کاهش اهدای خون در تهران ! / بحران خاموش در پایتخت !

به گزارش رکنا، در چند ماه اخیر جریان اهدای خون در پایتخت کاهش یافته و بسیاری از بیماران و مراکز درمانی را گرفتار بحران کمبود واحد های خونی کرده است. دکتر سید منتظر شبر، مدیرکل انتقال خون استان تهران، یکی از دلایل آن را فرارسیدن ماه مهر عنوان کرده که به تبع آن دانش آموزان، دانشجویان و به ویژه والدین درگیر درس مدرسه و دانشگاه خود و فرزندانشان هستند. اما علی رغم این شلوغی ها و سرگرمی ها، وی از مردم درخواست کرد که بیشتر به مراکز انتقال خون تهران مراجعه کنند.

بر اساس آمار ها و گزارش ها، سهم زنان و نوجوانان در اهدای خون به بیماران پایتخت کمتر از 5 درصد است و مردان بیش از 95 درصد واحد های خونی تهران را تامین می کنند. مهم ترین دلایل اهدای کم خون توسط زنان به بارداری و شیردهی، میزان پایین هموگلوبین در زنان نسبت به مردان و آمار بالای کم خونی در بین زنان مربوط می شود. سازمان انتقال خون قصد دارد برای افزایش میزان مراجعه زنان و نوجوانان به مراکز درمانی تبلیغات گسترده، فرهنگ سازی و آگاهی رسانی های مستمر انجام دهد.

وی در ادامه درباره فاجعه کاهش اهدای خون در تهران افشاگری هایی انجام داد که خبر از بحران نایابی خون در آینده می دهد. او گفت:« برآوردها بیانگر این است که میزان توزیع واحدهای خون در مراکز درمانی نسبت به اهدای خون به صورت روزانه ۳۰۰ واحد بیشتر است. روزانه ۱۲۰۰ واحد خون در پایگاه‌های اهدای خون استان گرفته می‌شود این در حالی است که ۱۵۰۰ واحد خون در مراکز درمانی توزیع می‌کنیم.» این گفته او بدان معناست که میزان توزیع خون در مراکز درمانی نسبت به اهدای خون در تهران بیشتر است و این مسئله مراکز درمانی تهران را با کمبود شدید واحد های خونی مواجه کرده است. این مصیبت می تواند آمار مرگ و میر را در پایتخت به شدت افزایش دهد.

پیش تر دکتر سید منتظر شبر اظهار کرده بود که در مجموع 3 هزار واحد خون و فرآورده‌های خونی در مراکز درمانی استان تهران توزیع می‌شود. به طور کل از هر خون اهدا شده ۳ فرآورده خونی تولید می‌شود. با این حساب می‌بایست بیش از ۱۵۰۰ نفر در طول روز به مراکز اهدای خون مراجعه کنند تا بتوان این تعداد واحد را تامین کرد.

وی با اشاره به طول عمر پلاکت های خون که حدودا بین ۳ تا ۵ روز است و تنها در شرایط خاص مدت زمان نگهداری آنها قابل افزایش است، فرآورده‌های پلاکتی را یکی از مهم ترین دغدغه‌های اصلی سازمان انتقال خون ایران عنوان کرد.

تفاوت ذخیره و نگهداری پلاکت خون با گلبول‌های قرمز خون در آن است که گلبول ها را می توان به مدت ۳۵ تا ۴۲ روز ذخیره کرد اما در مورد پلاکت این طور نیست. از سوی دیگر، عمر بالای 30 روزه گلبول های قرمز خون نسبت به کاهش ناگهانی مراجعه کنندگان برای پلاکت های خون نگرانی های کمتری را برانگیخته است اما همچنان تعداد کم مراجعه کنندگان تهران را با بحران کاهش های ناگهانی مواجه می کند و اقدامات فوری را در این زمینه می طلبد.

طبق آمارهای رسمی، 90 درصد مردم ایران گروه های خونی مثبت دارند و به همین علت میزان کم ذخیره گروه‌های خونی منفی جزو چالش‌های سازمان انتقال خون به حساب می‌آید. جامعه آماری بالای گروه‌های خونی مثبت، میزان نیاز مراکز درمانی به گروه‌های خونی مثبت را نیز به همان مقدار افزایش داده است. با توجه به فراوانی کمتر گروه‌های خونی منفی، میزان ذخایر این گروه‌ها نسبت به گروه‌های خونی مثبت، کمتر است. در نتیجه سازمان انتقال خون به مراجعه گروه های خونی منفی برای تامین ذخایر خونی پایتخت نیازمند است و از مردم برای اهدای گروه های خونی منفی دعوت می کند.

مدیرکل انتقال خون استان تهران با اشاره به ضرورت مراجعه برای اهدای خون گفت: مراجعه برای اهدای خون یک امر ضروری است و مردم نباید تصور کنند که اهدای خون یک امر فوق‌ برنامه است. تمام افرادی که می‌توانند خون اهدا کنند در نظر داشته باشند که ممکن است در هر لحظه خود یا یک نفر از اعضای خانواده آنها ممکن است به خون نیاز داشته‌ باشد. اگر شرایط کنونی اهدای خون ادامه‌دار باشد ذخایر خونی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.