دولت به زنان فعال در کسب و کارهای اینترنتی وام بدهد / حضور زنان در کسب و کارهای مجازی یک تیغ دولبه

کسب و کارهای مجازی با گسترش شبکه های اجتماعی در کشورمان توسعه یافته اند. این روزها زنان بسیاری در کنار مردان در کسب و کارهای مجازی فعالیت می کنند. شرایط برای حضور زنان در کسب و کارهای مجازی مهیاتر از کسب و کارهای حضوری است. شیوع کرونا نیز بستر را برای فراهم تر شدن حضور در کسب و کارهای مجازی فراهم تر کرده است؛ مساله ای که نشان می دهد دولت جدید باید برای رونق اشتغال زنان توجه ویژه ای به خانم هایی داشته باشد که در کسب و کارهای مجازی فعالیت می کنند.

اشتغال در فضای مجازی برای زنان راحت تر است

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، آن طور که مرکز آمار ایران گزارش داده است، در حالی که در سال 99 صرفا حدود 1.7 درصد مردان شاغل به دلیل عوارض ناشی از شیوع کرونا شغل خود را از دست داده اند، آمار بیکار شدن زنان در این بازه زمانی حدود 15.3 درصد بوده است. براین اساس می توان گفت که ضربه کرونا به اشتغال زنان حدود 9 برابر مردان بوده است.

این آمار اما مربوط به اشتغال رسمی زنان است و در سال های اخیر شاهد آن هستیم که با گسترش کاربرد شبکه های اجتماعی در کشور، زنان بسیاری به کسب و کارهای مجازی روی آورده و تلاش کرده اند محدودیت هایی را که برای اشتغال آنها در فضای حقیقی جامعه وجود دارد، در فضای مجازی برطرف کنند.

البته از حدود 20 سال پیش و با وارد شدن اینترنت به بستر عمومی جامعه، اولین کسب و کارهای اینترنتی نیز در کشورمان شکل گرفتند، اما پرواضح است که انفجار کسب و کارها در فضای اینترنت عمدتا به سال های اخیر بازمی‌گردد که استفاده از شبکه های اجتماعی در کشورمان گسترده شدند و تقریبا می توان گفت از همین دوره بود که زنان نیز هم پای مردان وارد عرصه کسب و کارهایی اینترنتی شدند.

اما در جامعه ایران نحوه حضور زنان در کسب و کارهای مجازی قطعا با نحوه حضور مردان تفاوت هایی دارد؛ تفاوت هایی که محمد فروغی، فعال حوزه کسب و کارهای مجازی به آن اشاره کرد و گفت: اساسا نباید در حوزه کسب و کارهای اینترنتی که مشتری و فروشنده با یکدیگر در ارتباط مستقیم هستند، تفاوتی میان نحوه فعالیت زنان و مردان وجود داشته باشد، اما با توجه به شرایط حاکم اجتماعی و فرهنگی حاکم بر کشور ما، قطعا زنان راحت تر از فضای حقیقی جامعه می توانند در فضای مجازی به کسب و کار بپردازند.

وی درباره علت مهیاتر بودن بستر کسب و کار برای زنان ایرانی در فضای مجازی نسبت به فضای حقیقی جامعه توضیح داد: کسب و کارهای کوچک اینترنتی عمدتا به گونه ای هستند که زنان می توانند در فضای منزل نیز آن را دنبال کنند و در بستر اینترنت محصول خلاقیت خود را عرضه کنند. بنابراین اکنون که شاهد شیوع کرونا در سطح جامعه هستیم، قطعا زنان راحت تر از گذشته می توانند در فضای اینترنت به کسب و کار بپردازند.

این فعال حوزه کسب و کارهای مجازی ادامه داد: در حوزه مسائل فنی و دانش بنیان کسب و کارهای مجازی مثل حوزه های نرم افزاری یا کارهای گرافیکی نیز با توجه به این که زنان ذوق بیشتری از مردان دارند، قطعا توانمندی های بانوان به آنها کمک می کند که بتوانند در این حوزه ها حضور پررنگ تری داشته باشند.

کرونا بستر اشتغال زنان در فضای مجازی را فراهم کرد

فروغی با تاکید بر مهیاتر شدن بستر حضور زنان در کسب و کارهای اینترنتی در دوره شیوع کرونا اظهار داشت: اساسا بروز هر شرایط بحرانی، می تواند در کنار تهدیدات متعددی که دارد، فرصت هایی را نیز فراهم کند و کرونا نیز از این قاعده مستثنی نیست. در کشور ما نیز در طول دوره همه گیری کرونا، مشاغل خدماتی مختلفی که زنان در آن فعال بوده اند، محدودتر شده اند، اما با توجه به این که نیاز مردم به استفاده از خدمات غیرحضوری و خریدهای اینترنتی بیشتر شده، زمینه برای حضور زنان در کسب و کارهای مجازی نیز فراهم تر شده است.

این فعال حوزه کسب و کارهای مجازی با بیان این که در ایران نیز زنان بسیاری توانسته اند از فرصت حضور در کسب و کارهای اینترنتی در دوره شیوع کرونا استفاده کنند، گفت: خانم های زیادی در دوره کرونا توانسته اند در کسب و کارهای مجازی بسیاری از جمله طبخ غذا، پخت شیرینی یا فینگرفود، تولید صنایع دستی، دیزاین های مرتبط به جشن های خانوادگی و ... فعال شوند و قطعا محدود شدن مشاغل حضوری به دلیل شیوع کرونا، بستر حضور در مشاغل اینترنتی را برای زنان فراهم تر کرده است.

