13 میلیون ایرانی در شبکه های اجتماعی داخلی فعالیت می کنند / تلگرام، توئیتر و گوگل با سازمان های امنیتی و دولتی همکاری می کنند + فیلم
حجم ویدیو: 68.53M | مدت زمان ویدیو: 00:09:22

این روزها شبکه های اجتماعی به مهمترین ابزار ارتباطی در فضای مجازی تبدیل شده اند. در این میان البته با وجود تبلیغات دولتی پرحجم برای ترغیب مردم به استفاده از شبکه های اجتماعی بومی، بیشتر کاربران ایرانی هنوز هم استفاده از شبکه های اجتماعی خارجی را ترجیح می دهند. این در حالی است که مدیران شبکه های اجتماعی داخلی از حمایت های ناکافی دولت گله دارند و تاکید می کنند که به دلیل کم بودن حمایت های دولتی، زیرساخت های سخت افزاری شبکه های اجتماعی ایرانی با نمونه های خارجی آن قابل مقایسه نیست.

30 ژوئن ؛ روز جهانی شبکه های اجتماعی

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، 30  ژوئن مصادف با نهم تیر در تقویم بین المللی به عنوان «روز جهانی شبکه های اجتماعی» نام گذاری شده است. البته امسال یازدهمین سالی است که تولیدکنندگان و کاربران این ابزارهای اثرگذار ارتباطی، این روز را جشن می گیرند؛ زیرا شرکت اینترنتی مشیبل اولین بار در سال 2010 به دولت آمریکا پیشنهاد داد که 30 ژوئن را به عنوان روز جهانی شبکه های اجتماعی در تقویم رسمی ثبت کند و از همان سال رفته رفته تولیدکنندگان ابزارهای اینترنتی در سراسر جهان این روز را گرامی داشتند و حالا در تمام کشورها روز جهانی شبکه های اجتماعی جشن گرفته می شود.

براساس تعریف فعالان عرصه ارتباطات، شبکه های اجتماعی ساختارهایی ارتباط محور هستند که زمینه برقراری ارتباطات درون گروهی بین افراد یا سازمان های مختلف را فراهم می کنند؛ امروزه نیز بخشی از این ساختارهای ارتباطی در بستر اینترنت و در فضای عمومی شکل گرفته و شبکه های اجتماعی عمومی مانند فیس بوک، توئیتر و ... به وجود آمده است. این شبکه های اجتماعی با توجه به نیاز به ارتباطات سریع در جوامع انسانی شکل گرفته اند که اکنون با توسعه فناوری ابزارها و خدمات مختلفی را به کاربران ارائه می کنند.

این روزها شبکه های اجتماعی نقش مهمی در افزایش سطح اطلاعات عمومی، در دسترس قرار دادن اطلاعات و آگاهی بخشی به شهروندان نسبت به اخبار محلی و جهانی دارند. در سال های اخیر نیز ابزارهای جدید اضافه شده به شبکه های اجتماعی موجب تسهیل فرآیندهای ارتباطی و مالی و توسعه تجارت اینترنتی شده و اکنون گستردگی شبکه های اجتماعی در سراسر جهان تسریع تمام این فرآیندها را به همراه داشته است.

از اولین شبکه اجتماعی جهان تا نخستین پیام رسان ایران

از سال 1997 که سایت SixDegrees به کاربران خود این امکان را داد تا دوستان مجازی خود را در هر گوشه دنیا پیدا کنند و پروفایلشان را به اشتراک بگذارند، نخستین شبکه اجتماعی ایجاد شد. در سال 1998 نیز که شرکت یاهو، ابزار «یاهو مسنجر» را عرضه کرد، اولین پیام رسان جهان در اختیار کاربران شبکه های اجتماعی قرار داده شد. در ادامه و با پیشرفت شبکه های اجتماعی، ابزارهای نوین تری مانند لینکدین در سال 2003 و یوتیوب در سال 2005 در سطح جهان عرضه شد و رفته رفته راه اندازی فیس بوک و توئیتر در سال 2006، اینستاگرام در سال 2010 و اسنپ چت در سال 2011 هم مردم را غرق در دنیای استیکرها و چت های گروهی و ... کرد.

