سرنوشت 500 هزار قطعه کاشی مسجد امام (ره) اصفهان بعد از مرمت چه شد؟/ توضیح میراث فرهنگی اصفهان + صوت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در چند روز گذشته  از سوی فعالان رسانه ای تصاویری از گنبد مسجد امام (ره) اصفهان منتشر شد که نشان می داد به نحو نامناسبی، این گنبد تاریخی در دست مرمت است.

در این خصوص، روزگذشته سید مهدی موسوی موحد، معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان ، در گفت و گو با رکنا در واکنش به این عکس منتشر شده گفت: اشکالی که در انتهای ترک 15 و 16 به وجود آمده، قابل رفع است. این بی انصافی است که دو عکس از دو زاویه متفاوت را کنار هم گذاشته شود و با هم مقایسه شوند. یکی از عکس ها از زاویه پایین و دیگری از رو به رو گرفته شده است. 

وی با بیان اینکه ممکن است از ترفندهای فتوشاپ نیز در عکس ها استفاده شده باشد، گفت: اگر ایراداتی وجود داشته باشد باید برطرف شود چراکه هنوز کار تحویل گرفته نشده و باید رفع نقص شود. این گنبد، 20 سال پیش هم مرمت شده بود. کاشی های گنبد در همان سال ها عوض شده اند و این ها کاشی های دوران صفوی نیستند.

مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان چه گفت؟

با این وجود، علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، امروز گفت که در ضلع جنوب و جنوب شرقی گنبد، نیازهای مرمتی از جمله اصلاح برخی بندکشی ها وجود داشت که به‌سرعت در حال رفع شدن است.

او همچنین گفته است که ناظران و مرمتگران طرح، با باز کردن داربست های ضلع شمالی گنبد نیز متوجه شدند که در بخش انتهای ترک های پانزدهم و شانزدهم به ویژه در بخش رأس گنبد، اعوجاج وجود دارد؛ لذا پیمانکار طرح که از جمله مرمتگران پیشکسوت و بومی اصفهان است با پذیرفتن مسئولین امر و قبول این نکته که این بخش از گنبد نیاز به بازنگری دارد، اعلام آمادگی کرده در اسرع وقت نسبت به رفع نواقص و ایرادات این بخش اقدام‌های لازم را انجام دهد.

سرنوشت کاشی های قدیمی مسجد امام (ره) بعد از مرمت

در ادامه ماجرای مرمت مسجد امام (ره) اصفهان مبحثی دیگر مورد توجه قرار گرفت و آن اینکه کاشی های قدیمی این مسجد در زمان مرمت به کجامنتقل شدند زیرا به نظر می رسد این کاشی های قدیمی ارزشمند باشند. ارزشمندی که از شهرام امیری، مدیر امور فرهنگی و ارتباطات اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان آن را در گفت وگو با رکنا رد کرد و چنین توضیح داد: این گنبد 400 سال قدمت دارد و بزرگترین گنبد کاشی کاری جهان است.طبق برآورد مرمت گران، این گنبد بیش از 500 هزار قطعه کاشی دارد.

شهرام امیری با بیان اینکه کاشی ها ماکسیمم عمر دارند که بعد از آن بلااستفاده می شوند ادامه داد: کاشی های گنبد مسجد امام (ره) در عصر صفوی، با ملات گچ کار شده بودند و هیچ عقل سلیمی نمی پذیرد که اکنون و بعد از بعد از 400 سال، همچنان روی این گنبد وجود داشته باشند.

هر 20 الی 30 سال یک بار و با توجه به شرایط جوی، عمر کاشی ها پایین می آید و البته آلودگی هوای این روزها هم مزید بر علت شده است و حداقل در 60 سال اخیر، حدودا 4 بار به طور کامل این گنبد به طور کامل مثل مرمت آخر کاشی هایش مرمت شده است.اگر کاشی روی گنبد باقی مانده باشد کاشی های مرمت شده دوران قبل است. نابراین، کاشی عصر صفوی اصلا وجود ندارد. اینجا در سال های 1316، 1328، دهه 40 و اوایل دهه 80 مرمت شده در طول زمان این کاشی ها از بین رفته اند.

وی تاکید داشت:در دوره ما ارزش این چیزها مشخص شده است و 150 سال پیش که این ارزش را متوجه نبودند.فرایند از بین رفتن این کاشی ها، حتی قبل تر از دوران قاجار بوده است، چراکه این ها نهایتا 30 سال عمر مفید داشتند.