زباله ها در حلقوم آبزیان + عکس

به گزارش رکنا، برخی از مردم به جای ریختن زباله ها ، بویژه شیشه های پلاستیکی درون سطل ها ، آنها را در کانال ها بواسطه در دسترس بودن و واقع شدن خورها در کنار خیابان (کانال هدایت آب باران) می ریزند که ضمن آلودگی محیط زیست به سمت دریا سرازیر می شود.

براساس تحقیقات علمی، میکروپلاستیک در طبیعت غیرقابل تجزیه است، هنگامی که ظروف یک بار مصرف، کیسه های نایلونی و سایر اشیای پلاستیکی دور ریخته می شوند، از طریق فاضلاب ها و سیستم های ناکارآمد دفن و بازیافت زباله، در نهایت سر از اقیانوس ها و دریاها درمی آورند.

یکی دیگر ازمنابع تولید میکروپلاستیک، ذرات پلاستیکی هستند که در لوازم آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند و پس از شست و شو از طریق فاضلاب به جریان آب های زیرزمینی و دریاها راه می یابند میکروپلاستیک در بدن پرندگان بسیاری از آبزیان دیده شده است.

این مواد غیرقابل هضم و تجزیه، پس از ورود به بدن جانوران در سیستم گوارش آن ها انباشته شده و بالاخره منجر به مرگ آن ها می شود.

وجود 8 میلیون تن ضایعات پلاستیکی در دریاها

طبق تحقیقات علمی پژوهشگران دانمارکی، هر سال نزدیک به هشت میلیون تن ضایعات پلاستکی در دریاها رها می شوند و طبق تحقیقات آنها پلاستیک در طبیعت تجزیه نمی شود، تکه های بزرگ آن به قطعات کوچکتر شکسته شده و بوسیله حیوانات دریایی بلعیده می شوند.

همچنین طبق تحقیقات پژوهشگران بیش از پنج تریلیون تکه پسماند پلاستیکی به وزن بیش از 250 هزار تن در آبهای دنیا شناور هستند که بیش از 600 گونه دریایی مستقیم و غیرمستقیم از این ضایعات آسیب می بینند. پیش بینی می شود تا سال 2050، تعداد تکه های پلاستیک از تعداد ماهی ها بیشتر شود.

ریختن زباله در سطل ها علاوه بر اینکه یک کار انسانی و فرهنگی است نوعی احترام گذاشتن به شخصیت خود افراد است، زیرا توجه به پاکیزگی شهر جدای از اینکه باعث می شود وقت کارگران شهرداری برای یک منطقه و کوچه بیهوده صرف نشود، کمک به حفظ محیط زیست شهر و طراوات و سرزندگی شهروندان است.

هر ساله در روزهای مختلفی از سال ( 13 فروردین به عنوان روز طبیعت، 26 دی ماه به عنوان روز هوای پاک و...) گروه های محیط زیستی و کمپین های مختلفی در بزرگداشت این روزها و توجه شهروندان به مساله محیط زیست شهری و خودداری از ریختن زباله در دامن طبیعت و ساحل و دریا معطوف می شود.

اما سالها است این مسوولیت اجتماعی درحد شعار باقی مانده و بارها شاهد دور ریختن زباله های از سوی شهروندانی هستیم که سوار بر شیک ترین خودروها هستند اما مسوولیت اجتماعی خود را جزیی ترین حقوق شهروندی نادیده می گیرند.

این درحالی است که اگر نگاه تمامی خانواده ها و شهروندان یک شهر در حفظ طبیعت از جلوی در اتاق و خانه آغاز شود و به کوچه، خیابان، محله، شهر و طبیعت گسترش یابد شاهد شهری زیبا خواهیم بود اما اهمیت این مساله زمانی بیشتر می شود که در شهرهایی ساحلی ساکن باشید و طرفداران پرو پاقرص غذاهای دریایی و آبزیان به ویژه ماهیان خلیج فارس هم باشید.

زباله های پلاستیکی خطر نابودی آبزیان در پی دارد

خلیج ‌فارس یکی از بزرگ ‌ترین پناهگاه‌ های موجودات دریایی است که بیش از 150 نوع ماهی متفاوت شامل مرجان ‌ها، ماهی ‌های تزیینی کوچک، ماهی‌ های خوراکی و غیر خوراکی، صدف ‌ها، حلزون‌ ها، عروس‌ های دریایی، دلفین ‌ها و بسیاری از موجودات دریایی دیگر در این خلیج‌ یافت می‌ شود.

