شهاب سنگ چیست؟ انواع شهاب سنگ، نحوه تشکیل و ویژگی آنها + جدول قیمت شهاب سنگ
رکنا: شهاب‌سنگ‌ها آخرین مرحله از سنگ‌های فضایی هستند که در مسیر سقوط به زمین، باقی می‌مانند. این اجرام پیش از آن که به شهابسنگ تبدیل شوند، ابتدا شهاب و حتی پیش از آن، شهاب‌واره بوده‌اند.
به گزارش رکنا، آیا تا به حال در یک شب صاف به آسمان نگاه کرده‌اید و ناگهان رگه‌ای از نور را دیده‌اید که برای لحظاتی ظاهر شده و سپس ناپدید میشود؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید، شاید بهتر باشد سریعاً آرزو کنید! در افسانه‌ها گفته میشود که وقتی شهاب‌ها ظاهر می‌شوند، آرزوها برآورده می‌شوند. البته این باور جالب است، اما از نظر علمی، حقیقتی ندارد.؛ بنابراین در این مقاله می‌خواهیم بررسی کنیم که شهاب سنگ چیست و از کجا می‌آید؟ با ما همراه باشید.
شهاب سنگ چیست؟
هر جرم کوچک طبیعی که از فضای بین‌سیاره‌ای بیاید و بتواند از شرایط سخت اتمسفر زمین عبور کند و به سطح زمین برسد، «Meteorite» یا «شهاب سنگ» نامیده میشود. شهاب‌سنگ‌ها آخرین مرحله از سنگ‌های فضایی هستند که در راه سقوط به زمین، نجات می‌یابند. این اجرام قبل از اینکه تبدیل به شهابسنگ شوند، شهاب و حتی قبل از آن، شهاب‌واره بودند.
در واقع، این اجرام کوچک زمانی که در فضا سرگردان هستند، «شهاب‌واره» نامیده می‌شوند. هنگامی که در مسیر زمین قرار می‌گیرند و وارد جو می‌شوند، در اثر برخورد با جو زمین و عواملی مانند اصطکاک، فشار و واکنش‌های شیمیایی با گازهای اتمسفر، شروع به سوختن می‌کنند و درخششی پرنور ایجاد می‌کنند که به آن «شهاب» یا «ستاره ثاقب» گفته میشود. وقتی این شهاب‌ها در جو زمین می‌سوزند و به قطعات کوچکتری تبدیل می‌شوند، تعداد زیادی از آنها به زمین برخورد کرده و شهاب‌سنگ‌ها را تشکیل می‌دهند.
اندازه شهاب سنگ‌ها چقدر است؟
اگر این اجرام بسیار کوچک و در حد غبار باشند، به آنها «ریزشهاب‌سنگ» (Micrometeorite) گفته میشود. حدود 99 درصد از زباله‌های فضایی که به زمین می‌افتند، از این نوع هستند. علاوه بر این، این اجرام روزانه حدود 50 تن از مواد فضایی را که به زمین می‌رسند، تشکیل می‌دهند.
برخی شهاب‌سنگ‌ها نیز کمی بزرگتر و به اندازه چند سانتی‌متر هستند و سقوط آنها معمولاً خسارتی به همراه ندارد. اما برخی دیگر به اندازه یک تخته‌سنگ بزرگ‌اند. این شهاب‌سنگ‌های عظیم به‌ندرت به زمین می‌افتند و در صورت برخورد، ممکن است آسیب‌های زیادی ایجاد کنند.
تا به امروز، بزرگترین شهاب‌سنگی که کشف شده، «شهابسنگ هوبا» (Hoba) نام دارد. این شهابسنگ که وزنی بیش از 60 تن دارد، در سال 1920 میلادی (1298 خورشیدی) در نامیبیا پیدا شد. به‌قدری بزرگ و سنگین است که از زمان کشف آن هنوز هیچ‌کس قادر به جابه‌جایی‌اش نبوده است.
شهابسنگ هوبا؛ بزرگترین شهاب‌سنگی که تابه‌حال کشف شده است
شهاب سنگ‌ها از کجا می‌آیند؟
بیشتر شهاب‌سنگ‌هایی که روی زمین پیدا می‌شوند، از سیارک‌های متلاشی‌شده آمده‌اند؛ به ویژه سیارک‌هایی که در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری در حال گردش به دور خورشید هستند. این سیارک‌ها یا به دلیل برهم‌کنش‌های گرانشی با دیگر اجرام از مدارشان خارج می‌شوند، یا پس از برخورد با یکدیگر به‌طور تصادفی وارد مسیر برخورد با زمین می‌شوند.
