متخصصان: بهتر است برای دُز سوم، واکسن سینوفارم تزریق نکنیم / وزارت بهداشت: صحبت های متخصصان در حد فرضیه است + صوت

واکسن سینوفارم یکی از مهمترین واکسن های کرونای موجود در جهان است. واکسن سینوفارم در کشور چین تولید شده است. عمده ایرانیان در نوبت اول و دوم واکسیناسیون خود از واکسن سینوفارم استفاده کرده اند. در چنین شرایطی بسیاری از متخصصان بهداشتی تاکید دارند که بهتر است برای مرحله سوم واکسیناسیون ایرانیان از واکسنی با پلتفورم متفاوت با واکسن سینوفارم استفاده شود. اما مسئولان وزارت بهداشت همچنان به استفاده از واکسن سینوفارم برای تزریق به عنوان دُز سوم واکسن کرونا به ایرانیان تاکید دارند.

احتمال اثربخشی ناکافی واکسن سینوفارم در برابر امیکرون

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حدود دو هفته پیش گزارش هایی در رسانه ها و نشریات علمی جهان منتشر شد مبنی بر این که با وجود کاهش کارآیی تمام واکسن های موجود در برابر سویه امیکرون، ایمنی بخشی برخی واکسن ها از جمله سینوفارم در برابر این سویه نسبت به واکسن هایی نظیر فایزر، مدرنا و آسترازنکا به شکل محسوسی کمتر است. انتشار این گزارش ها نیز نگرانی های زیادی را درباره احتمال اثربخشی ناکافی واکسن سینوفارم در برابر امیکرون ایجاد کرده است.

همچنین اخیرا انجمن آلرژی ایران نیز با ارسال نامه ای به مقامات وزارت بهداشت تاکید کرده اند که بهتر است وقتی بیشتر ایرانیان برای دو دُز اول واکسن کرونای خود از واکسن سینوفارم استفاده کرده اند، برای نوبت سوم واکسیناسیون از واکسن های تولیدشده با استفاده از پلتفورم وکتور ویروس از جمله واکسن آسترازنکا یا MRNA از جمله واکسن های فایزر و مدرنا استفاده شود و در چنین شرایطی به نظر می رسد باید در روند واردات واکسن کرونا به کشورمان تجدید نظر شود.

توصیه متخصصان به استفاده از واکسن های MRNA برای دُز سوم

دکتر مسعود یونسیان، عضو کمیته علمی کشوری کرونا نیز در این باره به رکنا گفته است که «بسیاری از ویروس شناسان معتقدند که بهتر است افرادی که برای دو دُز اول از واکسن سینوفارم استفاده کرده اند، برای دُز سوم، واکسنی را تزریق کنند که از یک پلتفورم متفاوت ساخته شده است. بنابراین اگر ما در کشورمان به واکسن های تولیدشده با پلتفورم وکتور ویروس یا MRNA به تعداد کافی دسترسی داشتیم، حتما بهتر بود که برای دُز سوم افرادی که در دُزهای اول و دوم، واکسن سینوفارم را تزریق کرده اند، از این واکسن ها استفاده می کردیم.»

همچنین با توجه به این که اخیرا صحبت هایی درباره محدود شدن واردات واکسن کرونا و استفاده از واکسن های داخلی برای نوبت سوم واکسیناسیون از سوی مسئولان سازمان غذا و دارو مطرح شده است، رکنا چند روز پیش نظر پرفسور علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را در این باره پرسید و او نیز تاکید کرد: «به هیچ وجه این سیاست جوابگو نیست. در خصوص واردات واکسن تناقض گویی وجود دارد. آیا ما به اندازه ای که لازم است برای تزریق دُز سوم، می توانیم واکسن داخلی تولید کنیم؟ آیا اثر بخشی دُز سوم واکسن های ایرانی را بررسی کرده ایم؟ همه این ها با کارهای آزمایشگاهی مشخص می شود، اما هنوز این آزمایش ها انجام نشده است.»