بیشتر آبزیان خلیج ‌فارس به‌ جز چند مورد که وارد آب ‌های کارون، بهمن شیر و اروند می ‌شوند مابقی در آب‌ های شور زندگی کرده و در همان ‌جا تخم ریزی و تولید مثل می ‌کنند اما فعالیت‌ های صیادی، وجود زباله های پلاستیکی و غیرپلاستیکی و فاضلاب‌ ها بلای جان این آبزیان شده و زندگی آن ‌ها را به مخاطره انداخته اند.

استان هرمزگان نیز به دلیل قرار گیری در کنار خلـیج فـارس با آسیب های جدی در حوزه محیط زیست روبروست چرا که بندرعباس نیز به عنوان بزرگ ترین شهر ساحلی این استان انواع آلودگی های خود را روانه سواحل و دریا کرده که آلودگی های آن دامن آبزیان و خود انسان ها را گرفته است.

براساس یک طرح با عنوان «مدیریت زیست محیطی سواحل شهر بندرعباس» در دانشگاه هرمزگان؛ مطالعات مدیریت زیست محیطی سواحل شهرستان بندرعباس، منابع اجتماعی، اقتصـادی و زیسـتی این شهرستان تا عمق شهرستان مورد مطالعه قرار گرفته و با توجه به وجود مناطق حساس فیزیکی و زیسـتی موجود در سمت غرب و شرق بندرعباس که شامل مصـب رودخانـه کـل و مصـب رودخانـه هـای شـور و شیرین است، توسعه شهر در خطوط ساحلی غیر منطقی به نظر می رسـد.

براساس نظر کارشناسان این طرح، حـدود 50 درصد کـاربری سـواحل شـهر بندرعباس به خصوص در سمت غرب بندرعباس می باشد که باعث بوجود آمدن نقاط بحرانـی شده است.

خوروهای (کانال هدایت آب باران) بندرعباس چالش زیست محیطی

موضوع جدی و مهم تر دیگری که بار آلودگی های آن صدمات زیادی را به دریا و آبزیان وارد کرده است به مساله «خورهای شهر بندرعباس» برمی گردد که همچنان به عنوان یک چالش جدی در حوزه محیط زیستی از آن یاد می شود.

شهر بندرعباس دارای هفت خور بزرگ شامل گور سوزان، شاه حسینی، شیلات، سنگ کن، گلزار شهدا، حسین آباد، دوهزار و کپشکن است که پل های عریض است که هرکدام از اینها از نظر زیست محیطی از اهمیت بالایی برخوردارند.

این خورها که در گذشته به عنوان آبراه و محل انتقال سیلاب بوده امروز به زباله دان و تزریق انواع آلودگی ها به ساحل و دریا تبدیل شده است.

برخی از مردم بدون توجه به عواقب زیست محیطی آن بر روی آبزیان دریا و ساحل ساکن زباله های خود را به داخل این کانال ها و خورها می ریزند.

در طول سالهای گذشته این خورها مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته اند و طرح هایی از قبیل استفاده از آن برای تردد و تفریح بصورت نیمه کاره به اجرا درآمده ولی تکمیل نشده است.

با وجود این که طرح فاضلاب در شهر بندرعباس اجرا شده باز هنوز از برخی خانه ها آب های سطحی و حتی فاضلاب آنها به سمت این خورها هدایت می شود و سرریز تصفیه خانه فاضلاب شهر بندرعباس بصورت جریان دائمی همراه با انواع و اقسام زباله بویژه مواد پلاستیکی، آهنی، زباله های عفونی و سرسرنگ های معتادان و حیوانات مرده از طریق همین خورها به دریا می ریزد که صحنه نازیبا برای شهر ایجاد کرده است.

مساله خورهای شهر بندرعباس سال ها است مورد اعتراض اداره کل حفاظت محیط زیست استان و فعالان و دوستداران محیط زیست و نهادهایی مانند شورای شهر و رسانه ها است.

مساله رهاسازی زباله ها در خورها و دریا البته موضوع تازه ای نیست چرا که به گفته کارشناسان محیط زیست هرمزگان حدود 10 سال است که این مساله افزون بر 400 بار از زبان مدیران این اداره کل به صورت پخش زنده تلویزیونی و مصاحبه های مطبوعاتی تذکر و یادآوری شده است.

برپایه اعلام اداره کل محیط زیست استان هرمزگان، سالانه بیش از 87 میلیون و 801 هزار و 248 مترمکعب فاضلاب شهری و خانگی در استان هرمزگان تولید می شود که از این میزان 25 و نیم درصد آن تصفیه می شود.

