اینجا عمارت کلاه فرنگی است + عکس بسیار قدیمی و تاریخچه
رکنا: درباره عمارت عشرت آباد اینجا بخوانید.
به گزارش خبرنگار تاریخ رکنا، عکسی از عشرت آباد را در ادامه می بینید.
عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد (یا کاخ عشرتآباد پیشین) ساختمانی از دوره قاجار است که در خاور تهران، در میدان عشرتآباد (میدان سپاه)، پادگان عشرتآباد (پادگان ولیعصر) جای گرفتهاست. این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست
عمارت کلاه فرنگی عشرتآباد در شرق تهران کنونی و شمال شرقی تهران قدیم بیرون از دروازه شمیران بین نگارستان (میدان بهارستان) و قصر قاجار (زندان قصر) جای داشت و در سال ۱۲۹۱ قمری به فرمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. این عمارت در میان باغ عشرتآباد قرار داشت که کاخها و کوشکهای پهناور و بزرگ داشت. در میانه باغ، حوض و چشمه و فوارههای گوناگونی وجود داشت و دور تا دور این حوض بزرگ، نزدیک به سی خانه کوچک دو اتاقه به شکل نیم دایره ساخته شده بود که در و پنجرهٔ چوبی آنها به سوی مرکز حوض باز میشد و در هر یک از آنها یکی از زنان شاه زندگی میکردند. این باغ بیشتر مکان برگزاری مراسم عروسی و تفریحات شاه بود و در آن ساختمان کلاهفرنگی، به صورت برج چهار طبقه ساخته شده بود که پوشش سقف طبقه چهارم از شیروانی و طبقه سوم آن دارای شاهنشین با آینه کاری و مقرنس بود.
این کاخ از کاخهای ییلاقی ناصرالدینشاه در بیرون از حصار تهران بود که پس از سرنگونی دودمان قاجار، کاخ و خانههای پیرامون آن در اختیار نهادهای نظامی قرار گرفت. این کاخ همچون کاخ سلطنتآباد، قصر فیروزه و کاخ نیاوران که در مناطق پیرامونی تهران ساخته شده بودند بیشتر کاربری تشریفات و ییلاقی داشتند.
پس از سرنگونی دودمان قاجار این باغ و کاخ همراه با خانههای دور حوض برای کاربری پادگانی به شهربانی واگذار شد و از آن رو آن را پادگان «شهربانی» یا «عشرتآباد» نامیدند. از همین رو تاریخچه عمارت کلاهفرنگی «عشرتآباد» با نظامیان همراه شد، تا جایی که زندان درون پادگان به نام «زندان عشرتآباد» خوانده میشد. آیت الله خمینی نیز پس از رویداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بهمدت یک ماه و هفت روز در این زندان بازداشت بود. پس از چند سال این پادگان به نیروهای گارد پهلوی واگذار شد. در زمان انقلاب ۱۳۵۷ یکی از راهبردیترین تسخیرهای انقلابیون بود. در جریان تسخیر پادگان بنای کاخ عشرتآباد هم بسیار آسیب دید و هنوز هم آثار تیر و گلوله بر دیوارها و بدنه آن دیده میشود. با پیروزی انقلاب این پادگان توسط نیرویهای سپاه پاسداران مصادره شد و بعدها به نیروی هوایی سپاه اختصاص یافت که به نام «پادگان ولیعصر» تغییر نام پیدا کرد.
این بنا در سال ۱۳۴۶ در سیاهه آثار ملی ثبت شد اما به دلیل نظامی بودن محوطه امکان بازدید و نگهداری و بازسازی وجود نداشت. هماکنون از همه خانههای کوچک، محوطه و کل مجموعه تنها کاخ اصلی بر جای ماندهاست.
منبع : هستان
ارسال نظر