آتش که تمام شد، خاکستر پلاسکو ما را می کشد!+فیلم گفتگو

ساختمان پلاسکو روز پنجشنبه به‌دلیل آتش‌سوزی فروریخت وعده‌ای را داغدار و بسیاری را بیکار و نگران آینده‌شان کرد. 560 واحد تولیدی در پلاسکو مشغول فعالیت بودند که گفته می‌شود فقط حدود 110 واحد آن بیمه بوده‌اند. اما کریمی هم مانند اغلب مغازه‌داران پلاسکو فقط ناراحت وضعیت خودش نیست. بارها از آتش‌نشان‌هایی که جانشان را در این حادثه از دست داده‌اند هم حرف می‌زند: «واقعاً نمی‌دانم درباره درد خانواده آتش‌نشان ها چه بگویم فقط همه‌شان بدانند که ما تا آخر عمر قدردان‌شان هستیم.» کریمی هم مثل اغلب مغازه‌داران پلاسکو ساعتی قبل از فروریختن ساختمان به توصیه آتش‌نشان‌ها آنجا را ترک کرد: «توی مغازه همه‌مان     پیک نیکی بود، برای داغ کردن غذا. من با خودم آوردمش بیرون. کاش همه همکارها این کار را کرده باشند، وای از این همه درد.»

یک مغازه دار:  200 میلیون جنس توی مغازه‌ام بود. حدود 250 میلیون تومان سند و چک هم توی گاو صندوق، موعد همه‌شان هم  برج 11 و 12. رفتم آگاهی مرکز گفتند، برو آگاهی بهارستان آنجا گفتند برو چهار راه استانبول آنجا گفتند برو با اجاره‌نامه و مبایعه نامه بیا. می‌گویم آخر اجاره نامه‌ام کجاست؟ همه توی گاو صندوق بود و سوخت.

یک کارگر: کارگاه ما نزدیک «جمهوری» است بیمه هم نبودیم. همه‌مان شب عید بیکار شدیم. دلخوشی همه‌مان عیدی و کارانه شب عید بود، حالا چه‌کار کنیم. همه با مغازه‌‌دارها حرف می‌زنند؟ سراغ آنها می‌روند اما هیچکس به فکر کارگران نیست. حالا ما از کجا کار پیدا کنیم؟

 کریمی اداره‌کننده یک تولیدی از آنهایی است که نه اجناسش بیمه بوده و نه مغازه‌اش: «بیمه‌ام کجا بود؟ فقط خودم را بیمه عمر کردم که آن هم اسنادش در گاوصندوق جا مانده. نمی‌دانم حالا بدون سند قبول می‌کنند یا نه؟» او هم مثل اغلب مغازه‌داران پلاسکو تولید‌کننده پیراهن مردانه است: «200 میلیون جنس توی مغازه‌ام بود. حدود 250 میلیون تومان سند و چک هم توی گاوصندوق، موعد همه‌شان هم برج 11 و 12. رفتم آگاهی مرکز گفتند، برو آگاهی بهارستان آنجا گفتند برو چهارراه استانبول آنجا گفتند برو با اجاره‌نامه و مبایعه نامه بیا. می‌گویم آخر اجاره نامه‌ام کجاست؟ همه توی گاوصندوق بود و سوخت. گفتند فرم بگیرید پرکنید، می‌ترسم همه این حرفها را بزنند و بعد یادشان برود. برخی از همکارها برای همین چک و سفته، سوختند. این مال‌دوستی نیست ترس از آبروست.»  علی ربیعی، وزیر کار و رفاه اجتماعی روز شنبه اعلام کرد: «برای کاهش آلام مردم در گام اول از فردا صبح کارگران بیکار می‌توانند به اداره کار وزارت رفاه در خیابان حافظ مراجعه و برای دریافت بیمه بیکاری ثبت‌نام کنند. البته کسانی که بیمه شده تأمین اجتماعی باشند.» هر چند کریمی می‌گوید، هیچ‌کدام از کارگرانش بیمه نبوده‌اند.