فاضلاب‌ و ضایعات پلاستیکی بلای جان آبزیان

معاون محیط ‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌ زیست خرداد امسال درباره میزان آلودگی پلاستیکی و میکروپلاستیکی در دریای عمان، خلیج فارس و دریای خزر گفت: مطالعه‎ ای خاص برای تخمین دقیق میزان آلودگی پلاستیکی و میکروپلاستیکی که حجم عظیمی از زباله‎ های دریایی را در بر می ‌گیرند‌ در این دریاها انجام نشده اما امکان انجام آن با کمک جوامع محلی و منطقه‎ ای وجود دارد.

پروین فرشچی افزود: مهمتر از میزان پلاستیک و میکروپلاستیک وجود در دریاهای کشور موضوع منشا زباله ‎های دریایی یا همان پلاستیک و میکروپلاستیک ‎ها است که 80 درصد از این زباله‎ ها از مناطق ساحلی و با منشا خشکی و فقط 20 درصد از آنها توسط فعالیت ‎های درون دریا مانند کشتیرانی به دریا روانه شده است.

به گفته وی، این زباله‎ ها نه تنها تنوع زیستی گونه‎ های مختلف جانوری را در دریا تهدید کند بلکه سلامت انسان را نیز به خطر می اندازد. همچنین میکرو‌پلاستیک‎ ها می‎ توانند با چسبیدن به فیتوپلانگتون ‌ها وارد چرخه غذایی انسان ‎ها شود و سلامت انسان را تهدید کند.

فرشچی تصریح کرد: مناطق دریایی برای کاهش زباله باید در یک حرکت جهانی فعالیت‎ ها و برنامه ‎ها تعیین شود به صورتی که از تمام مناطق دریایی20 گانه جهان که خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر هم شامل آنها می‎ شود خواسته شده ذیل برنامه‎ منطقه خود برنامه اقدام برای مقابله با زباله‎ های دریایی و کاهش آن را نیز تعیین کنند.

22 نقطه ساحلی بندرعباس کانون آلایندگی دریا

در سالهای اخیر پدیده کشند قرمز در خلیج فارس و دریای عمان خساراتی به ماهیگیران زده است، یکی از این موارد در خرداد سال 94 در ساحل بندرعباس روی داد که بنابر اظهار مسوولان علمی و اجرایی، تراکم سلولهای عامل پدیده کشند قرمز به 2 هزار سلول در هر لیتر رسید و موجب مرگ و میر جمعی آبزیان در ساحل بندرعباس شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان در این رابطه گفت: عوامل طبیعی و انسانی از جمله ورود فاضلاب از طریق کانال های ایجاد شده توسط شهرداری بندرعباس و پساب تصفیه خانه های شرکت آب و فاضلاب شهری، ضمن افزایش آلودگی آب دریا، محیط مناسب برای شکوفایی جلبکی را فراهم می کند.

حبیب مسیحی افزود: 22 نقطه در نوار ساحلی بندرعباس به عنوان کانون های آلایندگی دریا شناسایی شده که در 11 نقطه ورود عمده پساب و فاضلاب وجود دارد.

به گفته وی، یکی از اثرهای نامطلوب ورود پساب و فاضلاب های شهری به دریا، افزایش مقدار شاخص های میکروبی است که این شاخص در ساحل سورو، شیلات و خور گورسوزان بیش از حد مجاز است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان از ساحل شرقی بندرعباس به عنوان مهم ترین مناطق ساحلی کشور یاد کرد که در معرض تهدید جدی قرار گرفته است و عنوان کرد: استفاده بی‌ رویه از پلاستیک ها و روانه کردن آن ها به درون خورها و کانال های منتهی به دریا بدون شک برای محیط زیست و به ‌خصوص آبزیان خطرناک خواهد بود.

مسیحی بیان داشت: همه در قبال حفاظت از محیط زیست مسوول هستیم اما برخی تصور می‌ کنند تنها سازمان حفاظت از محیط زیست است که باید در حوزه کاهش و پاکسازی آلودگی در محیط زیست اقدام کند.

80 درصد زباله های ساحلی پلاستیک است

عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان ضمن تاکید بر ضرورت پایش زباله ها در ساحل بیان داشت: 80 درصد زباله های ساحلی پلاستیک ها هستند که به مرور زمان تبدیل به میکروپلاستیک شده و آبزیان از آنها تغذیه می کنند.

احسان کامرانی گفت: این آبزیان که عمدتا پس کرانه ای هستند و میکرو پلاسیتک تغذیه کرده اند وقتی وارد چرخه غذایی انسان ها شوند باعث ابتلا انسان به انواع سرطان ها و تومورها می شود.

