این مرد ایرانی با حیوانات حرف می زند ! + فیلم قدم زدن با محیط بان در جنگل های هیرکانی

با مراجعه به این لینک می توانید آلبوم عکس های اختصاصی پایگاه خبری رکنا از بخشی از جنگل های هیرکانی در اطراف روستای گنگرج کلای دهستان چلاو شهرستان آمل استان مازندران را به مناسبت «روز جهانی محیط زیست» مشاهده کنید.

امروز در تقویم رسمی بین المللی به عنوان «روز جهانی محیط زیست» ثبت شده است و سازمان حفاظت محیط زیست ایران نیز به همین مناسبت، هفت روز آینده یعنی از 16 تا 22 خرداد را به عنوان «هفته محیط زیست» نامگذاری کرده است. تاریخچه نامگذاری روز جهانی محیط زیست به سال 1972 یعنی 49 سال پیش بازمی‌گردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) شد. نهاد غیرانتفاعی UNEP نیز از 1974 تا کنون مسئولیت ارائه کمک های علمی و مالی زیست محیطی را به کشورهای مختلف جهان برعهده گرفته است.

کاهش 1.5 میلیون هکتاری مساحت جنگل های هیرکانی در 80 سال گذشته

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که ارزش های زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی جنگل های شمال کشور بر هیچ ایرانی خردمندی پوشیده نیست، اما متاسفانه در چند دهه اخیر ویلاسازی های بی قاعده، تغییر کاربری اراضی جنگلی، قاچاق بی رویه چوب، افزایش آمار آتش سوزی جنگل ها، ازدیاد معادن شن و ماسه در دل کوهستان، ترویج گردشگری غیراصولی در اراضی ملی، ورود فاضلاب شهری، روستایی، صنعتی و کشاورزی به طبیعت، دپوی پسماندهای شهرهای شمالی در دل جنگل، جاده سازی های بی ضابطه در طبیعت و بسیاری از معضلات زیست محیطی دیگر، منجر به تخریب گسترده جنگل های هیرکانی شده است.

مطابق آمار سازمان منابع طبیعی، در شرایطی که در سال 1320، مساحت جنگل های هیرکانی یا همان جنگل های شمال کشور حدود 3.4 میلیون هکتار برآورد می شد، اکنون مساحت این جنگل ها به 1.9 میلیون هکتار کاهش یافته است. این یعنی در 80 سال گذشته با کاهش 1.5 میلیون هکتاری مساحت جنگل های شمال مواجه بوده ایم؛ آن هم در شرایطی که جنگل های هیرکانی هم از نظر زیست محیطی و هم از نظر میراثی اهمیت جهانی بسیاری دارد و در سال 98، حدود 310 هزار هکتار از آن به عنوان میراث طبیعی و تاریخی ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.

در این میان البته با وجود تخریب شدید جنگل های شمال کشور در چند دهه گذشته، هنوز افراد دلسوز و متعهدی در گوشه و کنار استان های شمالی یافت می شوند که حاضرند عمر خود را صرف حفاظت از هیرکانی و حیات وحش آن کنند. یکی از آنها محمد باقر غفاری چلاوی، اهل روستای گنگرج کلای دهستان چلاو شهرستان آمل استان مازندران است که از کودکی به واسطه دامداری آبا و اجداد خود در دل جنگل، با طبیعت خو گرفته و در بزرگسالی نیزگام های را مهمی برای حفاظت از جنگل های شمال برداشته است. او که حدود ده سال است به عنوان همیار محیط بان با سازمان حفاظت محیط زیست همکاری می کند، معتقد است که هر انسانی در زندگی خود یک رسالتی دارد و رسالت او، حفاظت از جنگل های اطراف زادگاه خود است.

انسان، تنها موجودی است که محل زندگی خود و سایر زیستمندان را تخریب می کند

چند روز پیش به مناسبت هفته محیط زیست، همراه با همیار محیط بان آملی در دل جنگل های زیبای هیرکانی پیش رفتیم و هر قدم که بیشتر از جاده روستایی دهستان چلاو فاصله گرفتیم، دیدم که طنین آوار پرندگان بیشتر بر صدای خودروها غالب می شود. کم کم به جایی رسیدیم که از چهچه سهره جنگلی و آواز سینه سرخ اروپایی مدهوش شدیم، اما بازهم دیدن زباله های رهاشده پلاستیکی روی زمین و منظره ویلاهایی که در دور دست در دل جنگل های آمل قرار گرفته اند، غم ناشی از تخریب هیرکانی بی نظیر را روی دلمان گذاشت؛ آن هم در شرایطی که این ویلاها در مراتع دامداران و زیستگاه های جانوران بنا شده اند و دیدن این صحنه هولناک باعث شکل گیری این سوال در ذهن ما شد که چطور بشر دوپا می تواند محیط زندگی جانوان و محل کسب درآمد خود را این چنین تخریب کند.

