محمدرضا نیک نژاد در گفت و گو با رکنا:
مافیای کتاب های کمک درسی نمی گذارند کتب پی دی اف شوند/ حتی از عالمان دینی خواستند نگذارند مشق شب حذف شود!
رکنا: یک کارشناس آموزش و پرورش از تعارض منافع در چاپ کتب درسی و سود هنگفت آنان سخن می گوید.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، چقدر آموزش و پرورش دانش آموزانی را تربیت می کند که می توانند در آینده شغلی داشته باشند؟ چقدر محتوای کتب درسی متناسب با سرعت پیشرفت علم در کشور رشد می یابند؟ آیا دانش آموزان می توانند با این کتاب هایی که می خوانند، در آینده شغلی را انتخاب کنند که بازار کار داشته باشد؟
محمدرضا نیک نژاد، کارشناس حوزه آموزش و پرورش در گفت و گو با رکنا در خصوص اینکه چقدر محتوای آموزشی در نظام تعلیم و تربیت، مبتنی بر نیازهای بازار کار است، می گوید: در محتوای آموزشی، به طور جدی و سازمان یافته، مطلبی در جهت آشنایی دانش آموزان با حرفه های مختلف مشاهده نمی شود. در واقع اولویت آموزش و پرورش این است که دانش آموزی در تراز تفکر و اندیشه خودش بسازد. در مراحل بعدی، زمینه های آموزشی-فرهنگی مبتنی بر نمره، معدل و ارزیابی های کمی بوده است که در نهایت در بهترین حالت، منجر به قبولی دانش آموز در دانشگاه می شود. در واقع همه چیز در دوره های مختلف آموزشی در ایران فدای کنکور می شود.
آموزش و پرورش در زمینه راهنمایی انتخاب شغل کاملا شکست خورده است
وی در ادامه می افزاید: حتی برای پیش از دبستان نیز برنامه ریزی برای بهتر تست زدن دانش آموزان وجود دارد تا رتبه های پایین کسب کنند؛ ولی در نهایت می بینیم که همه موفق نمی شوند. پولی شدن آموزش در چند سال گذشته، باعث شده است تا رتبه های خوب در کنکور نیز از آن افراد خاص شود. در نهایت، برون داد این ساختار آن است که بچه ها بنا بر القاهای اجتماعی-فرهنگی؛ شغلی را انتخاب می کنند و در نهایت هم یا به آن نمی رسند یا اگر برسند نسبت به آن بی علاقه هستند. در نهایت، شهروندان جوان بی برنامه ای خواهیم داشت که نمی دانند به چه چیزی دل ببندند تا بتوانند در آینده شغلی را انتخاب کنند و آموزش و پرورش هم در این زمینه کاملا شکست خورده است. در نهایت، این ناآشنایی و ناکارآمدی در پیدا کردن شغل، به دوران بعد از دانشگاه می رسد. دانش آموز، با چشمانی بسته، وارد دانشگاه می شود و عموما خودشان هم راه خودشان را پیدا می کنند، نه با کمک دولت یا نظام تعلیم و تربیت.
نیک نژاد تاکید می کند: در سراسر جهان در 9 سال اول آموزش، رویکرد نظام تعلیم و تربیت، شهروندسازی (تراز هر کشوری) است. در دوره متوسطه دوم، عموما بچه ها باید شغل انتخاب کنند. این به آن معنا نیست که بچه ها از ابتدا رها شوند؛ بلکه در دوره های مختلف باید آنها را با شغل های مختلفی آشنا کرد؛ اما تمرکز اصلی بر اجتماع پذیری، ارتباطات فردی-اجتماعی، رشد فکری و... است. در کنار اینها هم حتما باید بازدید حضوری از مشاغل جاری در کشور وجود داشته باشد تا دانش آموزان با دید بازتری شغل خود را انتخاب کنند.
این کارشناس حوزه آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، کارش این است که با پژوهش، چند سال آینده را ببیند و برنامه ریزی کند که دانش آموزان به چه سمت و سویی بروند، می گوید: اصل بر این است که سازمان پژوهش بررسی کند که در آینده و با این سرعت تغییرات در علم، دانش آموزان را باید به چه سمت و سویی هدایت کرد. در واقع باید از نگاه سنتی فاصله گرفت. باید به سمتی پیش رفت که دانش آموز در تراز جهانی پرورش دهیم. به این شکل، حرفه های جدید، از دل دستاوردهای انسانی جدید بیرون می آید.
