زگیل تناسلی چیست؟ + جدول روش های پیشگیری و درمان

به گزارش رکنا، زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های منتقله از راه جنسی است که توسط برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این ویروس می‌تواند در نواحی تناسلی، مقعد و دهان ایجاد زگیل‌های کوچک و گوشتی کند.

علل ایجاد زگیل تناسلی

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): بیش از 100 نوع ویروس HPV وجود دارد. برخی از این انواع باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی می‌شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است منجر به سرطان شوند.

تماس پوست با پوست: زگیل تناسلی معمولاً از طریق تماس مستقیم پوست آلوده با پوست سالم منتقل می‌شود.

انوع زگیل تناسلی

زگیل‌های تناسلی ممکن است به صورت تکی یا گروهی ظاهر شوند و شکل، اندازه و رنگ آن‌ها متفاوت است. برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. علائم شایع عبارتند از:

    برجستگی‌های کوچک و گوشتی به رنگ پوست یا کمی تیره‌تر

    خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی

    خونریزی خفیف

    ترشحات غیرعادی

عوامل خطر زگیل تناسلی

    رابطه جنسی محافظت نشده: داشتن چندین شریک جنسی یا رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به HPV خطر ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش می‌دهد.

    سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زگیل تناسلی هستند.

    سن جوانی: افراد جوان‌تر به دلیل فعالیت جنسی بیشتر در معرض خطر ابتلا به HPV هستند.

تشخیص و درمان زگیل تناسلی

پزشک با معاینه ناحیه تناسلی و مقعد می‌تواند زگیل تناسلی را تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است برای تأیید تشخیص، نمونه‌ای از زگیل برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال شود.

    درمان‌های موضعی: پمادها و کرم‌هایی که حاوی اسید سالیسیلیک یا ایمیکویمود هستند، می‌توانند به از بین بردن زگیل‌ها کمک کنند.

    درمان‌های پزشکی: روش‌های درمانی پزشکی شامل منجمد کردن زگیل‌ها با نیتروژن مایع، سوزاندن با لیزر یا جراحی است.

    سیستم ایمنی: تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند به بدن کمک کند تا با ویروس HPV مبارزه کند.

زگیل تناسلیپیشگیری از زگیل تناسلی

    واکسن HPV: واکسن HPV بهترین راه برای پیشگیری از زگیل تناسلی و برخی از انواع سرطان مرتبط با HPV است.

    استفاده از کاندوم: استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی می‌تواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد.

    محدود کردن تعداد شرکای جنسی: داشتن یک شریک جنسی ثابت و کاهش تعداد شرکای جنسی می‌تواند خطر ابتلا به HPV را کاهش دهد.

در زیر، یک جدول برای روش‌های پیشگیری از زگیل با تمرکز بر عوامل مختلف آورده شده است:

عامل خطر روش‌های پیشگیری از زگیل
تماس پوستی با افراد آلوده - خودداری از تماس مستقیم با زگیل‌های دیگران

- پوشیدن دستکش هنگام لمس نواحی آلوده پوست

استفاده از وسایل شخصی مشترک - استفاده از وسایل شخصی مانند حوله، کفش، و جوراب

- اجتناب از اشتراک‌گذاری ابزارهایی مثل ناخن‌گیر

رعایت بهداشت در استخرها و سالن‌های ورزشی - استفاده از دمپایی و کفش مخصوص در استخرها و حمام‌های عمومی

- خشک‌کردن کامل بدن پس از شنا

جلوگیری از آسیب‌های پوستی - جلوگیری از ایجاد خراش و بریدگی روی پوست

- استفاده از مرطوب‌کننده برای پیشگیری از خشکی پوست

تقویت سیستم ایمنی - داشتن تغذیه سالم و متعادل

- خواب کافی و کاهش استرس

- ورزش منظم برای تقویت ایمنی بدن

رعایت بهداشت دست‌ها - شستن دست‌ها به‌طور مرتب با صابون

- اجتناب از دست زدن به زگیل‌ها و نواحی آلوده دیگر بدن

علل اصلی زگیل تناسلی در جدول

زگیل تناسلی یک بیماری شایع است که به دلیل عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این ویروس انواع مختلفی دارد و برخی از انواع آن باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی می‌شوند. در جدول زیر دلایل اصلی ایجاد زگیل تناسلی به صورت خلاصه آورده شده است:

