آنورکسیا چیست؟ + فیلم
رکنا: آنورکسیای عصبی (Anorexia Nervosa) یک اختلال خوردن است که در آن فرد تمایل شدیدی به کاهش وزن دارد و به دلیل ترس از چاقی، از خوردن غذا خودداری میکند.

به گزارش رکنا، آنورکسیای عصبی (Anorexia Nervosa) یک اختلال خوردن است که در آن فرد تمایل شدیدی به کاهش وزن دارد و به دلیل ترس از چاقی، از خوردن غذا خودداری میکند. این اختلال معمولاً با تصویری نادرست از بدن همراه است، به طوری که فرد خود را چاق میبیند، حتی اگر بسیار لاغر باشد.
ویژگیهای اصلی آنورکسیای عصبی
کاهش شدید وزن: افراد مبتلا به آنورکسیا معمولاً وزن بدن خود را به طرز غیر طبیعی کاهش میدهند و به تدریج دچار سوء تغذیه میشوند.
ترس از چاقی: فرد از افزایش وزن میترسد و برای جلوگیری از آن، از غذا خوردن یا انجام فعالیتهای خاص مانند ورزشهای شدید اجتناب میکند.
تصویر نادرست از بدن: فرد مبتلا معمولاً خود را چاق میبیند یا احساس میکند که باید بیشتر وزن کم کند، حتی اگر واقعاً لاغر باشد.
رفتارهای کنترل وزن: ممکن است فرد به روشهای مختلفی مثل استفراغ عمدی، استفاده از داروهای ملین، یا ورزشهای افراطی به کاهش وزن خود ادامه دهد.
علائم آنورکسیای عصبی
کاهش وزن شدید و غیرمعمول
ترس مفرط از چاق شدن یا افزایش وزن
تمایل به خوردن مقادیر کم غذا
اختلال در قاعدگی (در زنان)
بیحالی، سرگیجه یا خستگی مفرط
احساس اضطراب یا افسردگی
قطع ارتباط با احساسات گرسنگی
رفتارهای مربوط به کنترل وزن، مانند استفاده مفرط از داروهای ملین یا انجام ورزشهای زیاد
دلایل آنورکسیای عصبی
این اختلال معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، روانی و اجتماعی ایجاد میشود. برخی از عوامل ممکن شامل موارد زیر هستند:
ژنتیک: سابقه خانوادگی اختلالات خوردن یا اختلالات روانی ممکن است خطر ابتلا به آنورکسیا را افزایش دهد.
عوامل روانی: فشار روانی، اضطراب، افسردگی یا نیاز به کنترل وضعیتهای زندگی میتوانند در بروز آنورکسیا نقش داشته باشند.
فشارهای اجتماعی و فرهنگی: رسانهها و فرهنگهای اجتماعی که لاغری را استاندارد زیبایی میدانند، میتوانند بر بروز این اختلال تأثیرگذار باشند.
عوارض آنورکسیای عصبی
آنورکسیای عصبی میتواند به مشکلات جسمی و روانی شدیدی منجر شود، از جمله:
اختلالات قلبی، مانند ضربان قلب غیر طبیعی
آسیب به استخوانها و ریزش استخوان
کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن
اختلالات هورمونی (مانند قطع قاعدگی در زنان)
آسیب به دستگاه گوارش
اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی
در موارد شدید، میتواند منجر به مرگ شود.
درمان آنورکسیای عصبی
درمان این اختلال معمولاً نیاز به رویکرد چندجانبه دارد که شامل موارد زیر میشود:
مشاوره روانشناختی: درمانهای رفتاری شناختی (CBT) میتوانند به فرد کمک کنند تا افکار منفی و رفتارهای ناسالم نسبت به غذا و وزن را تغییر دهد.
درمان دارویی: در برخی موارد، داروهایی مانند ضد افسردگیها یا داروهای ضد اضطراب میتوانند برای درمان مشکلات روانی همراه با آنورکسیا تجویز شوند.
پشتیبانی تغذیهای: افرادی که دچار سوء تغذیه شدید هستند، ممکن است نیاز به مشاوره تغذیهای و درمانهای پزشکی برای بازگرداندن وزن و بهبود وضعیت تغذیهای داشته باشند.
