وجود آلودگی و بوی تعفن در حاشیه آرامستان اصفهان / شیرابه سایت پسماند در استخرها ذخیره می شود + فیلم

به گزارش خبرنگار رکنا از اصفهان، بسیاری از انسان ها از دیرباز عاشق حفاظت از محیط زیست و زیبا نگه داشتن طبیعت بوده اند و نسل به نسل این زیبانگری را در روح و روان اجداد خود دمیده اند. اما با رشد تکنولوژی و روی آوردن بسیاری از انسان ها به شهرنشینی، نسل بشر ناچار به دست اندازی به طبیعت شده و چهره زیبای این نعمت خداوندی را مخدوش نموده است؛ به گونه ای که انسان ها با دست درازی به آب، خاک، دریا، کویر و ...، نه تنها منجر به آسیب زدن به چرخه حیات و زیست بوم بسیاری از زیستمندان شده اند، بلکه شرایط را حتی برای بقای خود نیز دشوار کرده اند.

به عنوان مثال، امروزه در بسیاری ازکلانشهرها شاهد آن هستیم که مسئولان مدیریت شهری برای سامان بخشیدن به چهره زیبای شهرها، زباله های تر و خشک مردم را از درب منازل آنها جمع آوری و در نقاطی خارج از شهرها دفن یا امحا می کنند. فی نفسه این کار دچار اشکال نیست، اما این که این تلاش برای زیبا نگه داشتن چهره شهرها، منجر به نازیبا شدن طبیعت بکر و آسیب کلان به اکوسیستم شود، بسیار نامناسب است، زیرا نهادهای مدیریت پسماند زیر نظر شهرداری ها ناچارند مکان هایی را برای دفن پسماند انتخاب کنند که فاصله بسیاری با زندگی و محیط انسانی و شهری دارند، ولی برخی نهادها با عدم رعایت اصول علمی دفن و مدیریت پسماند، عملا به طبیعت آسیب می زنند.

در همین راستا، اخیرا برخی شهروندان اصفهان گزارشاتی را مبنی بر وجود بوی متفعن و گسترش حیوانات ولگرد در محدوده سایت پسماند اصفهان که در حاشیه آرامستان باغ رضوان قرار گرفته است، به پایگاه خبری رکنا ارائه دادند؛ اتفاقی که ظاهرا سال هاست در حاشیه این آرامستان رخ می دهد و منجر به آزار دادن اصفهانی هایی می شود که برای زیارت اهل قبور خود به این آرامستان سر می زنند.

زندگی حاشیه نشینان در مجاورت سایت پسماند اصفهان

بررسی های میدانی خبرنگار رکنا از محدوده انتهایی آرامستان باغ رضوان که به سایت مدیریت پسماند شهرداری اصفهان منتهی می شود، حاکی از آن است که زباله های غیرقابل بازیافت در این سایت در محوطه بیرونی یعنی نزدیک منطقه فساران دفن می شود؛ به نحوی که زباله های ورودی به سایت مدیریت پسماند اصفهان، پس از وارد شدن به کارخانه مورد تفکیک قرار می گیرند و زباله های تر بعد از گرفته شدن شیرابه به کود آلی تبدیل می شوند، اما پسماندهای غیرقابل بازیافت توسط کامیون هایی به بیرون از محوطه پسماند انتقال می یابند و در چند کیلومتری محوطه باغ رضوان دفن می شوند. دفن این زباله ها نیز منجر به ایجاد بوی نامطبوع، تجمع حشرات و پرندگان و ورود حیوانات ولگرد به آن منطقه شده است.

در این میان اما در بازدید های میدانی ما از محوطه باغ رضوان و سایت پسماند شهرداری اصفهان مشخص شد که سازمان مدیریت پسماند از چند سال قبل اقدام به ایجاد استخرهایی استاندارد برای ذخیره شیرابه های ناشی از پسماندهای تر نموده است تا مانع از نفوذ این شیرابه ها به دل خاک و سفره های آب زیرزمینی شود. همچنین در بخش انتهایی سایت پسماند اصفهان نیز یک مرکز نگهداری از حیوانات بی سرپرست مجوز گرفته است و به همین دلیل این منطقه به محلی برای تجمع سگ های ولگرد تبدیل شده است.