در ایران نیز از سال 92 یعنی 2013 شرکت «بیسفون» توانست نخستین پیام رسان و شبکه اجتماعی بومی را در بازار عرضه کند. پیام رسانی که البته فعالیت آن از 15 اسفند 99 متوقف شد، اما به نوعی راه را برای سایر شبکه های اجتماعی ایرانی باز کرد تا در بازار آی‌تی عرضه شوند؛ در سال های اخیر نیز پیام رسان هایی مانند «سروش پلاس»، «بله»، «ایتا»، «گپ»، «ویسپی»، «روبیکا» و ... توانسته اند با توسعه فناوری های خود تا حدودی در میان کاربران ایرانی جا بیفتند و البته هنوز هم استقبال مخاطبان از این پیام رسان ها کمتر از حد انتظار تولیدکنندگان این ابزارها و مسئولان کشور است.

در این میان پیام رسان «آی گپ» نیز از جمله مهمترین شبکه های اجتماعی داخلی است که از سال 94 در بازار آی‌تی کشور عرضه شده و در سال های اخیر توانسته است با توجه به خدمات خاصی که ارائه می کند، در میان شبکه های اجتماعی ایرانی جایگاهی مناسب را برای خود دست و پا کند؛ به نحوی که از سال 94 یعنی تاریخ شروع فعالیت «آی گپ» تا کنون 10 کاربر ایرانی آن را نصب کرده و 3.5 میلیون کاربر به طور مداوم در آن فعالیت می کنند.

آی گپ چگونه شکل گرفت؟

با توجه به این که آی گپ این روزها به عنوان یکی از موفق ترین پیام رسان های ایرانی تلقی می شود، در «روز جهانی شبکه های اجتماعی» با مدیر این پیام رسان ایرانی به گفت و گو نشستیم. او نیز در همان ابتدای صحبت هایش درباره علت راه اندازی آی گپ به خبرنگار رکنا توضیح داد: با توجه به ضریب نفوذ بالای اینترنت و شکل گیری پدیده شبکه های اجتماعی در سراسر جهان، در ایران نیز تصمیم بر این شد که پیام رسان آی گپ در کنار سایر شبکه های اجتماعی بومی آغاز به کار کند تا نیاز ایرانیان به داشتن یک شبکه اجتماعی داخلی کارآمد برطرف شود.

به گفته عسگری، آی گپ در ابتدا پروژه ای استارت آپی بوده که توسط برخی کارشناسان جوان حوزه آی تی شکل گرفته و در ادامه با سرمایه گذاری مشترک بانک پارسیان و همراه اول توسعه پیدا کرده است. البته آن طور که مدیرعامل آی گپ تعریف می کند، این پیام رسان نیز مانند سایر شبکه های اجتماعی ایرانی هنوز به سوددهی نرسیده است و البته به گفته او، اساسا تمام سرمایه گذاران کلان پیام رسان ها در ابتدا برنامه ای برای درآمدزایی ویژه از طریق این ابزار ندارند و بیشتر روی پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی به عنوان یک دارایی ناملموس به حساب می آورند.

در این میان اما همین دارایی ناملموس یعنی دسترسی مدیران شبکه های اجتماعی به بخش وسیعی از اطلاعات عموم مردم جهان، رفته رفته ارزش مادی این ابزارهای ارتباطی را نیز بالا برده و کار را به جایی رسانده است که اکنون مدیران شبکه هایی مانند توئیتر و فیس بوک جزو ثروتمندترین افراد جهان محسوب می شوند. البته از نظر عسگری، برنامه اولیه برای ایجاد این شبکه های اجتماعی نیز برنامه ریزی مالی نبوده، اما بعد از توسعه این شبکه ها، حجم زیاد اطلاعات ثبت شده در آنها این فرصت را برای مدیرانشان فراهم کرده است که بتوانند با تحلیل و حتی فروش اطلاعات به نهادهای مختلف، درآمدهای بالایی را به دست آورند.