برخی شهاب‌سنگ‌ها نیز از ماه و مریخ به زمین می‌رسند. طبق گفته دانشمندان، تنها 0.2 درصد از شهاب‌سنگ‌ها از مریخ و ماه به زمین سقوط کرده‌اند. این شهاب‌سنگ‌ها احتمالاً با برخورد شهاب‌سنگ‌ها به ماه و مریخ و پرتاب تکه‌سنگ‌های این کره‌ها به فضا، وارد مسیر برخورد با زمین شده‌اند. همچنین، پژوهشگران معتقدند که شهاب‌سنگ‌هایی از عطارد و زهره نیز ممکن است به زمین برسند، اگرچه تاکنون شواهدی از آنها یافت نشده است.
چگونه می‌فهمیم شهاب‌سنگ‌ها از کجا آمده‌اند؟
بیشتر شهاب‌سنگ‌ها شبیه به سنگ‌های روی زمین هستند، با این تفاوت که لایه بیرونی آنها تیره‌تر است. هنگام ورود شهاب‌سنگ‌ها به جو زمین، لایه بیرونی آنها به دلیل اصطکاک با جو می‌سوزد و رنگ سوخته و تیره‌ای به خود می‌گیرد. این فرآیند که به «فرسایش حرارتی» معروف است، سطح شهابسنگ را سخت و صیقلی می‌کند و با توجه به ترکیبات شیمیایی آن، بافت خاصی روی سطح آن ایجاد میشود. علاوه بر این، برخی شهاب‌سنگ‌ها حاوی آهن هستند و به آهن‌ربا جذب می‌شوند.
با این حال، پژوهشگران با استفاده از روش‌های دقیق‌تری می‌توانند منشأ شهاب‌سنگ‌ها را شناسایی کنند. به عنوان مثال، آنها می‌توانند با بررسی تصاویر ثبت‌شده از سقوط شهاب‌سنگ‌ها، مدار و مسیر آنها را محاسبه کنند. همچنین، ترکیبات شیمیایی شهاب‌سنگ‌ها را با سیارک‌های مختلف مقایسه می‌کنند. به عنوان نمونه، درون شهاب‌سنگ‌های مریخی (Martian meteorites) حباب‌هایی از هوای مریخ به دام افتاده است که با مقایسه ترکیبات این حباب‌ها با اتمسفر مریخ، می‌توان منشأ آنها را شناسایی کرد. همچنین شهاب‌سنگ‌های ماه (Lunar meteorites) باید مشابه نمونه‌هایی باشند که فضانوردان آپولو به زمین آورده‌اند و با مقایسه ترکیبات شیمیایی آنها، پژوهشگران قادر به شناسایی شهاب‌سنگ‌های ماه هستند.
علاوه بر این، دانشمندان می‌توانند سن این سنگ‌ها را نیز تعیین کنند؛ به عنوان مثال، قدیمی‌ترین شهابسنگ کشف‌شده تا امروز، 4.6 میلیارد سال قدمت دارد.
سیارک وستا
انواع شهاب سنگ
شهاب‌سنگ‌ها به‌طور کلی به سه دسته سنگی، آهنی و سنگی-آهنی تقسیم می‌شوند که این تقسیم‌بندی بر اساس نسبت سیلیکات به آلیاژ نیکل-آهن درون آنها است. هر یک از این دسته‌ها، با توجه به ترکیبات شیمیایی و ساختار خود، به چندین زیردسته مختلف تقسیم می‌شوند. این زیردسته‌ها ممکن است منشأ مشابهی داشته باشند.
شهاب سنگ سنگی
این نوع شهاب‌سنگ‌ها عمدتاً از کانی‌های سیلیکاتی تشکیل شده‌اند و 94 درصد از تمام شهاب‌سنگ‌های یافت‌شده بر روی زمین را شامل می‌شوند. شهاب‌سنگ‌های سنگی به دو دسته اصلی «کندریت‌ها» و «آکندریت‌ها» تقسیم می‌شوند. همچنین، کندریت‌ها خود به دو گروه «کندریت‌های معمولی» و «کندریت‌های کربن‌دار» تقسیم می‌شوند.
