احتمال وجود آلودگی انگلی در گوشت "مرغ" و سایر "ماکیان" در ایران

به گزارش رکنا، توکسوپلاسما گوندی یک انگل تک‌یاخته‌ای داخل سلولی اجباری است که در چرخه زندگی آن، گربه و گربه‌سانان به‌عنوان میزبان نهایی و طیف وسیعی از مهره‌داران خونگرم ازجمله انسان و پرندگان به‌عنوان میزبان واسط در نظر گرفته می‌شوند. این تک‌یاخته، تنها گونه شناخته‌شده جنس توکسوپلاسما است و ازنظر تعداد و تنوع گونه میزبان واسط و همچنین درصد حیواناتی که آلوده می‌کند، به‌عنوان یکی از عوامل بیماری‌زای شایع در سراسر جهان شناخته می‌شود، به‌طوری‌که بنا بر برخی آمار، تا یک‌سوم از جمعیت انسانی در جهان به‌صورت مزمن آلوده به این انگل هستند.

 به گفته متخصصان، انگل مورد اشاره در سیر تکاملی خود به سه فرم اووسیت، تاکی زوئیت و کیست نسجی دیده می‌شود. اووسیت تنها در بدن گربه وجود دارد، اما دو فرم بعدی بیشتر در دیگر میزبانان ایجاد می‌شوند. گربه‌های آلوده گاهی با دفع روزانه میلیون‌ها اووسیت از طریق مدفوع، باعث آلوده شدن آب، سبزیجات و دیگر مواد غذایی می‌شوند. آشامیدن از آب آلوده و همچنین تغذیه از مواد غذایی آلوده به این انگل توسط سایر جانوران از جمله ماکیان، باعث تشکیل تعداد زیادی کیست نسجی در اعضا و جوارح آن‌ها می‌شود که به نوبه خود می‌توانند تغذیه کنندگان از چنین گوشتی را آلوده کنند.

در این رابطه، تیمی پنج نفره از محققان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اقدام به انجام پژوهشی کرده‌اند که در آن، میزان آلودگی مرغ و خروس‌های خانگی و پرورش صنعتی به این انگل مورد بررسی علمی قرار گرفته است.

آن‌ها برای انجام این تحقیق، نمونه خون لخته شده سه گروه ماکیان پرورش خانگی، گوشتی و تخم‌گذار صنعتی را جمع آوری کرده و بر روی آن‌ها، آزمایش سرولوژی انجام دادند تا حضور یا عدم حضور انگل توکسوپلاسما را تشخیص دهند.

نتایج این بررسی‌ها نشان داد که درصد قابل توجهی از ماکیان خانگی و صنعتی به انگل فوق آلوده بودند و لازم است اقدامات پیش‌گیرانه‌ای برای تهیه غذاهای بی‌خطر از گوشت چنین ماکیانی انجام شود.

در این باره، نادر پسته‌چیان، استاد و پژوهشگر گروه انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی دانشکده پزشکی و مرکز تحقیقات بیماری‌های عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و همکارانش می گویند: «مرغ‌های بومی به‌طور معمول در منزل و یا در مکان‌های فاقد نظارت سازمان دامپزشکی کشتار می‌شوند و بافت‌های غیر مصرفی مانند امعا و احشای آن‌ها، اغلب در محیط رها و یا به‌صورت غیر بهداشتی دفع می‌شوند. بنابراین عدم اطلاع و آگاهی مردم و پرسنل مرغداری‌ها و کشتارها و عدم نظارت سازمان دامپزشکی بخصوص روی مرغداری‌های سنتی و در منازل و همچنین تماس ماکیان با سایر پرندگان در محیط باز موجب انتشار این انگل می‌شود.

آن‌ها می‌افزایند: «نتایج این تحقیق نشان داد که درصد قابل توجهی از مرغ‌ها و خروس‌های خانگی و صنعتی ازنظر آنتی‌بادی‌های ضد انگل فوق، فعال بوده‌اند. این نتایج بیانگر این واقعیت است که مرغ‌ها با انگل مواجه شده و به احتمال زیاد، گوشت آن‌ها حاوی کیست نسجی است که در صورت عدم طبخ صحیح، به راحتی می‌تواند بدن انسان را آلوده کند».

بر این اساس، محققان فوق اشاره کرده‌اند که انجام اقدامات پیشگیرانه برای تهیه غذاهای بی خطر از گوشت ماکیان ضروری به نظر می‌رسد و در این راستا، بایستی غذاهای نیم پخته یا کاملاً پخته را با شیوه‌های کاملاً بهداشتی تولید و مصرف کرد.

این یافته‌های علمی پژوهشی در مجله دانشکده پزشکی اصفهان، متعلق به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان منتشر شده‌اند.

منبع: ایسنا