له شدن طبیعت کوهستان، زیر چرخ های آفرودسواران و راکبان موتور کراس/ افزایش خطر سیل + فیلم

چند سالی است که موتورسواران آفرودی به رانندگان ماشین های آفرود پیوسته اند و با حضور در طبیعت بکر، پوشش گیاهی ارزشمند طبیعت را زیر چرخ های خود له می کنند و موجب تخریب زیستگاه های حیات وحش می شوند. تخریبی که دامان بسیاری از جنگل ها، بیابان ها و کوهستان های گوشه و کنار کشور را گرفته و در سال های اخیر تردد موتورسواران آفرودی به محیط های کوهستانی خراسان رضوی از جمله ارتفاعات بینالود در حوالی نیشابور نیز کشیده شده است.

نابودی طبیعت زیر چرخ آفرودسوارها

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تصاویری که در فیلم می بینید، مربوط به برگزاری یک مسابقه بدون مجوز موتورکراس در ارتفاعات بینالود استان خراسان رضوی است؛ مسابقاتی که البته در سایه ضعف نظارتی نهادهای متولی حفاظت از طبیعت یعنی سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیز داری، مشابه آن در همین منطقه یا سایر مناطق کشور به وفور انجام می شود.

در واقع، می توان گفت که اساسا سال هاست که آفرودسواران و راکبان موتور کراس در غفلت این سازمان ها، طبیعت بکر را به بهانه برگزاری تورهای اتومبیل رانی و موتورسواری زیر چرخ های خود له می کنند. تورهایی که در دل بیابان، کوهستان و حتی جنگل برگزار می شوند و برگزارکنندگان اغلب آنها هیچ مجوزی از فدراسیون موتورسواری و اتومبیل رانی دریافت نکرده اند.

این در حالی است که به گفته فعالان محیط زیست، حضور بی رویه آفرودسواران بخصوص موتورهای آفرودی در طبیعت علاوه بر آسیب فراوان و غیرقابل بازگشت به گونه های جانوری و گیاهی در کوهستان، موجب از بین رفتن خاک و پوشش گیاهی ارزشمندی می شود که زیر چرخ ماشین ها و موتورهای آفرود قرار می گیرد.

هجوم موتورسواران آفرودی به کوهستان های خراسان رضوی

در این میان چند سالی است که کوهستان های استان خراسان رضوی نیز مورد هجوم ماشین ها و موتورهای آفرود قرار گرفته اند و بسیاری از کسانی که خود را گردشگر طبیعت می نامند، حتی خارج از ایام برگزاری تورهای آفرود و صرفا برای تفریح با موتورها و ماشین های خود به دل طبیعت می زنند و مراتع کوهستانی را زیر چرخ های خود له می کنند. اتفاقی که به گفته حمید نظام دوست، مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی در سایه ضعف نظارتی نهادهای متولی منابع طبیعی و محیط زیست رخ می دهد.

این عضو هیات کوهنوردی خراسان رضوی البته در گفت و گو با رکنا تاکید کرد کسانی که موتورهای کراس یا ماشین های آفرود چه به صورت شخصی و چه به صورت گروهی به کوهستان های خراسان رضوی می روند، موظف به دریافت مجوز از این هیات کوهنوردی یا زیرمجموعه های آن در شهرهای مختلف استان خراسان رضوی هستند، اما به گفته نظام دوست، اغلب این افراد هیچ مجوزی از هیات های کوهنوردی دریافت نمی کنند و البته نبود قانونی مشخص برای برخورد با آفرودسواران نیز دست آنها را برای جولان در طبیعت بکر بازتر می گذارد.

افزایش احتمال بروز سیل بر اثر تردد موتورسواران آفرودی در کوهستان ها

مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی آسیب های ناشی از حضور آفرودسواران بخصوص موتورهای آفرود در طبیعت را فاجعه بار توصیف کرد و گفت: از بین رفتن پوشش گیاهی مراتع کوهستانی بخصوص گَون های ارزشمند این کوهستان ها زیر چرخ ماشین ها و موتورهای آفرود اولین آسیبی است که حضور آفرودسواران در طبیعت به همراه دارد.