اگرچه همه فرآیندی که در سایت مدیریت پسماند و مرکز نگهداری از حیوانات بی سرپرست واقع در حاشیه این سایت رخ می دهد، فرآیند قانونی خود را طی می کند، اما با گسترش شهرنشینی، افزایش مهاجرت به شهرها و تشدید دشواری های معیشتی، شاهد آن هستیم که در سال های اخیر برخی شهروندانی که تمکن مالی ندارند، ناچار به حاشیه نشینی در اطراف اصفهان شده اند و همین مساله سبب شده است  که اکنون حاشیه نشینان اصفهان ناچار به سکونت در مجاورت مکان هایی شوند که پیش از این برای دفن زباله و اموات در نظر گرفته شده بود. همین مساله نیز منجر به پیچیده شدن کلاف چالش های مردم با ارگان هایی شده است که باید به وظیفه خود جهت مدیریت پسماند و پاکیزه نگه داشتن شهر اصفهان عمل کنند.

ورود روزانه 1000 تن زباله به سایت پسماند اصفهان

در همین پیوند، فرشاد مستاجران، معاون برنامه ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان درگفت و گو با خبرنگار رکنا درباره نحوه دفن بهداشتی پسماندها و شیرابه های ناشی از زباله های جمع آوری شده در اصفهان توضیح داد: در حال حاضر پسماندهای ساختمانی به اضافه ضایعات فضای سبز در گردنه زینل دفن می شوند، ولی دفن همه پسماندهای خانگی در سایت شرق انجام می شود.

وی افزود: روزانه حدود 1000 تن زباله وارد کارخانه پسماند اصفهان می شود که کمتر از 100 تن آن از شهرهایی مانند درچه و بهارستان است و مابقی از شهر اصفهان جمع آوری می شود. این میزان پسماند هر شب وارد کارخانه می شود و هرروز به وسیله 3 خط پردازش موجود و 2 خط پردازش که در حال تست مقدماتی است، مورد فرآوری قرار می گیرد.

معاون سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان ادامه داد: همه پسماندها روی خطوط پردازش جداسازی می شود و خروجی آن شامل سه نوع پسماند است؛ به نحوی که روزانه حدود 600 تن ته مانده های غذایی به کود آلی تبدیل می شود، 20 تن زباله دارای ارزش مانند مواد فلزی به دست می آید و 350 تن زباله غیرقابل بازیافت شامل پوشک، منسوجات، پلاستیک های مستهلک و ... نیز دفن می شود.

اجرای پروژه هاضم بی هوازی برای جلوگیری از انتشار بو توسط سازمان پسماند اصفهان

مستاجران در بخش دیگری از صحبت هایش درباره فرآیند بازیافت زباله در سایت پسماند شهرداری اصفهان گفت: در سایت پسماند اصفهان، روزانه تنها 120 تن کمپوست از پسماندهایی که به کود آلی تبدیل می شود، جداسازی می شود و حدود 450 تن شیرابه، گاز و ناخالصی های کود از این پسماندها به دست می آید که همگی دفن می شوند. همچنین سازمان پسماند اصفهان از زباله هایی که قابلیت بازیافت دارند، مواد پرک برای نیاز کارخانجات تولیدی تهیه می کند و کود آلی را در اختیار کشاورزان قرار می دهد که با استقبال مناسبی هم روبه رو است، اما از شهروندان می خواهیم که تفکیک زباله را در مبدا انجام دهند، زیرا تبدیل زباله های قابل بازیافت به نفع محیط زیست و سلامت شهروندان است.

وی با بیان این که هم اکنون در این شرکت با سه معضل در بحث فرآوری زباله روبه‌رو هستیم، افزود: در بخش تهیه کود آلی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست چه به لحاظ بصری و چه به لحاظ فیزیکی به دنبال اجرای پروژه هاضم بی هوازی هستیم تا بتوانیم با استفاده از این دستگاه، کود آلی را با حداقل ایجاد آلودگی برای زمین و هوا تولید کنیم تا بتوانیم از گاز حاصل از این زباله ها برق تولید کنیم. البته اجرای چنین طرحی نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد، ولی هم اکنون در مرحله توسعه دانش و اجرای آزمایشی این طرح هستیم و امیدواریم به زودی فازهای 20 تن و 300 تن این طرح را اجرایی کنیم.

معاون برنامه ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان تاکید کرد: اجرای طرح بی هوازی علاوه بر تولید کمپوست و برق، بوی نامطبوع حاصل از زباله ها را نیز به حداقل خواهد رساند.