پشتیبانی خانواده و گروهی: حمایت خانواده و درمان گروهی میتواند نقش مؤثری در بهبود و بازسازی اعتماد به نفس فرد داشته باشد.
آنورکسیای عصبی یک اختلال جدی است که میتواند به عواقب جسمی و روانی بسیار سنگینی منجر شود. شناسایی زودهنگام و درمان مناسب این اختلال میتواند به فرد کمک کند تا زندگی سالمتر و متعادلی داشته باشد. اگر شما یا کسی که میشناسید علائم آنورکسیا را تجربه میکند، بهتر است برای دریافت کمک به پزشک یا متخصص روانشناسی مراجعه کنید.
جدول های آنورکسیا
جدولهای آنورکسیای عصبی معمولاً برای شناسایی و ارزیابی شدت اختلال، پیگیری روند درمان و مدیریت علائم آن استفاده میشوند. این جدولها میتوانند به پزشکان، روانشناسان، و متخصصان بهداشت کمک کنند تا نیازهای درمانی بیماران را بهتر درک کنند. به طور کلی، جدولها و ابزارهای ارزیابی شامل ارزیابی علائم روانشناختی، جسمی و رفتاری مرتبط با آنورکسیا میباشند.
برخی از جدولها و ابزارهای ارزیابی مهم در آنورکسیای عصبی:
1. جدول معیارهای تشخیص آنورکسیای عصبی (DSM-5)
در DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، نسخه پنجم)، معیارهای خاصی برای تشخیص آنورکسیای عصبی تعیین شده است. این معیارها شامل موارد زیر هستند:
معیار | توضیحات |
---|---|
کاهش وزن شدید | وزن فرد به طور معناداری کمتر از حد طبیعی است، معمولاً 15% کمتر از وزن طبیعی بر اساس شاخص توده بدن (BMI). |
ترس شدید از چاقی | فرد از افزایش وزن به شدت میترسد و حتی با وجود کاهش وزن زیاد، نگرانی از چاق شدن دارد. |
تصویر نادرست از بدن | فرد خود را چاق میبیند، حتی اگر بسیار لاغر باشد. |
محدودیت در مصرف غذا | فرد از خوردن غذا خودداری میکند یا رژیم غذایی سختی دارد. |
2. جدول ارزیابی رفتارهای خوردن (Eating Disorder Examination - EDE)
این ابزار به ارزیابی دقیق رفتارهای خوردن و نگرشها نسبت به غذا، وزن و شکل بدن کمک میکند. معمولاً در ارزیابیهای بالینی و تحقیقات استفاده میشود.
معیار | توضیحات |
---|---|
کاهش مصرف غذا | ارزیابی میزان کاهش مصرف غذا در طول زمان. |
افزایش فعالیت بدنی | بررسی سطح فعالیت بدنی یا ورزشهای افراطی برای کاهش وزن. |
استفاده از روشهای افراطی برای کاهش وزن | ارزیابی استفاده از استفراغ عمدی، داروهای ملین یا مدرها. |
3. جدول ارزیابی نگرش به بدن (Body Image Assessment)
این جدول به ارزیابی نگرش فرد به شکل بدن خود و تصورات نادرست مربوط به آن کمک میکند.
معیار | توضیحات |
---|---|
نگرانی مفرط از وزن بدن | ارزیابی میزان نگرانی فرد از وزن بدن خود و تأثیر آن بر رفتارهای روزانه. |
تصویر نادرست از بدن | بررسی اینکه فرد چگونه بدن خود را میبیند، مثلاً آیا خود را چاق میبیند در حالی که بسیار لاغر است. |
4. جدول ارزیابی شدت علائم آنورکسیا (Anorexia Severity Assessment)
این جدول برای ارزیابی شدت علائم جسمی و روانی آنورکسیا استفاده میشود و معمولاً در مطبهای روانشناسی یا درمانگاههای ویژه اختلالات خوردن استفاده میشود.