وی در ادامه تاکید کرد: نکته مهم دیگر نیز این است که زنان ایرانی با جسارت بالایی که دارند، در شرایطی که بستر فعالیت در مشاغل حضوری برای آنها در دوره کرونا محدودتر شده است، مصرتر شده اند که هم برای اثبات خود و هم برای کسب درآمد مورد نیاز، در فضای مجازی فعال تر شوند و توانمندی های خود را در این فضا به اثبات بگذارند.

حضور زنان در کسب و کارهای مجازی یک تیغ دولبه است

فروغی البته در بخش دیگری از صحبت هایش، فعالیت در شبکه های اجتماعی را یک تیغه دولبه توصیف کرد و گفت: حضور بیش از حد و بدون آموزش در فضای مجازی و کسب و کارهای اینترنتی می تواند ضربه های مختلفی را به زنان و شرایط خانوادگی آنها وارد کند. بنابراین بسیار مهم است که ابتدا خانم ها فضای مجازی را به درستی آسیب شناسی کنند و بعد از بستر حضور در کسب و کارهای مجازی استفاده کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چند درصد فرصت های شغلی موجود در این کسب و کارها توسط زنان اشغال شده است، اظهار داشت: اساسا ما به هیچ آمار دقیقی درباره تعداد مردان یا زنانی که در کسب و کارهای مجازی فعالیت می کنند، دسترسی نداریم؛ چون سرور بیشتر پلتفورم هایی که در آن کسب و کارهای مجازی ایرانیان فعال شده است، در ایران نیست و ما نمی توانیم اطلاعات دقیقی را در این زمینه استخراج کنیم.

نحوه توسعه کسب و کارهای مجازی به زنان آموزش داده شود

این روزها که بسیاری از زنان به کسب درآمد از طریق کسب و کارهای مجازی روی آورده اند، قطعا بخش زیادی از اشتغال زنان را اشتغال آنها در فضای مجازی تشکیل می دهد. با توجه به این نکته هم که رئیس جمهور جدید در دوران تبلیغات انتخاباتی وعده های مختلفی را درباره لزوم توسعه اشتغال زنان داده است، به نظر می رسد که دولت جدید باید توجه ویژه ای به توسعه کسب و کارهای مجازی زنان نیز داشته باشد.

این نکته ای است که فروغی ضمن اشاره به آن تاکید کرد: ارائه آموزش های لازم برای حفظ امنیت و نحوه توسعه کسب و کارهای مجازی به زنانی که در این حوزه فعالیت می کنند، از جمله مهمترین وظایفی است که برای توسعه مشاغل اینترنتی بانوان روی دوش دولت جدید قرار دارد. در این شرایط اگر بسترهای آموزشی رسمی بتوانند درباره شیوه های اصولی و صحیح کسب و کار در فضای مجازی به زنان آموزش دهند و بعد هم به فرصت ها و چالش های این فضا را به زنان بیاموزند، قطعا خانم های بیشتری می توانند در بستر اینترنت کسب درآمد کنند.

وی در توضیح بیشتر گفت: اکنون قطعا زنان زیادی در کشور ما هستند که توانمندی های زیادی برای تولید محصولات مختلف دارند، اما آموزش لازم درباره نحوه استفاده از کسب و کارهای مجازی را ندیده اند و به همین دلیل، نمی توانند در این فضا به نحو مطلوبی فعالیت کنند. حال اگر بستری در فضای رسمی کشور باشد که بتواند هم فرصت های حضور در کسب و کارهای مجازی را به زنان بیاموزد و هم مخاطرات آنها را به خانم ها یاد بدهد و هم مهارت استفاده از این فضا را به زنان بیاموزد، قطعا خانم های بیشتری می توانند با حضور در کسب و کارهای مجازی به کسب درآمد بپردازند.

دولت باید از کسب و کارهای مجازی زنان حمایت کند

فروغی با تاکید بر این که رونق کسب و کارهای اینترنتی خانم ها بخشی از رونق اشتغال زنان محسوب می شود، گفت: دولت جدید باید حمایت های مختلفی را از زنانی در نظر بگیرد که تلاش دارند با حضور در فضای مجازی به کسب درآمد بپردازند، بخصوص که در شرایط دشوار اقتصادی کنونی زنان بیشتری نیاز دارند که درآمد پایداری را برای خود و خانواده شان کسب کنند.

این فعال حوزه کسب و کارهای مجازی در همین راستا تاکید کرد: بنابراین دولت باید بستری را فراهم کند که زنان فعال در کسب و کارهای مجازی بتوانند ضمن ثبت اطلاعات خود، از حمایت های مختلف دولتی از جمله وام های گوناگون بهره مند شود. در این زمینه بدون شک اتاق اصناف، اتحادیه ها و سایر نهادهای صنعی نیز باید برای اعتبارسنجی کسب و کارهای اینترنتی زنان پای کار بیایند تا این وام ها صرفا به زنانی تعلق گیرد که حقیقتا در کسب و کارهای اینترنتی فعالیت می کنند.

وی در پایان تصریح کرد: پرداخت چنین وام هایی قطعا می تواند منجر به رونق هرچه بیشتر اشتغال زنان شود و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور شود، زیرا باید توجه داشت این روزها بخش مهمی از اشتغال زنان را حضور خانم ها در کسب و کارهای مجازی تشکیل می دهد و از دولت جدید انتظار می رود که با پرداخت تسهیلات، ارائه آموزش و سایر حمایت ها، از زنان فعال در حوزه کسب و کارهای اینترنتی به نحو مطلوبی حمایت کند.