آیا شبکه های اجتماعی ایرانی اطلاعات مردم را می فروشند؟

با توجه به این صحبت های مدیرعامل آی گپ درباره شبکه های اجتماعی خارجی، این سوال پیش می آید که آیا شبکه های اجتماعی ایرانی نیز که حتی با وجود مخاطب کمتر خود نسبت به نمونه های مشابه خارجی، بازهم به حجم زیادی از اطلاعات میلیون ها کاربر دسترسی دارند، دست به فروش اطلاعات کاربران به نهادهای محتلف حاکمیتی می زنند و تحلیل های مختلف از اطلاعات را در اختیار این نهادها می گذارند یا خیر؟

عسگری در پاسخ به این سوال تصریح کرد که با توجه به این که دولت برای اطلاعات تمام کاربران نوعی حریم خصوصی قائل شده است، به هیچ عنوان فروش اطلاعات در دستور کار هیچ پیام رسانی قرار نگرفته است و این کار حتی جرم محسوب می شود، ولی مدیران پیام رسان ها می توانند برای شخصی سازی پیشنهادها و اطلاعاتی که از طریق آن پیام رسان در اختیار کاربران مختلف قرار می گیرد، از تحلیل اطلاعات استفاده کنند؛ اما آنها به هیچ وجه حق ندارند که اطلاعات کاربران را به نهادهای دیگر بفروشند.

نقش شهروندخبرنگارها در شبکه های اجتماعی

از زمان گسترش شبکه های اجتماعی در ایران، رفته رفته نقش شهروندخبرنگارها در انتشار اخبار و اطلاعات مختلف پررنگ تر شد و اکنون شرایط به گونه ای شده است که بسیاری از اخبار حتی جلوتر از رسانه های رسمی در شبکه های اجتماعی منتشر می شوند؛ اخباری که بخش زیادی از آنها یا تماما جعلی هستند یا روایتی نادرست از حقیقت را ارائه کرده اند.

مدیرعامل پیام رسان آی گپ در این باره معتقد است که حضور شهروندخبرنگارها در فضای مجازی به تازه بودن خبر و سرعت بخشیدن به اطلاع رسانی کمک می کند، اما در شرایطی که بسیاری از کاربران به اندازه کافی از دانش فضای مجازی و سواد رسانه ای بهره مند نیستند، قطعا بالا بودن سرعت انتشار اخبار در شبکه های اجتماعی به همان اندازه که مفید است، می تواند زیان آور نیز باشد.

وی در توضیح بیشتر گفت: قطعا انتشار اخبار دروغ در فضای مجازی موجب انحراف اذهان عمومی و سردرگمی و ناآگاهی جامعه خواهد شد. اکنون نیز با وجود شبکه های اجتماعی، شرایط انتشار اخبار در فضای مجازی بسیار پیچیده شده است و به همین دلیل، هم مخاطبان، هم منتشرکنندگان اخبار و هم ارائه دهندگان خدمات در شبکه های اجتماعی باید به درجه ای از سواد رسانه ای برسند که تا حد امکان بتوانند اخبار جعلی را از اخبار حقیقی تشکیل دهند.

کج سلیقگی مدیران در فیلتر تلگرام 

از بهار 97 و هم زمان با اولین زمزمه های فیلتر تلگرام به عنوان یکی از مهمترین شبکه های اجتماعی مورد استفاده مردم ایران، تبلیغات زیادی روی پیام رسان های داخلی در رسانه های رسمی و ارکان مختلف حاکمیتی شکل گرفت. بعدها هم که تلگرام فیلتر شد، با وجود افزایش حجم تبلیغات حکومتی در جهت ترغیب مردم به استفاده از پیام رسانه های داخلی، تا امروز فقط 10 تا 13 میلیون نفر از کاربران ایرانی از شبکه های اجتماعی بومی استفاده می کنند.

این در حالی است که برآورد می شود هم اکنون بین 40 تا 45 میلیون نفر از کاربران ایرانی از اینستاگرام و تلگرام استفاده می کنند و این مساله نشان می دهد که هنوز هم با وجود تبلیغات پرطمطراق حکومتی، شبکه های اجتماعی بومی مورد اقبال کاربران ایرانی واقع نشدند.

عسگری نیز در این خصوص تاکید داشت که هم زمانی فیلتر تلگرام به عنوان پیام رسانی که مردم تجربه خوبی از استفاده از آن داشتند با معرفی جدی پیام رسان های داخلی به کاربران ایرانی، موجب ایجاد ذهنیتی منفی نسبت به این پیام رسان ها در افکار عمومی شد.