 
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) این ویروس اصلی‌ترین عامل ایجاد زگیل تناسلی است. بیش از 100 نوع HPV وجود دارد که برخی از آن‌ها باعث ایجاد زگیل می‌شوند و برخی دیگر ممکن است منجر به سرطان شوند.
تماس پوست با پوست انتقال ویروس HPV معمولاً از طریق تماس مستقیم پوست آلوده با پوست سالم در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان صورت می‌گیرد. این تماس می‌تواند در حین رابطه جنسی، تماس پوستی با زگیل یا تماس با وسایل آلوده رخ دهد.
رابطه جنسی محافظت نشده رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به HPV خطر انتقال ویروس را افزایش می‌دهد.
داشتن چندین شریک جنسی هرچه تعداد شرکای جنسی بیشتر باشد، احتمال تماس با ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی افزایش می‌یابد.
سیستم ایمنی ضعیف افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زگیل تناسلی هستند.
سن جوانی افراد جوان‌تر به دلیل فعالیت جنسی بیشتر در معرض خطر ابتلا به HPV هستند.

انواع زگیل تناسلی

زگیل‌های تناسلی معمولاً توسط انواع مختلف ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند و شکل و اندازه آن‌ها می‌تواند بسیار متفاوت باشد. این زگیل‌ها معمولاً در نواحی تناسلی، مقعد و دهان ظاهر می‌شوند.

نکته: ظاهر زگیل‌ها می‌تواند بسیار متفاوت باشد و گاهی تشخیص آن‌ها بدون معاینه پزشک دشوار است. اگر هرگونه زائده یا تغییر غیرعادی در ناحیه تناسلی خود مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

انواع زگیل تناسلی بر اساس ظاهر

    زگیل‌های کوچک و برجسته: این نوع زگیل‌ها شبیه به گل کلم کوچک هستند و معمولاً در نواحی مرطوب مانند اطراف مقعد یا واژن دیده می‌شوند.

    زگیل‌های تخت: این نوع زگیل‌ها صاف‌تر هستند و ممکن است به رنگ پوست باشند. تشخیص آن‌ها دشوارتر است و ممکن است به آزمایش‌های خاصی نیاز داشته باشد.

    زگیل‌های ساقه‌دار: این نوع زگیل‌ها دارای یک ساقه کوچک هستند و شبیه به زگیل‌های معمولی پوست هستند.

انواع زگیل تناسلی بر اساس محل قرارگیری

    زگیل‌های واژینال: این زگیل‌ها در داخل یا اطراف واژن ظاهر می‌شوند.

    زگیل‌های دهانه رحم: این زگیل‌ها در دهانه رحم قرار دارند و معمولاً بدون علامت هستند.

    زگیل‌های مقعدی: این زگیل‌ها در اطراف مقعد ظاهر می‌شوند.

    زگیل‌های آلت تناسلی: این زگیل‌ها در آلت تناسلی مردان یا اطراف آن ظاهر می‌شوند.

    زگیل‌های دهانی: این زگیل‌ها در دهان، لب‌ها یا زبان ایجاد می‌شوند و معمولاً از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل می‌شوند.

عوامل موثر بر ظاهر زگیل تناسلی:

    نوع ویروس HPV: انواع مختلف HPV می‌توانند زگیل‌های با ظاهر متفاوت ایجاد کنند.

    سیستم ایمنی بدن: قدرت سیستم ایمنی بدن در مقابله با ویروس HPV می‌تواند بر ظاهر و رشد زگیل‌ها تأثیر بگذارد.

    محل قرارگیری زگیل: زگیل‌هایی که در نواحی مرطوب و گرم قرار دارند، ممکن است رشد سریع‌تری داشته باشند.

درمان‌های خانگی و پزشکی زگیل تناسلی

زگیل تناسلی معمولاً با ویروس HPV ایجاد می‌شود و ممکن است خود به خود از بین برود، اما در بسیاری از موارد به درمان نیاز دارد. روش‌های درمانی مختلفی برای زگیل تناسلی وجود دارد که شامل درمان‌های خانگی و پزشکی می‌شود.