معیار | توضیحات |
---|---|
BMI (شاخص توده بدن) | اندازهگیری شاخص توده بدن فرد برای تعیین میزان کاهش وزن. |
نوسانات وزنی | بررسی چگونگی تغییرات وزن فرد در طول زمان. |
نشانههای سوء تغذیه | بررسی علائم ناشی از سوء تغذیه، مانند کمبود ویتامینها، کمخونی، و سایر مشکلات جسمی. |
اختلالات روانی همراه | بررسی وجود مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات وسواس. |
5. جدول ارزیابی اختلالات روانی همراه (Co-morbid Mental Health Disorders)
آنورکسیای عصبی معمولاً با اختلالات روانی دیگری مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات وسواس فکری-عملی همراه است. این جدول برای ارزیابی سایر اختلالات روانی استفاده میشود.
معیار | توضیحات |
---|---|
افسردگی | ارزیابی میزان علائم افسردگی در فرد، مانند کاهش انرژی، بیاحساسی یا احساس گناه. |
اضطراب | بررسی وجود اضطراب مفرط، به ویژه در مورد چاقی یا نگرانی از غذا. |
وسواس فکری-عملی | ارزیابی وجود افکار یا رفتارهای وسواسآمیز مرتبط با غذا و وزن. |
این جدولها و ابزارهای ارزیابی به پزشکان و درمانگران کمک میکنند تا شدت و نوع آنورکسیای عصبی را شناسایی کرده و درمانهای مناسبتری را تجویز کنند. آنورکسیای عصبی یک اختلال پیچیده است که نیاز به درمان تخصصی و چندجانبه دارد، بنابراین ارزیابی دقیق و مستمر آن میتواند در فرآیند بهبود فرد بسیار مؤثر باشد.
درمان آنورکسیا
درمان آنورکسیای عصبی (Anorexia Nervosa) یک فرآیند پیچیده است که نیاز به رویکردهای چندجانبه دارد، زیرا این اختلال نه تنها جنبههای جسمی بلکه جنبههای روانی فرد را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از درمان آنورکسیای عصبی نه تنها بازگرداندن وزن به سطح سالم است، بلکه کمک به تغییر نگرش فرد نسبت به بدن خود، کاهش اضطرابهای مربوط به غذا و وزن، و پیشگیری از عود بیماری میباشد.
درمان آنورکسیای عصبی معمولاً شامل ترکیب درمانهای روانی، تغذیهای، و پزشکی است. در ادامه به روشهای مختلف درمانی برای آنورکسیای عصبی پرداختهایم:
1. درمان روانشناختی
درمان روانشناختی یکی از بخشهای کلیدی درمان آنورکسیای عصبی است که به فرد کمک میکند تا دلایل روانی و عاطفی مرتبط با اختلال خود را شناسایی و مدیریت کند. برخی از درمانهای رایج عبارتند از:
درمان شناختی-رفتاری (CBT):
این درمان یکی از مؤثرترین روشها برای درمان اختلالات خوردن است. هدف از درمان شناختی-رفتاری، کمک به فرد در شناسایی و تغییر افکار و رفتارهای منفی و نادرست نسبت به بدن و غذا است.
درمانگران از این روش برای کاهش نگرانیهای مربوط به وزن و کمک به بهبود تصویر بدن فرد استفاده میکنند.
درمان خانوادهمحور (Family-Based Therapy - FBT):
این روش مخصوصاً برای کودکان و نوجوانان مبتلا به آنورکسیای عصبی مناسب است. در این درمان، اعضای خانواده در فرآیند درمان شرکت میکنند و حمایتهای لازم برای تغییر رفتارهای غذایی فرد فراهم میشود.
این روش به ویژه به منظور ترمیم ارتباطات خانوادگی و بهبود حمایت عاطفی در خانوادهها استفاده میشود.
درمان بینفردی (Interpersonal Therapy - IPT):
این درمان به حل مشکلات ارتباطی و تعاملات اجتماعی فرد کمک میکند که ممکن است در ایجاد و یا تشدید اختلال خوردن نقش داشته باشد. این روش به فرد کمک میکند تا با احساسات خود بهتر کنار بیاید و از استرسهای اجتماعی و بین فردی کاسته شود.
2. درمان تغذیهای
یکی از جنبههای درمان آنورکسیای عصبی، اصلاح وضعیت تغذیهای فرد و بازسازی عادات غذایی سالم است. این درمان به کمک یک متخصص تغذیه یا رژیمدرمانگر انجام میشود و شامل موارد زیر است:
افزایش تدریجی وزن:
افراد مبتلا به آنورکسیا معمولاً دچار سوء تغذیه و کاهش وزن شدید هستند. بازگرداندن وزن به وضعیت سالم و مناسب یکی از اولویتهای درمان است.