مدیرعامل پیام رسان آی گپ از این اتفاق با لفظ «کج سلیقگی نهادهای حکومتی» یاد کرد و گفت: در حالی به محض فیلتر تلگرام پیام رسان های داخلی به مردم معرفی شدند که اغلب این پیام رسان ها از دو سال قبل به صورت جدی فعالیت می کردند و ما تقاضا داشتیم که دولت خیلی زودتر از زمان فیلتر کردن تلگرام، پیام رسان های بومی را به مردم معرفی کند.

البته آن طور که عسگری می گوید، در یکی دو سال گذشته با توجه به ارتقای سطح کیفی پیام رسان های داخلی، رفته رفته فضای اعتماد عمومی به این پیام رسان ها باز می گردد و مردم از این پیام رسان ها استقبال می کنند؛ به نحوی که اکنون بین 10 تا 13 میلیون کاربر واحد از شبکه های اجتماعی ایرانی استفاده می کنند که البته برخی از آنها بیشتر از یک پیام رسان داخلی را روی تلفن همراه خود نصب کرده اند.

نیاز به سرمایه گذاری 600 میلیارد تومانی برای توسعه آی گپ

اما صرف نظر از اعتماد نسبتا پایین کاربران ایرانی به پیام رسان های بومی، عامل مهم دیگری که موجب پایین تر بودن تعداد کاربران این پیام رسان ها نسبت به شبکه های اجتماعی خارجی شده است، ضعف های نرم افزاری و بخصوص سخت افزاری شبکه های اجتماعی ایرانی نسبت به نمونه های خارجی آنهاست؛ موضوعی که مدیرعامل پیام رسان آی گپ‌نیز ضمن اذعان به آن تاکید کرد: هیچ کدام از شبکه های اجتماعی ایرانی تجربه کار با ۴۵ میلیون کاربر را ندارند و ایجاد چنین بستری برای شبکه های اجتماعی ایرانی نیاز به تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری گسترده و استخدام نیروهای متخصص پای کاری دارد که بتوانند چنین پروژه عظیمی را راهبری کنند.

وی با بیان این که در حال حاضر ظرفیت سخت افزاری و نرم افزاری آی گپ به عنوان یکی از مهمترین پیام رسان های داخلی، تنها قابلیت رجیستر شدن ۲۰ میلیون و فعالیت مداوم ۱۰ میلیون کاربر را دارد، عنوان کرد: اگر قرار باشد آی گپ به ظرفیت ۴۰ تا ۵۰ میلیون کاربر فعال برسد، با توجه به لزوم تقویت لایه های سخت افزاری و نرم افزاری و نیاز به استخدام نیروی انسانی بیشتر، باید چیزی در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری انجام شود تا در یک بازه زمانی چهار تا پنج ساله بتوانیم به چنین ظرفیتی برای آی گپ برسیم.

آیا در شبکه های اجتماعی ایرانی زندگی مردم رصد می شود؟

پیش از نصب تمام نرم افزارهای تلفن‌همراه اجازه هایی از کاربران گرفته می شود که عملا دسترسی به بخشی از حریم خصوصی آنها از جمله شماره تلفن مخاطبان، عکس ها و فیلم های موجود در گالری، چت ها و پیام های خصوصی و ... را در اختیار تولیدکنندگان این نرم افزارها قرار می دهد. از قضا همین مساله یکی از مهمترین چالش هایی است که برخی کاربران ایرانی را نسبت به استفاده از پیام رسان های داخلی بدبین تر کرده است و آنها احساس می کنند که با قرار گرفتن اطلاعات شخصی شان در اختیار مدیران پیام رسان های ایرانی، آنها عملا خود را در معرض ریسک احتمال دسترسی برخی نهادهای حاکمیتی به اطلاعاتشان قرار می دهند.

عسگری اما این تصور برخی کاربران ایرانی را تصوری اغراق شده توصیف کرد و گفت: در تمام کشورهای جهان موضوع حریم خصوصی دارای استانداردهای مشخصی است که حوزه تنظیم مقررات ارتباطات آن کشور، آن استانداردها را ابلاغ می کند و تمام نرم افزارها و اپراتورها ملزوم به رعایت آن استانداردها هستند.

