وکیوم باتوم چیست و چگونه می توان آن را خرید؟

مواد اولیه تولید قیر که ناشی از ته ماند برج تقطیر در خلاء در پالایشگاه به جای می ماند را وکیوم باتوم Vacuum Batuum(VB) می گویند.

به گزارش رکنا ، نفت خامی که در پالایشگاه در برج تقطیر به انواع مختلفی از مواد تبدیل میشود و این مواد در نقطه جوش های متفاوتی حاصل می گردند دارای ته ماندی شبیه قیر یا همان وکیوم باتوم است. در حال حاضر از روش های مختلفی در تبدیل وکیوم باتوم به قیر استفاده می شود و آن را به عنوان خوراک تولید قیر می شناسند. این ماده از هیدروکربن هایی با تعداد کربن بیش از 35 عددتشکیل می شود و علاوه بر تولید قیر در برخی از تاسیسات تولید روغن پایه هم استفاده می شود.

ضمن این که بیشتر ماده اولیه نفت کوره و مازوت نیز از نفت وکیوم باتوم حاصل می شود. مشخصات فنی و آنالیز VB اغلب به شرح جدول زیر است:

عبور هوا از درون وکیوم باتوم در داخل برج قیر که در اینصورت فرآیند اکسیداسیون حاصل می شود به خواص و گرانروی آن بهبود یابد و سبب میگردد در مولکول های مالتن به مولکول آسفالتین تغییر یابد که موجب میگردددرجه نفوذ کاهش یافته و نقطه انرسی افزایش یابد و قیرها با درجه نفوذ حاصل می شود Penetration grade بر حسب اینکه میزان هوادهی چقدر باشد مقدار درجه نفوذ کاهش یا افزایش می یابد.

در نتیجه هوادهی خواص ته مانده بهبود یافته و مهمترین اثری که دمیدن هوا بر روی وکیوم باتوم دارد تبدیل شدن مولکولهای سبک مالتن به مولکول های سنگین تر یعنی آسفالتن است که این تبدیل موجب میگردد درجه نفوذ آن و نقطه نرمی بیشتر شود. دمای وکیوم باتوم در داخل برج تولید قیر 240 تا 320 درجه سلسیوس است.

همان طور که اشاره شد وکیوم باتوم قادر به مقاومت در برابر بارها و فشارهای دینامیکی و مکانیکی نیست و باید اصلاحات لازم بر روی آن صورت پذیرد. برخی از روش های آزمون وکیوم باتوم به شرح ذیل است:

گفت و گویی را با حسن تاجیک مدیر بازرگانی شرکت نفت جی انجام و درباره جزئیات این اتفاق جویا شدیم.

وضعیت فعلی قیر و وکیوم‌ باتوم در بازار به چه شکل است؟

پس از ۶ ماه که بازار قیر آرام بود یک دفعه حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان قیمت VB (خوراک تولید قیر) را بالا بردند. این نکته نیز مهم است که ما ۸۳ درصد قیمت فروش قیر را به شرکت نفت، ۴ تا ۵ درصد نیز برای تولید و حدود یک درصد قیمت فروش را برای آلایندگی به محیط زیست می دهیم، بنابر این ۹۰ درصد قیمت به آنها بر می‌گردد و ۱۰ درصد برای تولید کننده باقی می‌ماند.

از این ۱۰ درصد، هزینه‌های تولید، مالیات و اداره شرکت را باید تأمین کرد. بر این اساس وقتی قیمت VB که از پالایش و پخش خریداری می‌شود افزایش یابد، قیمت قیر نیز باید افزایش پیدا کند.

به همین دلیل قیمت قیر را به کیلویی ۳۸۵ هزار تومان افزایش دادیم،اگر این ۳۸۵ هزار تومان را در ۸۳ درصدی که به شرکت نفت بر‌می‌گردانیم ضرب کنیم، قیمت ۳۱۹ هزار تومان پالایش و پخش برای وکیوم‌باتوم بدست می‌آید.

آیا از پخش و پالایش علاوه بر VB قیر نیز می‌خرید؟

خیر. پالایش و پخش وقتی به ما VB می‌دهد ما آن را تبدیل به قیر می‌کنیم و تنها وکیوم باتوم می‌خریم، معتقدیم که یکی از بهترین قیرهای دنیا را تولید می‌کنیم.

‌میزان افزایش قیمت وکیوم باتوم چقدر است؟

باید سود ناخالصی که بدست می‌آوریم ۱۷ درصد هزینه تمام شده باشد.پس وقتی VB را به قیمت ۳۱۹ تومان از پالایش و پخش می‌خریم، اگر هزینه‌های شرکت که همان ۱۷ درصد است را اضافه کنیم رقم ۳۸۵ هزار تومان بدست می‌آید، بنابراین این میزان افزایش درست است. پالایش و پخش این افزایش را قبول ندارد. در جلسه‌ای قرار شد که ما ۱۰ تومان قیمت را کاهش دهیم و آنها نیز در مقابل به همین میزان قیمت فروش خود را کاهش دهند، ولی این کار را نکردند، بنابراین ما نیز نپذیرفتیم.