وی از دو ساحل سورو و پشت ترمینال بندرعباس به عنوان دو منطقه بحرانی در توزیع آلوده ها نام برد و افزود: بسیاری از ماهی هایی که در این دو منطقه به فروش می رسد مثل ماهی شوورت که پس کرانه ای هستند بیشترین آلودگی و ضرر برای انسان دارند.

به گفته عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان، ماهی شورت گونه ای از ماهیان مهاجرکرانه ای است که در بسترهای شنی یا گلی آبهای کم عمق مناطق دریایی و خلیج ها به سر می برند و با شروع فصل گرما در نواحی ساحلی استان هرمزگان به وفور یافت.

‎کامرانی توصیه کرد: برای برون رفت از آسیب های زیست محیطی می توان از سطل ‌های زباله در نوار ساحلی و از کیسه‌ های زباله پارچه ‌ای و کاغذی به ‌جای پلاستیک استفاده کرد.

وی در خصوص نتیجه صحبت های کارشناسان حوزه محیط زیست در نشست هشتاد و نهم شورای شهر بندرعباس نیز بیان داشت: ما در این نشست هشدارها و راهکارهای لازم ارائه کردیم و منتظر اعلام نتیجه از سوی اعضای شورا هستیم.

اعتراض یک عضو شورای شهر به سرازیر شدن فاضلاب به دریا

در شهریور 94 که کیانوش یک عضو شورای اسلامی شهر بندرعباس به نشانه اعتراض سرازیر شدن فاضلاب خام شهر بندرعباس به دریا خود را به درون لوله قطور فاضلاب انداخت، شاید درنگاه اول این یک کار مضحک به نظر می رسید ولی قضیه آن قدر جدی بود که یک مسوول زمانی که از همه راه ها ناامید شد دست به این کار زد.

کیانوش جهانبخش پیش از این اقدام گفته بود: سرازیر شدن فاضلاب به دریا و بی توجهی مسوولان نسبت به این فاجعه زیست محیطی غیرقابل تحمل است.

این عضو شورای شهر بندرعباس که سالها است دغدغه محیط زیستی دارد، با پیگیری های خود در شورای عالی استانها نمایندگان این شورا را متقاعد کرد که در نامه ای به تاریخ 5 دی ماه سال جاری به رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای دستور رسیدگی و حل معضل ورود پساب و فاضلاب خانگی و صنعتی به خلیج فارس را بدهند.

وی هویت اصلی بندرعباس را گردشگری، ساحل، دریا و موهبت های خدادادی دانست و ابراز داشت: بحث فاضلاب های شهر بندر عباس به شکل کامل و مناسبی حل نشده است.

عضو شورای اسلامی شهر بندرعباس ابراز داشت: با مجوزهای بی رویه به صنایع بدون الزامات زیست محیطی در رابطه با توسعه آب شیرین کن ها به حلقوم شهر بندرعباس فاضلاب صنعتی و خانگی وارد می شود.

هر ثانیه تا 700 لیتر فاضلاب خام وارد دریا می شود

رییس کمیسیون بهداشت، سلامت و خدمات شهری شورای اسلامی شهر بندرعباس گفت: طبق نظر کارشناسان در هر ثانیه 500 تا 700 لیتر فاضلاب خام وارد ساحل و دریا در بندرعباس می شود که دریک محاسبه سرانگشتی در روز به ده ها میلیون لیتر فاضلاب می رسد.

آبتین امیری گفت: برخی دستگاه ها و اماکن شهری وابسته به نهادهای دولتی و نظامی به دلیل سالها بی توجهی به تصفیه فاضلاب خام و خانگی نقش مهمی در آلودگی ساحل بندرعباس دارند.

وی گفت: برای توسعه شبکه فاضلاب شهری همکاری را با اداره آب و فاضلاب آغاز کرده ایم، اما بسیاری از اقدامات نیازمند همکاری و مساعدت نهادهای فرادستی است.

خورها و کانال های انتقال آب باران آباد شود

نماینده ولی فقیه در هرمزگان و امام جمعه بندرعباس در نشست اخیر شورای امربه معروف و نهی از منکر هرمزگان گفت: چندین سال است در باره خورهای بندرعباس فریاد می زنم، چرا روزنامه ها به صورت جدی پیگیری نمی کنند؟

آیت الله غلامعلی نعیم آبادی گفت: خورهای بندرعباس سالها به حال خود رها و به جولانگاه موش و دیگر جانوران موذی و محل انتشار بیماری تبدیل شده اند.