ابهام درباره اثر بخشی واکسن های ایرانی در برابر سویه های جدید کرونا

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که با توجه به واردات محدود واکسن آسترازنکا به ایران، اخیرا ذخیره این واکسن در کشورمان رو به اتمام گذاشته و چند هفته ای است که بیشتر مراکز واکسیناسیون کشور، دیگر واکسن آسترازنکا ندارند و با توجه به این که هنوز مشخص نیست محموله بعدی واکسن آسترازنکا چه زمانی به ایران وارد خواهد شد، بنابراین به نظر می رسد که بسیاری از ایرانیان نمی توانند برای تزریق دُز سوم از واکسن آسترازنکا استفاده کنند.

در چنین شرایطی سوال مهمی که مطرح می شود این است که اساسا ایرانیان برای دُز سوم واکسن کرونا باید از چه واکسنی استفاده کنند، چون آن طور که متخصصان بهداشتی می گویند با توجه به شیوع سویه های جدید کرونا در جهان بخصوص سویه امیکرون یا سویه ترکیبی دلتا و امیکرون که مقاومت بسیار بالایی در برابر واکسن های موجود دارند، تزریق دُز سوم زمانی می تواند برای مقابله با سویه های جدید کارآیی داشته باشد که از واکسن های موثر در این زمینه استفاده شود.

بنابراین از نظر برخی متخصصان بهداشتی، شاید بهتر باشد که ما به واردات واکسن های موثرتر از جمله واکسن های MRNA بپردازیم، حتی اگر نیاز باشد که این واکسن ها را از کشورهای ثالث وارد کنیم؛ بخصوص که هنوز کارآیی واکسن های ایرانی در برابر سویه های جدید کرونا مشخص نیست و به نظر می رسد که همچنان تولید واکسن ایرانی کرونا در کشورمان به کندی پیش می رود و معلوم نیست تولیدکنندگان ایرانی بتوانند به اندازه کافی برای تزریق دُز سوم واکسن کرونا استفاده کنند.

پاسخ وزارت بهداشت به ابهامات موجود قانع کننده نیست

در این میان اما با وجود این که از مجموع این صحبت های متخصصان بهداشتی این طور برمی آید که حتی اگر نیاز به واردات واکسن هایی جدیدتر باشد، بهتر است ما برای دُز سوم واکسیناسیون از واکسن هایی استفاده کنیم که کارآیی بیشتری در برابر سویه های جدید کرونا داشته باشند، محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در گفت و گو با رکنا تاکید کرد که صحبت های این متخصصان در حد فرضیه است و نمی توان چندان به آنها اطمینان کرد.

او در نشست خبری اخیر خود به خبرنگار رکنا این طور پاسخ داد: تنها مرجعی در کشور ما که درباره نوع واکسن کرونا برای تزریق عمومی تصمیم می گیرد، کمیته ملی واکسن کووید19 کشور است. این کمیته از برجسته ترین اساتید کشور تشکیل شده است و صحبت هایی که سایر افراد در این زمینه مطرح کرده اند، بیشتر در حد فرضیات است.

وی افزود: علاوه بر کمیته ملی واکسن کووید19، کمیته علمی کشوری کرونا نیز برنامه واکسیناسیون کشوری را برای تزریق به عنوان دُز سوم به طور دقیق مطالعه و بررسی کرده است و دیدگاه های خود را به وزارت بهداشت ارائه کرده و توصیه های کمیته ملی واکسن کووید19 و کمیته علمی کشوری کرونا به طور دقیق در حال اجراست.

این پاسخ کوتاه رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت به سوالات خبرنگار رکنا چندان قانع کننده به نظر نمی رسد و بهتر است مسئولان این وزارتخانه یک بار برای همیشه نتایج آزمایش های مربوط به اثربخشی واکسن های موجود در کشور بخصوص واکسن سینوفارم در برابر سویه های جدید کرونا را منتشر کنند. البته متاسفانه هنوز هم در کشور ما، به جز واکسن پاستوکووک، نتایج فاز سوم کارآزمایی بالینی سایر واکسن های تولیدشده در ایران به طور کامل منتشر نشده است.