درویش: احتمال استخراج بیت کوین در نیروگاه هایی که مازوت می سوزانند / ایران می تواند به صادرکننده اول انرژی های پاک در منطقه تبدیل شود + صوت

بیت کوین یکی از مهمترین رمزارزهایی است که تا کنون در سطح جهان عرضه شده است. برخی کارشناسان صنعت برق معتقدند که تلاش برای تولید بیت کوین و سایر رمزارزها نقش مهمی در افزایش مصرف برق در کشورمان در سال های اخیر داشته است. در این میان محمد درویش، رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو در گفت و گو با رکنا تاکید کرد که احتمال دارد در نیروگاه هایی که مازوت مصرف می شود، عملا استخراج بیت کوین نیز انجام شود. او همچنین تولید بیت کوین در ایران را در افزایش مصرف مازوت در نیروگاه های کشور موثر دانست. 

نقش انکارناپذیر تولید بیت کوین در مازوت سوزی نیروگاه ها 

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، آمارها از میزان استخراج مجاز و غیرمجاز بیت کوین و سایر رمزارزها در کشورمان متفاوت است و با وجود این که تا کنون در محافل رسمی کشور ارتباط بین قطع شدن برق و تولید رمزارز به صورت قطعی تایید نشده، اما در محافل غیررسمی بعضا صحبت هایی درباره نقش استخراج مجاز و غیرمجاز رمزارزها در افزایش مصرف برق در ایران که در برخی موارد منجر به بروز خاموشی هایی در سطح کشور می شود، مطرح شده است. 

برآوردهای رسمی نیز از این حکایت دارد که تابستان امسال مجموع مصرف برق واحدهای مجاز تولید بیت کوین در کشور حدود 191 مگاوات و مجموع مصرف برق واحدهای غیرمجاز تولید رمزارز حدود 712 مگاوات بوده است و با توجه به این که ظرفیت اسمی تولید برق در ایران 86 هزار مگاوات و ظرفیت در دسترس کشور برق کشور 56 هزار مگاوات است، بنابراین می توان برآورد کرد که مجموعا 1.6 درصد برق تولیدی کشور به صورت مجاز و غیرمجاز صرف تولید بیت کوین می شود. 

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که براساس اظهارات مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در گفت و گو با رکنا، حدود 10 درصد مجموع برق تولیدی کشور با سوزاندن سوخت آلاینده مازوت در نیروگاه های حرارتی تامین می شود و اگر بتوان در مصرف برق ایران به میزان 10 درصد صرفه جویی کرد، نیروگاه های کشور دیگر نیازی به سوزاندن مازوت ندارند. 

در چنین شرایطی اما برخی کارشناسان صنعت برق معتقدند که آمار واقعی استخراج مجاز و غیرمجاز رمزارزها در کشورمان بیش از برآوردهای رسمی یعنی بیش از 1.6 درصد میزان تولید برق در ایران است و در چنین شرایطی با توجه به نقش مهم صرفه جویی در مصرف برق در کاهش مصرف مازوت در نیروگاه ها، فعالان محیط زیست تاکید دارند که اگر تولید بیت کوین در کشورمان انجام نمی شد، قطعا نیاز کشور به مصرف مازوت در نیروگاه ها به عنوان یکی از آلاینده های هوای برخی کلانشهرها کمتر بود. 

استخراج بیت کوین؛ عامل افزایش مصرف مازوت در نیروگاه ها 

در همین راستا، محمد درویش، رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو ضمن تاکید بر نقش استخراج رمزارزها در افزایش مصرف مازوت در نیروگاه های کشور به خبرنگار رکنا گفت: همان طور که وزارت نیرو اعلام کرده، استخراج بیت کوین در کشورمان یکی از پدیده های به شدت انرژی بر است و مسئولان این وزارتخانه نیز بارها به صورت ضمنی تایید کرده اند که یکی از عوامل کمبود برق در کشورمان که باعث اعلام خاموشی، وارد شدن فشار مضاعف به نیروگاه ها و تعطیلی کارخانجات می شود، تولید مجاز و غیرمجاز بیت کوین در ایران است. 