کندریت‌های معمولی رایج‌ترین نوع شهاب‌سنگ‌های سنگی هستند و 86 درصد از تمام شهاب‌سنگ‌های روی زمین را تشکیل می‌دهند. این شهاب‌سنگ‌ها به دلیل وجود قطرات سخت گدازه‌ای که به نام «کندرول» شناخته میشود، به این نام مشهور شده‌اند. کندریت‌ها از ذرات کوچک غبار تشکیل شده‌اند که احتمالاً از سیارک‌هایی آمده‌اند که حدود 4.5 میلیارد سال پیش شکل گرفته‌اند.
با توجه به اینکه کندریت‌ها هم‌زمان با تشکیل منظومه شمسی ایجاد شده‌اند، مطالعه آنها به پژوهشگران این امکان را می‌دهد که تکامل منظومه شمسی را بررسی کنند. کندریت‌های معمولی براساس میزان آهن موجود در آنها به سه گروه تقسیم می‌شوند: کندریت اچ (که مقدار بالای آهن دارد)، کندریت ال (که مقدار کمی آهن دارد) و کندریت ال‌ال (که میزان فلزات آن به طور کلی کم است).
کندریت‌های کربن‌دار به‌مراتب نادرتر از کندریت‌های معمولی هستند و احتمالاً در مراحل اولیه شکل‌گیری منظومه شمسی، در نقاطی دورتر از خورشید به وجود آمده‌اند. همانطور که از نامشان پیداست، این شهاب‌سنگ‌ها حاوی مقادیر زیادی مولکول‌های کربنی مانند آمینو اسیدها (که مولکول‌های زیستی هستند) هستند. علاوه بر این، کندریت‌های کربن‌دار شامل مولکول‌هایی مانند آب و مواد تشکیل‌شده با آب نیز می‌شوند.
کندریت‌های کربنی
همانند کندریت‌های معمولی، کندریت‌های کربن‌دار نیز بر اساس ترکیبات شیمیایی‌شان دسته‌بندی می‌شوند، با این تفاوت که علاوه بر حرف «C» که نشان‌دهنده کربن است، به نام اولین شهابسنگ یافت‌شده از هر نوع نیز نام‌گذاری می‌شوند. برای مثال، کندریت‌های CI به شهابسنگ ایوونا (Ivuna) که در سال 1317 خورشیدی در تانزانیا به زمین برخورد کرد، نسبت داده شده‌اند. این کندریت‌ها حاوی مقدار زیادی کربن و خاک رس هستند.
کندریت‌های کربن‌دار همچنین می‌توانند بر اساس محل کشف آنها نیز نام‌گذاری شوند. برای مثال، کندریت‌های CV به شهاب‌سنگی اطلاق میشود که در سال 1299 خورشیدی در نزدیکی شهر ویگارانو، ایتالیا به زمین افتاد. منجمان معتقدند که این دسته از شهاب‌سنگ‌ها قدیمی‌ترین نمونه‌هایی هستند که تاکنون پیدا شده‌اند و حتی ممکن است عمر آنها از منظومه شمسی نیز بیشتر باشد. این شهاب‌سنگ‌ها ممکن است در نتیجه انفجار یک ابرنواختر در نزدیکی منظومه شمسی و قبل از شکل‌گیری آن، به وجود آمده و سپس به زمین رسیده‌اند.
پس از گروه‌های مختلف کندریت‌ها، نوبت به آکندریت‌ها می‌رسد. این شهاب‌سنگ‌ها برخلاف کندریت‌ها، فاقد قطرات گدازه در ساختار خود هستند و تنها سه درصد از تمامی شهاب‌سنگ‌های شناخته‌شده را تشکیل می‌دهند، بنابراین بسیار نادرند. بیشتر شهاب‌سنگ‌های ماه از نوع آکندریت هستند.
شهاب‌سنگ‌های آهنی
شهاب‌سنگ‌های آهنی تقریباً 5 درصد از تمام شهاب‌سنگ‌های یافت‌شده بر روی زمین را تشکیل می‌دهند. ساختار عمده این شهاب‌سنگ‌ها از آلیاژ آهن-نیکل متراکم است و شامل دو نوع ماده معدنی به نام‌های کاماسیت و تاینیت میشود. منشأ شهاب‌سنگ‌های آهنی به هسته‌های خرده‌سیاره‌ها بازمی‌گردد. همچنین گفته میشود که آهن موجود در شهاب‌سنگ‌های آهنی یکی از نخستین منابع آهن قابل استفاده برای انسان بوده است. یکی از مشهورترین شهاب‌سنگ‌های آهنی، شهابسنگ هوبا است.