 محمد 32 ساله یکی از کارگران اوست: «کارگاه ما نزدیک «جمهوری» است بیمه هم نبودیم. همه‌مان شب عید بیکار شدیم. دلخوشی همه‌مان عیدی و کارانه شب عید بود، حالا چه‌کار کنیم. همه با مغازه ‌دارها حرف می‌زنند؟ سراغ آنها می‌روند اما هیچ‌کس به فکر کارگران نیست. حالا ما از کجا کار پیدا کنیم؟»

یکی از اعضای شورای پلاسکو که جمعه شب جلسه‌ای را با حضور 70 نفر در خانه یکی از اعضا برگزار کرده در گفت‌و‌گو با ما می‌گوید: «ما نگران وضعیت روحی کسبه هستیم برخی از شدت ناراحتی قلب‌شان چند بار گرفته و راهی بیمارستان شده‌اند. می‌دانید مالباختگی در این سطح اصلاً چیز کمی نیست. کاش همه صحبت از شرایط مالی این افراد نکنند؛ یکی هم برای نجات شرایط روحی‌ به دادشان برسد وگرنه این میان چند نفر دیگر هم می‌میرند. این بار بدون آتش و خفگی. خیلی از کسبه چک دارند، بازار پارچه برای این اتفاقات متلاطم شده.»

 شاید برای همین است که این کسبه گروهی به نام «داغداران پلاسکو» تشکیل داده‌اند و معتقدند این روزها تنها کنارهم بودن می‌تواند نجات‌شان دهد. در همین گروه مجازی، مرکز روانشناسی و مشاوره «نگاه سبز» به همه کسبه معرفی شده تا از شنبه 2 بهمن تا 14 بهمن به مدت دوهفته به همه آسیب‌دیدگان مالی و روانی پلاسکو مشاوره رایگان بدهد.

 کریمی همین طور با بغض و آه حرف می‌زند: «صاحبخانه‌ام که فقط به فکر خودش است؛ سرقفلی برای خودش است و ناراحت سوختن ملک خودش است کی به ما اهمیت می‌دهد.»

 مولایی یکی دیگر از کسبه پلاسکوست، اوهم مثل اغلب کسبه ساختمان پلاسکو دو کارگاه تولیدی‌اش بیرون از ساختمان بوده: «دو کارگاه دارم با 50 کارگر، یعنی داشتم. بدبختی این بود که اگر برج 8 این اتفاق می‌افتاد آنقدر بدبخت نمی‌شدیم. تمام این مدت داشتیم برای شب عید انبار می‌کردیم. هر چه داشتیم گذاشته بودیم شب عید ارائه بکنیم. همه شب عید بیکاریم، بیکار. برای بیمه بیکاری هم گفتند باید بیمه تأمین اجتماعی داشته باشیم، کارگران من بیمه نیستند. دائم نالان به من زنگ می‌زنند که حالا چه کار کنیم. هیچ جوابی ندارم به آنها بدهم.»  او می‌گوید: «50 سال از خدا عمر گرفته‌ام و با آبرو زندگی کرده‌ام، در یک شب همه چیز دود شد و رفت هوا، تازه همه داغیم. دو روز دیگر پارچه فروش‌ها که ازشان جنس بردیم می‌ریزند سرمان و حساب‌شان را می‌خواهند. آنها می‌گویند به ما چه؟ طلب‌مان را می‌خواهیم، خانه‌ات را بفروش، ماشین‌ات را بفروش. اما خانم دریغ! نه ماشین دارم، نه خانه. اجاره نشینم همه را فروختم و خرج بازار خراب این سال ها کردم تا ورشکست نشوم. وای از دل خانواده آتش‌نشان‌ها که دیگر نمی‌دانم چه بگویم.»  علی ملکیان از دیگر کسبه پلاسکوست: «فقط از شما می‌خواهم واقعیت را بنویسید. این روزها هر چه شنیدم دروغ بود. من اجناسم بیمه بود، اما چه فایده دارد؟ مغازه  از دست رفت، ملک هم برای بنیاد مستضعفان بود و متأسفانه تا حالا هیچ واکنشی نشان نداده‌اند. چرا مدام تکرار می‌کنند 30 بار درباره ناایمن بودن ساختمان اخطار داده‌ایم، به کی اخطار داده‌اید؟ باید این اخطارها را به بنیاد مستضعفان می‌دادند نه نگهبانی پلاسکو که اخطار نامه‌ها را امضا کرده. همه اخطارها با امضای «کمال عبدی» نگهبان پلاسکوست. این کاملاً قابل اثبات است.»  او ادامه می‌دهد: «بارها اعضای شورای شهر در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها اعلام کردند، ماشین‌آلات سنگین بافندگی و چرخ‌آلات سنگینی کرده و موجب ریزش ساختمان شده، آخر این حرفها یعنی چه؟ همه اجناس ما خارج از ساختمان تولید می‌شد و تنها اینجا عرضه و پخش می‌شد.» او امیدوار است اتحادیه و شورای اصناف پیگیر حقوق از دست رفته‌شان باشند. رئیس اتاق اصناف ایران هم در گفت‌و‌گو با خبرگزاری‌ها احیای پلاسکو را منوط به تصمیم بنیاد مستضعفان یعنی مالک ساختمان دانسته است: «خطر مشابه ساختمان پلاسکو در کمین بازار بزرگ تهران است.» یکی دیگر از کسبه پلاسکو هم که در طبقه هشتم مغازه داشته، چند روز اخیر شب ها و روزهای سختی را سپری کرده: «هیچ‌کس به فکر حال کسبه نیست. پدرم بعد از این ماجرا آنقدر فشار خونش بالا رفت که شب گذشته را در بیمارستان گذراند. نگرانی‌اش هم بدهی‌ها و پول مردم است، نه مال و اموال خودمان. قوه قضائیه هر چه زودتر باید به بحث پلاسکو ورود کند و یک شعبه برای اسناد از بین رفته و چک‌های برگشتی ایجاد کند، چون پیگیری این مسأله در شورای حل اختلاف ماه‌ها طول می‌کشد. خیلی‌ها به خاطر چک‌های برگشتی قلب‌شان گرفته. فکر نکنید این مسأله منحصر به پلاسکوست. خیلی‌ها در بازار بافت و پارچه هم شرایط روحی بسیار نامناسبی دارند. آنها که در معامله مستقیم با هم بودند.»  این مغازه‌دار پلاسکو هم حدود 400 میلیون دارایی‌اش را از دست داده: «ما اجناس‌مان بیمه بود، اما حدود 100 میلیون تا یک میلیارد گردش مالی داریم و حالا همه چکهایمان در آتش سوخته. بیشتر مغازه‌ها هم جنس‌هایشان را می‌دادند شهرستان ها که همه این اسناد هم نابود شده. ما همه منتظر پاسخگویی بنیاد مستضعفان هستیم تا گام‌های بعدی‌مان را برداریم.»

