افغانستان حق آبه را نمی دهد، مردم سیستان بی نفس شده اند/ بادهای ۱۲۰ روزه سیستان که از نعمت به نقمت تبدیل شد
حجم ویدیو: 12.59M | مدت زمان ویدیو: 00:00:35

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، مدیرکل ستاد بحران سیستان و بلوچستان گفت: توفان و ریزگرد در سیستان طی روزهای اخیر ۷۶۴ نفر از مردم منطقه ‌را راهی بیمارستان کرده است.

بادهای ۱۲۰ روزه سیستان، نوعی باد است که از اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور در منطقه سیستان می وزد. مدت وزش این باد معمولاً ۱۲۰ تا ۱۳۰ روز است و گاهی حتی تا ۱۷۰ روز هم طول می کشد!

بادهای ۱۲۰ روزه در گذشته های نه چندان دور، پیش از خشکسالی ، نعمت بزرگی برای مردم این منطقه و شهرها و روستاهای مرکزی استان به ویژه زاهدان محسوب می شد و هوای منطقه را در بهار و تابستان دلپذیر و خنک می کرد به طوریکه شب های زاهدان معروف بود و اکنون بسیاری از کسانی که گذشته این منطقه را تجربه کرده اند حسرت شب های ۲۰ سال پیش سیستان و زاهدان را می خورند.

بادهای ۱۲۰ روزه از مشهورترین و اثرگذارترین بادهای محلی ایران محسوب می‌شود که بخش شرقی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد، وجود رسوبات ریزدانه باعث شده تا با وزش بادهای ملایم به حرکت درآیند و بستر بسیار مناسبی برای طوفان‌های گرد و خاک و ماسه فراهم کنند به طوریکه تاکنون خسارت‌های زیادی بر منطقه سیستان تحمیل کرده و امنیت شهرها و روستاها را تحت تاثیر قرار داده و مشکلات و معضلات متعددی از جمله مهاجرت مردم و خالی شدن روستاهای منطقه از سکنه، پر شدن انهار، رودخانه‌ها و مخازن طبیعی چاه نیمه ها، گسترش بیماری های مختلف به ویژه چشمی، تنفسی و ریوی (سیستان در رتبه نخست بیماری سل قرار دارد)، بسته شدن راه های ارتباطی و لغو و تاخیر پرواز هواپیماها و غیره را موجب شده است.

حقابه هیرمند چندیست نقل محافل رسانه ای شده است و تقریبا مانند تمامی اخبار و وقایع بعد از چند روز انفجار مدیریت شده بین طرفین خاتمه یافت. اما قصه بی آبی مردم سیستان و بلوچستان هر چقدر هم از پنجره رسانه ها دردآور باشد از نزدیک روایت لحظه به لحظه زندگی مردمانی است که «هوتک» میراث نیاکانشان در مواجهه با این کهنه درد بی آبی و مهاجرت سرنوشت فرزندانشان بعد از خشکیدن اندک چشمه ها و هوتک ها خواهد بود. ابراهیم رییسی رییس جمهور کشورمان در سفر چند روز اخیر خود به منطقه سیستان و بلوچستان و بعد از دیدن مشکلات مردم منطقه و زجر بی آبی حاکم بر مردمان این دیار در اقدامی جسورانه و قابل ستایش به حاکمان افغانستان هشدار داد که عدم اختصاص حق آبه هیرمند می تواند تبعات بدی برای آنها داشته باشد بعد از اعلام این هشدار اما رفتارهای غیر دیپلماتیک و خارج از عرف سیاسی برخی از مقامات طالبان سلسله واکنش های پی در پی و سنجیده ای را از سوی وزارت امور خارجه، مجلس و حتی برخی از مقامات دیگر را به دنبال داشت که در نهایت منجر به عقب نشینی طرف افغانی و برکناری آن مقام مسوول که رفتارهای کودکانه ای از خود به نمایش گذاشته بود، گردید.