شهاب سنگ سنگی-آهنی
شهاب‌سنگ‌های سنگی-آهنی تقریباً یک درصد از تمام شهاب‌سنگ‌های یافت‌شده روی زمین را تشکیل می‌دهند و ترکیبی تقریباً برابر از مواد فلزی و سیلیکاتی دارند. این شهاب‌سنگ‌ها کمتر از 2 درصد از شهاب‌سنگ‌های شناخته‌شده را شامل می‌شوند و بنابراین بسیار نادرند.
یکی از انواع شهاب‌سنگ‌های سنگی-آهنی، «پالازیت‌ها» هستند. پالازیت‌ها از شبکه‌ای از فلزات آهن و نیکل تشکیل شده‌اند که یک کانی سیلیکاتی سبز رنگ به نام «الیوین» آنها را احاطه کرده است. این شهاب‌سنگ‌ها احتمالاً زمانی به‌وجود می‌آیند که گوشته غنی از الیوین یک سیارک با هسته فلزی آن ترکیب میشود. «مزوسیدریت‌ها» نیز نوع دیگری از شهاب‌سنگ‌های سنگی-آهنی هستند که از ترکیب آهن-نیکل و بازالت تشکیل شده‌اند و احتمالاً از برخورد دو سیارک به‌وجود آمده‌اند.
بیشترین شهاب سنگ‌ها در کجا سقوط می‌کنند؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که هر سال تقریباً 17 هزار شهابسنگ به سطح زمین برخورد می‌کنند. اما چگونه این عدد به‌دست آمده است؟
تخمین‌های فعلی بر اساس شبکه‌های نظارتی شهاب‌سنگ‌ها در سطح زمین است که البته این شبکه‌ها محدود هستند. برای شناسایی دقیق‌تر تعداد شهاب‌سنگ‌ها، دانشمندان در قطب جنوب به جستجو می‌پردازند، چرا که یافتن این سنگ‌ها در زمین یخ‌زده و برفی قطب جنوب آسان‌تر است.
با دانستن تعداد شهاب‌سنگ‌هایی که به قطب جنوب برخورد می‌کنند، می‌توان آمار برخوردها را برای کل سطح زمین تخمین زد. اما باید توجه داشت که این به معنای بیشتر بودن سقوط شهاب‌سنگ‌ها در قطب جنوب نیست. در واقع، احتمال برخورد شهاب‌سنگ‌ها در نزدیکی استوا بیشتر است.
بیشترین برخوردهای شهاب‌سنگ‌ها در نواحی استوایی اتفاق می‌افتد. تخمین‌ها نشان می‌دهند که ریسک برخورد شهاب‌سنگ‌های بزرگ در استوا حدود 12 درصد بیشتر و در قطب‌ها 27 درصد کمتر از سایر نواحی زمین است.
دهانه برخوردی شهاب سنگ‌ها
شهاب‌سنگ‌ها با نیروی زیادی از اتمسفر عبور کرده و به سطح زمین می‌رسند. هرچه اندازه این شهاب‌سنگ‌ها بزرگتر باشد، دهانه بزرگ‌تری نیز از خود به جا می‌گذارند. یکی از معروف‌ترین دهانه‌های برخوردی روی زمین، دهانه شهابسنگ «بارینگر» در ایالت آریزونای آمریکا است.
حدود 50 هزار سال پیش، شهاب‌سنگی به وزن 300 هزار تن با نیروی معادل 2.5 میلیون تن TNT به زمین برخورد کرد. این برخورد باعث ایجاد دهانه‌ای به قطر یک کیلومتر و عمق 230 متر شد. تکه‌های باقی‌مانده از این برخورد نشان می‌دهند که شهابسنگ مذکور از نوع آهنی بوده است. بیش از صد دهانه برخوردی روی زمین شناسایی شده که احتمالاً معروف‌ترین آنها دهانه «چیکسولاب» در مکزیک است. با اینکه تقریباً نیمی از این دهانه در زیر آب‌های خلیج مکزیک قرار دارد، باز هم می‌توان آن را به‌وضوح مشاهده کرد.
