به گزارش گروه اجتماعی رکنا، یکی از محسوس‌ترین تغییرات زندگی ما در چند سال گذشته، سونامی تجهیزات هوشمند الکترونیک و سرعت بالای پیشرفت فناوری دیجیتال بوده است. جهش فناوری دنیای پزشکی را هم بی‌نصیب نگذاشت و با مینیاتوری شدن تجهیزات و ابداع روش‌های نوآورانه، تولید دستگاه‌های جدید پزشکی، در این سال‌ها متحول شده است. دیگر جراحی‌های ساده نیاز به ساعت‌ها زمان در اتاق عمل ندارند و بسیاری از کارهایی که تا چند سال پیش نیاز به چند هفته زمان داشتند، تنها در چند ساعت انجام می‌شوند.

ترکیب فناوری دیجیتال و علم پزشکی باعث ایجاد راهکارهای جدیدی برای رفع مشکلات قدیمی شده است. شاید بی‌راه نباشد اگر بگوییم تا سی سال دیگر بسیاری از بیماری‌های امروزی تبدیل به خاطراتی تلخ خواهند ‌شد. سالی که گذشت شاهد رونمایی از فناوری‌هایی بود که می‌توانند زندگی خیلی از بیماران را متحول کنند و جان‌های بسیاری را نجات دهند. به بهانه شروع سال جدید میلادی، با هم هیجان‌انگیز‌ترین فناوری‌های پزشکی در سال 2016 میلادی را مرور می‌کنیم.

چشم‌های مصنوعی

اهمیت چشم، بینایی و دید مناسب بر کسی پوشیده نیست، به همین دلیل پیدا کردن درمانی برای بیماری‌های چشمی، به ویژه آن‌هایی که منجر به از دست رفتن بینایی می‌شوند همیشه جزو دغدغه‌های متخصصان حوزه سلامت بوده است. یکی دو سال پیش یک شرکت خصوصی آمریکایی به نام Second Sight (دید دوم) موفق به تولید چشم مصنوعی شد. این عضو مصنوعی می‌تواند به کسانی که از مشکلات زوال تدریجی شبکیه رنج می‌برند، کمک کند تا دوباره بینایی خود را به دست آورند. در سال 2016 این شرکت با همکاری دانشگاه UCLA آمریکا از نسل دوم این محصول رونمایی کرد که برخلاف نسل قبلی نیازی به سلول‌های سالم برای کار کردن ندارد. این چشم مصنوعی مستقیما با مغز ارتباط برقرار می‌کند و در آزمایش‌های انجام شده توانست بینایی یک خانم کاملا نابینا را که

7 سال پیش چشمان خود را از دست داده بود، به او بازگرداند. بیمار پس از جراحی و قرار گرفتن دستگاه روی مغز مشکلی نداشت و می‌توانست نورهای رنگی، خط یا نقطه ارسالی از کامپیوتر را ببیند. البته این بخشی از پروژه بزرگ‌تری است و برای نهایی شدن به زمان بیشتری نیاز دارد اما ممکن است در سال‌های آینده، بسیاری از کسانی که بینایی خود را از دست داده‌اند، بتوانند با کمک این فناوری دوباره ببینند.

قلب بی سیم

پیشرفت فناوری پزشکی در این سال‌ها اجازه تولید داروهای جدید هوشمند با امکان تنظیم عملکرد بر اساس شرایط بیمار را به متخصصان داده است. این داروها که بر اساس ژنوم یا همان DNA بیمار شخصی‌سازی می‌شوند می‌توانند در مقابله با بیماری‌های سخت، مانند سرطان، بسیار موفق‌تر از داروهای پیشین عمل کنند. داروهای هوشمند می‌توانند نحوه درمان بیماری‌ها را به کلی متحول کنند، این موضوع نشان‌‌دهنده اهمیت فاکتورهای فردی در تحقیقات پزشکی آتی است. داروهای جدید با سرعت زیاد در مسیر توسعه قرار دارند و امسال حدود یک میلیون نفر در آمریکا در آزمایش‌های کلینیکی مرتبط با آن‌ها شرکت خواهند کرد. می‌توان انتظار داشت این روند تا کمتر از ده سال دیگر باعث تولید داروهایی شود که به صورت اختصاصی و بر اساس کد ژنتیک بیمار تولید شده و بسیار موثرتر از داروهای فعلی باشند.

داروهای هوشمند

دستگاه‌های تنظیم ضربان قلب یا Pacemaker برای کسانی تجویز می‌شوند که به هر دلیل ریتم ضربان قلب آن‌ها به‌هم خورده باشد. این شرایط می‌تواند مربوط به سبک‌زندگی شخص، مشکل در ضربان‌ساز طبیعی قلب یا بسته شدن مسیر‌های عصبی آن باشد. در هر صورت این دستگاه الکتریکی کوچک با ارسال پالس‌های الکتریکی ضعیف، ریتم طبیعی قلب بیمار را احیا می‌کند. نصب این دستگاه‌ها که با باطری کار می‌کنند، تا کنون نیازمند جراحی و کار گذاشتن سیم‌هایی بود که از بدن بیرون می‌آمدند. این سیم‌ها معمولا به مرور زمان آسیب می‌بینند یا می‌شکنند و حتی ممکن است باعث ایجاد عفونت هم بشوند. در سالی که گذشت، سازمان غذا و داروی آمریکا به اولین تنظیم‌کننده ضربان قلب بی‌سیم جهان مجوز تولید داد. این دستگاه که بدون نیاز به جراحی می‌تواند روی قلب بیمار کار گذاشته شود، کاملا بی‌سیم است و تنها 5/2 سانتی‌متر طول دارد. این دستگاه که به زودی شاهد عرضه آن در بازار Store خواهیم بود، می‌تواند مشکلات ناشی از جراحی و مسائل بعدی مرتبط با سیم‌های دستگاه‌های Pacemaker را کاملا حذف کرده و انقلابی در این زمینه ایجاد کند.