وی با تاکید بر این که کشورهایی مثل کره جنوبی و ترکیه قوانین سختگیرانه تری نسبت به ایران درباره فضای مجازی دارند، تصریح کرد: بسیاری از کشورهای جهان به هیچ وجه حاضر نمی شوند که اطلاعات کاربران خود را به راحتی در اختیار شبکه هایی بگذارند که متعلق به سایر کشورهاست؛ به نحوی که حتی ترکیه نیز به شرطی به توئیتر اجازه فعالیت داده است که در این کشور دفتر نمایندگی دایر کند، قوانین ترکیه را بپذیرد و اطلاعات کاربران ترکیه ای صرفا در همان کشور ذخیره شود..

مدیرعامل پیام رسان آی گپ ادامه داد: در کشور ما نیز همان طور که اپراتورها ملزم هستند که برخی اطلاعات را در لایه های امنیتی داخل کشور نگهداری کنند و اگر احتیاج بود این اطلاعات را با رای قاضی در اختیار مراجع قضایی قرار دهند، نرم افزارهای دیگر از جمله شبکه های اجتماعی نیز به همین شکل عمل می کنند؛ همان طور که تلگرام، توئیتر و گوگل هم در مواقع لزوم در زمینه دادن اطلاعات با سازمان های امنیتی و دولت های مختلف همکاری می کنند.

عسگری در ادامه تاکید کرد: نرم افزارهای ایرانی از جمله پیام رسان های ایرانی نیز خواه ناخواه در چارچوب قوانین کشور فعالیت می کنند و همانند اپراتورها اگر لازم باشد، با رای قاضی ملزم به همکاری با مراجع قضایی هستند.

مقررات حمایت از شبکه های اجتماعی ایرانی اجرا نمی شود

با وجود این که اولین پیام رسان ایرانی در سال ۹۲ آغاز به کار کرد و حدود سه سال است که نهادهای مختلف حاکمیتی تبلیغات مختلفی را برای ترغیب مردم به استفاده از پیام رسان های ایرانی انجام می دهند، اما به گفته مدیرعامل پیان رسان آی گپ اکنون فقط ۱۰ تا ۱۳ میلیون کاربر ایرانی از پیام رسان های بومی استفاده می کنند. این رقم قطعا نسبت به کاربران ایرانی ۴۰ تا ۴۵ میلیون نفری تلگرام و اینستاگرام بسیار اندک به نظر می رسد و بدون شک انتظار مدیران حاکمیتی این بوده است که از سال ۹۷ تا کنون تعداد پیام رسان های داخلی به حدی قابل قبول تر از شرایط امروز برسد.

عسگری اما تاکید دارد که انتظارات نهادهای حاکمیتی و مدیران دولت از شبکه های اجتماعی بومی نباید یک طرفه باشد و همان طور که این مدیران انتظار دارند که شبکه های ایرانی روی ریل توسعه، پیشرفت و ارائه خدمات بهتر حرکت کنند، متقابلا مسئولان پیام رسان های داخلی نیز انتظارات زیادی در راستای حمایت از این پیام رسان ها دارند.

مدیرعامل پیام رسان آی گپ با انتقاد از عدم اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی در راستای حمایت از پیام رسان های ایرانی اظهار داشت: وقتی مصوبات حمایتی شورای عالی فضای مجازی کمتر از ۴۰ درصد اجرایی می شود، چطور می توانیم انتظار داشته باشیم که بدون حمایت لازم و انجام سرمایه گذاری های بزرگ دولتی و حکومتی، شبکه های اجتماعی ایرانی از نظر زیرساختی پیشرفت کنند.

وی تصریح کرد: اگر بخواهیم این نکته را واکاوی کنیم که چرا بعد از پنج سال فعالیت جدی پیام رسان های ایرانی، این شبکه ها به اندازه ای مطلوب پیشرفت نکرده اند، قطعا بخشی از این دلایل به حکموت و بخشی دیگر نیز به خود پیام رسان ها بازمی‌گردد. البته ضعف ایران در حوزه فناوری و وجود تحریم ها نیز از جمله موارد دیگری است که منجر به رشد نکردن پیام رسان های داخلی شده است.