دهانه چیکسولاب که 10 کیلومتر قطر دارد، یکی از بزرگترین دهانه‌های برخوردی روی کره زمین است. پژوهشگران بر این باورند که برخورد این شهابسنگ در حدود 65 میلیون سال پیش یکی از عوامل اصلی انقراض دایناسورها بوده است.
بارش‌های شهابی
بارش شهابی زمانی رخ می‌دهد که سیاره زمین از میان توده‌ای از شهاب‌واره‌ها عبور کند. در این پدیده، تعداد زیادی شهاب‌واره در جو زمین می‌سوزند که به آنها شهاب گفته میشود. هر بارش شهابی در زمان و ناحیه‌ای خاص از آسمان اتفاق می‌افتد که به این ناحیه «کانون بارش» گفته میشود. اگرچه جهت حرکت شهاب‌ها متفاوت است، به‌خاطر دید سه‌بعدی ما، به‌نظر می‌رسد که تمام شهاب‌ها از یک نقطه خاص در آسمان گسیل می‌شوند.
بارش‌های شهابی معمولاً بر اساس نام ستاره یا صورت فلکی که نزدیک به محل ظاهر شدن شهاب‌ها در آسمان است، نام‌گذاری می‌شوند. یکی از معروف‌ترین بارش‌های شهابی، «بارش برساوشی» است که از 27 تیر تا 3 شهریور قابل رصد است. اوج این بارش در 22 مرداد اتفاق می‌افتد.
جمع‌بندی
در این مقاله، به بررسی شهاب‌سنگ‌ها، منشأ آنها و انواع مختلفشان پرداخته‌ایم. مطالعه و رصد شهاب‌سنگ‌ها اهمیت زیادی دارد، زیرا برخی از این شهاب‌سنگ‌ها که به زمین برخورد می‌کنند، حاوی مواد اصلی تشکیل‌دهنده سیاره‌ها در میلیاردها سال پیش هستند. با بررسی این سنگ‌ها، می‌توانیم به درک بهتری از شرایط اولیه و فرآیندهای شکل‌گیری منظومه شمسی در دوران‌های گذشته دست یابیم.
پرسش های رایج درباره شهاب سنگ ها و پاسخ به آنها
تفاوت شهاب واره، شهاب و شهاب سنگ چیست؟
به تمام اجرام سنگی و فلزی که در مدار زمین هستند، با قطر چند سانتی‌متر تا چندین متر، شهاب واره می‌گویند. به‌عبارت دیگر، شهاب واره‌ها، شهاب‌سنگ‌هایی هستند که هنوز وارد اتمسفر زمین نشده‌اند. وقتی شهاب واره‌ها به اتمسفر سقوط می‌کنند، در اثر اصطکاک بالای ناشی از تماس با مواد اتمسفر می‌سوزند و تجزیه می‌شوند. درخشش حاصل از این اصطکاک را شهاب می‌نامند. درنهایت، هر سنگ فضایی که از سفر سوزان خود در اتمسفر جان سالم به‌در می‌برد و به سطح سیاره زمین می‌رسد، شهاب سنگ نام دارد.
سن شهاب سنگ‌ها چقدر است؟
سن شهاب سنگ‌ها گستره بالایی دارد. قدیمی‌ترین ذرات داخل شهاب سنگ‌ها دانه‌های کلسیم-آلومینیوم داخل شهاب سنگ‌های کندریت کربن‌دار هستند که ۴.۵۶ میلیارد سال عمر دارند. شهاب سنگ‌هایی که از سیارک‌ها می‌آیند همگی تقریباً ۴.۵ میلیارد ساله هستند. شهاب سنگ‌های ماه از ۲.۹ تا ۴.۵ میلیارد سال عمر دارند و سن شهاب سنگ‌های مریخ از ۴.۵ میلیارد تا ۲۰۰ میلیون سال متغیر است.
شهاب سنگ‌ها را کجا می‌توان پیدا کرد؟
شهاب سنگ‌ها تقریباً با نرخی ثابت به تمام نقاط زمین برخورد می‌کنند. با این حال، یافتن آنها در مناطق بیابانی ساده‌تر است، زیرا تمایز آنها با مواد سطح زمین آشکارتر است.
