طلای شالیزار بر دوش زنانِ بی‌حق/ زنان شالیکار: بدون بیمه، بدون حقوق مشخص، بدون دفاع!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، زنان شالیکار به دلیل شرایط سخت کاری و دستمزد پایین، با مشکلات درآمدی زیادی روبرو هستند. فعالیت‌های کشاورزی اغلب در شرایط جوی سخت و با دستمزدهای پایین انجام می‌شود، که این امر موجب پایین بودن کیفیت زندگی و فقر در میان بسیاری از این زنان می‌شود. همچنین، عدم دسترسی به امکانات بهداشتی مناسب و خدمات پزشکی در مناطق روستایی، سلامت زنان را تهدید می‌کند. بیماری‌های مزمن مانند دردهای استخوانی، مشکلات تنفسی، و بیماری‌های پوستی به دلیل ساعات طولانی کار در شرایط سخت، شایع هستند. در بسیاری از موارد، این زنان قادر به دریافت درمان‌های پزشکی به‌موقع نیستند و از خدمات بهداشتی با کیفیت محروم‌اند.

بی‌نام در قانون، بی‌پناه در بحران: وضعیت زنان شالیکار

امیر رهبر، فعال رسانه‌ای در خصوص شرایط کار و حقوق و سلامت زنان شالیکار اینگونه برای رکنا نوشت:
حقوق زنان شالیکار، ثبت‌شده نیست. هر صاحب زمینی هر روز یک نرخ تعیین می‌کند. اگر باران زیاد باشد یا خوشه‌ها کج رشد کنند، دستمزد همان روز هم کاهش می‌یابد.
در فصل کاشت، زمین‌داران به‌دنبال کارگرهای ارزان‌تر می‌گردند؛ و زنان، با آنکه ستون‌های اصلی این شغل‌اند، اغلب نصفِ مزد مردان را دریافت می‌کنند؛ بی‌هیچ اعتراضی، چون فصل کار کوتاه است و بیکار ماندن یعنی بی‌نان ماندن.

جسم‌شان شکسته، صدایشان نه!

کمردرد، آرتروز گردن و زانو، غضروف‌های فرسوده، این‌ها بخشی از پرونده‌های پزشکی‌ای است که هر سال در بیمارستان‌های مازندران و گیلان ثبت می‌شود. اما خبری از بیمه نیست، چون قانون، آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد.

زنانِ بی‌نام در قانونِ کار

امیر رهبر، فعال اجتماعی، با اشاره به حلقه مفقوده در قوانین حمایتی می‌گوید: «زنان شالیکار، هویت کارگاهی ندارند. یعنی قانون، اصلاً آن‌ها را به‌عنوان کارگر نمی‌شناسد.»
بیمه تأمین اجتماعی برای آن‌ها در دسترس نیست و اگر هم بیمه روستایی گرفته‌اند، آن‌قدر ناقص و بی‌پشتوانه است که در بحران‌ها، هیچ کمکی نمی‌کند.

حق اعتراض؟ شوخی نکنید!

فصل کار در شالیزار کوتاه است؛ هرگونه اعتراض به دستمزد، معادل حذف شدن از چرخه کار است. این ساختار فصلی، مثل مافیایی بی‌صدا عمل می‌کند؛ کسی که «نه» بگوید، فردا دیگر کاری ندارد. پس زن شالیکار یاد گرفته سکوت کند.

هشدار به کارفرمایان متخلف: نه به کارِ غیرقانونی اتباع

امیر رهبر تاکید داشت : بکارگیری اتباع بیگانه در مزارع شمال کشور، تخلفی آشکار است و گشت‌های مشترک برای شناسایی این موارد در حال فعالیتند. کارفرمایانی که از نیروی غیرقانونی استفاده کنند، در وهله اول جریمه و در مرحله بعد، به مراجع قضایی معرفی می‌شوند.

فرصت‌ها هست، اما نه برای همه

در سال‌های اخیر، برخی پروژه‌های آموزشی برای ارتقای مهارت زنان روستایی اجرا شده، اما به گفته امیر رهبر، این اقدامات هنوز محدودند و بدون همراهی کارآفرینان، هیچ تحول واقعی رخ نمی‌دهد. «ما با گروهی از کارگران طرف هستیم که حتی در قانون هم جایگاهی ندارند، اما بخش قابل توجهی از غذای این کشور را تولید می‌کنند.»

و مرخصی زایمان؟ فرزند؟ حمایت؟ نه!

زن شالیکار، زنِ خانه هم هست. اما در عین حال که شالیزار را به دوش می‌کشد، فرزند را هم با هزار نگرانی در خانه تنها می‌گذارد. قانونی برای مرخصی زایمان، مراقبت کودک یا تسهیلات رفاهی برای این زنان وجود ندارد؛ چرا؟ چون اساساً قانون‌گذار آن‌ها را ندیده و نشنیده است!

این زنان را ببینید. به جای عکس گرفتن از شالیزار برای تبلیغات گردشگری، نگاه‌تان را به آن زن خم‌شده بر زمین بدوزید؛ همان که در سکوت، ستون فقرات کشاورزی این کشور را نگه داشته، بی‌آنکه سهمی از حقوق یا کرامت انسانی داشته باشد.