تاثیرات تنبیه بدنی بر روح و روان کودکان

تنبیه بدنی / به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا ، کودکانی که برای هر رفتار خود مورد خشم و خشونت والدین قرار گرفته و تنبیه می‌شوند، معمولا شخصیت‌ خود را درهم شکسته دیده و تلاشی برای اصلاح وضعیت و شرایط موجود نمی‌کنند. این عده از افراد همان افراد سردرگم و بی‌هدفی هستند که تصور می‌کنند راهی را که در پیش می‌گیرند، به بن‌بست می‌رسد. زمانی که اعتماد به نفس و عزت‌نفس‌شان مخدوش می‌شود، انگیزه برای زندگی را از دست داده و هچ تلاشی برای ارتقای خود نمی‌کنند. در حقیقت باری به هر جهت زندگی کرده و چون اعتماد به نفس این افراد ضعیف است، در برقراری تعاملات اجتماعی احساس ضعف شدیدی می‌کنند.

در حقیقت والدین آنها خود در شرایط نامطلوب و ناامنی بسر ‌برده‌اند که چنین رفتارهایی را در خانواده الگو قرار داده و در نظام تربیتی‌شان به کار می‌گیرند. اکثر بزهکاران اجتماعی و افرادی که به فساد و فحشا روی می‌آورند، در این قبیل خانواده‌ها رشد کرده و تمایلی به ایجاد تغییر در خود ندارند. کارشناسان علوم رفتاری علت اصلی پرخاشگری‌ها و خشونت‌ورزی در افراد را تنبیه بدنی دوران کودکی عنوان می‌کنند.

عقده‌های دوران کودکی

دکتر عزت‌الله کرد‌میرزا، روان‌شناس بالینی و مدرس دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا  می‌گوید: عوامل موثر بر رشد سالم کودک تابع جوّ روانی و هیجانی حاکم بر خانواده و تبادل عاطفه‌ای است که بین والدین صورت می‌گیرد و به همان نسبت بین اعضای خانواده صورت می‌گیرد، ‌قرار دارد. به عبارتی دیگر هر‌گونه اختلال در روابط هیجانی یا تغییر جایگاه فرزندان در خانواده اثرات وخیم رفتاری و اجتماعی را در بزرگسالان شکل می‌دهد، به این معنا که اگر کودکی تنبیه شود و از سوی والدین خود تنبیه بدنی روی او صورت گیرد و این تنبیه را حق خود نداند یا چنانچه آن تنبیه باعث شود جایگاه این فرد در بین دیگر فرزندان مخدوش شود، می‌تواند با مشکلاتی به لحاظ هیجانی و روانی در بزرگسالان همراه شود، به این معنا که وقتی یک کودک در دوران کودکی خود مورد تنبیه واقع می‌شود، عزت‌نفس او کاهش پیدا می‌کند، از این رو وقتی عزت‌نفس او مورد تهدید قرار گرفته و آسیب‌هایی به او وارد شود، به عنوان یک مکانیسم جبرانی هدفی بزرگ را برای خود قرار می‌دهد.

این روان‌شناس بالینی در ادامه می‌افزاید: از این رو برآورده کردن این هدف بزرگ برای کودکی که عزت‌نفس پایینی دارد، جزو‌ محالات است، در نتیجه این هدف تبدیل به عقده روانی در فرد شده و با مصادیقی از بزهکاری مانند سوء‌مصرف مواد‌مخدر خود را نشان می‌دهد، همچنین پرخاشگری‌های شدیدی را به وجود می‌آورد.

این اتفاقات منتهی به تخریب‌گری اجتماعی می‌شود، در نتیجه یکی از راهکارهای جدی که برای سلامت جامعه توصیه می‌شود، اجرای راهبردهای صحیح فرزند‌پروری و استفاده به‌ موقع از پاداش و تنبیه در فضای خانواده است.

شکنجه‌های کودکی

دکتر کرد‌میرزا نیز روان‌شناس بالینی در خصوص تنبیه‌های بدنی در دوران کودکی ادامه می‌دهد: در برخی موارد والدین تنبیه کردن کودک را امری ضروری و لازم می‌دانند که باید برای کودک به اجرا در‌آید، از این رو لازم است چند نکته را مورد اهمیت دیده و آن را اجرا کنند. نخست آنکه شدت تنبیه مهم است و باید با خطایی که کودک مرتکب شده، همخوانی داشته باشد. از سوی دیگر دلایلی که برای تنبیه کردن کودک وجود دارد، برای او توضیح داده شود.