آیا می‌توانم یک شهاب سنگ پیدا کنم؟
این احتمال وجود دارد، اما چندان بالا نیست. هزاران جرم سالانه از آسمان به زمین برخورد می‌کنند. البته باید درنظر داشت که برخی از آنها زباله‌های فضایی هستند؛ یعنی موادی که پس از سقوط ماهواره‌ها و اجزای فضاپیماهای موجود در مدار به زمین رسیده‌اند. دو پرسش بعدی بیشتر کمک می‌کنند تا مطمئن شوید سنگی که یافته‌اید شهاب سنگ است یا نه.
ویژگی‌های ظاهری یک شهاب سنگ چیست؟
برخی از شهاب سنگ‌ها بدون هیچ چرخشی در اتمسفر سقوط می‌کنند، در نتیجه در اثر اصطکاک با اتمسفر ظاهری آیرودینامیک به‌خود می‌گیرند. پوسته شهاب سنگ‌ها حاوی آثار ذوب‌شدگی و سخت‌شدگی مجدد است. شهاب سنگ‌ها تنها سنگ‌هایی هستند که می‌توانید بافتی مانند اثر انگشت روی آن پیدا کنید که ریگماگلیپت نامیده می‌شوند؛ ریگماگلیپت‌ها در اثر ذوب‌شدن آهن شکل می‌گیرند. برخی از سنگ‌های آسمانی پس از بریده و پرداخت‌شدن بافتی شامل الگوی «ویدمن‌اشتاتن» پیدا می‌کنند که مختص سنگ‌های فلزی آسمانی است و در سنگ‌های زمینی وجود ندارد. همچنین این سنگ‌ها ظاهری فلزی دارند و غالباً دارای خاصیت مغناطیسی هستند ــ هرچند این خصوصیات فقط مختص سنگ‌های فضایی نیستند.
چه سنگ‌هایی ظاهری شبیه به شهاب سنگ دارند اما سنگ‌های زمینی هستند؟
گدازه‌های بازالتی سرباره‌های آهن، کلوخه‌های فسفات، ماسه‌سنگ هماتیت، دیاباز و دیگر سنگ‌های آتشفشانی از جمله سنگ‌هایی هستند که به‌طور متداول با شهاب سنگ اشتباه گرفته می‌شوند.
انواع شهاب سنگ
شهاب سنگ (Meteorite) یا شخانه یا آسمان‌سنگ یک تکهٔ جامد بازمانده از جرم‌هایی مانند یک دنباله‌دار، سیارک یا شهاب‌واره است که در اصل در فضای بیرونی جو زمین تشکیل شده و توانسته پس از گذر از جو و تاب آوردن بازخورد این گذر، بر روی سطح زمین یا یک سیارهٔ دیگر فرود آید.
شهاب سنگ‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
شهاب سنگ‌های سنگی: این شهاب سنگ‌ها از مواد معدنی تشکیل شده‌اند و از جمله رایج‌ترین انواع شهاب سنگ‌ها هستند.
شهاب سنگ‌های آهنی: این شهاب سنگ‌ها از آهن و نیکل تشکیل شده‌اند. البته این آهن متفاوت از آهنی است که مثلا در پروفیل آهن استفاده میشود.
شهاب سنگ‌ها می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند. از چند میلی‌متر تا صدها متر. بزرگترین شهاب سنگی که تاکنون روی زمین سقوط کرده، شهاب سنگ گودینگ است که در سال ۱۹۰۸ در سیبری روسیه سقوط کرد. این شهاب سنگ حدود ۷۰ متر قطر داشت و بر اثر برخورد آن با زمین، یک حفره به عمق ۱۰۰ متر ایجاد شد.
شهاب سنگ‌ها منابع ارزشمندی برای مطالعهٔ منظومهٔ شمسی هستند. دانشمندان با مطالعهٔ شهاب سنگ‌ها می‌توانند اطلاعاتی در مورد ترکیب و ساختار اجرام آسمانی مانند سیارک‌ها و دنباله‌دارها به دست آورند.
در ایران، شهاب سنگ‌های زیادی یافت شده‌اند. از جمله بزرگترین شهاب سنگ‌های ایران می‌توان به شهاب سنگ اشتهارد اشاره کرد که در سال ۱۸۳۱ در نزدیکی شهر اشتهارد در استان تهران سقوط کرد. این شهاب سنگ حدود ۳۰ کیلوگرم وزن دارد و از نوع سنگی است.