اعضای شورای پلاسکو این روزها جلسه پشت جلسه برگزار می‌کنند؛ می‌گویند روزهای سختی در راه دارند بویژه که شب عید هم نزدیک است. آنها معتقدند تنها همدلی و در کنار هم بودن می‌تواند شرایط روحی‌شان را بهتر کند. آنها بارها تاکید می‌کنند کاش مسئولان چند روز بعد از حادثه آنها را فراموش نکنند.

ترانه بنی یعقوب

اخبارمرتبط با حادثه پلاسکو را بخوانید:

پناهگاه گرفتار شده های پلاسکو پشت تونل بازار کویتی ها بود/ 4 جسد با لباس شخصی پیدا شد+فیلم لحظه ورود به موتورخانه

جستجو در زیرزمین پلاسکو متوقف شد/ احتمال ریزش تونل منتهی به زیر زمین

تیدا، سگ زنده یاب 200 میلیون تومانی حادثه پلاسکو زنده است+فیلم

این عکاس لحظه فروریختن زیر ساختمان پلاسکو بود+ عکس هایی که ندیده اید

لحظه ورود آتش نشانان به موتور خانه پلاسکو / هیچ کس نبود!+فیلم

عکس بهنام میرزاخانی لحظاتی قبل از فروریختن پلاسکو در لباس عملیات

دستگیری پلیس تقلبی در منطقه گودبرداری پلاسکو

همراهی پلیس با کامیون های حامل آوارهای پلاسکو / آوارها دوباره مورد بررسی قرار می گیرد

اشک های دردناک زن کهنسال با نوای اذان در پلاسکو / این زن غم سنگینی دارد+ فیلم

حسین برای نجات آتش نشان رفت و پلاسکو فرو ریخت و... / گفتگو با خانواده این آتش نشان+عکس

آتش نشانان به موتور خانه رسیدند اما هیچ جسدی پیدا نشد

نگهبان ساختمان پلاسکو در میان مفقودان / خانواده در انتظار بازگشت قاسم + عکس

روز چهارم / ادامه عملیات آواربرداری در پلاسکو + فیلم و تصاویر هم اکنون

راه پله ها طبقه دوم پلاسکو ریخته بود، وقتی از پنجره خارج شدیم ناصر برگشت تا...

چشم به راه معجزه / هر آنچه شاهدان از فرو ریختن پلاسکو دیدند+عکس

پاسخ به سوالات / چرا پلاسکو تهران فرو ریخت؟ / معاون پیشگیر آتش نشانی اعلام کرد:

التهاب و انتظار در پلاسکو / نفوذ به طبقه زیر ساختمان فروریخته+عکس

آتش نشانی که به شب عروسی اش نرسید / عروس جوان بهنام سیاهپوش به پلاسکو رفت+عکس