این فرآیند باید به تدریج و تحت نظارت پزشکی انجام شود تا از عوارض جسمی جدی مانند آسیب به قلب و سایر ارگانها جلوگیری شود.
آموزش تغذیهای:
افراد مبتلا به آنورکسیا ممکن است مفاهیم صحیح تغذیه و اهمیت غذا را به درستی درک نکرده باشند. آموزشهای تغذیهای میتواند به فرد کمک کند تا ارتباط سالمتری با غذا برقرار کند.
برنامههای غذایی فردی:
تنظیم برنامههای غذایی که نیازهای تغذیهای فرد را برآورده کند، به ویژه در دوران بهبود، برای بازسازی تغذیه و سلامت عمومی ضروری است.
3. درمان دارویی
درمان دارویی به طور معمول برای مدیریت علائم روانی آنورکسیای عصبی (مانند اضطراب و افسردگی) استفاده میشود. داروهای خاص ممکن است شامل موارد زیر باشند:
ضد افسردگیها (SSRIs):
برخی از داروهای ضد افسردگی، مانند فلوکستین (Prozac)، برای کاهش علائم افسردگی و اضطراب که معمولاً با آنورکسیای عصبی همراه است، تجویز میشوند.
این داروها میتوانند به بهبود وضعیت روحی و کمک به فرد در مدیریت اضطراب و استرس ناشی از اختلال خوردن کمک کنند.
داروهای ضد اضطراب:
داروهای ضد اضطراب ممکن است برای کاهش اضطرابهای شدید و استرسهای مرتبط با اختلال خوردن و ترس از چاقی تجویز شوند.
4. مداخلات پزشکی
افرادی که دچار سوء تغذیه شدید هستند و وزن بدنشان به شدت کاهش یافته است، ممکن است نیاز به درمانهای پزشکی اورژانسی داشته باشند. این درمانها شامل:
مراقبتهای پزشکی در بیمارستان:
در مواردی که فرد دچار کمبود شدید مواد مغذی یا مشکلات پزشکی ناشی از کاهش وزن باشد، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد.
درمانهای پزشکی معمولاً شامل نظارت بر وضعیت قلبی، گوارشی و متابولیک فرد و تجویز مکملهای غذایی است.
مراقبت از مشکلات جسمی:
سوء تغذیه میتواند باعث آسیب به سیستمهای مختلف بدن، از جمله قلب، کلیهها، و سیستم عصبی شود. مراقبتهای پزشکی برای جلوگیری از این آسیبها ضروری است.
5. پشتیبانی اجتماعی و گروهی
پشتیبانی اجتماعی میتواند نقش مهمی در روند درمان ایفا کند. این پشتیبانی میتواند از طرق زیر حاصل شود:
گروههای حمایتی:
افراد مبتلا به آنورکسیای عصبی میتوانند از گروههای حمایتی که در آنها افراد دیگری با تجربیات مشابه حضور دارند، کمک بگیرند. این گروهها میتوانند احساس انزوا را کاهش دهند و به افراد کمک کنند تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند.
حمایت خانواده و دوستان:
داشتن یک شبکه حمایتی از خانواده و دوستان میتواند به افراد کمک کند تا در مسیر درمان خود پیشرفت کنند. حمایت عاطفی و تشویق از سوی اطرافیان به فرد کمک میکند تا به بهبود وضعیت خود ادامه دهد.
6. پیشگیری از عود
یکی از چالشهای بزرگ در درمان آنورکسیای عصبی، جلوگیری از عود بیماری است. برای این کار، ضروری است که فرد به درمان ادامه دهد و رفتارهای ناسالم خود را مدیریت کند.
پیگیری درمان: پس از بهبودی اولیه، پیگیریهای منظم پزشکی و روانشناختی برای حفظ بهبود و جلوگیری از عود بیماری لازم است.
یادگیری مهارتهای مقابلهای: افراد باید مهارتهای جدید برای مدیریت استرس و نگرانیهای مربوط به غذا و وزن یاد بگیرند تا از بازگشت به رفتارهای ناسالم جلوگیری کنند.