وی افزود: با توجه به این که میزان گاز طبیعی که به نیروگاه ها اختصاص می یابد، برای تداوم فعالیت نیروگاه های حرارتی در کشورمان کافی نیست، مسئولان وزارت نیرو اعلام کرده اند که ناچار به استفاده از مازوت در نیروگاه های کشور هستند و در چنین شرایطی طبیعی است که یکی از دلایل اصلی افزایش مصرف آلاینده مازوت در نیروگاه های ایران تولید مجاز و غیرمجاز بیت کوین و سایر رمزارزها باشد.

احتمالا آمارهای واقعی تولید بیت کوین از برآوردهای رسمی بیشتر است 

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با اشاره به افزایش مصرف برق در در ایران در دوران همه گیری کرونا اظهار داشت: موضوع مبهمی که مسئولان وزارت نیرو باید به آن پاسخ دهند، این است که کشورمان در دو سال گذشته در شرایط همه گیری کرونا قرار داشته است و بخش عمده ای از مدارس، دانشگاه ها، مراکز همایش، تالارهای پذیرایی و سایر مراکز تجمعی در این مدت تعطیل بوده اند، پس چرا با وجود کاهش این حجم عظیم مصرف برق در کشور، همچنان دولت در تامین برق مورد نیاز مردم بخصوص در فصل تابستان تحت فشار است؟ 

این فعال محیط زیست ادامه داد: در این میان سوال مهم دیگری که وجود دارد، این است که اساسا چه حجمی از بیت کوین و سایر رمزارزها در ایران تولید می شود که این کار بخصوص در فصل تابستان، افزایش محسوس مصرف برق در کشور و بروز خاموشی ها را به همراه دارد؟ در این میان به نظر می رسد آمارهای واقعی تولید بیت کوین در کشور از برآوردهای رسمی درباره میزان استخراج قانونی و غیرقانونی رمزارز در کشورمان بیشتر باشد و این احتمال دور از ذهن نیست که برخی دستگاه ها به صورت عمدی آمارهای واقعی را در این زمینه منتشر نکنند. 

وی در ادامه تاکید کرد: این احتمال دور از انتظار نیست که استخراج رمزارز در خود نیروگاه ها یا در اطراف نیروگاه هایی که به سوزاندن مازوت می پردازند، انجام شود؛ چون اساسا ما در ایران برای دور زدن تحریم ها به انواع اقدامات دست می زنیم و امیدوارم که هرچه زودتر مساله تحریم ها در کشورمان به پایان برسد که دیگر بهانه ای برای استفاده از راهکارهای مربوط به دور زدن تحریم ها در کشورمان وجود نداشته باشد. 

مازوت سوزی در تمام نیروگاه ها غیرقانونی است 

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که براساس اظهارات سخنگوی صنعت برق در گفت و گو با رکنا، هشت نیروگاه کشور شامل نیروگاه حرارتی سهند بناب، نیروگاه شهید رجایی قزوین، نیروگاه شازند اراک، نیروگاه شهید سلیمی نکا، نیروگاه حرارتی طوس مشهد، نیروگاه بیستون کرمانشاه، نیروگاه رامین اهواز و نیروگاه حرارتی بندرعباس مجاز به سوزاندن مازوت هستند. 

اما آن طور که داریوش گل علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست به رکنا گفته است، با توجه به این که هیچ کدام از این نیروگاه ها مجهز به سیستم های کنترلی کاهش آلاینده های ناشی از سوزاندن مازوت نیستند، بنابراین مازوت سوزی در همه نیروگاه های کشور مطابق قانون هوای پاک، غیرقانونی تلقی می شود. 

درویش نیز در همین راستا با تاکید بر غیرقانونی بودن سوزاندن مازوت در تمام نیروگاه های ایران گفت: قطعا سوزاندن مازوت در تمام نیروگاه های کشور ما غیرقانونی است، اما متاسفانه زور سازمان حفاظت محیط زیست به وزارت نیرو برای جلوگیری از مازوت سوزی در نیروگاه ها نمی رسد؛ به نحوی که ما هم در دولت گذشته و هم در دولت فعلی شاهد آن بوده ایم که مازوت سوزی در نیروگاه های کشور ادامه یافته است و سازمان محیط زیست نتوانسته جلوی آن را بگیرد. 

