لرزش خانه های تاریخی با صدای بولدوزرها  / حفاظت از میراث فرهنگی یک شعار انتخاباتی است!

آثار تاریخی همچون درختانی هستند که تبر بی توجهی و طمع سود بیشتر بر تن آنها فرود می آید.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تن خانه های تاریخی با صدای بولدوزرها می لرزد. حالا این خانه ها می ترسند از پتک هایی که قرار است بر سرشان فرود آید تا نابود شوند و به جای آن ساختمان های بلند سر به فلک بکشند و بوس عاشقی های آن دورتر ها را بربایند از محله. برای نجات این خانه ها چه اقدامی شده است؟ سرمایه های جذابی که کشورهای دیگر در حسرت آن هستند زیر قدم های بولدوزرها له می شوند و از بین می روند.

حالا دنیا به این سمت می رود که روی منابع طبیعی شان درپوش بگذارند و آن را برای آیندگان نگه دارند. در مقابل به سوی صنایع و تکنولوژی های جدیدی مانند گردشگری می روند. صنعتی که می تواند ثروتی عظیم به سوی کشورها سرازیر می شود. در حالی که برخی از کشورها مانند امارات نیز به دنبال خرید تمدن و تاریخ هستند، ایران کمر همت به تخریب قدمت، تمدن و تاریخ خود بسته است. 99درصد گردشگرانی که به ایران می آیند مطلع هستند که در ایران نوشیدنی های الکلی سرو نمی شود و جایی برای رقص ندارد، اما به ایران می آیند تا از نزدیک لذت ببرند و حسرت داشتن این تاریخ و تمدن را بخورند. با این وجود بسیاری گردشگری را به زلف این دو ممنوعیت در ایران گره می زنند تا کم کاری خود را به نوعی بپوشانند. در حالی که قدم زدن در خیابان های قدیمی و دیدن خانه های قدیمی و آثار باستانی که در کوچه به کوچه ایران عشوه گری می کند بیش از موارد ممنوعه برای گردشگران خارجی مهم است. رحیم یعقوب زاده، رییس مرکز گردشگری علمی - فرهنگی جهاد دانشگاهی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا شرایط کنونی خانه های تاریخی و مناطق گردشگری را مورد بررسی قرار داده و تاکید کرد: مشکل اصلی و اساسی این است که هنوز علیرغم تغییر رویکرد در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در کشور ما به نسبت 10-15 سال پیش شرایط بهتری پیدا کرده است، اما با آنچه که لایق و شایسته آن است فاصله دارد و به همین دلیل تخریب هایی که اتفاق می افتد عجیب نیست. هنوز صرفا در حد حرف و شعارهای انتخاباتی به این مباحث میراث فرهنگی، صنعت گردشگری، هنرهای سنتی و... پرداخته می شود. اما در عمل جزو دغدغه ها و اولویت ها نیست.

تاریخ سازی برخی کشورها

وی با بیان این که کشورهایی مانند امارات که دارای فرهنگ و عقبه غنی نیستند، برای خود تاریخ سازی می کنند، افزود: کشوری مانند دارای این توانایی، قدمت و ظرفیت ها در شرایطی هستیم که روی گنجی نشسته ایم اما برایمان مهم نیست که بخشی از آن گم می شود و بخشی را کشورهای دیگر می برند.

مسئولان بی تخصص بر مسند گردشگری

رییس مرکز گردشگری علمی - فرهنگی جهاد دانشگاهی اظهار کرد: نداشتن دغدغه نسبت به میراث فرهنگی و گردشگری از یک طرف، از سوی دیگر متولی حوزه گردشگری در دست کسانی است که در این زمینه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تخصص لازم را ندارند. تخصص، اطلاعات و دانش در مورد داشته های کشور و اتفاقاتی که در کشورهای دیگر برای میراث فرهنگی و گردشگری رخ می دهد، وجود ندارد. نداشتن دانش و تخصص و در اولویت نبودن میراث فرهنگی و گردشگری باعث شده که فاجعه هایی را در کشور شاهد باشیم. به نظر می رسد از زمانی که سازمان تبدیل به وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری شد عملکرد آن بسیار ضعیف تر از قبل بود. نه آن که آن زمان خوب بود بلکه ضعیف بود و در حال حاضر این موضوع ضعیف تر شده است.

کتاب دزدی اماراتی ها از ایران

رحیم یعقوب زاده در ارائه راهکار، گفت: دوستان حتی نمی دانند در امارات چه اتفاقی می افتد. آنها کتاب هایی که توسط ایرانی ها نوشته شده را به نام خود عرضه می کنند. تا این حد پیشروی می کنند. از بادگیرها تا ساخت خانه های تاریخی که در سال های اخیر به سبک ایرانی اصیل و کشورهای دیگری مانند مصر و... به نوعی تاریخ سازی، فرهنگسازی و میراث سازی می کنند. تنها راه چاره این است که فعالان حوزه میراث گردشگری صدای شان را بلندتر کنند. رسانه ها بیشتر از به این موضوعات بپردازند. صدا بلند کردن منظورم ایجاد اغتشاش نیست بلکه با صدای بلندتری بگوییم که اتفاقاتی در حوزه میراث فرهنگی رخ می دهد و با صدای بلندتری بگوییم چرا نتوانستیم از ظرفیت های عظیم خود حداقل استفاده را ببریم.