وی افزود: برخی گَون های موجود در کوهستان های خراسان رضوی که موتورسواران آفرود از روی آن رد می شوند، صدها سال عمر کرده اند و وجود آن ها باعث حفاظت از خاک و جلوگیری از فرسایش آن می شود و نبود این گون ها نیز افزایش احتمال جاری شدن سیل در کوهستان و کاهش ذخایر آب های زیرزمینی را به همراه دارد.

این عضو هیات کوهنوردی خراسان رضوی ادامه داد: موتورها و ماشین های آفرود به هیچ وجه نباید اجازه داشته باشند که در طبیعت و بخصوص در کوهستان تردد کنند و نیروی انتظامی و دستگاه های نظارتی باید تردد این وسایل نقلیه را صرفا به پیست محدود کند؛ چون طبیعت کوهستان متعلق به همه آحاد مردم است و آفرودسواران با خودخواهی‌هایشان در حال نابودی آن هستند.

حیات وحش از دست موتورسواران آفرودی در امان نیستند

نظام دوست از بین رفتن زیستگاه های حیات وحش را از دیگر آسیب های حضور موتورهای آفرود در کوهستان عنوان کرد و اظهار داشت: بخش مهمی از پوشش گیاهی کوهستان های خراسان رضوی که بر اثر تردد موتورهای کراس از بین می رود، مورد استفاده کل و بزهای موجود در این کوهستان ها قرار می گیرد و وقتی این پوشش گیاهی از بین برود، عملا چرخه غذایی موجود در طبیعت به هم می ریزد.

مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی صدای وحشتناک اگزوز موتورهای آفرود را نیز عامل فرار کردن حیات وحش از زیستگاه های طبیعی خود توصیف کرد و اظهار داشت: وقتی هرکدام از جانداران از زیستگاه طبیعی خود خارج شوند، طبیعتا چرخه اکوسیستم با مشکل مواجه می شود، اما راکبان موتورهای کراس هیچ توجهی به این مساله ندارند و متاسفانه سازمان های حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی نیز در جلوگیری از حضور این موتورها در طبیعت کم کاری می کنند.

وی یکی از مهمترین کم‌کاری‌های سازمان های متولی حفاظت از طبیعت در این زمینه را عدم تلاش این نهادها برای فرهنگسازی و آموزش عمومی دانست و عنوان کرد: با وجود این که سال هاست دلسوزان طبیعت بر لزوم جلوگیری از حضور آفرودسواران در طبیعت تاکید می کنند، متاسفانه سازمان های حفاظت محیط زیست و جنگل ها تقریبا در هیچ کدام از مناطق تحت مدیریت خود حتی یک تابلو درباره ممنوعیت تردد موتورها و ماشین های آفرود نصب نکرده اند.

غفلت محیط بان ها و جنگل بان ها در برخورد با آفرودسواران

این عضو هیات کوهنوردی خراسان رضوی در ادامه تاکید کرد که در سال های اخیر موتورسواران آفرودی، تمام کوهستان های این استان را زیر چرخ های خود له کرده اند؛ به نحوی که هر هفته چندین گزارش مردمی از تمام 23 شهرستان خراسان رضوی که نظام دوست مسئول حفظ محیط طبیعی کوهستان آن است، به او مخابره می شود.

مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی عدم نظارت کافی نیروهای یگان حفاظت از سازمان جنگل ها و نیروهای محیط بانی بر مسیرهای ورود به کوهستان های این استان را از جمله عوامل اصلی جولان آفرودسوارها و موتورسواران در مناطق کوهستانی خراسان رضوی توصیف کرد و گفت: وقتی هیچ گونه ساماندهی و نظارت مناسبی بر مسیرهای کوهستانی وجود ندارد، طبیعی است که آفرودسواران به راحتی خود را به بالای کوهستان برسانند و طبیعت آنجا را تخریب کنند.