درمان‌های خانگی زگیل تناسلی

توجه داشته باشید که درمان‌های خانگی به تنهایی ممکن است برای از بین بردن کامل زگیل تناسلی کافی نباشند و بهتر است با پزشک مشورت کنید. برخی از درمان‌های خانگی رایج عبارتند از:

    روغن درخت چای: این روغن دارای خواص ضدویروسی است و ممکن است به کاهش اندازه زگیل‌ها کمک کند. اما استفاده از آن ممکن است باعث سوزش شود و بهتر است قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید.

    سیر: سیر دارای خواص ضد میکروبی است و ممکن است به کاهش رشد زگیل‌ها کمک کند. می‌توانید یک حبه سیر را له کرده و روی زگیل بمالید، اما مراقب باشید که پوست اطراف را نسوزاند.

    سرکه سیب: سرکه سیب دارای خواص اسیدی است که ممکن است به از بین بردن زگیل‌ها کمک کند. می‌توانید یک پنبه را به سرکه سیب آغشته کرده و روی زگیل قرار دهید.

    آلوئه ورا: آلوئه ورا دارای خواص التیام‌بخشی است و ممکن به کاهش التهاب و تسکین خارش کمک کند. ژل آلوئه ورا را روی زگیل بمالید.

توجه: این درمان‌ها ممکن است برای همه افراد موثر نباشند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. قبل از استفاده از هرگونه درمان خانگی، حتماً با پزشک مشورت کنید.

درمان‌های پزشکی زگیل تناسلی

درمان‌های پزشکی زگیل تناسلی توسط پزشک و بسته به نوع و شدت زگیل‌ها انتخاب می‌شود. برخی از روش‌های درمانی پزشکی عبارتند از:

    داروهای موضعی: این داروها حاوی اسید سالیسیلیک یا ایمیکویمود هستند و به از بین بردن زگیل‌ها کمک می‌کنند.

    کرایوتراپی: در این روش، زگیل‌ها با نیتروژن مایع منجمد می‌شوند.

    لیزر درمانی: در این روش، از لیزر برای از بین بردن زگیل‌ها استفاده می‌شود.

    جراحی: در موارد شدید، ممکن است به جراحی برای برداشتن زگیل‌ها نیاز باشد.

مزایای درمان پزشکی

    سرعت عمل بیشتر: درمان‌های پزشکی معمولاً سریع‌تر از درمان‌های خانگی عمل می‌کنند.

    اثربخشی بیشتر: درمان‌های پزشکی اغلب موثرتر از درمان‌های خانگی هستند.

    کاهش خطر عود: با درمان پزشکی، احتمال عود زگیل‌ها کمتر می‌شود.

انتخاب روش درمان مناسب

پزشک با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع زگیل، اندازه زگیل، محل زگیل و وضعیت سلامتی شما، بهترین روش درمان را برای شما انتخاب خواهد کرد.

نکات مهم:

    زگیل تناسلی مسری است: در طول درمان و تا زمانی که زگیل‌ها به طور کامل از بین نرفته‌اند، از رابطه جنسی محافظت نشده خودداری کنید.

    تقویت سیستم ایمنی: تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند به درمان زگیل‌ها کمک کند.

    پیگیری منظم: پس از درمان، برای پیگیری به پزشک مراجعه کنید تا از بهبود کامل زگیل‌ها اطمینان حاصل کنید.

جدول عوارض زگیل تناسلی

زگیل تناسلی، اگرچه معمولاً تهدیدکننده حیات نیست، اما می‌تواند عوارض مختلفی را به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض شامل موارد زیر می‌شوند:

 
سرطان‌های مرتبط با HPV برخی از انواع ویروس HPV که باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند، می‌توانند منجر به سرطان‌های دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی، واژن، ولوا و حلق شوند.
مشکلات روانی ابتلا به زگیل تناسلی می‌تواند باعث ایجاد استرس، اضطراب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس شود.
درد و ناراحتی زگیل‌های تناسلی ممکن است باعث خارش، سوزش، درد و ناراحتی در ناحیه تناسلی شوند.
خونریزی زگیل‌ها ممکن است هنگام رابطه جنسی یا فعالیت‌های دیگر باعث خونریزی شوند.
ترشحات غیر طبیعی در برخی موارد، زگیل‌ها ممکن است باعث ایجاد ترشحات غیر طبیعی از ناحیه تناسلی شوند.
مشکلات زایمان در زنان باردار، زگیل‌های تناسلی ممکن است باعث مشکلاتی در هنگام زایمان شوند.
انتقال به نوزاد در هنگام زایمان، ممکن است ویروس HPV از مادر به نوزاد منتقل شود و باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی یا مشکلات دیگر در نوزاد شود.
تکرار عفونت حتی پس از درمان، زگیل‌های تناسلی ممکن است عود کنند.