درمان آنورکسیای عصبی یک فرآیند زمانبر و چندجانبه است که نیاز به حمایت حرفهای، روانشناختی، تغذیهای و پزشکی دارد. هرچه زودتر درمان آغاز شود، احتمال بهبود و بازگشت به زندگی سالمتر بیشتر است. افراد مبتلا به آنورکسیای عصبی باید تحت نظر یک تیم متخصص و حرفهای قرار بگیرند تا به بهبود وضعیت جسمی و روانی خود دست یابند.
پرسش و پاسخ درباره آنورکسیای عصبی (Anorexia Nervosa)
در اینجا به برخی از پرسشهای رایج درباره آنورکسیای عصبی پاسخ داده شده است:
1. آنورکسیای عصبی چیست؟
پاسخ:
آنورکسیای عصبی یک اختلال خوردن است که در آن فرد تمایل شدیدی به کاهش وزن دارد و به دلیل ترس از چاقی، از خوردن غذا خودداری میکند. این اختلال معمولاً با تصویری نادرست از بدن همراه است، به طوری که فرد خود را چاق میبیند، حتی اگر بسیار لاغر باشد.
2. چه علائمی نشان میدهد که فرد ممکن است مبتلا به آنورکسیای عصبی باشد؟
پاسخ:
علائم معمول شامل کاهش وزن شدید، اضطراب از چاق شدن، رفتارهای افراطی مانند خوردن کم غذا، ورزش زیاد یا استفاده از داروهای ملین، و تصویر نادرست از بدن است. افراد مبتلا معمولاً خود را چاق میبینند حتی اگر بسیار لاغر باشند.
3. چه عواملی باعث ایجاد آنورکسیای عصبی میشوند؟
پاسخ:
عوامل متعددی میتوانند در بروز آنورکسیای عصبی نقش داشته باشند، از جمله:
عوامل ژنتیکی: ممکن است افراد با سابقه خانوادگی اختلالات خوردن بیشتر در معرض خطر باشند.
عوامل روانی: اضطراب، افسردگی، و احساس عدم کنترل بر زندگی میتوانند باعث بروز این اختلال شوند.
عوامل اجتماعی و فرهنگی: فشارهای اجتماعی مانند تمجید از لاغری در رسانهها و فرهنگها میتواند فرد را به سمت رفتارهای ناسالم غذایی سوق دهد.
4. آنورکسیای عصبی چگونه درمان میشود؟
پاسخ:
درمان آنورکسیای عصبی معمولاً شامل درمانهای چندجانبه است که به شرح زیر میباشد:
درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش به فرد کمک میکند تا افکار و رفتارهای نادرست نسبت به غذا و بدن خود را شناسایی و تغییر دهد.
درمان تغذیهای: برای بازسازی عادات غذایی سالم و کمک به فرد در افزایش وزن.
درمان پزشکی: برای مقابله با مشکلات جسمی ناشی از سوء تغذیه و کاهش وزن شدید.
حمایت اجتماعی: گروههای حمایتی و حمایت خانواده میتوانند در درمان و پیشگیری از عود کمککننده باشند.
5. آیا آنورکسیای عصبی فقط یک مشکل روانی است؟
پاسخ:
نه، آنورکسیای عصبی یک اختلال پیچیده است که هم جنبههای روانی و هم جسمی را تحت تأثیر قرار میدهد. افراد مبتلا به آنورکسیای عصبی نه تنها از نظر روانی با اضطراب و افسردگی روبهرو هستند، بلکه از نظر جسمی نیز دچار سوء تغذیه، کاهش وزن شدید و مشکلات سلامتی میشوند.
6. آیا دارو برای درمان آنورکسیای عصبی تجویز میشود؟
پاسخ:
در برخی موارد، داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب برای کمک به مدیریت علائم روانی همراه با آنورکسیای عصبی تجویز میشوند. این داروها ممکن است به فرد در کاهش اضطراب یا افسردگی کمک کنند، اما درمان اصلی این اختلال به درمانهای روانشناختی و تغذیهای بستگی دارد.
7. چه عواملی ممکن است باعث عود آنورکسیای عصبی شود؟
پاسخ:
عوامل مختلفی میتوانند باعث عود آنورکسیای عصبی شوند، از جمله:
استرسهای زندگی: تغییرات در زندگی فردی، مانند مشکلات خانوادگی، مشکلات کاری، یا فشارهای اجتماعی.