هیچ کس فرمانده جنگ سایبری نیست

عسگری در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به وجود جنگ سایبری بین المللی در فضای مجازی گفت: با وجود آن که بسیاری از مسئولان از فضای مجازی به عنوان خط مقدم جنگ سایبری یاد می کنند، اما هیچ فرمانده مشخصی برای هدایت این جنگ سایبری وجود ندارد، به نحوی که نه می توان گفت که وزیر ارتباطات فرمانده این جنگ سایبری است و نه شورای عالی فضای مجازی؛ چون نه مقررات مربوط به حمایت از پیام رسان های ایرانی اجرایی می شود و نه هیچ گونه حمایت مالی، بانکی، زیرساختی و حمایت های مربوط به پهنای باند در اختیار این پیام رسان ها قرار داده نمی شود.

وی همچنین با تاکید بر عدم انجام حمایت های مناسب از شبکه های اجتماعی ایرانی در حوزه فرهنگ سازی و هدایت افکار عمومی عنوان کرد: برخی اقدامات تبلیغی که برای حمایت از پیام رسان های ایرانی انجام شد، نه تنها کمکی به جلب نظر مردم به پیام رسان های داخلی نکرد، بلکه اساسا ضد تبلیغ بود؛ مثلا روشی که برای محدودسازی تلگرام به عنوان یکی از محبوب ترین پیام رسان های کاربران ایرانی استفاده شد، اصلا مناسب نبود و بهتر بود نهادهای حاکمیتی برای ایجاد این محدودیت به جای فیلتر‌پر سر و صدای تلگرام، از روش های نامحسوس تری که در فیلتر وایبر و مسیریاب ویز استفاده شد، استفاده می کردند.

تعداد سرورهای پیام رسان های ایرانی ؛ یک پنجم تلگرام

مدیرعامل پیام رسان آی گپ در بخش دیگری از صحبت هایش روی این نکته هم تاکید داشت که زیرساخت های بسیار قوی تر شبکه های اجتماعی خارجی منجر به عملکر مناسب تر آنها و ظرفیت بسیار بالاترشان برای جذب کاربران ایرانی شده است؛ به نحوی که به گفته عسگری، براساس یکی از معدود گزارش های منتشرشده درباره زیرساخت های تلگرام، در سال ۹۶ این پیام رسان برای ارائه خدمت به حدود ۴۰ میلیون کاربر ایرانی از ۵ هزار سرور پردازشگر ذخیره ساز استفاده می کرد.

این در حالی است که طبق صحبت های مدیرعامل آی گپ، هنوز هم تمام پیام رسان های ایرانی در مجموع یک هزار سرور نیز ندارند و این نشان می دهد که بخش اعظمی از مشکلات مربوط به زیرساخت های سخت افزاری پیام رسان های داخلی همچنان به قوت خود باقی است.

صفر شدن امکان کلاهبرداری در شبکه های اجتماعی ایرانی

در سال های اخیر شبکه های اجتماعی خارجی از جمله تلگرام و اینستاگرام توانسته اند نقش مهمی در توسعه کسب و کارهای خرد ایفا کنند و این ابزارها خواسته یا ناخواسته منجر به فراهم کردن بستر کارآفرینی و اشتغالزایی برای بخشی از بستر جامعه ایران شده اند. در این میان سوال مهم این است که آیا پیام رسان های داخلی نیز بسترهای مناسب برای حمایت از کسب و کارها را فراهم کرده اند؟

مدیرعامل پیام رسان آی گپ در پاسخ به این سوال توضیح داد: پیام رسان های داخلی بسیار راحت تر و مناسب تر از شبکه های اجتماعی خارجی بسترهای لازم برای حمایت از کسب و کارها را در اختیار آنها قرار داده اند؛ به طور مشخص آی گپ اکنون استراتژی خودش را به عنوان یک پیام رسان خدمت محور و سرویس دهنده تعریف کرده است و به همین دلیل، خدمات مورد نیاز کسب و کارها را با تلفیقی از خدمات مالی به آنها ارائه می دهد.

