تقلب در ساخت بدنه اتوبوس، عامل کشته شدن خبرنگاران و سربازان شد! + صوت و عکس

چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته به فاصله کمتر از 24 ساعت، اتوبوس خبرنگاران محیط زیست در حوالی شهرستان نقده به دلیل نقص فنی اتوبوس و اتوبوس سربازان پس از برخورد با تریلی در حوالی دهشیر یزد واژگون شد. در هر دو حادثه بخشی از اتاق اتوبوس خبرنگاران و اتوبوس سربازان بعد از واژگونی جدا شد و همین امر، عامل اصلی بروز تلفات جانی در حوادث واژگونی اتوبوس خبرنگاران و اتوبوس سربازان بود؛ اما به گفته کارشناسان اتوبوس سازی اگر تقلب و سهل انگاری در مونتاژ اتاق در اتوبوس های داخلی رخ نمی داد، احتمالا در هر دو حادثه هیچ کس بر اثر واژگونی اتوبوس کشته نمی شد.

تقلب شرکت های اتوبوس سازی در استفاده از پروفیل ساختمانی به جای پروفیل صنعتی

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، هفته گذشته در فاصله کمتر از 24 ساعت واژگونی دو اتوبوس منجر به وقوع دو حادثه تلخ در نقاط مختلف ایران شد. از واژگونی اتوبوس خبرنگاران گرفته که دو کشته روی دست جامعه مطبوعات ایران گذاشت تا واژگونی اتوبوس سربازان که 5 جان‌باخته به همراه داشت. نکته مهم در هر دو حادثه اما جدا شدن بخشی از اتاق اتوبوس بعد از واژگونی بود؛ اتفاقی که به گفته کارشناسان به عنوان عاملی مهم در بروز تلفات جانی در این حوادث ارزیابی می شود.

در این میان، هادی هاشمی، رئیس اسبق پلیس راه ناجا گفته است که «در حوادث اتوبوس‌ها اگر جداشدگی اتاق اتوبوس یا متلاشی شدن آن مشاهده شود، قطعا علت این امر استفاده از پروفیل‌های معمولی و ساختمانی در ساخت بدنه اتوبوس به جای پروفیل‌های صنعتی است که این امر هم به دلیل اختلاف قیمت زیاد این دو پروفیل است.»

نکته مهم اینجاست که در دو دهه گذشته مونتاژ اتاق اتوبوس های بین شهری در داخل کشور انجام می شود، اما آن طور حبیب کیانیان، کارشناس اتوبوس سازی می گوید، سال هاست که شرکت های اتوبوس سازی تقلب‌ها و سهل انگاری های زیادی را در ساخت اتوبوس های تولید داخل انجام می دهند، از جمله این که به جای پروفیل صنعتی، از پروفیل ساختمانی یا معمولی در ساخت بدنه اتوبوس استفاده می کنند.

وی با بیان این که انعطاف پروفیل صنعتی از پروفیل ساختمانی بیشتر است، عنوان کرد: این مساله باعث می شود که در هنگام واژگونی اتوبوس، فشار کمتری به بدنه آن وارد شود. همین نکته نشان می دهد که  از همان ابتدا، در ساخت اتاق اتوبوس تقلب های زیادی اتفاق می افتد که ایمنی بدنه را به شدت کاهش می دهد.

کیانیان معتقد است که اگر در ساخت اتوبوس ها از پروفیل صنعتی مستحکم به جای پروفیل معمولی استفاده می شد، قطعا ایمنی بدنه اتوبوس بالاتر بود و دیگر در هنگام واژگونی شاهد جدا شدن سقف یا بدنه اتوبوس ها نمی بودیم؛ البته در ماجرای اتوبوس خبرنگاران یا اتوبوس سربازان، سقف اتوبوس پس از واژگونی جدا نشده، اما بنا بر گزارش پلیس راه، در هر دو مورد جداشدگی بدنه رخ داده است.

محکم نبودن اتصالات بدنه به دلیل استفاده از جوش نامناسب

این کارشناس اتوبوس سازی سهل انگاری مهم دیگر شرکت های اتوبوس سازی را استفاده از جوش نامناسب برای اتصال قطعات مختلف بدنه به یکدیگر توصیف کرد و گفت: در ساخت بدنه اتوبوس باید از جوش سرد یا آرگون استفاده شود، اما این شرکت ها از جوش کاربید استفاده می کنند. این در حالی است که در جوش کاربید حباب هایی ایجاد می شود که بعد از مدتی همین حباب ها موجب پوسیدگی نقطه اتصال جوش می شود و احتمال باز شدن آن را افزایش می دهد.

وی افزود: استفاده از جوش کاربید همچنین باعث خوردگی پروفیل دو طرف نیز می شود، اما در جوش سرد این اتفاق رخ نمی دهد و همین تقلب ها موجب می شود که در هنگام واژگونی اتوبوس اتصالات بدنه از یکدیگر باز شود و به همین دلیل شاهد جداشدگی بدنه اتوبوس ها در زمان واژگونی هستیم.

سازمان استاندارد، وزارت صمت، راهداری و پلیس پاسخگو باشند

کیانیان با انتقاد از نهادهای ذیربطی که نسبت به ساخته شدن اتاق های غیراستاندارد برای اتوبوس ها سهل انگاری می کنند، تاکید کرد: سازمان استاندارد، وزارت صمت، پلیس راه، سازمان راهداری و اتحادیه های مسافربری بین شهری باید نسبت به این مساله پاسخگو باشند که چرا نظارت مناسبی بر نحوه ساخت اتوبوس ها نداشته اند؟

این کارشناس اتوبوس سازی در ادامه تاکید کرد: اکنون متاسفانه تمام اتوبوس ها به همین شکل ساخته می شود و به راحتی ممکن است شاهد تکرار ماجرای اتوبوس خبرنگاران و اتوبوس سربازان در نقاط مختلف کشور باشیم.

اتوبوس خبرنگاران فرسوده بود

وی با تاکید بر این که اتوبوس خبرنگاران یک اتوبوس فرسوده بوده است، عنوان کرد: اتوبوس خبرنگاران مدل سال 83 یا 84 بوده، این در حالی است که وقتی 10 سال از تولید یک اتوبوس اسکانیا می گذرد، آن اتوبوس فرسوده محسوب می شود؛ البته شرکت های اتوبوس سازی از همان دهه های گذشته نیز این تقلب ها را در ساخت بدنه اتوبوس انجام می دادند.

کیانیان در پایان تصریح کرد: متاسفانه سازندگان اتوبوس، سال هاست که این تقلب ها را در ساخت اتوبوس هایشان انجام می دهند و نه سازمان استاندارد و نه پلیس جلوی آنها را نمی گیرد. این در حالی است که اسناد و مدارک نشان می دهد که پلیس راهور ناجا از سال ها پیش به عدم اصالت بدنه اتوبوس ها تذکر داده اند، اما هیچ وقت اقدامی جدی در این زمینه انجام نشده است.