چاپ 160 میلیون کتاب درسی یعنی ضرر به محیط زیست و سود هنگفت مافیا
این کارشناس آموزش و پرورش در پاسخ به اینکه آیا بهتر نیست کتب درسی به شکل پی دی اف به دست دانش آموزان برسد تا ایجاد تغییر در کتب درسی همزمان با سرعت پیشرفت علم بیشتر شود و همچنین هزینه های تولید کتاب کاغذی برای آموزش و پرورش کاهش پیدا کند می گوید: از دید زیست محیطی بهتر است به جای اینکه برای حدود 16 میلیون دانش آموز که هر کدام به طور میانگین 10 کتاب می خواهند، 160 میلیون جلد کتاب با هزینه های بالا تولید کنیم می توانیم به این سمت برویم ولی متاسفانه برخی مسئولان فکر می کنند چون چاپ به صورت انبوه انجام می شود، برایشان ارزان تمام می شود! در صورتی که به این فکر نیستند که چه آسیب هایی به محیط زیست وارد می شود و در آخر سال تحصیلی هم همه آنها دور ریخته می شود.
وی در ادامه تاکید می کند: همین الان هم می توانید کتب درسی را به شکل پی دی اف در فضای مجازی دانلود کنید؛ ولی در وهله اول باید این موضوع فرهنگ سازی شود که خانواده ها فکر نکنند کتب درسی حتما باید به شکل چاپی به دستشان برسد. همچنین در زمان کرونا متوجه این موضوع شدیم که بسیاری از جمعیت کشور همچنان دسترسی عادلانه به فضای مجازی ندارند و به بازماندگی از تحصیل به شدت دامن زد.
مافیای کتب کمک درسی نمی گذارند کتب درسی پی دی اف شوند
این کارشناس آموزش و پرورش می گوید: در چاپ کتب درسی، گرفتار تعارض منافع هستیم که در چرخه تولید و چاپ کتب درسی و همچنین کتب کمک درسی بازار بزرگ و سودآوری را به وجود آورده است. می بینید قبل از اینکه کتب درسی به شکل کاغذی در بیایند، یک نسخه اش به دست مافیای کتب درسی می رسد. پیش از اینکه کتب درسی به دست دانش آموزان برسد، کتاب کمک درسی اش بیرون می آید. دست های پنهان و آشکاری در این زمینه وجود دارد، حال تصور کنید کتاب کمک درسی را پی دی اف می کردند، در این شرایط کتاب درسی هم باید پی دی اف می شدند. وقتی به شکل پی دی اف دربیاید، مبلغ زیادی از چرخه درآمد زایی این مافیا خارج می شود. حتی همین چاپ کتاب های درسی که به قولی برای دولت ارزان تمام می شود، در پشت پرده سود هنگفتی وجود دارد.
مافیا در زمان حذف مشق شب نیز به سراغ علما رفتند که بگویند مشق شب با دین ارتباط دارد
وی در پاسخ به اینکه چرا باید این شرایط ادامه پیدا کند در حالی که مشخص است درست نیست، می گوید:چون دست هایی پشت پرده وجود دارد که این تغییرات نمی پذیرد. درجا زدن در شکل های سنتی برای بسیاری سود دارد و جدا شدن از این شرایط، به خاطر تعارض منافع افراد و نهادهای قدرتمندی که پشت این موضوع هستند واقعا سخت است. در زمان وزارت بطحایی ، مشق شب کنار گذاشته شد ولی چند نفر از نمایندگان کتاب های کمک درسی حتی پیش چند عالم دینی رفتند و از آنها خواستند نگذارند مشق شب حذف شود! در واقع تعارض منافع به شدت بالاست؛ ولی زمینه اجرا به دلایل مختلف وجود ندارد.
نیک نژاد در پایان می گوید: می توان اینها را کترل کرد؛ اما فعلا در کشور ما تبدیل به یک گره کور شده است؛ ولی باید ساختاری به وجود آید که فضا برای این افراد فراهم نباشد.
ارسال نظر