سنت قالیشویی در چشمه علی با خشکی چشمه، از بین رفت / چشمه هفت هزار ساله تهران قربانی خط 6 مترو

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، چشمه هفت هزار ساله تهران خشک شد. خبری کوتاه و غم انگیز که حاصل بی تدبیری های برخی مسئولان کشور است. چشمه ‌علی واقع در شهر ری، تابستان‌ها محل شنا و بازی کودکان بود و نزدیکی های فصل بهار، محلی بود برای اجرای سنت قالیشویی مردمان آن دیار.

چشمه علی نخستین اثر ثبت‌شده طبیعی شهرری و سومین اثر طبیعی ثبت‌شده استان تهران است که تا کنون سه بار خشک شده است؛ اما در دوره‌های پیشین در بخش‌هایی از حوضچه‌های آن همچنان آب مشاهده می شد؛ اما این بار حوضچه ها کامل خشک شده و زباله روی رد آب نشسته است.

حال مهم ترین متهم خشکی اخیر این چشمه، گذر خط 6 مترو در نزدیکی آن است.

قدیر افروند، مدیر پایگاه میراث ملی ری در گفت و گو با رکنا گفت: از سال 1396 تاکنون مکاتبات بی شماری انجام شد تا خط 6 مترو ، از نزدیکی چشمه علی نگذرد. روزهای نخستی که من مدیرپایگاه میراث ملی ری شدم، اهمیت این موضوع را مطرح کردم؛ ولی با بی پاسخ ماندن پیگیری ها، اقدام به طرح شکایت از برخی دستگاه های مربوط به خشکی چشمه علی کردم. در این فاصله از شهرداری ری، کارخانه سیمان ، شرکت مترو و... شکایت کرده ام. تا کنون چند جلسه از دادگاه نیز طی شده است.

وی در ادامه تاکید کرد: حتی بحث ثبت جهانی ری نیز مطرح است و در این شرایط که می بایست میراث های کهن اینچنینی را در آن حفظ کنیم، می بینیم که آنها رو به نابودی می روند. با ایجاد کارخانه سیمان و طرح های توسعه ای از جمله اتوبان امام علی، میراث کهن شهرری رو به نابودی رفت. 

افروند افزود: فراتر از اینها، ری ثبت ملی شده است؛ لذا هر آسیبی به که به آثار تاریخی این استان وارد شود، می بایست به 85 میلیون نفر پاسخگو باشیم. تصور کنید محله چشمه علی همیشه پر از توریست بود و الان خالی از هر گونه جریان زندگی شده است. 

مدیر پایگاه میراث ملی ری در خصوص گذر کردن خط 6 مترو از نزدیکی چشمه علی گفت: من در جلسات اولیه مترو بودم و با این موضوع مخالفت کردم. بعد از آن من به محل دیگری مامور شدم و این فاجعه رخ داد. شرکت مترو، خط 6 مترو را از بالادست چشمه علی به فاصله 150 متری عبور داد. این موضوع روشنی است که جانمایی مترو در بالادست چشمه غلط فاحش است چون آب همیشه از بالادست می آید. مشاور هیدرولوژی و زمین شناسی مترو چه کسانی و با چه میزان تحصیلاتی بوده اند که چنین جانمایی غلطی کرده اند؟ خط 6 مترو در بالا دست چشمه در فاصله ای به عمق 20 متر احداث شد و طبیعی است که این 20 متر به سفره های آب زیرزمینی و مسیرها و کانال هایی که آب را به پایین دست منتقل می کرده آسیب رسانده است. 

قدیر افروند در ادامه تاکید کرد: به واسطه این اتفاقات، نهر سورن نیز که از پایین چشمه علی خارج می شود و زمین های پایین دست را آب دهی می کند نیز خشک شده است. این نهر، آب حدودا 400 هکتار از زمین های پایین دست ری و پارک های شهرداری را تامین می کرده است. 

وی همچنین افزود: قالیشویی نیز یکی از سنت های مردمی بود که با خشک شدن چشمه علی آن هم خشک شد! همچنین چشمه محلی برای شنا کردن بچه ها و بزرگترها بود ولی آن هم از بین رفت. تاکید میراث فرهنگی بر این است که می بایست این چشمه احیا شود. ما همچنان منتظر رای دادستانی شهرستان ری خواهیم ماند.