عسگری در توضیح بیشتر گفت: این در حالی است که شبکه های اجتماعی خارجی نمی توانند هیچ گونه خدمات مالی به کاربران ایرانی ارائه دهند، مثلا در تلگرام امکان کارت به کارت کردن وجود ندارد، اما آی گپ و برخی دیگر از پیام رسان های بومی این امکان را در اختیار کاربران ایرانی خود قرار داده اند و این مساله هم سرعت کسب و کارها را بالا می برد و هم فضای اعتماد مناسبی را بین مشتری و فروشنده ایجاد می کند.

وی با تاکید بر این که در پیام رسان های داخلی خدمات مناسب تری در اختیار کسب و کارها و مشتریان قرار داده می شود، عنوان کرد: قطعا وقتی یک کاربر بتواند در فضایی مشخص با فروشنده کالا یا خدمتی ارتباط بگیرد، در همان فضا نقل و انتقال مالی اش را انجام دهد و بداند درخواستش حتما پیگیری می شود و امکان کلاهبرداری تقریبا به صفر رسیده است، می تواند با خیال راحت تری در پیام رسان های داخلی اقدام به خرید و فروش کالا کند.

فضای مجازی را به راحتی در اختیار پلتفرم های خارجی قرار داده ایم

فیلترینگ شبکه های اجتماعی موضوعی است که در سال های اخیر همواره مورد مناقشه های زیادی در فضای سیاسی و اجتماعی کشور قرار داشته و در میان تمام این موضوعات این که دقیقا انگشت چه کسی روی دکمه فیلترینگ می رود، همواره در عرصه سیاست چالش های بسیاری را برانگیخته است؛ به نحوی که حتی در ماه های اخیر شاهد آن بودیم که اندکی بعد از محبوب شدن شبکه اجتماعی کلاب هاوس، دو اپراتور اصلی کشور بدون اطلاع وزیر ارتباطات و براساس حکم قضایی اقدام به فیلتر این شبکه اجتماعی کردند و البته در روزهای بعد بسیاری از مقامات سیاسی کشور سعی کردند خود را از اتهام موافقت با فیلتر شدن این شبکه اجتماعی تازه تاسیس مبرا کنند.

اتفاقاتی از این دست این نگرانی را در میان کاربران ایرانی ایجاد کرده است که اگر قرار باشد صرفا از شبکه های اجتماعی داخلی استفاده کنند، ناگهان با مسدود شدن یک کانال خود یا کانال مورد علاقه‌شان مواجه شوند یا حتی کسب و کارشان به صورت ناگهانی ضربه بخورد.

عسگری اما نوع نگاه به فیلترینگ شبکه های اجتماعی را قبول ندارد و تاکید می کند که هر سرویس دهنده ای که می خواهد در یک کشور فعالیت کند، باید به قوانین آن کشور احترام بگذارد، اما از نظر او، دولت ایران بسیار راحت تر از کشورهای دیگر، فضای مجازی را در اختیار پلتفرم های اینترنتی مختلف قرار داده است؛ به نحوی که حتی سایت گوگل نیز نمی تواند بدون گرفتن مجوز از دولت در کشورهای اروپایی فعالیت کند، اما در ایران سال هاست که گوگل بدون هیچ مشکلی در ایران فعالیت می کند و به هیچ وجه به قوانین ایران پایبند نیست.

وی با انتقاد از نحوه فیلتر کردن نرم افزارهای مختلف در کشور گفت: متاسفانه ما ابتدا فضای مجازی خود را در اختیار پلتفرم های مختلف قرار می دهیم، اما بعد که دیدیم یک پلتفرم در کشور ما مشکل ساز شد، اقدام به فیلتر کردن آن می کنیم و همین مساله برای کاربران ایرانی ایجاد نارضایتی می کند. این در حالی است که ما باید پیش از ورود راحت پلتفرم های به ایران به فکر تعیین قوانینی برای جلوگیری از این اتفاق باشیم.