شهاب سنگ‌ها می‌توانند برای انسان خطرناک باشند. اگر یک شهاب سنگ با سرعت زیاد به زمین برخورد کند، می‌تواند خسارات زیادی به بار آورد. به عنوان مثال، در سال ۱۹۸۱، یک شهاب سنگ کوچک به یک خانه در ایالت ویرجینیا در ایالات متحده برخورد کرد و خسارات زیادی به بار آورد.
شهاب سنگ ها به دلایل مختلفی ارزشمند هستند. از جمله دلایل ارزشمند بودن شهاب سنگ ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کمیابی: شهاب سنگ ها در طبیعت بسیار نادر هستند. به همین دلیل، آنها به عنوان یک کالای کمیاب و ارزشمند محسوب می شوند.
منشاء آسمانی: شهاب سنگ ها از اجرام آسمانی مانند سیارک ها و دنباله دارها سرچشمه می گیرند. این امر آنها را به یک یادگار ارزشمند از منظومه شمسی تبدیل می کند.
ارزش علمی: شهاب سنگ ها منابع ارزشمندی برای مطالعهٔ منظومهٔ شمسی هستند. دانشمندان با مطالعهٔ شهاب سنگ ها می توانند اطلاعاتی در مورد ترکیب و ساختار اجرام آسمانی مانند سیارک ها و دنباله دارها به دست آورند.
علاوه بر این، شهاب سنگ ها به دلیل زیبایی و جذابیت ظاهری نیز ارزشمند هستند. بسیاری از افراد شهاب سنگ ها را به عنوان یک قطعه تزئینی جمع آوری می کنند.
قیمت شهاب سنگ ها بسته به نوع، اندازه، وزن و منشاء آنها متفاوت است. شهاب سنگ های سنگی معمولاً ارزان تر از شهاب سنگ های آهنی هستند. شهاب سنگ های کوچک معمولاً ارزان تر از شهاب سنگ های بزرگ هستند. شهاب سنگ هایی که از سیارک ها یا دنباله دارهای دوردست سرچشمه می گیرند معمولاً ارزشمند تر از شهاب سنگ هایی هستند که از سیارک ها یا دنباله دارهای نزدیک سرچشمه می گیرند.
در ایران، قیمت شهاب سنگ ها بسته به عوامل ذکر شده، از حدود چند میلیون تومان تا چند میلیارد تومان متغیر است.
در سال های اخیر، خرید و فروش شهاب سنگ ها در ایران افزایش یافته است. این امر به دلیل افزایش آگاهی مردم از ارزش شهاب سنگ ها و همچنین افزایش تعداد افراد علاقه مند به جمع آوری شهاب سنگ ها است. یکی از مواردی که بر قیمت شهاب سنگ تاثیر می‌گذارد، چگالی آن است که می‌توانید اطلاعات بیشتری را در مقاله “جدول چگالی شهاب سنگ” به دست آورید.
جدول قیمت شهاب سنگ
قیمت جهانی شهاب سنگ ها بسته به نوع، اندازه، وزن و منشاء آنها متفاوت است. در اینجا برخی از نمونه های قیمت شهاب سنگ ها در بازار جهانی آورده شده است:
همانطور که مشاهده می شود، قیمت شهاب سنگ ها می تواند بسیار بالا باشد. به عنوان مثال، در سال 2022، یک شهاب سنگ مریخی با وزن 20 گرم با قیمت 2 میلیون دلار فروخته شد.
عوامل موثر بر قیمت شهاب سنگ
قیمت شهاب سنگ ها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
نوع شهاب سنگ: شهاب سنگ های آهنی معمولاً گران تر از شهاب سنگ های سنگی هستند.
اندازه شهاب سنگ: شهاب سنگ های بزرگتر معمولاً گران تر از شهاب سنگ های کوچکتر هستند.
وزن شهاب سنگ: شهاب سنگ های سنگین تر معمولاً گران تر از شهاب سنگ های سبک تر هستند.
منشاء شهاب سنگ: شهاب سنگ هایی که از سیارک ها یا دنباله دارهای دوردست سرچشمه می گیرند معمولاً ارزشمند تر از شهاب سنگ هایی هستند که از سیارک ها یا دنباله دارهای نزدیک سرچشمه می گیرند.
