرد جهان که سال گذشته در سن ۱۱۷ سالگی درگذشت، به «طرحی کلی» برای عمر طولانی دست یافته‌اند.

ماریا برانیاس موررا، زن آمریکایی‌ـ‌کاتالان از نژاد قفقازی، در مارس ۱۹۰۷ در سان‌فرانسیسکو در آمریکا متولد شد و در اوت ۲۰۲۴ درگذشت.

در حالی که به‌لطف پیشرفت‌ها در حوزه مراقبت‌های بهداشت‌‌ و درمان، تعداد صدساله‌ها رو به افزایش است، ابرصدساله‌های مسن‌تر از ۱۱۰ سال همچنان بسیار نادرند.

موررا بیش از ۳۰ سال از میانگین امید به زندگی در کاتالونیا در اسپانیا بیشتر عمر کرد. او عمر طولانی‌اش را مدیون «شانس و ژنتیک خوب» و همچنین «دوری از افراد سمی» می‌دانست.

در پژوهشی که هنوز داوری علمی نشده است، ژن‌ها، میکروبیوم (میکروب‌های همزیست) و سبک زندگی ماریا تحلیل شد و یافته‌ها نشان داد عملکرد سلول‌های بدن او به شکلی بود که گویی ۱۷ سال جوان‌تر از سن واقعی‌اش بودند. و از لحاظ سلامت روده‌‌، بسیار جوان و شبیه کودک بود.

در این پژوهش جدید، محققان یک بستر تحلیلی جامع ایجاد کردند تا فعالیت ژنوم، پروتئین‌ها و همچنین میکروب‌های موجود در بافت‌های گوناگون بدن موررا را بررسی کنند.

آن‌ها نتایج را با داده‌های مربوط به جمعیت‌های غیر ابر‌صدساله مقایسه کردند. دانشمندان دریافتند که ژنوم این ابرصدساله احتمالا دارای تفاوت‌های ژنی مرتبط با سیستم ایمنی قوی‌تر، کاهش خطر ابتلا به سرطان، و محافظت مقابل بیماری‌های قلبی بوده است.

آن‌ها به‌ویژه نوعی از تغییر در فعالیت ژنوم را بررسی کردند که به‌طور طبیعی در بدن رخ می‌دهد و به آن «متیله شدن دی‌ان‌ای» گفته می‌شود، که در پژوهش‌های پیشین با پیری مرتبط دانسته شده است.

در این پژوهش آمده است: «متیله شدن دی‌ان‌ای احتمالا مطالعه‌‌شده‌ترین نشانگر اپی‌ژنتیک (پس‌زایشی) در زیست‌شناسی سلولی و بیماری‌ها است و با افزایش سن دچار اختلال می‌شود.»

در این شاخص، موررا «یک استثنا» بود و در سه بافت مختلف «سن زیستی‌اش بسیار جوان‌تر از سن تقویمی واقعی‌اش» نشان داده شد.

موررا همچنین به نظر می‌رسید که سوخت‌و‌ساز چربی کارآمدی دارد و سطح کلسترول وی‌ال‌دی‌ال‌ (لیپوپروتئین بس‌کم‌چگالی) و تری‌گلیسرید در بدنش پایین بوده است، که هر دو با بیماری‌ قلبی مرتبطند.

در این پژوهش آمده است: «به‌طور کلی، این داده‌ها نشان می‌دهند که یکی از دلایلی که این ابرصدساله توانست به چنین رکورد جهانی‌ در طول عمر دست یابد این بود که سلول‌های بدنش احساس یا رفتار سلول‌های جوان‌تر را داشتند، در حالی سن زیستی فردی صدساله را داشت.»

او روده‌ای سالم داشت که طبق توصیف پژوهشگران، دارای میکروبیوم «ضد‌التهابی» بود.

روده‌ موررا سرشار از باکتری «بیفیدوباکتر» بود، نوعی باکتری که با خواص ضد‌التهابی‌اش شناخته می‌شود. پژوهشگران توضیح دادند: «میکروارگانیسم‌ها نه‌‌تنها در تعیین ترکیب متابولیت‌های بدن ما نقش حیاتی دارند، بلکه در التهاب، نفوذپذیری روده، شناخت، و سلامت استخوان و عضله نیز تاثیر‌گذارند.»

با این حال، ارتباط دقیق بین اجتماع میکروبی ساکن در بدن انسان و طول عمر همچنان روشن نیست.

موررا گفته بود که از مصرف الکل و سیگار پرهیز می‌کرد، از پیاده‌روی روزانه لذت می‌برد، یک برنامه غذایی سرشار از میوه و سبزیجات را دنبال می‌‌کرد، و هر روز سه وعده ماست می‌خورد.

پژوهش‌های فزاینده‌ای ارتباط بین برنامه غذایی مدیترانه‌ای پرفیبر و سرشار از پروبیوتیک با سلامت روده را نشان داده‌اند.

این پژوهش نتیجه‌گیری کرده است: «تصویری که از پژوهش ما به دست می‌آید نشان می‌دهد که سن بسیار بالا لزوما با ضعف سلامت مرتبط نیست.»