عوامل موثر بر بروز عوارض

  • نوع ویروس HPV: برخی از انواع ویروس HPV خطر ابتلا به سرطان را بیشتر افزایش می‌دهند.

  • سیستم ایمنی بدن: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض عوارض زگیل تناسلی هستند.

  • محل قرارگیری زگیل‌ها: زگیل‌هایی که در نواحی حساس قرار دارند، ممکن است باعث درد و ناراحتی بیشتری شوند.

  • درمان نکردن یا درمان ناقص: عدم درمان یا درمان ناقص زگیل تناسلی می‌تواند خطر عوارض را افزایش دهد.

پیشگیری از زگیل تناسلی

زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های منتقله از راه جنسی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. خوشبختانه، با رعایت برخی نکات و اقدامات پیشگیرانه، می‌توان خطر ابتلا به این بیماری را به شدت کاهش داد.

روش‌های پیشگیری از زگیل تناسلی

    واکسیناسیون HPV

        موثرترین روش پیشگیری از زگیل تناسلی و سرطان‌های مرتبط با HPV است.

        واکسن HPV برای دختران و پسران در سنین 11 تا 12 سال توصیه می‌شود، اما برای افراد تا سن 45 سال نیز قابل تزریق است.

        این واکسن از ابتلا به بسیاری از انواع HPV که باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند، جلوگیری می‌کند.

    رابطه جنسی ایمن

        استفاده منظم از کاندوم در طول تمام انواع رابطه جنسی (واژینال، مقعدی و دهانی) خطر انتقال HPV را کاهش می‌دهد.

        محدود کردن تعداد شرکای جنسی نیز می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.

    آزمایش‌های منظم

        انجام آزمایش‌های منظم HPV و پاپ اسمیر برای زنان، به تشخیص زودهنگام عفونت و پیشگیری از عوارض جدی کمک می‌کند.

    عدم اشتراک گذاری وسایل شخصی

        از اشتراک گذاری حوله، لباس زیر، تیغ و سایر وسایل شخصی خودداری کنید.

    آموزش جنسی صحیح

        آموزش جنسی صحیح به نوجوانان و جوانان در مورد روش‌های پیشگیری از بیماری‌های منتقله از راه جنسی بسیار مهم است.

    توجه به بهداشت فردی

        حفظ بهداشت فردی و شستن ناحیه تناسلی به طور مرتب می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند.

نکات مهم:

    حتی اگر واکسن HPV زده باشید، باز هم باید از روش‌های دیگر پیشگیری استفاده کنید.

    اگر فکر می‌کنید به زگیل تناسلی مبتلا شده‌اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

    زگیل تناسلی قابل درمان است، اما پیشگیری از آن بسیار مهم‌تر است.

علائم زگیل تناسلی در مردان و زنان

زگیل تناسلی

زگیل تناسلی، بیماری شایعی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب بدون علامت است، اما در برخی موارد علائمی ایجاد می‌کند. علائم زگیل تناسلی در مردان و زنان ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر می‌شود:

 
ظاهر زگیل‌ها برجستگی‌های کوچک، نرم و گوشتی در آلت تناسلی، کیسه بیضه یا اطراف مقعد برجستگی‌های کوچک، نرم و گوشتی در واژن، دهانه رحم، اطراف مقعد یا ناحیه کشاله ران
رنگ معمولاً همرنگ پوست یا کمی تیره‌تر معمولاً همرنگ پوست یا کمی تیره‌تر
شکل شبیه گل کلم کوچک، صاف یا ساقه‌دار شبیه گل کلم کوچک، صاف یا ساقه‌دار
اندازه از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر
سایر علائم خارش، سوزش، درد، خونریزی، ترشحات غیرعادی خارش، سوزش، درد، خونریزی، ترشحات غیرعادی

نکته: برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و حتی متوجه وجود زگیل تناسلی نشوند.