قیمت شهاب سنگ ها نیز تحت تأثیر عواملی مانند عرضه و تقاضا، میزان علاقه مردم به جمع آوری شهاب سنگ ها و وضعیت اقتصادی جهان قرار دارد. در ایران، قیمت شهاب سنگ ها معمولاً کمتر از قیمت شهاب سنگ ها در بازار جهانی است. این امر به دلیل کمبود عرضه شهاب سنگ ها در ایران و همچنین عدم آگاهی مردم از ارزش واقعی شهاب سنگ ها است.
قیمت شهاب سنگ کربنادو
شهاب سنگ کربنادو (carbonado) نوعی الماس سیاه طبیعی است که از کربن خالص تشکیل شده است. این شهاب سنگ ها معمولاً در آفریقا یافت می شوند و دارای رنگ های تیره ای مانند سیاه، خاکستری و قهوه ای هستند. شهاب سنگ های کربنادو اغلب دارای تخلخل هستند که باعث می شود ظاهری مات و کدر داشته باشند. شهاب سنگ های کربنادو به دلیل زیبایی و نادر بودن آنها، ارزشمند هستند. قیمت این شهاب سنگ ها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله وزن، کیفیت و رنگ. شهاب سنگ های کربنادو با وزن بیشتر، کیفیت بالاتر و رنگ های تیره تر، قیمت بالاتری دارند.
منشا شهاب سنگ های کربنادو هنوز به طور کامل مشخص نیست. برخی دانشمندان معتقدند که این شهاب سنگ ها از برخورد یک ستاره نوترونی یا سیاهچاله با یک سیاره تشکیل شده اند. برخی دیگر معتقدند که این شهاب سنگ ها از یک ابرنواختر منفجره تشکیل شده اند. شهاب سنگ های کربنادو به طور گسترده ای برای جواهرات استفاده می شوند. این شهاب سنگ ها اغلب به صورت خام یا تراش خورده استفاده می شوند. شهاب سنگ های کربنادو همچنین برای اهداف علمی مورد استفاده قرار می گیرند. این شهاب سنگ ها می توانند اطلاعات ارزشمندی در مورد منشا و تکامل جهان ارائه دهند.
قیمت شهاب سنگ کربنادو به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
وزن: شهاب سنگ های کربنادو با وزن بیشتر، قیمت بالاتری دارند.
کیفیت: شهاب سنگ های کربنادو با کیفیت بالاتر، قیمت بالاتری دارند.
رنگ: شهاب سنگ های کربنادو با رنگ های تیره تر، قیمت بالاتری دارند.
در حال حاضر، قیمت شهاب سنگ کربنادو از چند هزار دلار تا چند میلیون دلار متغیر است.
در ادامه برخی از نمونه های قیمت شهاب سنگ کربنادو آورده شده است:
یک شهاب سنگ کربنادو با وزن 10 قیراط با کیفیت متوسط، حدود 10000 دلار قیمت دارد.
یک شهاب سنگ کربنادو با وزن 100 قیراط با کیفیت بالا، حدود 100000 دلار قیمت دارد.
یک شهاب سنگ کربنادو با وزن 1000 قیراط با کیفیت فوق العاده، حدود 1000000 دلار قیمت دارد.
البته، این قیمت ها فقط نمونه هایی هستند و قیمت واقعی شهاب سنگ های کربنادو می تواند بسته به عوامل ذکر شده، متفاوت باشد. در سال 2023، یک شهاب سنگ کربنادو با وزن 555.55 قیراط به نام “انیگما” با قیمت 4.3 میلیون دلار فروخته شد. این شهاب سنگ، بزرگترین الماس سیاه تراش خورده جهان است. این شهاب سنگ ها از کربن خالص تشکیل شده اند و دارای رنگ های تیره ای مانند سیاه، خاکستری و قهوه ای هستند. شهاب سنگ های کربنادو اغلب دارای تخلخل هستند که باعث می شود ظاهری مات و کدر داشته باشند. شهاب سنگ های کربنادو معمولاً در آفریقا یافت می شوند. این شهاب سنگ ها می توانند از انفجار یک ستاره نوترونی یا سیاهچاله تشکیل شوند.
-
فیلم / حمله بی‌رحمانه کومودو به بز در حضور تماشاگران
ارسال نظر