حذف مازوت سوزی نیروگاه ها با پایبندی دولت به وعده گسترش انرژی های پاک 

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو با اشاره به وعده اخیر وزیر نیرو مبنی بر نصب 10 هزار مگاوات ظرفیت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق تا پایان دولت سیزدهم اظهار داشت: تنها تفاوت دولت سیزدهم با دولت های قبل از آن این است که اخیرا علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو وعده داده است که تا پایان این دولت یعنی تا شهریور 1400، به میزان 10 هزار مگاوات به ظرفیت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق کشورمان اضافه خواهد شد. 

وی در ادامه تاکید کرد: اگر دولت سیزدهم بتواند به این وعده خود پایبند باشد، ما از ساخت نیروگاه های حرارتی جدید یا وارد کردن فشار مضاعف به نیروگاه های حرارتی موجود و مازوت سوزی در آنها بی نیاز خواهیم شد؛ بخصوص که مزیت مهم طبیعت ایران، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر شامل انرژی خورشیدی، انرژی بادی، انرژی زمین گرمایی و انرژی جزر و مد در تولید برق است و ما به راحتی می توانیم چند برابر میزان تولید برق با استفاده از سوزاندن سوخت های فسیلی، از طریق انرژی های پاک برق تولید کنیم. 

بی توجهی مسئولان به لزوم پیشرفت در حوزه انرژی های تجدیدپذیر 

این فعال محیط زیست با تاکید مجدد بر ظرفیت بالای ایران در توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر گفت: اگر مسئولان کشور به خوبی برای گسترش استفاده از انرژی های پاک در تولید برق برنامه ریزی کنند، ایران در آینده ای نه چندان دور می تواند به کشور اول منطقه در زمینه صادرات انرژی های تجدیدپذیر تبدیل شود، ولی متاسفانه به دلیل توهم ارزان بودن نفت و گاز، مسئولان کشور هیچ وقت توجه لازم را به لزوم پیشرفت در عرصه انرژی های پاک نداشته اند. 

وی به تجربه سایر کشورها در زمینه گسترش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر اشاره کرد و اظهار داشت: در کشورهایی نظیر هند و چین شاهد آن هستیم که با توسعه فناوری های روز توانسته اند قیمت استحصال برق از انرژی خورشیدی را به شدت کاهش دهند و ما هم اگر در دو دهه گذشته تمرکز مناسبی را بر توسعه فناوری های گسترش استفاده از انرژی های پاک در کشورمان به خرج می دادیم، قطعا اکنون شاهد افزایش سهم انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق در ایران بودیم. 

عدم پایبندی دولت های گذشته به تکالیف قانونی خود در زمینه توسعه انرژی های پاک 

درویش در ادامه به مکلف شدن دولت های گذشته در برنامه های پنج ساله توسعه به گسترش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق در کشورمان اشاره کرد و گفت: دستگاه های اجرایی در قوانین برنامه های پنج ساله چهارم، پنجم و ششم توسعه موظف شده بودند که سالانه به میزان 5 هزار مگاوات به ظرفیت استفاده از انرژی های پاک در تولید برق در کشورمان اضافه کنند، اما اکنون که در پایان اجرای برنامه ششم توسعه قرار داریم، کمتر از هزار مگاوات از برق ایران با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تامین می شود. این در حالی است که اگر دولت های قبلی به تکالیف قانونی خود در این زمینه پایبند بودند، هم اکنون سهم انرژی های پاک در تولید برق کشورمان به 15 هزار مگاوات رسیده بود. 

وی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه با وجود عدم پایبندی مسئولان دولت های قبلی به تکالیف قانونی خود در زمینه لزوم توسعه استفاده از انرژی های پاک در کشور، نمایندگان مجلس در چند دوره گذشته، مسئولان دستگاه اجرایی را در این زمینه مورد بازخواست قرار ندادند و من امیدوارم که با توجه به وعده اخیر وزیر نیرو مبنی بر نصب 10 هزار مگاوات ظرفیت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تا پایان دولت سیزدهم، نمایندگان مجلس و رسانه ها در این دوره بیشتر از دوره های قبلی به دولت فشار بیاورند تا به این وعده خود پایبند باشد و به زودی با گسترش انرژی های پاک از شر مازوت سوزی در نیروگاه ها خلاص شویم. 