وی با تاکید بر این که نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل ها و همچنین نیروهای محیط بانی باید هر کدام در مناطق تحت مدیریت خود با ورود آفرودسواران به محیط کوهستان برخورد کنند، عنوان کرد: وظیفه اصلی برخورد با آفرودسواران با نیروهای محیط بانی و جنگل بانی است و در ارتفاع بیش از 2 هزار متر و در عرصه های طبیعی، نیروهای انتظامی هیچ وظیفه ای برای برخورد با موتورها و ماشین های آفرود ندارند؛ اما متاسفانه هر دو یگان مربوط به حفاظت از طبیعت در این زمینه غفلت می کنند.

نظام دوست البته ضعف وزارت ورزش و فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی را نیز در جولان آفرودسوارها در عرصه های طبیعی موثر دانست و تاکید کرد: این فدراسیون به دلیل کم بودن بودجه ای که از وزارت ورزش دریافت می کند، نتوانسته است پیست های مناسبی را به تعداد کافی در سراسر کشور ایجاد کند تا علاقمندان به این رشته ها بتوانند انرژی خود را در پیست خالی کنند و دست به تخریب طبیعت نزنند.

قانون مشخصی برای برخورد با آفرودسواران وجود ندارد

مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی ادامه داد: ورزش آفرودسواری در سراسر دنیا محبوبیت دارد، اما بسیاری از کشورها محل های مناسبی را برای علاقمندان این ورزش فراهم کرده اند و با هر کسی که بخواهد در طبیعت بکر اقدام به آفرودسواری کند، برخوردهای سختگیرانه ای را انجام می دهد؛ به نحوی که در کشورهای اروپایی هر موتور کراس یا ماشین آفرودی که بخواهد خارج از پیست تردد کند، بین 4 تا 5 هزار یورو جریمه می شود.

این برخوردهای سختگیرانه با آفرودسواران در کشورهای اروپایی اما در حالی انجام می شود که به گفته نظام دوست، هیچ قانون مشخصی در ایران که آفرودسواری در طبیعت را به طور کامل ممنوع اعلام کند و جریمه مشخصی برایش در نظر بگیرد، وجود ندارد. البته آن طور که این عضو هیات کوهنوردی خراسان رضوی می گوید، براساس قوانین راهنمایی و رانندگی تردد موتورسیکلت‌هایی با حجم موتور بالای 250 سی‌سی در تمام شهرها به جز روز جمعه ممنوع است و در آن روز نیز راکبان این موتورها صرفا حق دارند که از منازل خود به پیست های تعیین شده بروند.

اما طبق صحبت های این عضو هیات کوهنوردی خراسان رضوی، در قوانین راهنمایی و رانندگی هیچ قانون مشخصی برای منع تردد ماشین های آفرود در شهرها یا ماشین ها و موتورهای آفرود در مسیرهای خارج از شهر وجود ندارد و همین خلا قانونی باعث شده است که آفرودسواران به راحتی بتوانند خودشان را به کوه و جنگل و بیابان برسانند و در هر محیطی که خواستند، به تخریب طبیعت و نابودی پوشش گیاهی ارزشمند و کهن‌سال بپردازند.

وی در پایان تصریح کرد: هر کدام از گون های موجود در کوهستان های خراسان رضوی که موتورسواران آفرودی همه روزه زیر چرخ هایشان له می کنند، 500 تا 600 سال عمر دارند و هم از نظر قدمت و هم از نظر تاثیر در حفاظت از خاک و جلوگیری از بروز سیل، بسیار ارزشمند هستند؛ به نحوی که حتی چوپان ها نیز گوسفندان خود را به گونه ای هدایت می کنند که این گون ها آسیب نبینند، اما متاسفانه موتورسواران آفرودی با بی توجهی های خود گون های ارتفاعات خراسان رضوی را به نابودی کشانده اند.