عدم پیگیری درمان: عدم ادامه درمان یا قطع درمان در مراحل اولیه بهبود میتواند منجر به بازگشت علائم شود.
فشارهای اجتماعی: تأثیرات رسانهها یا انتظارات فرهنگی از نظر زیبایی و وزن بدن ممکن است باعث تحریک بیماری شود.
8. آیا آنورکسیای عصبی فقط زنان را تحت تأثیر قرار میدهد؟
پاسخ:
اگرچه آنورکسیای عصبی بیشتر در زنان مشاهده میشود، اما مردان نیز میتوانند به این اختلال مبتلا شوند. در واقع، شواهد نشان میدهند که درصدی از مردان مبتلا به اختلالات خوردن، از جمله آنورکسیای عصبی، افزایش یافته است.
9. آیا آنورکسیای عصبی میتواند باعث مرگ شود؟
پاسخ:
بله، آنورکسیای عصبی در صورت عدم درمان یا درمان ناکافی میتواند به عواقب جسمی شدید و حتی مرگ منجر شود. سوء تغذیه شدید، اختلالات قلبی، مشکلات گوارشی و نارسایی سایر ارگانها میتوانند عواقب جدی ایجاد کنند.
10. چگونه میتوانم به کسی که مبتلا به آنورکسیای عصبی است کمک کنم؟
پاسخ:
اگر کسی که میشناسید به آنورکسیای عصبی مبتلا است، مهمترین کار این است که حمایت و پشتیبانی نشان دهید. برای کمک به فرد مبتلا:
گوش دادن بدون قضاوت: اجازه دهید فرد احساسات خود را بدون ترس از انتقاد بیان کند.
تشویق به دریافت کمک حرفهای: او را به مراجعه به پزشک یا روانشناس تشویق کنید.
حمایت در روند درمان: از درمان فرد حمایت کنید و او را در مسیر بهبودی همراهی کنید.
نتیجهگیری: آنورکسیای عصبی یک اختلال پیچیده است که به حمایتهای پزشکی، روانشناختی و تغذیهای نیاز دارد. تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و حمایت اجتماعی میتواند به افراد مبتلا کمک کند تا بهبودی کامل پیدا کنند و از عوارض جدی آن جلوگیری شود.
عوامل تشدیدکننده انورکسیا
عوامل تشدیدکننده آنورکسیای عصبی میتوانند از جنبههای مختلفی ناشی شوند، از جمله عوامل روانی، اجتماعی، فرهنگی، ژنتیکی و محیطی. این عوامل ممکن است باعث شوند که فرد مبتلا به آنورکسیای عصبی به طور شدیدتر و یا به مدت طولانیتری با این اختلال دست و پنجه نرم کند. در ادامه، به بررسی برخی از مهمترین عوامل تشدیدکننده آنورکسیای عصبی پرداختهایم:
1. عوامل روانی
اضطراب و افسردگی: افرادی که به اختلالات اضطرابی یا افسردگی مبتلا هستند، ممکن است تمایل بیشتری به کنترل وزن خود از طریق رژیمهای سخت و کاهش مصرف غذا داشته باشند. اضطراب و افسردگی میتوانند به نگرشهای منفی درباره بدن و غذا دامن بزنند.
اضطراب اجتماعی: فرد ممکن است از حضور در جمعها و موقعیتهای اجتماعی که به آنها نگاههای منفی نسبت به وزن بدن یا غذا وجود دارد، هراس داشته باشد.
اختلالات شخصیتی: افرادی که دارای ویژگیهای شخصیتی خاص مانند کمالگرایی، خودانتقادی یا کنترلگرایی هستند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنورکسیای عصبی باشند.
2. عوامل اجتماعی و فرهنگی
فشارهای اجتماعی و فرهنگی: جامعه و رسانهها اغلب تصاویری از بدن ایدهآل را تبلیغ میکنند که بیشتر به لاغری اشاره دارد. این فشارها میتواند باعث شود افراد به خصوص جوانان و نوجوانان، خود را با استانداردهای غیرواقعی مقایسه کرده و در نتیجه از رژیمهای سخت پیروی کنند.