علائم زگیل تناسلی در مقعد

برجستگی‌های توده مانند رنگ پوست یا قهوه‌ای روشن در اطراف یا داخل دهانه مقعد

زخم شدن ناحیه در اثر خارش

تشکیل زائده‌های گل کلم مانند کوچک اطراف قسمت انتهایی رکتوم

خونریزی

ترشحات مخاطی از زائده‌ها

احساس توده در ناحیه

علائم زگیل تناسلی دهانی

برجستگی‌های کوچک و سفید یا صورتی رنگ در دهان، لب‌ها یا زبان

خارش یا سوزش در دهان

عوامل موثر بر علائم

    نوع ویروس HPV: انواع مختلف HPV می‌توانند علائم متفاوتی ایجاد کنند.

    سیستم ایمنی بدن: قدرت سیستم ایمنی بدن در مقابله با ویروس HPV می‌تواند بر شدت علائم تاثیر بگذارد.

    محل قرارگیری زگیل‌ها: زگیل‌هایی که در نواحی مرطوب و گرم قرار دارند، ممکن است رشد سریع‌تری داشته باشند.

تشخیص زگیل تناسلی

پزشک با معاینه فیزیکی و در صورت نیاز، انجام آزمایش‌های خاص می‌تواند زگیل تناسلی را تشخیص دهد.

درمان زگیل تناسلی

درمان زگیل تناسلی بسته به نوع و شدت زگیل‌ها، توسط پزشک تعیین می‌شود. روش‌های درمانی مختلفی مانند داروهای موضعی، کرایوتراپی، لیزر درمانی و جراحی وجود دارد.

پیشگیری از زگیل تناسلی

    واکسیناسیون HPV

    استفاده از کاندوم

    محدود کردن تعداد شرکای جنسی

    آزمایش‌های منظم

روش‌های تشخیص زگیل تناسلی

تشخیص زگیل تناسلی معمولاً توسط پزشک و با معاینه فیزیکی انجام می‌شود. اما در برخی موارد، ممکن است آزمایش‌های دیگری نیز برای تایید تشخیص و تعیین نوع ویروس HPV مورد نیاز باشد.

روش‌های تشخیص

    معاینه فیزیکی: پزشک ناحیه تناسلی، مقعد و دهان را به دقت معاینه می‌کند تا زگیل‌ها را مشاهده کند. زگیل‌ها معمولاً به صورت برجستگی‌های کوچک، نرم و گوشتی ظاهر می‌شوند که ممکن است به رنگ پوست یا کمی تیره‌تر باشند.

    بیوپسی: در این روش، نمونه کوچکی از زگیل برداشته شده و برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه ارسال می‌شود. بیوپسی به تشخیص قطعی نوع ویروس HPV و رد کردن سایر بیماری‌های پوستی کمک می‌کند.

    آزمایش HPV: این آزمایش برای تشخیص نوع ویروس HPV و تعیین خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با HPV انجام می‌شود.

    کولپوسکوپی: در این روش از یک دستگاه مخصوص برای بررسی دقیق دهانه رحم استفاده می‌شود. کولپوسکوپی معمولاً در زنان انجام می‌شود.

    آزمایش خون: در برخی موارد، ممکن است آزمایش خون برای بررسی وجود عفونت‌های دیگر و ارزیابی سیستم ایمنی بدن انجام شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هرگونه زائده یا تغییر غیرعادی در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان خود مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. حتی اگر علائمی ندارید، اما در گذشته رابطه جنسی محافظت نشده داشته‌اید، بهتر است برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.

چرا تشخیص زودهنگام مهم است؟

تشخیص زودهنگام زگیل تناسلی بسیار مهم است زیرا:

    درمان زودهنگام: درمان زگیل تناسلی در مراحل اولیه معمولاً آسان‌تر و موثرتر است.

    پیشگیری از عوارض: تشخیص زودهنگام به پیشگیری از عوارض جدی مانند سرطان کمک می‌کند.

    کاهش انتقال بیماری: با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توانید از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری کنید.

چه پزشکانی می‌توانند زگیل تناسلی را تشخیص دهند؟

    متخصص پوست: متخصص پوست برای تشخیص و درمان بیماری‌های پوستی، از جمله زگیل تناسلی، آموزش دیده است.

    متخصص زنان: متخصص زنان برای تشخیص و درمان بیماری‌های زنان، از جمله زگیل تناسلی، آموزش دیده است.

    متخصص ارولوژی: متخصص ارولوژی برای تشخیص و درمان بیماری‌های دستگاه ادراری تناسلی مردان، از جمله زگیل تناسلی، آموزش دیده است.