توسعه نیروگاه های برقابی؛ عامل خشک شدن تالاب ها در ایران 

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو با بیان این که مازوت سوزی در نیروگاه ها در مقابل سایر خسارت های نیروگاه های حرارتی و برقابی کشور قابل صرف نظر کردن است، عنوان کرد: متاسفانه اکنون نیروگاه های حرارتی کشور با نابودی منابع آب و خاک ایران منجر به بروز فجایع زیست محیطی فراوانی شده اند و گسترش نیروگاه های برقابی نیز به ایجاد اختلال در جریان آب شناختی رودخانه ها، افزایش بارگذاری منابع مصرف کننده آب در بالادست و نابودی تالاب ها در پایین دست دامن زده است. 

این فعال محیط زیست ادامه داد: توسعه نیروگاه های برقابی یکی از مهمترین عوامل تبدیل شدن تالاب ها و دشت های پایین دست رودخانه ها به چشمه های تولید گرد و خاک و افزایش میزان ذرات کوچکتر از 2.5 میکرون در آسمان کلانشهرها بوده که افزایش آمار بروز سرطان خون در ایران را به همراه داشته است. این ها از جمله معضلات بسیار مهم تداوم تولید برق با استفاده از سوزاندن سوخت های فسیلی در کشور است که ما به دلیل عدم ارزش گذاری شدن مواهب طبیعی در اقتصادمان، آنها را نادیده می گیریم. 

وی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه منابع آبی، خاکی، حیات وحش و گونه های گیاهی مختلفی بر اثر توسعه نیروگاه های حرارتی و برقابی در نقاط مختلف کشورمان از بین می روند، اما هیچ گاه مسائلی از این دست در محاسبات اقتصادی مسئولان جایی ندارد و هنوز هم برخی دولتمردان به اشتباه گمان می کنند که قیمت تمام شده تولید برق در نیروگاه های حرارتی یا برقابی، کمتر از نیروگاه های بادی و خورشیدی است. رواج این تفکر در میان مسئولان نیز به دلیل نفوذی مافیای نیروگاه سازی در بخش های تصمیم ساز در کشورمان بوده است. 

خسارت سالیانه 8.2 میلیارد دلاری ایران از آلودگی هوای کلانشهرها 

درویش با تاکید بر این که توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر یکی از مهمترین راهکارهای کاهش آلودگی هوای کلانشهرهاست، گفت: صرف نظر از لزوم توجه به گسترش انرژی های پاک، راهکار مهم دیگری که دنیا برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها به آن توجه می کند، این است که وسایل نقلیه موتوری عامل ایجاد 78 درصد آلودگی هوا در شهرهای بزرگ هستند و بنابراین ما باید برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها، مبلمان شهری این مناطق را از خودرومحوری به انسان محوری تغییر بدهیم. 

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو ادامه داد: ما برای کاهش میزان آلودگی هوا در کلانشهرها چاره ای نداریم جز این که تلاش کنیم تا مردم هرچه کمتر از خودروهای شخصی و موتورسیکلت های بنزین سوز استفاده کنند. همچنین ما باید سعی داشته باشیم تا حد امکان استفاده از وسایل نقلیه برقی در کلانشهرهای کشورمان گسترش یابد و هرچه بیشتر مسیرهای ایمن برای دوچرخه و مسیرهای جذاب برای پیاده راه در کشورمان افزایش پیدا کند. 

وی در پایان تصریح کرد: متاسفانه براساس گزارشی که دو سال پیش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی منتشر کرد، وجود آلودگی هوا در کلانشهرها و تبدیل شدن شهرهای بزرگ ایران به جزیره گرمایی منجر به وارد شدن خسارت سالیانه 8.2 میلیارد دلاری به ایران شده است و به همین دلیل ما باید تلاش کنیم تا هرچه بیشتر مصرف سوخت های فسیلی در کشورمان را کاهش دهیم.