در تنبیه، والدین مجاز به استفاده از پرخاشگری و خشونت نیستند و نباید آسیب‌هایی به نقاط بدن کودک وارد شود، از این رو تنبیه زمانی اثر‌گذار است که کودک متوجه تشویق در مواردی که کار مناسب کرده است، باشد.

وی تصریح می‌کند: طبیعی است فردی که عزت‌نفس پایینی دارد، معمولا با فضایی توأم با دلهره و ترس زندگی کرده یا به عبارتی دیگر احساس ناامنی را به عنوان یک موضوع همیشه همراه با خود دارد. این ترس می‌تواند از انتخاب یک لباس برای خرید در فرد وجود داشته باشد و تا مراحل بعدی زندگی‌اش مثل اتفاقاتی چون ادامه تحصیل، انتخاب همسر و انتخاب شغل نیز همراه اوست، از این رو این ترس از تنبیه بدنی که ناشی از دوره بد کودکی است، به همه موضوعات اجتماعی فرد ارتباط پیدا می‌کند، بنابراین وقتی والدین برای کودک خود پاداش یا تنبیهی در نظر می‌گیرند، باید به اثرات منفی اجتماعی آن در آینده توجه کنند. افرادی که بعدها با این افراد زندگی می‌کنند و زندگی اجتماعی یا زندگی مشترکی را تشکیل می‌دهند، پی به این آسیب‌ها برده و برداشت‌هایی دارند، بنابراین توصیه می‌شود قبل از هر‌گونه اعمال تنبیه بدنی به طور جدی اثرات روانی و اجتماعی آن را در نظر

بگیرید.

این روان‌شناس و مدرس دانشگاه می‌افزاید: والدینی که تنبیه بدنی بویژه تنبیه‌های مخرب را مجاز می‌دانند، علامتی از این دارند که خود آن والد در ناامنی بسر می‌برد و تمام پژوهش‌ها در مورد تنبیه بدنی حاکی از آن بوده است که تنبیه فقط فرد تنبیه‌کننده را تشویق می‌کند، اما هیچ رفتار سوئی از فرد خاطی حذف نمی‌‌کند. به عبارتی فرد تنبیه‌کننده اثر رفتاری در اصلاح رفتار فرزند خود نخواهد دید، بلکه شدت رفتار ممنوعه را در فرد تنبیه شده خواهد دید. رفتار بد یا تنبیه بدنی از نوع خشونت‌آمیز منجر به این می‌شود که کودک در همه عرصه‌های زندگی فردی، ‌اجتماعی و خانوادگی خود یک بغض فروخورده را تحمل کند و رنجی بزرگ را همیشه احساس کند، از این رو اغلب این کودکان زودتر مستعد اختلالات روانی و رفتاری می‌شوند و مدام اضطراب فراگیری را در خود احساس می‌کنند. این کودکان از محیط خانواده فراری بوده و سعی در برقراری روابط اجتماعی با هیچ فردی را ندارند. بدیهی است هر‌قدر شدت تنبیه کودک بیشتر باشد، اثرات سوء و مخرب آن بیشتر بروز پیدا می‌کند و در طولانی‌مدت تبدیل به عقده، کینه و احساس حقارت می‌شود.

به گفته این مدرس دانشگاه، این کودکان در بزرگسالی تصاویر ضعیف و مبهمی از شخصیت خود دارند و در انتخاب‌های زندگی‌شان نه‌تنها دچار ناتوانی هستند، بلکه نمی‌توانند عشق و محبت را بپذیرند و رفتارهای غیرقانونی و نابهنجار از آنها سر می‌زند. این افراد معمولا بی‌اراده هستند و از روابط اجتماعی جدید و برقراری تعاملات مهم ترس و واهمه دارند. اغلب در درس خواندن دچار افت تحصیلی هستند و نشانه‌های از افسردگی در وجودشان دیده می‌شود. تنبیه بدنی علاوه بر احساس ترس باعث بی‌نظمی در کودکان می‌شود و والدین باید بدانند تنبیه بدنی کودکان‌شان باعث می‌شود آنها افراد ضعیفی در جامعه شوند و همین موضوع باعث ایجاد شکاف نسلی می‌شود.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.