برنامه ریزی برای تبدیل مواد غیرقابل بازیافت به مواد نفتی

مستاجران با اشاره به تبدیل مواد غیرقابل بازیافت به مواد نفتی در سایت پسماند اصفهان گفت: برای فرآوری زباله های غیر قابل بازیافت (پلاستیک و پارچه) که بخش عمده ای از آنها از مواد هیدروکربن و مشتقات نفتی تشکیل شده است، فرآیند بازیافت معکوس را تعریف کرده ایم تا بتوانیم به تولید گازوئیل بپردازیم و این گازوئیل را علاوه بر تحویل به بازار داخلی، به خارج از کشور نیز صادر کنیم.

وی در ادامه تاکید کرد: برای تحقق این هدف به دستگاه پیرولیز نیاز داریم تا بتوانیم در دمای 400 درجه سانتی گراد، پیوند های مولکولی مواد را به مایع و گاز تبدیل کنیم. با این اقدام دفن پسماند به شدت کاهش خواهد یافت و تا یک ماه آینده در مرحله اول با دستگاه ساخته شده در این سازمان قابلیت آن را خواهیم داشت که روزانه 10 تن از این پسماندها را بازیافت کنیم، چون دست یابی به این دانش ارزش افزوده بسیار بالایی برای سرمایه گذاری خواهد داشت.

هدایت شیرابه های پسماند به سمت استخرهای استاندارد ذخیره

مستاجران با اشاره به وجود معضل شیرابه در زباله های خانگی گفت: ما برای به حداقل رساندن آسیب به محیط زیست با تلاش مهندسان این شرکت از چند سال قبل طرحی را در این شرکت آغاز کردیم تا با استفاده از حفر کانال های عایق بندی شده، همه شیرابه های پسماند را به سمت حوضچه های عایق بندی شده و استاندارد که چندین لایه حفاظتی تا خاک برای آن ها تعریف شده است، هدایت کنیم تا مانع از ورود این مواد سمی به سطح خاک و آب های زیرزمینی شویم .

معاون سازمان پسماند شهرداری اصفهان با بیان این که معمولا در تابستان ها با افزایش تولید شیرابه ها مواجه هستیم، افزود: تمام این شیرابه ها به وسله لوله به استخرهای ذخیره هدایت می شوند و درآن محل، آب موجود بخار می شود و لجن های آن با استفاده از روش های اصولی و استاندارد دفن می شود. البته ما طرح دیگری را در این زمینه در دست اقدام داریم تا بتوانیم با استفاده از سیستم های تصفیه، از آب موجود در شیرابه ها برای آبیاری فضای سبز کارخانه استفاده کنیم. در این رابطه فراخوانی اعلام شده است که با ورود سرمایه گذار این کار به زودی اجرایی خواهد شد.

وی در ادامه تاکید کرد: سازمان مدیریت پسماند اصفهان در بین همه سازمان های پسماند کشور، رتبه نخست را به لحاظ استفاده و به کارگیری دستگاه های جدید و حفاظت محیط زیست دارد. ضمن این که ایران در زمینه مدیریت پسماند نسبت به برخی از کشورها جلوتر است، اما هنوز ما نسبت به کشورهای اروپایی فاصله داریم.

محیط زندگی مردم وارد حریم کارخانه ها شده است

مستاجران در پاسخ به پرسش خبرنگار رکنا مبنی بر راهکارهای کاهش تولید شیرابه گفت: تفکیک زباله در مبدا و استفاده به‌جا و معقول شهروندان از مواد فسادپذیر ازراه های کنترل شیرابه ناشی از زباله ها محسوب می شود.

وی همچنین درباره انتقاد برخی شهروندان نسبت به مشکلاتی که کارخانه پسماند اصفهان برای محیط زیست آنها به وجود آورده است، عنوان کرد: کارخانه پسماند اصفهان در سال 1368 در منطقه سایت شرق شکل گرفت، آن زمان این منطقه و مناطق مجاور آن خالی از سکنه و هر گونه رفت و آمد بود، ولی با گسترش شهر نشینی و مشکلاتی که به لحاظ مسکن وجود داشت، برخی افراد در حاشیه شهر اصفهان ساکن شده اند.

معاون برنامه ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در پایان تصریح کرد: جابه‌جایی کارخانه پسماند به نقاط دیگر امکان پذیر نیست، زیرا برای این کار به بیش از 500 میلیارد تومان بودجه نیاز است که تامین آن در توان شهرداری نیست.