وی افزود: من چندین سال است در باره خورهای بندرعباس فریاد می زنم، چرا روزنامه ها و شبکه های اجتماعی به صورت جدی پیگیری نمی کنند.

امام جمعه بندرعباس ادامه داد: این خورها از زیبای های شهر به شمار می آیند و می توانند مرکزی برای توسعه اشتغال و جذب گردشگر شوند اما اکنون مرکز بیماری اند، باید با بهره مندی از نظرات کارشناسان داخلی و تجربیات سایر کشورها این خورها آباد شود.

و درنهایت «تپش» در دل شهر بندرعباس

فضای شهری بندرعباس به خصوص ساحل و دریا قربانی خاموش زباله هایی است که توسط خود شهروندان به دلیل کم ‌توجهی به حفظ محیط‌ زیست و خسارت های جبران ‌ناپذیر آن روانه خورها و ساحل شهر می شود.

«تپش» عنوان طرحی است که از اواخر آذرماه امسال با هدف کاهش هزینه ‌های جمع ‌آوری پسماند و تبیین فرهنگ جدا سازی زباله‌ های قابل بازیافت از سوی معاون خدمات شهری شهرداری بندرعباس اجرا شده است.

معاون خدمات شهری شهرداری بندرعباس گفت: طرح کارشناسی شده تپش بندرعباس (تفکیک پسماند شهر) به صورت پایلوت در ٣محله در سه منطقه شهر و با هدف فرهنگ سازی تفکیک از مبداً، ایجاد انضباط شهری در خصوص ساعت قرار دادن زباله ها وکاهش میزان تولید زباله با اموزش الگوی صحیح مصرف توسط ١٨آموزشگر آغاز شده است.

اسماعیل موحدی نژاد افزود: این طرح ابتدا در محله های منتخب گلشهر جنوبی در منطقه ١، نایبند شمالی در منطقه ٢و اوزی ها در منطقه 3 شهرداری بندرعباس اجرا شده و به مشترکان بسته های آموزشی های لازم در خصوص شناخت انواع پسماند ونحوه تفکیک داده می شود.

وی ادامه داد: برای هر محله ٢روز در هفته جهت جمع آوری پسماند خشک اعلام شده و مشترکان طرح می توانند در زمان های مشخص شده پسماند را تحویل خودروی ملودی دار داده و به ازای آن کارت امتیازی به تناسب وزن دریافت می کنند ، زمانی که امتیاز به حد نصاب لازم برسد می توانند از مزایای بسته تشویقی طرح استفاده نمایند.

معاون خدمات شهری شهرداری بندرعباس موفقیت طرح تپش را در گرو همکاری مردم محلات با شهرداری دانست و بیان داشت: تمرین مشارکت و افزایش حس مسوولیت پذیری اجتماعی است که می توان شاهد شهری زیبا وعاری از زباله بود.

شهردار منطقه ٣ بندرعباس میزان تولید زباله در این شهر را بیشتر از استاندارد جهانی دانست و گفت: روزانه بیش از ٤٠٠میلیون ریال هزینه صرف تمیز کردن این منطقه می شود.

روح الله مرادی زاده بیان داشت: با حمایت ویژه از طرح تپش (تفکیک پسماند شهر) علاوه بر پاکیزگی شهر و رضایت شهروندان ،هزینه تنظیف شهری وجمع آوری زباله ها نیز کاهش می یابد که می توان این میزان صرفه جویی را برای توسعه طرح های عمرانی و تفریحی شهر بکار گرفت.

کلام آخر «نه به ریختن زباله» احیا شود

در راستای نهادینه کردن فرهنگ پاکیزگی در شهرها و موفقیت در طرح های زیست محیطی ساحلی و دریایی تاکنون طرح های زیادی از سوی فعالان حوزه زیست محیطی و رسانه های دغدغه مند ارائه شده که یکی از این طرح ها، پویش «نه به ریختن زباله در محیط زیست»

این طرح با هدف نریختن زباله در محیط زیست و جمع آوری زباله ها در طبیعت طراحی شده و تمرینی برای احترام به طبیعت بود که اواخر سال 95 راه اندازی شد.

به نظر می رسد این پویش در هیاهوی رسانه ای روز کشورمان کمرنگ شده اما با بازگشت دوباره مردم به سوی تلگرام درحالی که با پررنگ شدن این پویش و تداوم آن بار دیگر مردم را به استفاده درست از برخی رفتارهای اجتماعی و توجه به مساله ضرورت نظافت شهری و جمع آوری زباله ها به عنوان یک حق شهروندی سوق داد. اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید