بی پروایی دختر نوجوان نسل امروز نسبت به گذشته/ اهمیت ارتباط صمیمانه پدران با دختران خود

آذردخت داوری، مشاور و روان‌شناس بالینی گفت: روابط پدر با دختر خود باید خیلی خوب باشد زیرا در این صورت مشاهده شده که ارتباطات دختر با جنس مخالف کاهش پیدا می‌کند. در مقابل، پدرانی که رابطه خوبی با دختر خود ندارند، گرایش دخترانشان نسبت به جنس مخالف بیشتر است. چون در خلأ ارتباط خوب با پدر، در جامعه به دنبال تأمین مردانگی و نیازهای روانی مرتبط با جنس مخالف می‌گردند.

 دختران و پسران در دوران نوجوانی خود روزهای متفاوتی را تجربه می‌کنند؛ روزهایی که تفاوت آن به لحاظ جسمی و روانی با دوران کودکی بسیار قابل ملاحظه است و خانواده‌ها را نیز با چالش‌های جدیدی مواجه می‌کند. اگرچه در دوران کودکی تفاوت‌های بنیادینی در استراتژی‌های تربیتی دختران و پسران وجود ندارد اما در دوران نوجوانی این تفاوت‌ها کاملاً ملموس‌تر است و استراتژی‌های متفاوتی را می‌طلبد. دختران در دوران نوجوانی خود، نیازها و تمایلات متفاوتی دارند که توجه صحیح به این نیازها می‌تواند دوران نوجوانی ایمنی را برای آن‌ها رقم بزند. در این زمینه با آذردخت داوری، مشاور و روان‌شناس بالینی صحبت کردیم و از نیازهای دختران نوجوان و راهکارهای صحیح پاسخ‌گویی به این نیازها پرسیدیم.

داوری در ابتدای سخنان خود در رابطه با دوران بلوغ دختران گفت: دوران نوجوانی و بلوغ معمولاً از 12 سالگی تا 18 سالگی است و در این دوران برخی از نیازهای روانی و اجتماعی برای دختران به‌وجود می‌آید. در این دوره به‌واسطه رشد هورمون‌ها و رشد ثانویه جنسی طبیعتاً برخی نیازهای روانی هم برای دختران ایجاد می‌شود که این نیازها بیشتر شامل نیازهای عاطفی هستند و ممکن است چالش‌هایی را برای نوجوان در خانواده و جامعه به‌وجود آورند. این سیستم کاملاً طبیعی و به معنای دوران رشد و تکامل یک انسان است اما به‌واسطه این تغییرات دفعی و روانی که در سیستم بدنی و روانی یک دختر ایجاد می‌شود، نیازهای او تغییر می‌کند. به همین دلیل خانواده و والدین باید بدانند که با این رشد طبیعی چگونه برخورد کنند.

اهمیت آگاهی والدین از تغییرات دوران بلوغ

او با اشاره به این موضوع که رشد روانی و اجتماعی دوران بلوغ، آگاهی بیشتر والدین را می‌طلبد، بیان داشت: در دوران کودکی تحولات جسمی موجب ایجاد نیازهایی برای کودک می‌شود مثلاً وقتی کودک دندان درمی‌آورد، نیاز پیدا می‌کند که غذاهایی غیر از شیر مادر بخورد. تغییرات جسمی دوران بلوغ نیز نیازهای جدیدی برای دختران به‌وجود می‌آورد و تغییرات هورمونی باعث رشد نیازهای عاطفی و جنسی آن‌ها می‌شود و به‌واسطه رشد این نیازها چالش‌هایی برای دختران به‌وجود می‌آید. در این زمینه، مهم‌ترین مسأله این است که والدین آگاهی‌های کافی از رشد روانی و اجتماعی و نیازهای دوران بلوغ دختران داشته باشند.

بیشترین نیاز دختران نوجوان نیاز به توجه، محبت و روابط عاطفی خوب با خانواده است

این روان‌شناس بالینی در رابطه با نقش مهم پدر در دوران بلوغ دختر بیان داشت: دخترانی که ارتباط خوب و صمیمانه‌ای با پدران خود دارند نیاز کمتری نسبت به جنس مخالف دارند؛ چون نیاز عاطفی آن‌ها از طریق پدر تأمین می‌شود. بیشترین نیاز دختران در این دوره نیاز به توجه، محبت و روابط عاطفی خوب با خانواده است. این نیازها باید در خانواده پاسخ داده شود تا لازم نباشد آن‌ها در جامعه به دنبال رفع نیازهای خود از هر راهی باشند.

نیاز دختران به توجه بدون قید و شرط والدین

داوری با اشاره به نیاز دختران به توجه بدون قید و شرط خاطرنشان کرد: متأسفانه چه در دوران کودکی، چه در دوران نوجوانی رویکرد والدین این‌گونه‌ است که فرزندان خود را نسبت رفتارهایشان تشویق و تنبیه می‌کنند؛ در حالی‌که والدین باید کودک و نوجوان را بدون قید و شرط بپذیرند و بزرگوارانه‌تر از آن‌ها رفتار کنند. درواقع، والدین باید خطاها و اشتباهات نوجوان را بپذیرند، گذشت داشته باشند و روابط عاطفی خود را با نوجوان حفظ کنند. اگر دختری خطایی کند و از طرف خانواده طرد شود، به جامعه و دوستان و جنس مخالف پناه می‌برد و مسایل و مشکلات بیشتری برای او ایجاد می‌شود اما اگر والدین بپذیرند، رازدار باشند و روابط عاطفی خوبی با فرزندشان داشته باشند، معمولاً مشکلات کاهش می‌یابد.

اهمیت ارتباط صمیمانه پدران با دختران نوجوان خود

او ضمن بیان این مطلب که والدین در قبال بچه‌ها مسؤولیت و تکلیف دارند، عنوان داشت: با توجه به ویژگی‌های خاصی که دختران دارند نیاز آن‌ها به توجه و محبت بیشتر است و این نیاز باید در خانواده با شیوه‌های مختلف تأمین شود. روابط پدر با دخترش باید خیلی خوب باشد زیرا در این صورت مشاهده شده که ارتباطات دختر با جنس مخالف کاهش پیدا می‌کند. در مقابل، پدرانی که رابطه خوبی با دختر خود ندارند گرایش دخترانشان نسبت به جنس مخالف بیشتر است. چون در خلأ ارتباط خوب با پدر، در جامعه به دنبال تأمین مردانگی و نیازهای روانی مرتبط با جنس مخالف می‌گردند.

باید نیاز دختر به توجه را از راه‌های مختلف تأمین کرد

این روان‌شناس با اشاره به این‌که نیازهای جنسی بیشتر در پسران وجود دارد اما دختران توجه عاطفی می‌طلبند، گفت: اگر دختر نوجوانی با آرایش به خیابان می‌رود، برای این است که نیاز دارد به او توجه شود. وقتی وارد جامعه می‌شود طرف مقابل که نیاز جنسی دارد، نیاز عاطفی دختر را تأمین و او را وارد فضاهای دیگر می‌کند. اما اگر توجه و محبت از داخل خانواده دریافت شود، مشکلات کمتری برای او به‌وجود می‌آید. ما می‌توانیم نوجوان را به شرکت در گروه‌های مختلف علمی، فرهنگی، ورزشی و... ترغیب کنیم تا به دختر توجه شود و مورد تشویق قرار بگیرد. همه این‌ها می‌تواند نیاز دختر را به توجه تأمین کند تا به راه‌های پرخطر در جامعه کشیده نشود.

نیاز دختران نوجوان به استقلال

داوری در خصوص نیاز دختران نوجوان به استقلال Esteghlal گفت: دوران نوجوانی دوران استقلال است و دختران در این دوران تمایل دارند خودشان باشند و خودشان را مطرح کنند. اگر خانواده با این قضیه منطقی برخورد کند، در موضوعات مختلف با دختر مشورت کند و نظر او را مورد توجه قرار دهد، حتی اگر برخلاف نظرشان باشد، مشکلات نوجوان تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. اما بسیاری از نوجوانان به دلیل برخی از رفتارهای این دوران، در خانواده مورد تحقیر و سرزنش قرار می‌گیرند. دختران نوجوان می‌خواهند بیشتر به خودشان رسیدگی کنند یا خودشان را مطرح کنند و وقتی در دوران بلوغ هورمون‌هایشان تغییر می‌کند، ممکن است عصبی‌تر شوند و پرخاشگری قبل از دوران قاعدگی بیشتری داشته باشند.

اهمیت توجه به ملال دوران قاعدگی

او افزود: مهم‌ترین وظیفه والدین آگاهی از این تغییرات است و آن‌ها باید توجه کنند اگر دختری قبل از شروع قاعدگی پرخاشگری می‌کند، این حالت طبیعی است؛ چون هورمون‌های او بالا رفته و دچار ملال دوران قاعدگی شده است. اگر دختری در این دوران بیشتر گریه می‌کند یا در خود فرو رفته، والدین نباید فکر کنند که چه اتفاقی رخ داده است. البته، وضعیت روحی و روانی دختران در دوران بلوغ در خانواده‌های مختلف از نظر ژنتیکی متفاوت است اما به‌طور کلی در این دوران تغییرات هورمونی به‌وجود می‌آید.

دلیل اصلی اختلاف خانواده با دختر نوجوان

این روان‌شناس بالینی در خصوص ویژگی‌های دختران نوجوان در اواخر دوران بلوغ بیان داشت: بخشی از تغییرات دوران نوجوانی، نیاز جنسی است و وقتی این نیاز به‌وجود می‌آید، ناخودآگاه توجه به جنس مخالف ایجاد می‌شود. وقتی نوجوان دختر به سن 18 سالگی می‌رسد، نیاز بیشتری به توجه دارد چون می‌خواهد خودش را مطرح کند و ارایه دهد اما همین مسایل برای او مشکلاتی ایجاد می‌کند و اختلافاتی که در خانواده با نوجوان به‌وجود می‌آید، معمولاً به‌واسطه همین قضیه است. این‌که خانواده‌‌ها بتوانند مهارت لازم برای کنترل دوران بلوغ تا دوران ازدواج دختر را داشته باشند، به میزان آگاهی آن‌ها برمی‌گردد. مواردی مانند توجه، همراهی کردن، رازداری کردن، منش بزرگوارانه در برخورد با نوجوان و روابط عاطفی خوب، در این زمینه کمک‌کننده هستند. اما معمولاً خانواده‌ها در دوران بلوغ دختران روابط عاطفی خوبی با آن‌ها ندارند و نمی‌توانند تغییرات نوجوان خود را بپذیرند. از سوی دیگر، دختران خانواده‌هایی که ارتباط جمعی بیشتری دارند، کمتر دچار انزوا و مشکلات ناشی از آن می‌شوند؛ چون برنامه‌های مختلفی در این خانواده‌ها وجود دارد که باعث کاهش احساس انزوای دختران می‌شود.

دختران نوجوان نسل فعلی بی‌پرواتر از نسل گذشته هستند

داوری با اشاره به تفاوت‌های زیاد دختران نوجوان نسل فعلی با نسل‌های قبل از خود اظهار داشت: این تفاوت‌ها بیشتر در حوزه‌های اخلاقی است. بی‌پروایی دختران نوجوان بسیار بیشتر از نسل گذشته شده و بسیاری از مسایل برای این نسل عادی شده است. چون آگاهی‌های نوجوانان از مجاری غیر از خانواده مانند فضای مجازی تأمین می‌شود. طبیعی است که چون دریافت اطلاعات یک دختر با بیست سال پیش متفاوت است، مشکلات او نیز متفاوت و پیچیده شده است. درواقع، در گذشته تربیت از یک مجرا صورت می‌گرفت اما الان مجاری مختلفی برای تربیت وجود دارد و دختر نوجوان دچار مشکلات بیشتری می‌شود. ارتباط دختر و پسر نیز با بیست سال پیش بسیار متفاوت شده است. الان ارتباط موازی برخی دختران با جنس مخالف گسترده شده یعنی ارتباطشان با یک نفر نیست و با چند نفر از جنس مخالف ارتباط موازی دارند. در فضای بسیاری از این ارتباطات نیز حریم چندانی وجود ندارد که همین مسأله خطراتی به همراه دارد و این خطرات بعدها گریبان جامعه را خواهد گرفت. این در حالی است که کار فرهنگی در جامعه ما بسیار ضعیف انجام می‌شود و پاسخ‌گوی مشکلات و نیازهای فعلی نیست. البته، طرح‌ها خوب هستند اما در مرحله اجرا دچار چالش و مشکل می‌شوند.

اعتماد به نفس بیشتر دختران نوجوان نسبت به نسل‌های قبلی

او در پایان در خصوص ویژگی‌های مثبت دختران نوجوان گفت: ویژگی مثبت دختران نوجوان نسل جدید این است که اعتماد به نفس بیشتری نسبت به نسل‌های قبل از خود دارند و می‌توانند خود را مطرح و بیشتر ابراز عقیده کنند. اگر این ویژگی‌ها به فضای خوبی کشیده شود، می‌توانند در زمینه‌های مختلف علمی، آموزشی، ورزشی و... موفق‌تر از نسل گذشته باشند. همان‌طور که می‌بینیم نوجوانان نسل فعلی در حیطه‌های علمی، ورزشی و... پیشرفته‌تر از نسل‌های گذشته هستند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

 

وبگردی