این اظهارات به جا اما دیر هنگام رییس جمهور کشورمان در حالی مطرح شد که چند ماه قبل از آن سفارت طالبان در ایران افتتاح شده بود و ایران جزو اولین کشورهایی بود که با یک سیستم ناشناخته سیاسی روابط دیپلماتیک برقرار می کرد و حتی شاید بسیاری از مقامات ایران نیز تصوری از نوع واکنش طالبان در برابر طرح یک مطالبه و حق قانونی و بین المللی نداشتند. این مساله اما واکنش فعالان و کنشگران مدنی و محیط زیست مستقل کشورمان را نیز به دنبال داشت و تقریبا می توان گفت این اولین اقدام رییس جمهور بود که حتی سرسخت ترین منتقدانش در صف طرفداری از او در برابر یک تضییع کننده حقوق طبیعی مردم سیستان و بلوچستان ایستادند و شاید همین نمایش و بازخورد قدرت از داخل باعث عقب نشینی سریع از سوی طالبان شد و آنها گفتگو را بهترین راه حل برای حل مساله عنوان کردند.

رسانه ها نیز مانند روال همیشگی بعد از چند روز پرداخت به این موضوع، رسیدگی به آن را از دستور کار خارج کردند تا مانند موضوعات دیگر وارد کانال روزمرگی شود به همین دلیل و در همین خصوص با محمد جواد عسگری، رییس کمیسیون کشاورزری مجلس شورای اسلامی گفتگو کردیم تا از روند پیگیری حق آبه هیرمند در روزهای اخیر خبر دار شویم. او در این باره بیان داشت: بر اساس معاهده 1351 هیرمند افغانستان باید حق آبه ما را بدهد و در این خصوص اعضای کمیسیون کشاورزی نیز به همراه وزیر نیرو بازدیدی از آن منطقه داشتند و بعد از آن نیز وزیر امور خارجه برای ارایه پاره ای از توضیحات به کمیسیون دعوت شد.

وی با اشاره به اینکه از سالهای گذشته کشور افغانستان ثبات سیاسی لازم را نداشته است، افزود: تصور ما این است که می شد با دولت قبلی افغانستان بهتر در این خصوص تعامل کرد تا طالبان و این اتفاق یعنی مذاکره برای اختصاص حق آبه به ایران باید در سالهای قبل انجام می گرفت.

رییس کمیسیون کشاورزری مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: الان شرایط قدری پیچیده شده است اما باید سعی کنیم تا با تعامل و گفتگو این مساله را حل کنیم اما چاره کار باید زمانی اندیشیده می شد که یک دولت رسمی روی کار بود.

اگر طالبان حق آبه هیرمند را ندهد سراغ آب ژرف می رویم

عسگری اضافه کرد: ما الان به شدت نیازمند آب هیرمند در منطقه سیستان و بلوچستان هستیم و اگر قبل تر این مذاکره انجام می گرفت قطعا نتیجه گیری و گفتگو در مورد آن با روش های بهتر و راحت تری می توانست انجام گیرد.

وی یادآور شد: تصور ما این است که علی رغم وجود برخی تنش ها نهایتا طرف افغانی این حق آبه را به هیرمند اختصاص خواهد داد و لازم است در این خصوص وزارت امور خارجه نیز قدری فعال تر عمل کند.

رییس کمیسیون کشاورزری مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نمی شود زمان مشخصی برای دستیابی به این حق آبه مشخص کرد و امیدواریم در آینده نزدیک به این مساله دست پیدا کنیم اما اگر این اتفاق رخ نداد باید به دنبال راه های دیگری برای حل مساله آب در این منطقه باشیم که یکی از آنها توجه به ظرفیت آبهای ژرف است.

عسگری با اشاره به اهمیت حل این مساله با توجه به درپیش بودن فصل گرما، گفت: از نظر ما دستگاه دیپلماسی کشور قدرت و توان لازم برای حل این مساله را دارد و این ماموریت ویژه وزارت امور خارجه است تا این مساله را حل کند.