ایجاد فشار توسط دوستان یا خانواده: گاهی اوقات فشار از سوی خانواده یا دوستان برای کاهش وزن یا داشتن بدن لاغرتر، میتواند یک عامل تشدیدکننده باشد.
3. عوامل ژنتیکی
سابقه خانوادگی: اگر در خانواده فرد فردی به آنورکسیای عصبی مبتلا باشد، خطر ابتلا به این اختلال بیشتر خواهد بود. این امر ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی و نیز اثرات محیطی باشد که در خانواده وجود دارد.
وراثت: برخی از تحقیقات نشان دادهاند که افراد دارای ژنهای خاصی ممکن است مستعد ابتلا به اختلالات خوردن باشند.
4. عوامل محیطی
تجربیات منفی یا فشارهای زندگی: حوادث یا فشارهای زندگی مانند از دست دادن یک عزیز، مشکلات خانوادگی، یا شکستهای شخصی میتواند باعث ایجاد اضطراب و اختلالات رفتاری در فرد شود و این امر میتواند موجب تشدید علائم آنورکسیای عصبی شود.
تجربیات منفی در دوران کودکی یا نوجوانی: برخی از تجربیات دردناک در دوران کودکی، مانند آزار جسمی یا روانی، میتوانند منجر به توسعه رفتارهای خوردن غیرعادی در دوران بلوغ شوند.
5. رفتارهای ناسالم در ارتباط با غذا
رژیمهای غذایی افراطی: پیروی از رژیمهای غذایی سخت یا پرهیز از غذا به مدت طولانی، بدون مشورت با یک متخصص، میتواند به سرعت باعث کاهش وزن غیرطبیعی شود و احتمالاً اختلالاتی همچون آنورکسیای عصبی را تشدید کند.
استفاده از داروهای ملین و مدرها: برخی افراد ممکن است برای کنترل وزن خود از داروهای ملین یا مدر استفاده کنند که میتواند به تشدید علائم آنورکسیای عصبی منجر شود.
6. عوامل جسمی
اختلالات هورمونی و متابولیکی: در برخی موارد، مشکلات هورمونی یا اختلالات متابولیکی میتوانند در بروز و تشدید آنورکسیای عصبی نقش داشته باشند. تغییرات در سطح هورمونها میتوانند به تغییرات روحی و جسمی که به اختلالات خوردن منجر میشود، کمک کنند.
7. سایر اختلالات روانی همراه
اختلالات وسواس-فکری و وسواس-عملی: برخی از افراد مبتلا به آنورکسیای عصبی ممکن است همچنین به اختلال وسواس-فکری و وسواس-عملی (OCD) نیز مبتلا باشند، که باعث میشود افراد رفتارهایی مانند شستن زیاد دستها یا نیاز به انجام ورزشهای افراطی برای کنترل وزن خود نشان دهند.
8. مقایسههای اجتماعی و اضطراب ناشی از آن
مقایسه با دیگران: تمایل به مقایسه خود با دیگران، به ویژه در دوران نوجوانی و بلوغ، میتواند باعث تشدید علائم آنورکسیای عصبی شود. فرد ممکن است خود را با همسالان خود مقایسه کند و احساس نارضایتی از بدن خود داشته باشد.
9. ورزشهای افراطی
ورزش بیش از حد: برخی افراد ممکن است به منظور کاهش وزن بیشتر یا جلوگیری از افزایش وزن، به انجام ورزشهای بیش از حد بپردازند. این رفتار نه تنها میتواند به اختلال در روند طبیعی بدن منجر شود بلکه موجب کاهش وزن شدید و تشدید آنورکسیای عصبی میشود.
نتیجهگیری
عوامل تشدیدکننده آنورکسیای عصبی ترکیبی از عوامل روانی، اجتماعی، فرهنگی، ژنتیکی و محیطی هستند. درک این عوامل و شناسایی آنها میتواند به پیشگیری از بروز اختلال و درمان بهتر کمک کند. افراد مبتلا به آنورکسیای عصبی نیاز به درمان جامع و چندجانبه دارند که شامل رواندرمانی، پشتیبانی اجتماعی و بهبود تغذیه است تا از عوارض جدی آن جلوگیری شود.
ارسال نظر