فروش قیر صادراتی شما چه میزان افزایش یافت؟

قیمت‌های صادراتی نیز ۵ دلار افزایش یافت زیرا امروز دلار به ۱۰۶۰ تومان رسید، قیر داخلی نباید گران‌تر از محصول خارجی باشد.

آیا پالایش و پخش موافق بود که ۱۷ درصد افزایش دهد؟

پالایش و پخش موافق افزایش ۱۷ درصدی به ۳۱۹ تومان بود که اگر ۳۱۹ تومان را در ۱۷ درصد ضرب کنیم حدود ۳۷۵ تومان به دست می‌آید، ولی بر اساس قانون حمایت از مصرف کننده و تولید کننده وقتی برای تولید کننده سود در نظر گرفته می‌شود باید این ۱۷ درصد به هزینه تمام شده اضافه کرد، براساس این فرمول قیمت وکیوم باتوم ۳۸۵ تومان می‌شود نه ۳۷۵ تومان.

قیمت تمام شده وکیوم باتوم چقدر است؟

قیمت تمام شده به اضافه هزینه تولید ۳۸۵ تومان می‌شود. قیمت تمام شده شامل ماده اولیه، یک درصد آلاینده محیط زیست ۴۵ درصد هزینه آب و برق و بخار ۵ تا ۴.۵ درصد هزینه تولید (نیروی انسانی، شرکت، هزینه فروش و بنگاه‌داری) است.

رقم قیمت تمام شده براساس فرمولی که گفتید چقدر می‌شود؟

قیمت تمام شده حدود ۳۸۰ تومان می شود که ۳۸۵ هزار تومان می‌فروشیم و این ۵ تومان نیز برای سود است.

چرا پالایش پخش با این افزایش مخالف است؟

پالایش و پخش به قیمت فروش ما کاری ندارد می‌گوید، قیمت خوراک قیر یا همان وکیوم باتوم به ۳۱۹ تومان افزایش یافته است. ما هم می‌گوییم اگر شما افزایش داده‌اید ما نیز به ۳۸۵ تومان افزایش می‌دهیم. در این وضعیت بورس کالا قیمت ۳۸۵ تومان را پذیرفت ولی خواستند که قیمت را کاهش دهیم و معادل آن نیز پالایش پخش از قیمت ماده اولیه قیر(وکیوم باتوم) کم ‌کند ولی آنها حاضر نشدند این کاهش قیمت را اعمال کنند ما نیز کاهش ندادیم.

به مشتریان نیز اعلام کردیم که هر زمان که پالایش و پخش قیمت را کاهش دهد ما از قیمت فروش کم می‌کنیم.

بر اساس گفته‌های شما پیشنهاد پالایش و پخش ۳۷۵ تومان است، درست است؟

در جلسه‌ای که با هم داشتیم آنها معتقد بودند که ۳۷۵ هزار تومان قیمت خوبی است ولی ما گفتیم که خوب نیست. بر این اساس، اگر پالایش و پخش قیمت خوراک(وکیوم باتوم) را ۳۰۹ یا ۳۱۰ تومان می‌فروخت، ما نیز در مقابل به خریداران بورس کالا کیلویی ۳۷۵ هزار تومان می فروختیم. که هنوز این مشکل حل نشده است.

با توجه به پیگیری‌هایی که انجام شد قرار است هیئت مدیره پالایش در این هفته جلسه‌ای برای حل این مسئله بر گزار کند و احتمالاً مشکلات بر طرف و مجدداً وکیوم باتوم این سه پالایشگاه شیراز، آبادان و بندر عباس عرضه می‌شود.

تداوم اختلاف نظرها بر سر قیمت وکیوم باتوم و توقف عرضه در بورس کالا

مدیر بازرگانی شرکت نفت جی مشکل توقف عرضه وکیوم باتوم سه پالایشگاه بندرعباس، شیراز و آبادان را تشریح کرد.

قیر و وکیوم باتوم ماده اولیه قیر- دو محصولی است که در بخش پتروشیمی بورس کالا عرضه می شود، اما حدود یک هفته است که عرضه قیر و وکیوم باتوم سه پالایشگاه شیراز، آبادان و بندر عباس در بورس کالا متوقف شده و دلیل این مسئله اختلاف شرکت پالایش و پخش و دو شرکت نفت جی و پاسارگاد در افزایش قیمت خرید VB (ماده اولیه تولید قیر) از شرکت پخش و پالایش توسط این دو شرکت است.

بر اساس اطلاعات موجود، قیمت ماده اولیه قیر (VB) تابع قیمت نفت کوره و نفت سفید است و اگر بیش از یک ماه قیمت آنها رشد کند، قیمت VB بر مبنای قیمت‌های جهانی افزایش خواهد یافت.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.