توسعه بی ضابطه ویلاسازی در دل جنگل و سایر اراضی طبیعی استان های شمالی کشور، مساله ای است که دل محمد باقر غفاری چلاوی را هم به درد آورده است. به همین دلیل است که او به ما می گوید، میلیون ها سال است که هزاران گونه در طبیعت زندگی می کنند که هیچ کدام از آنها تهدیدی برای نسل یکدیگر به همراه ندارند. در واقع، حیوانات براساس چرخه طبیعی، غذای همدیگر را تامین می کنند، ولی هیچ کدام از آنها زیستگاه دیگری را به طور کامل تخریب نمی کنند. این در حالی است که متاسفانه فقط یک گونه زنده به نام «انسان» در جهان وجود دارد که در چند قرن گذشته سازگاری با طبیعت را کاملا فراموش کرده و نه تنها محیط زیست گونه های دیگر، بلکه حتی محل زندگی خود را هم به نابودی کشانده است.

غفاری می گوید، هیچ حیوانی محل زیست خود و نسل های آینده اش را تخریب نمی کند، به نحوی که هزاران سال است که زیستگاه تک تک گون های جانوری مشخص است و پرندگان و خزندگان و پستانداران و آبزیانی که امروز روی کره خاکی هستند، دقیقا در همان محلی زندگی می کنند که اجداد آنها قرن های متمادی روزگار خود را سپری کرده اند. اما متاسفانه انسان که خود را اشرف مخلوقات و هوشمندترین موجود زنده می داند، چند قرن است که به جان طبیعت افتاده و تیشه به ریشه محل زندگی خود و سایر زیستمندان زده است.

او معتقد است که طبیعت خداوندی به گونه ای آفریده شده که تمام اجزای آن زنجیروار به یکدیگر متصل هستند و چرخه ای به نام تنوع زیستی را شکل می دهند که ضربه خوردن هرکدام از آنها می تواند به یک جزء دیگر آسیب بزند؛ به طور مثال، در سال های اخیر آسیب دیدن جمعیت کبک ها در جنگل های شمال، منجر به کاهش تعداد درختان بلوط اوری شده و از بین رفتن بخش زیادی از شمشادهای هیرکانی نیز زیستگاه های پلنگ را با تهدید مواجه کرده است. این در حالی است که همچنان سودجویان بسیاری مشغول تخریب سریع هیرکانی زیبا برای رسیدن به منافع مادی کوتاه مدت خود هستند.

دست به دست هم بدهیم تا حال طبیعت ایران ما بهتر شود

غفاری که حدودا 40 سال دارد، ده سال است که به عنوان همیار محیط بان سازمان محیط زیست برای حفاظت از بخشی از جنگل های هیرکانی همکاری می کند. او که سابقه فعالیت های زیست محیطی اش به بیش از این مدت بازمی‌گردد، حالا تمایل دارد که فرهنگ حفاظت از جنگل ها را در بین تمام مردم ایران ترویج کند. غفاری معتقد است که رسانه ها، مدارس و دانشگاه ها می توانند نقش مهمی در ترغیب جوانان و نوجوانان به حفاظت از طبیعت داشته باشند و فعالان محیط زیست هم باید از ظرفیت فضای مجازی حداکثر استفاده را ببرند تا به مردم آموزش دهند که چطور می توانند اکوسیستم عرصه های طبیعی کشورمان را حفظ کنند.

این همیار محیط بان تاکید دارد که نسل بشر همان طور که هزاران سال است از موهبت های طبیعی بهره می برد، وظیفه دارد که برای حفاظت از طبیعت نیز تلاش کند. غفاری هم در سال های گذشته در همین راستا گام برداشته و اکنون مشغول تشویق جوانان روستای خود و روستاهای اطراف به حفاظت از طبیعت است. او به تمام جوانان و نوجوانان شهری و روستایی شمال کشور توصیه می کند که برای حراست از طبیعت سرزمین مادری خود به تشکیل انجمن های زیست محیطی بپردازند و با همکاری سازمان های منابع طبیعی و محیط زیست، جلوی اقدامات مخرب طبیعت را بگیرند.

غفاری تاکید دارد که نیروهای سازمان های منابع طبیعی و محیط زیست برای حفاظت از جنگل ها و سایر منابع طبیعی شمال ایران کافی نیست و در چنین شرایطی، بهتر است که جوامع محلی به کمک نهادهای متولی حفاظت از طبیعت بیایند و هرکدام در هر منطقه ای که هستند، گوشه ای از کار را بگیرند تا در نهایت با دست به دست هم دادن تمام ایرانیان طبیعت دوست، حال «ایران ما» و طبیعت زیبای این سرزمین ارزشمند بهتر شود.