ماجرای کشف انبار خدمتکاران فیلیپینی در پایتخت چیست؟

به گزارش رکنا، این مطلب در مورد کشف انبار خدمتکاران فیلیپینی در تهران پرداخته است و ماجرای حضور این افراد در خانه‌های ثروتمندان و چالش‌ها و پیامدهای آن بررسی شده است. در ادامه، گزارشی از این پدیده که در دهه ۵۰ به‌طور گسترده‌ای در تهران نمود پیدا کرد، ارائه می‌شود.

شروع ورود خدمتکاران فیلیپینی به ایران

در دهه ۳۳، رشد اقتصادی خانواده‌های ثروتمند ایرانی و افزایش تقاضا برای استخدام نیروی کار حرفه‌ای، زمینه‌ساز ورود خدمتکاران فیلیپینی به تهران شد. این افراد به‌عنوان پرستار کودک، خانه‌دار و آشپز وارد ایران می‌شدند و جایگزینی برای مستخدمین سنتی ایرانی شدند. در ابتدا این روند به‌صورت محدود آغاز شد، اما با افزایش تقاضا و نبود نیروی کار داخلی متخصص، حضور این نیروها گسترده‌تر شد.

تغییر رفتار اجتماعی با ورود مستخدمین فیلیپینی

مستخدمین فیلیپینی علاوه بر ارائه‌ی خدمات خانه‌داری مدرن، به پدیده‌ای برای تفاخر اجتماعی در بین خانواده‌های مرفه تبدیل شدند. داشتن چند مستخدم خارجی، به‌عنوان نشانه‌ای از قدرت مالی مورد توجه قرار گرفت و برخی خانواده‌ها با میزان تعداد خدمتکاران خود در مجالس عمومی رقابت می‌کردند.

مشکلات ناشی از ورود غیرقانونی

با افزایش تقاضای حضور خدمتکاران خارجی، سوداگرانی به وجود آمدند که از مسیرهای قاچاق، نیروهای بیشتری وارد ایران کردند. این تجارت غیرمجاز منجر به ایجاد بازار سیاه نیروی کار شد. از سوی دیگر، حوادث ناخوشایندی مانند سوءاستفاده از این افراد توسط گروه‌های سودجو رخ داد، که بعدها توسط پلیس پیگیری شد و نتایج آن نگرانی‌های اجتماعی جدیدی را بر انگیخت.

چرا خانواده‌ها از این نیروها استقبال می‌کنند؟

بر اساس اظهارات برخی از کارفرمایان، مستخدمین فیلیپینی وظیفه‌شناسی، دقت و مهارت‌های بیشتری نسبت به مستخدمین داخلی به نمایش می‌گذارند. افراد زیادی اشاره کرده‌اند که این نیروها از نظر مدیریتی، کاملاً سازگار با فناوری‌های مدرن خانه‌داری عمل می‌کنند. ماشین لباسشویی، جاروبرقی و تکنیک‌های لکه‌گیری، جزو مهارت‌هایی بوده که آنان به خوبی انجام می‌دادند.

رشد اجتماعی و چالش‌ها برای نیروهای بومی

یکی از دلایل ورود این افراد، عدم علاقه‌ی زنان ایرانی به انجام کارهای خانه بود. بسیاری از خانواده‌ها تمایل داشتند از افراد تحصیل‌کرده و باهوش خارجی استفاده کنند، اما این روند به‌جای رفع کمبود کارگر داخلی، باعث ترویج وابستگی به نیروی خارجی شد. در عین حال، زنان تحصیل‌کرده ایرانی نیز به حضور در مشاغل اجتماعی روی آوردند و خانه‌هایشان از خدمات این مستخدمین بهره‌مند شد.

کشف انبار خدمتکاران فیلیپینی

ماجرای کشف انباری در یکی از خیابان‌های فرعی تهران که محلی برای نگهداری غیرقانونی این نیروها بود، چرخشی مهم در این روند داشت. این خانه به مرکزی برای نگهداری غیرمجاز خدمتکاران تا زمان استخدام آنان تبدیل شده بود. بسیاری از آنان با مجهز شدن به شرایط اولیه، منتظر ورود به خانه‌های کارفرمایان ایرانی می‌شدند. هزینه‌های ورود این مستخدمین شامل بلیط هواپیما، واسطه‌گری و دستمزد آنان تا حدودی به نرخ‌های بالایی رسیده بود که سود قابل توجهی برای واسطه‌ها داشت.

مقررات جدید و تأکید بر شاغلی خانم خانه

بعد از وقوع مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از این روند، دولت ایران مقررات سخت‌گیرانه‌تری درباره حضور این مستخدمین وضع کرد. از جمله این‌که فرمان صدور پروانه استخدام برای خانوارهایی صادر می‌شد که نشان دهند خانم خانه شاغل است و درآمد کافی برای تأمین حقوق این افراد دارند. همچنین خانه‌داران مجبور بودند شرایطی چون تحصیلات و رفتار مناسب با کارکنان را رعایت کنند.

چالش‌های فرهنگی مستخدمین

تعامل فرهنگی میان مستخدمین فیلیپینی با خانواده‌های ایرانی هم قابل‌توجه بود. این نیروها اغلب با فرهنگ لوکس‌گرایی ایرانی‌ها غافلگیر می‌شدند و گاهی از سردی و خشکی هوا و رفتار برخی کارفرمایان ناراضی بودند. اما تلاش کردند در دو سالی که در ایران حضور داشتند، شرایط کاری را تحمل کنند و اندوخته‌ای اقتصادی برای برگرداندن به کشورشان به‌دست آورند.

نتیجه‌گیری

ورود مستخدمین خارجی به ایران در دهه‌های گذشته، نمادی از تقابل میان نیاز جامعه مدرن به کار حرفه‌ای و ضعف نیروی کار داخلی بود. در حالی که این فرآیند تجمل‌گرایی در برخی محافل را تقویت کرد، اما در بلندمدت نیاز به بازنگری وسیع در سیاست‌های مرتبط با تأمین نیروی کار داخلی برای ارتقای سطح خودکفایی اقتصادی ایران بیش از پیش احساس می‌شود.