گوسفند دریایی، تنها حیوان فتوسنتز کننده + فیلم

به گزارش رکنا، خفاش پستانداری است که پرواز می‌کند، گورامی بالارو ماهی است که روی خشکی می‌خزد و گوسفند آبی نرم ‌تنی است که فتوسنتز می‌کند. اگر فکر می‌کنید خفاش یا گورامی بالارو حیواناتی منحصر به فردی محسوب می‌شوند، بهتر است عجله نکنید و از ویژگی خارق العاده‌ای که گوسفند دریایی دارد، آگاه شوید. در ادامه مطلب توضیحات لازم درباره عجیب ترین گوسفند به نام گوسفند برگی یا گوسفند دریایی گفته شده است.

مشخصات گوسفند دریایی

گوسفند برگی حلزون برگی یا گوسفند دریایی جانوری آبزی است که صورتی شبیه به بره‌های کارتونی دارد. چشم‌ درشت و سیاهی که با فاصله کمی در کنار هم‌ دیگر قرار گرفته‌اند و صورت سفیدی که کمی هم شبیه به گوساله است ظاهر این حیوان را زیبا و دوست داشتنی کرده. جثه گوسفندان دریایی برخلاف همنام زمینی خود بسیار کوچک‌تر بوده و تنها حدود 5 میلی متر است. گوسفندان دریایی در آب‌های شور ژاپن، اندونزی و مالزی، شمال استرالیا، سنگاپور و پاپوآ گینه نو زندگی می‌کنند و از گیاهان و جلبک‌های دریایی تغذیه می‌کنند. این جانور در شاخه نرم تنان قرار می‌گرد و در سال 1997 برای نخستین بار توسط بشر کشف شد.

با وجود اینکه بیش از 20 سال از کشف این جانور می‌گذرد آمارو اطلاعات دقیقی از این جانور منتشر نشده است. اگر بخواهیم به غیر از فتوسنتز کردن که شاخص‌ترین ویژگی‌شان هست چیز دیگری اضافه کنیم، می‌توانیم بگوییم گوسفندان برگی اغلب به صورت تکی زندگی می‌کنند، از طریق آبشش نفس می‌کشند، سمی نیستند، به احتمال قوی در آب‌های شیرین نمی‌توانند زندگی کنند، نگهداری آن‌ها به عنوان حیوان آکواریومی کار سختی است و بین 2 تا 3 سال عمر می‌کنند.

چرا فتوسنتز کردن حیوانات پدیده بسیار نادری است؟

برای اینکه درک کنیم چرا انقدر فتوسنتز کردن گوسفند دریایی پدیده نادری است، بیایید تا نگاهی به آنچه سبب گیاه و جانور شدن یک موجود می‌شود داشته باشیم. در علم زیست شناسی جانداران از روش‌های مختلفی می‌توانند طبقه بندی شوند. دو روش بنیادی برای طبقه‌بندی جانداران بر اساس نوع سلول و مصرف کننده یا تولید کننده بودن آن خلاصه می‌شود. نوع سلول در جانداران به طور کلی به دو نوع یوکاریوت و پروکاریوت‌ تقسیم می‌شود. پروکاریوت‌ها جهان باکتری‌ها را تشکیل می‌دهند و یوکاریوت‌های جهان حیوانات، گیاهان، آغازیان و قارچ‌ها را. به این معنی که حتی در سلول‌ یوکاریوت یک انسان‌ نیز به سبب اندامک‌های سلولی شباهات‌های اساسی نسبت به یک گیاه وجود دارد.

در طبقه بندی دوم که مورد بحث ما نیز هست، جانداران در دو شاخه مصرف کننده بودن (هتروتروف) یا تولید کننده بودن (اتوتروف) تقسیم‌بندی می‌شوند. به زبان ساده جاندارانی که قادر نیستند غذای خود را تولید کنند هتروتروف و آن‌هایی که روش‌های مختلفی مانند فتوسنتز غذای خود را تامین کنند اتوتروف نام دارند. انسان‌ها، گرگ‌ها، حلزون‌ها، اغلب باکتری‌ها و... به طور کلی آنچه‌ به عنوان جانور شناخته می‌شود نوعی هتروتروف محسوب می‌شود. گیاهان، برخی باکتری‌ها و برخی جلبک‌ها به وسیله‌ اندامک‌های خاصی که در سلولشان دارند طی یک پروسه پیچیده می‌توانند از منابعی مانند نور خورشید و دی اکسید کربن غذای (انرژِی) خود را تامین کنند.

چگونه گوسفند دریایی فتوسنتز می‌کند؟

تا اینجا متوجه شدیم از نظر تامین انرژی جانوران تماما هتروتروف هستند اما به استثنای گوسفند دریایی! نوعی هم‌زیستی بسیار خاص در این جانور که دیسه دزدی یا کلپتوپلاستی نام دارد سبب می‌شود هنگام تغذیه این جانوران از جلبک‌ها، کلروپلاست آن‌ها را به بیرون کشیده و این اندامک را در اختیار سلول‌های خود دربیاورند. کلروپلاست یکی از اندامک‌های سلول‌های یوکاریوتی (همان سلولی که در گیاهان و جانوران دیده می‌شود) است که تنها در گیاهان و برخی از جلبک‌ها وجود دارد و نقش بسیار اساسی در فتوسنز بر عهده دارد. به نوعی اغلب مراحل فتوسنتز دراین اندامک صورت می‌گیرد. اکنون گوسفند دریایی به سبب این هم‌زیستی خاص خود در طبقه بندی میان هتروتروف و جانداران فتوسنتز کننده، تداخل ایجاد کرده‌اند و تنها حیوان فتوسنتز کننده لقب گرفته‌اند.

بزرگترین مزیتی که امکان فتوسنتز به حلزون‌های برگی بخشیده این است که در صورت نبود مواد غذایی نظیر جلبک‌ و گیاهان، آن‌ها می‌توانند از روش ثانویه خود که فتوسنتز باشد انرژی ATP مورد نیازشان را تنها به وسیله نور خورشید و کربن دی اکسید تامین کنند و برای چندین ماه زنده بمانند.