آمبولانسی که سی تی اسکن دارد

سکته مغزی در نتیجه اختلال جریان خون در مغز ایجاد می‌شود. مغز ما تنها چند دقیقه می‌تواند بدون جریان خون زنده بماند، به همین دلیل مهم‌ترین نکته برای درمان موثر کسانی که به سکته‌های مغزی مبتلا می‌شوند، زمان انجام آن است. در واقع برقراری سریع جریان خون با کمک داروهای ضدانعقاد یا روش‌های فیزیکی، با کیفیت درمان این بیماران نسبت مستقیم دارد. سکته مغزی علاوه بر سایر نقاط جهان در ایران هم شیوع داشته و در سال گذشته دومین علت مرگ و میر هم‌وطنان‌مان بوده است. چندین مرکز درمانی در آمریکا شروع به آزمایش و ساخت یک دستگاه متحرک برای درمان سریع سکته مغزی کردند. این واحد سیار مجهز به آزمایشگاه سیار، دستگاه سی‌تی‌اسکن و سایر امکاناتی است که به امدادگران کمک می‌کنند سریع‌تر و بهتر به درمان سکته مغزی بپردازند. این واحد‌ها در همین مدت تاثیر خود را نشان داده‌اند و باید به زودی شاهد استفاده گسترده‌تر از آن‌ها در ناوگان امدادی تمامی کشورهای جهان باشیم.

پرینت سه بعدی گوش

یکی از مشکلاتی که برای درمان بیماران نیازمند به پیوند اعضاء وجود دارد، کمبود یا نبود اهدا‌کننده با شرایط مناسب است. پرینترهای سه بعدی که شاید یکی از مهم‌ترین اختراعات چند سال اخیر باشند، توانسته‌اند درهای جدیدی را در این زمینه، به دنیای پزشکی باز کنند. یکی از مهم‌ترین خبرهای پزشکی سال پیش، پرینت سه بعدی بافت‌های زنده برای نخستین بار بود. در این روش که پرینت زیستی نام دارد، با استفاده از یک پرینتر سه بعدی با فناوری مخصوص، بافت‌های زنده برای بدن بیمار تولید می‌شوند. این پرینترها از مواد مخصوص که جوهر بیولوژیک نامیده می‌شوند و پایه آن‌ها آب است استفاده می‌کنند. یک شرکت فرانسوی توانست برای نخستین بار در سال گذشته گوش کامل و زنده را پرینت کند. محصول این فرآیند که سه ماه به طول انجامید به پزشکان اجازه می‌دهد در آینده، بهتر بتوانند مشکلات کودکانی که با نواقص ظاهری متولد می‌شوند را درمان کنند یا به طور کلی مسئله اعضاء پیوندی حل شود. البته هنوز تا پخته شدن این فناوری و استفاده گسترده از آن، زمان زیادی باقی‌ مانده است اما مسلما نشان‌دهنده مسیر روشن پیش رو و امکانات بیشتر برای کسانی است که به هر دلیل نیاز به پیوند اعضاء پیدا می‌کنند.

پیوند دست

قطع عضو ناشی از جراحت یا بیماری یکی از بزرگ‌ترین کابوس‌های پزشکی است که تا همین اواخر، درمان واقعی برای آن وجود نداشت. هر چند اعضاء مصنوعی یا پروتزها در این سال‌ها پیشرفت فراوانی داشته‌اند اما هنوز هم کسانی هستند که از معلولیت ناشی از قطع عضو رنج می‌برند و قادر به اجرای کارهای روزمره نیستند. با وجود پیشرفت‌های به دست‌آمده در زمینه پیوند ارگان‌های حیاتی (مثل قلب، ریه و کلیه) هنوز هم کسانی که دست یا پای خود را از دست می‌دهند، راهی برای پیوند ندارند. اما تمام این‌ها در شرف تغییر است و نشانه آن هم بازوهای پیوندی بیماری است که در سال گذشته دومین پیوند بازوی دو دست را دریافت کرد. این عمل جراحی تاریخی که بیش از 14 ساعت طول کشید و حدود 60 پزشک، پرستار و جراح درگیر آن بودند نشان‌دهنده آغاز عصری نوین در زمینه اعضاء مصنوعی است. هر چند روند بازتوانی این بیمار چند ماه طول خواهد ‌کشید اما قادر خواهد بود در کنار داشتن حرکت عادی در دست‌ها، حس لامسه را دوباره تجربه کند. در واقع با ایجاد هماهنگی لازم بین اعصاب دست‌های پیوندی و بدن، بیمار می‌تواند از دست جدیدش مانند اعضای بدن خودش بهره ببرد. این عمل می‌تواند روش درمان قطع عضو را در سال‌های آینده، به کلی متحول کند و شاید تا آینده‌ای نه‌چندان دور، قطع عضو به روش‌های دیگری درمان شود.

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.