سدهای استان هرمزگان در آستانه خشکسالی/ نادیده گرفتن تبخیر منابع در مناطق گرمسیر ایران/ ۳۳۹ شهر کشور دارای تنش آبی است

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، باتوجه به کم بارش بودن سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۲، ورودی سیلاب‌های ناشی از بارندگی‌های سال گذشته به مخزن سد‌های شمیل و نیان کاهش چشمگیری داشته و خردادماه امسال مخزن سد نیان خشک شد.۲۰ حلقه چاه در حاشیه دریاچه سد شمیل و در دشت نیان برای تأمین بخشی از آب آشامیدنی شهروندان بندرعباس و روستا‌های اطراف، حفر شده است.

کاهش ورودی آب سدها

بر اساس آخرین آمار اعلام‌شده از سوی دفتر مطالعات پایه منابع آب، از ابتدای سال آبی تا یکم دی، ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور معادل ۴۲. ۲ میلی‌متر بوده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (۶۳. ۴ میلی‌متر) ۳۳ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۳۹. ۶ میلی‌متر) هفت درصد افزایش را نشان می‌دهد. میزان کل خروجی سد‌های کشور در بازه زمانی ابتدای سال آبی تا دوم دی، ۶. ۲۶ میلیارد متر مکعب بوده و نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد افزایش داشته است. در مدت زمان مشابه سال گذشته، میزان کل خروجی سد‌های کشور ۵. ۱۹ میلیارد متر مکعب بوده است.

میزان کل ورودی آب به سد‌های کشور هشت درصد افزایش داشته و در این بازه زمانی ۴. ۴۶ میلیارد متر مکعب است؛ همچنین حجم کنونی آب موجود در مخازن ۱۹. ۹۰ میلیارد متر مکعب بوده که نسبت به حجم ۱۸. ۰۷ میلیارد مترمکعبی سال گذشته، ۱۰ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه ظرفیت کل مخازن سد‌ها ۶۰ میلیارد متر مکعب است، اکنون پُرشدگی سد‌ها به ۴۰ درصد رسیده است.

نادیده گرفتن تبخیر منابع در مناطق گرمسیر ایران

پدرام جدی  عضو هیات مدیره موسسه مطالعات و توسعه محیط زیست،آب و کشاورزی به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: بحث کاهش بارندگی‌ها یکی از دلایل اصلی خشک شدن سد‌های سراسر کشور است. اما بحران خشکسالی و متنابه آن خشک شدن سد‌ها را از دو منظر دیگر می‌توانیم مورد توجه قرار دهیم، اول اینکه در مناطق گرمسیری مانند استان هرمزگان تبخیر منابع سد‌ها جدی گرفته نمی‌شود و برای آن تدبیری ندارند. هر چند امسال زمستان گرمی را پشت سرگذاشته‌ایم و همان اندک منابع آبی که داشتیم بخشی تبخیر شده است. دوم اینکه پیش‌بینی‌ها آنطور که نقشه‌های ماهواره‌ای اعلام کرده بودند پیش نرفت و بارش برف و باران مورد انتظار اتفاق نیفتاد و سال بارشی خوبی نداشتیم، نه تنها بارشی را شاهد نبودیم، حدود ۴۰ درصد کاهش بارش داشتیم، سد‌ها کاهش دخایر داشتن و دمای هوا هم بالا بوده و باعث تبخیر همان میزان منابع اندک شده است. در کشور‌های پیشرفته تکنولوژی برای کاهش تبخیر آب سد‌ها به کار گرفته می‌شود اما به دلیل گران بودن در ایران مورد استفاده قرر نمی‌گیرد.

سیستم تامین آب کشور عمدتا وابسته به منابع آب سدهاست و سدها خالی!

این کارشناس در خصوص تأثیرات محیط زیستی خشکسالی اظهار می‌کند: اگر بگوییم کشور در شرایط بحرانی آب به سر می‌برد پر بیراه نگفته‌ایم. سیستم تأمین آب کشور عمدتاً وابسته به منابع آب سدهاست. بافرض اینکه بارش‌ها در ادامه تا اردی بهشت ماه مطلوب نباشد اولین مشکل ما درتأمین آب شرب بروز می‌کند و در گام دوم تأمین آب کشاورزان و کاهش حقابه، منجر به کاهش تولیدات کشاورزی و دامپروری می‌شودکه همین موضوع باعث بروز بحران در امنیت غذایی و ایجاد تورم می‌شود.

خشکسالی و مهاجرت حیات وحش به مناطق دیگر یا هجوم به شهرها

وی به خطر افتادن حیات وحش در این استان را جدی دانست و افزود: حیات وحش این منطقه به دلیل گرما و خشکسالی ناشی از کاهش بارندگی به خطر می‌افتد این گونه‌ها در پی این خشکسالی برای تأمین آب و غذا به مناطق دیگر ‌می‌روند و یا به داخل شهر‌ها هجوم می‌برند. و تنوع زیستی جانوری دچار دگرگونی می‌شود.

جدی ادامه می‌دهد: ۳۳۹ شهر در کشور دارای تنش آبی هستند، انتقال آب از دریای عمان به بندر عباس یکی از مسائلی است که در این استان مورد توجه است تا بخشی از این کمبود‌ها را تأمین کند. و این راهکار نهایتابرای استان‌های هم جوار مناسب باشد و برای حل بحران آبی کل کشور قابلیت اجرا نداشته باشد.