فیلتر شدن تلگرام فقط یک لفظ است

مدیرعامل پیام رسان آی گپ با تاکید بر این که بسیاری از کشورها قوانین سختگیرانه تری نسبت به ایران در محدودسازی فعالیت شبکه های اجتماعی مختلف دارند، عنوان کرد: در کشورهایی مثل کره جنوبی یا فرانسه، اصلا شرایط به گونه ای نیست که فضای مجازی به راحتی در اختیار یک پلتفرم قرار گیرد، بلکه هر پلتفرمی با هر قابلیتی تنها زمانی اجازه دارد که در این کشورها فعالیت کند که به قوانین تعیین شده از سوی دولت های آنها پایبند باشد.

عسگری با بیان این که دولت ایران نیز نباید اجازه ورود به پلتفرم های اینترنتی مختلف را به فضای مجازی کشور بدهد، اظهار داشت: دولت باید قوانین حاکمیت داده مشخصی را برای تمام سرویس دهنده ها منتشر کنند تا این پلتفرم ها صرفا با پذیرش این قوانین و دایر کردن دفتر نمایندگی خود و پاسخگو بودن نسبت به دولت ایران بتواند در کشورمان فعالیت کند.

وی همچنین با انتقاد از این که بخش زیادی از پهنای باند کشور در اختیار شبکه های اجتماعی فیلترشده قرار داده می شود، گفت: من با عدد و رقم می توانم ثابت کنم که بخش مهمی از پنهای باند کشور در اختیار پیام رسان فیلترشده تلگرام قرار داده شده است؛ وزیر ارتباطاتی هم که این کار را انجام داده، خلاف قوانین کشور عمل کرده است و بنابراین می توان گفت فیلترینگ تلگرام صرفا یک لفظ است و اصلا واقعیت ندارد.

مدیرعامل پیام رسان آی گپ البته تاکید کرد که به هیچ موافق فیلترینگ نیست، اما این را هم گفت که اکنون اگر یک تخلف امنیتی یا اخلاقی حاد در آی گپ بروز پیدا کند، او به عنوان مدیر یک پیام رسان ایرانی ناچار است که به دستگاه قضایی پاسخ دهد، اما اگر این اتفاق در شبکه های اجتماعی خارجی رخ دهد، هیچ کس پاسخگو نیست.

دولت دست شبکه های اجتماعی خارجی را بسیار باز گذاشته است

در مجموع اکنون شرایط فضای مجازی کشور به گونه ای است که کاربران ایرانی می توانند با مراجعه به «اپ استور»های داخلی یا خارجی، هر شبکه اجتماعی یا پیام رسانی را که خواستند، دانلود کنند و از همان فروشگاه های نرم افزار نیز فیلتر شدن بگیرند و با فیلترشکن روشن به تمام پیام رسان های جهان دسترسی داشته باشند.

اما به گفته عسگری، در بسیاری از کشورهای خارجی تمام پلتفرم ها پیش از این که قابلیت عرضه شدن در فضای مجازی آن کشور را پیدا کنند، الزاما باید از دولت اجاز فعالیت بگیرند؛ به نحوی که به طور مثال، در امارات با وجود این که اینترنت ملی وجود ندارد، هر نرم افزاری که در فضای مجازی عرضه می شود، باید قوانین داخلی این کشور را رعایت کند و اگر رعایت نکند، به راحتی فیلتر می شود و در امارات نصب فیلترشکن نیز جرم تلقی می شود.

مدیرعامل پیام رسان آی گپ ادامه داد: در بسیاری از کشورهای دیگر نیز شرایط به همین شکل است و تا زمانی که یک نرم افزار از دولت مربوطه مجوز نگرفته باشد، اساسا پیامک مربوط به رجیستر شدن آن نرم افزار به مخاطب ارسال نمی شود؛ این در حالی است که همین حالا، تگلرام به عنوان یک نرم افزار فیلتر شده در ایران به راحتی برای ایرانیان پیامک رجیستر ارسال می کند.

وی در پایان تصریح کرد: اتفاقا دولت ما در زمینه محدودسازی شبکه های اجتماعی خارجی بسیار بازتر از کشورهای دیگر عمل می کند. دلیل این اتفاق نیز یا ناآگاهی مدیران دولتی است یا آنها از روی عمد تا این حد آزادانه به فعالیت پلتفرم های مختلف در فضای مجازی ایران برخورد می کنند.

وبگردی