ایران جاذبه گردشگری تفریحی ندارد

وی با اشاره به این که ایران برای گردشگران تفریحی جذابیت آنچنانی ندارد، گفت: اما کسانی که ایران می آیند دنبال گردشگری تفریحی نیستند. چرا باید برای تفریح به ایران بیایند؟ می روند ترکیه، اروپا و کشورهای دیگر. کسانی که وارد کشور ایران می شوند اساسا گردشگری فرهنگی هستند و در کنار آن خیلی کم است گردشگر سلامت، مذهبی و... است. قاعدتا نباید نسبت به داشته ها و خانه های تاریخی غافل شویم. به عنوان مثال خانه احمد محمود، در مجموعه گردشگری فرهنگی قرار می گیرد که می توانست خانه ایشان موزه ای شود. درست مانند اتفاقا معجزه واری همچون جلال آل احمد و... که موزه شده اند. تاریخ معاصر ما این افراد را می شناسد و این افراد بخشی از تاریخ معاصر را تشکیل داده اند و از این شخصیت ها می توان نهایت بهره را ببریم. گردشگری ادبی یکی از زیر شاخه های گردشگری فرهنگی است. بسیاری علاقه مند هستند که بدانند این افراد در کدام محله و چه خانه ای زندگی کرده اند. در دنیا اساسا این جاذبه ها رو به توسعه و در کشور ما این جاذبه ها مورد غفلت قرار گرفته است.

باید هزینه آثار تاریخی افزایش یابد

رییس مرکز گردشگری علمی - فرهنگی جهاد دانشگاهی به وزارت میراث فرهنگی اشاره کرده و تاکید کرد: بسیاری از مدیرانی که در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی علاقه مندی و دغدغه ای به این حوزه ها نداشتند. کارشناسان و صاحب نظران باید معقولات میراث و گردشگری را برجسته کنیم تا شاید تخریب و عدم محافظت از آثار تاریخی برای متولیان و دستگاه ها هزینه داشته باشد و شاهد تکرار آن نباشیم.

وی با اشاره به یافتن مقبره زکریای رازی در شهرری افزود: هنوز مشخص نشده است این مقبره متعلق به زکریای رازی بوده یا خیر! اما شفافیت و پیگیری لازم در این مورد وجود ندارد، ممکن است این مقبره واقعا مربوط به زکریای رازی باشد. در مورد ایتالیا و حتی این شبهه هم وجود داشته باشد اما اگر به واقعیت منتسب کنند می تواند جاذبه ایجاد شود. به عنوان مثال خانه ای در ایتالیا منسوب به رومئو و ژولیت است یا می گویند مقبره امام علی (ع) در مزارشریف است و به یک زیارتگاه تبدیل شده است. در برهه های خاصی مثل انتخابات میراث فرهنگی و گردشگری مطرح می شود اما در عمل با این شعارها بسیار فاصله داریم. متاسفانه این آثار برگشت ناپذیرند و با تخریب آن نمی توان با همان اصالت را ساخت و مجددا آن را برپا کرد. نه تنها در تهران بلکه در گوشه گوشه کشور میراث فرهنگ، بناها و حتی اشیاء تاریخی به غارت می رود یا تخریب می شود. این آثار در معرض خطر هستند.

از آثار تاریخی درست محافظت نمی شود

اعلام شد که یک پارکور در تخت جمشید به تمرین پرداخته و فیلم خود را منتشر کرده است. سوال اینجاست که از آثار تاریخی بسیار خاصی مانند تخت جمشید حفاظت نمی شود؟ رحیم یعقوب زاده در پاسخ به این سوال گفت: این آثار تاریخی محافظت دارد چون در لیست میراث جهانی یونیسف ثبت شده است. اما به اندازه لازم از این آثار محافظت نمی شود. سال 84 به چغازنبیل (ثبت شده در آثار میراث جهانی است) رفتم و متوجه شدم که فقط یک پیرمرد از آن محافظت می کرد و می گفت: بعضی ها یواشکی به اینجا می آینده و آجرهایی که روی آن نوشته شده را با خود می برند. متاسفانه به گردشگری و محیط زیست بودجه و هزینه کافی اختصاص داده نمی شود. هنوز این حوزه ها جزو اولویت های اصلی در کشور ما نیست و این جای تاسف دارد. امیدواریم این رویکرد تغییر پیدا کند. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.

وبگردی