13 میلیون تهرانی در معرض ابتلا به "ریه زغالی" / زندگی در تهران مساوی با کارگری در معدن زغال سنگ

به گزارش رکنا، ریه سیاه (به انگلیسی: Black lung) نوعی بیماری ریوی است که در اثر استنشاق طولانی مدت گرد و غبار معدن زغال سنگ ایجاد می شود. این بیماری که به نام پنوموکونیوز کارگران زغال سنگ یا ریه معدن چی نیز شناخته شده از بیماری های مرتبط با کار طولانی مدت است و به ندرت افراد عادی را درگیر می کند.نوع و شدت علائم ریه سیاه به سطح قرار گرفتن در معرض گرد و غبار معدن زغال سنگ بستگی دارد.

علائم ممکن است طی سالیان متمادی ایجاد شوند.علائم شایع بیماری ریه سیاه عبارتند از ،سرفه کردن،تنگی نفس،مشکل نفس کشیدن،تنگی قفسه سینه،تولید مخاط سیاه،کاهش تحمل فعالیت بدنی، در برخی موارد نیز ممکن است علائم واضحی ایجاد نشود.

آلودگی هوا در تهران طی سال جاری یکی از بحث برانگیزترین اتفاقاتی بود که شهروندان این شهر را برای روزهای طولانی با خود درگیر کرد. مسوولان و متولیان اجرای قانون هوای پاک هر کدام وظایف خود را منوط به اجرای وظایف سایر دستگاه ها می دانند و در حال رقم زدن یک دومینوی بی مسئولیتی در برابر آلودگی هوا هستند. این در حالیست که از ابتدای پاییز تاکنون تعداد روزهای پاک در شهر تهران کمتر از تعداد انگشتان دست بوده است و این به نگرانی ها در خصوص سلامت بیش از 13 میلیون شهروند تهرانی دامن می زند.

 ریه های زغالی در انتظار شهروندان تهرانی

در این باره علیرضا خلیلی، کارشناس محیط زیست در گفتگو با رکنا با اشاره به اینکه آلودگی می تواند صدمات جبران ناپذیری بر سلامت شهروندان تهرانی وارد کند، تصریح کرد: سوخت ناقص خودروها و به همراه آلایندگی واحدهای صنعتی و تولیدی در اطراف شهر تهران باعث تولید انواع آلاینده ها می شود که برای افرادی که به بیماری قلبی و عروقی مبتلا هستند بسیار خطرناک است

وی گفت: برخی از این آلاینده ها مانند مونواکسید کربن به سرعت در ریه ها جایگزین اکسیژن می شود و هر لحظه خطر خفگی و مرگ ناشی از آن را افزایش می دهند و این می تواند به صورت تصاعدی میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا را در شهری به وسعت تهران افزایش دهد.

این کارشناس آلودگی هوا اضافه کرد: تاثیرات آلودگی هوا بر افرادی که جزء گروه های حساس تقسیم بندی نمی شوند بیشتر است زیرا وقتی افراد در بلند مدت به صورت مداوم در معرض آلودگی قرار می گیرند.

خلیلی با اشاره به اینکه وقتی این وضعیت در بلند مدت تکرار می شود می تواند بخش عمده ای از جمعیت شهر را درگیر بیماری های مزمنی از جمله سرطان ریه و دستگاه تنفسی بکند، افزود: با استمرار این وضعیت در سالهای آینده می تواند مدعی شد که زندگی در تهران مساوی با کار کردن در معدن ذغال سنگ است.

این کارشناس آلودگی هوا یادآور شد: در آینده ای نه چندان دور ریه های زغالی در انتظار شهروندان تهرانی خواهد بود و می توان اپیدمی سرطان دستگاه های تنفسی را هم طی سالهای آینده در شهر تهران و حتی شهرهای صنعتی آلوده از جمله اصفهان، مشهد، تبریز و اراک متصور شد.

حتما ماسک مخصوص آلودگی هوا بزنید

همچنین در این خصوص علی معینی، پزشک متخصص ریه در گفتگو با رکنا، تصریح کرد: آلودگی ها به دو شکل هستند و وقتی وارد دستگاه تنفسی می شوند نیز به دو شکل عمل می کنند. این ذرات یا به شکل گاز یا به شکل ذرات معلق با ابعا مشخص وارد دستگاه تنفسی می شوند.

وی افزود: آلودگی های گازی به طور مستقیم وارد خون می شوند و مثلا مونواکسید کربن که 200 برابر اکسیژن خاصیت چسبندگی به گلبول های قرمز دارد در عرض چند دقیقه می تواند باعث افت هوشیاری شود اما ذرات معلق می تواند اثرات مزمن و بلند مدت داشته باشد.

پزشک متخصص ریه عنوان کرد: ذرات معلق می تواند در دستگاه تنفسی و لایه های مختلف آن رسوب داشته باشد به طوری که ذرات درشت در قسمت های بالایی دستگاه تنفسی و ذرات ریزتر در قسمت های بعدی رسوب کند.

معینی با اشاره به اینکه بخشی از این ذرات از طریق سرفه و خلط دفع می شوند و بخش دیگری نیز از طریق گلبولهای سفید سیستم ایمنی نابود می شوند، ادامه داد: اثر همزمان ذرات معلق و آلودگی هایی که منشاء گازی دارد می تواند در افرادی که در یک مدت زمان مشخص به صورت مداوم در معرض آن قرار می گیرند بسیار موثر باشد.

وی با اشاره به اینکه افراد مستعد و گروه های حساس بیشتر از سایر افراد در معرض این مسایل هستند، گفت: ذرات گرد و غبار بر بیماران قلبی و زنان باردار تاثیرات منفی قابل توجهی دارد و می تواند باعث کاهش فشار اکسیژن خون و موجب نارسایی در جنین شود.

این متخصص ریه با تاکید بر اینکه افرادیکه سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، در مقابل ذرات گرد و خاک و عوامل خارجی واکنش شدیدتری نشان می دهند، بیان کرد: ذرات گرد و غبار عمدتا از کربنات کلسیم و خاک رس تشکیل شده اند و احتمال آلودگی میکروبی و ویروسی نیز در آنها وجود دارد که باید به این مساله توجه شود.

وی افزود: لازم است گروه های در معرض خطر در روزهای آلوده به ویژه در روزهایی که بیشترین میزان ذرات معلق در هوا وجود دارد، از منازل خود خارج نشوند و در صورتیکه از منزل خارج می شوند حتما از ماسک استفاده کنند.

درمان ریه سیاه

ریه سیاه هیچ درمان قطعی ندارد.برخی روش های درمانی عبارتند از :

• دارو : پزشک احتمالا داروهایی تجویز می‌ کند که التهاب ریه‌ ها را کاهش داده و از تنفس پشتیبانی می‌ کنند
• توان بخشی ریوی : در این تکنیک بیمار تمریناتی برای بهبود قدرت ریه و توانایی های تنفسی خود یاد می گیرد که به فرد کمک می کند تا فعال بماند و بهتر نفس بکشد
• اکسیژن درمانی : در این روش درمانی از دستگاهی استفاده می شود که اکسیژن اضافی را به ریه ها می رساند. این تکنیک برای موارد شدید این بیماری کاربرد دارد
• پیوند ریه : در این روش یک یا هر دو ریه با ریه های اهدایی جایگزین می شود و فقط در موارد بسیار شدید استفاده می شود