علل خشونت های دردسر ساز در جامعه مدرن امروزی

رشد جمعیت شهری در گذر زمان مخصوصا چند دهه ی گذشته موجب تغییراتی مانند کوچک شدن ابعاد خانه ها و حریم خصوصی افراد شده است که در کنار فضای محدود شهری و هزینه های بالای شهرنشینی، نیاز به اسکان در آپارتمانها و تطبیق پیدا کردن با فرهنگ آپارتمان نشینی در لاینفک زندگی در شهرهای بزرگ و جمعیت قابل توجهی از شهروندان است.

در این مدل از زندگی دیگر جمله ی «چهار دیواری اختیاری» معنای سابق را از دست می دهد و فرهنگ آپارتمان نشینی ساکنان را ملزم می کند تا شب نشینی ها و صحبت با صدای بلند و رفت و آمدها و رعایت بهداشت و ... به گونه ای باشد که منجر به مزاحمت و تضییع حقوق همسایگان دیوار به دیوار، بالا و پایینی نباشد و تنها با رعایت این قوانین است که زندگی خانواده های متفاوت با فرهنگها و سلایق متفاوت در کنار هم امکان پذیر می شود.

در روایات و آموزه های دینی نیز تاکید بسیاری به ایجاد صلح و دوستی و توجه به حقوق و نیازهای همسایه داریم زیرا که امنیت و آرامش مسلمان به آن وابسته است.

در نقطه مقابل بی توجهی به حقوق همسایگان و الزام نداشتن به آن و عدم رعایت قوانین و مقررات ساختمان موجب بروز درگیری ها و بروز مشکلات اجتماعی متعدد می شود که خود را در اعتراضات و شکایات گوناگون در کلانتری ها و دادسراها نشان می دهد.

امروزه شاهد این هستیم که دعوا و منازعات جزو 10 جرم اول کشور است و همین امر در کنار زندگی آپارتمان نشینی و فشردگی جمعیت در شهرها موجب بروز آسیب های متعدد می شود که لزوم بررسی آن و شناخت راههای پیشگیری و کاهش آن را خاطر نشان می سازد.

بخش قابل توجهی از رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت آمیز افراد در اثر آموزشهای والدینی و در فضای خانواده و ارتباط اعضاء با یکدیگر آموخته می شود و بعدها در محیط زندگی و در ارتباط با سایر افراد جامعه به عنوان یک الگوی آموخته شده در برابر احساس ناکامی به کار می رود و موجب حتک حرمت افراد و تجاوز به حریم فردی آنان می شود.

برخلاف تصور اغلب مردم خشونت همیشه جنبه ی ظاهری و عامرانه(intentional) ندارد که همراه با چاقو و تعرض یا کلام پرخاشگرانه باشد. بلکه گاهی خشونت به شکل ساختاری(Structural) می باشد. مانند فقر، محرومیت، نابرابری و تبعیض یا هر ساختاری که آسیب بدنی یا رفتاری به فرد می زند و روی بدن، مغز و روان فرد اثرات مخرب دارد.

علل اجتماعی و فرهنگی و روانی بسیاری در گسترش خشونت در جامعه موثر می باشد از جمله فیلم، محیط زندگی، خانواده های از هم گسیخته، اعتیاد، طلاق، فرزندان تک والد و والدین الکلی یا با اختلال شخصیت، زیرا که خانواده کوچکترین نهاد اجتماع است و اولین آموزشهای بنیادی در این نهاد داده می شود و سنگ بنای شخصیت افراد در آن گذارده می شود.

برای داشتن جامعه صلح آمیز اول باید با خشونت خانگی مبارزه کنیم، گاهی خشونت توسط فرهنگ تائید و تشویق می شود و حتی در بعضی خانواده ها تائید شده و به رسمیت شناخته می شود. خشونت اعمال شده توسط والدین مهمترین عامل از بین رفتن اعتماد و صمیمت در خانواده است. کاهش اعتماد به نفس، احساس عدم امنیت، بدبینی نسبت به پدر و مادر، بدبینی نسبت به ازدواج، رفتارهای خشونت آمیز، افسردگی و اضطراب از شایع ترین علائم فرزندانی است که شاهد تعارضات و مشاجرات والدین در خانه هستند. جو متشنج منزل و ارتباط نامناسب والدین موجب می شود که فرزندان بزرگتر سعی به حل و فصل مشکل از طریق حرف زدن داشته باشند که موجب می شود زودتر از موعد وارد دنیای بزرگسالی شوند و در صورتی عدم موفقیت، با ایجاد مشکل و دردسر و رفتارهای نامناسب و حتی خطرناک برای مدتی توجه والدین را به خود معطوف کنند که در نهایت موجب آسیب به خودشان خواهد شد. فرزندان کوچکتر به طور ناخودآگاه در این مورد احساس گناه می کنند و نشانه هایی از شوک مانند ترس از جدایی، شب ادراری و علائم روان تنی بروز می دهند.

همچنین الگوگیری غلط از رفتار والدین و یا تلاش برای تطبیق یافتن با وضع موجود باعث برون ریزی نامناسب احساسات به شکل رفتارهای خشونت آمیز و یا درون ریزی احساسات و ناتوانی در نه گفتن در برابر دیگران می شود که هر دو شکل اشتباه و مخرب است. با توجه به زندگی شهری و همجواری خانواده ها گاهی این خشونت فراتر از سطح خانواده می رود و فرد شیوه ی رفتاری خود را به شکل بی توجهی به حقوق همسایگان در محل پارک خودرو، رها کردن پلاستیک زباله در محل نامناسب، بی توجهی به ساعات استراحت و حریم خصوصی دیگران بروز می دهد. شنیدن دشنام از واحد کناری و صدای کوبیده شدن در و گریه فرزندان و رفتارهای مخرب خانواده های متشنج قطعا گریبانگیر همسایگان و مخل آسایش آنان و گاها موجب درگیری بین افراد می شود.

در تحقیقاتی که در حوزه خشونت های اجتماعی انجام شده به نظر می رسد که این رفتا گاهی برای ردنمایی و جلب حرمت و احترام بروز می کند و چنانچه برای فرد راه هایی برای تائید و ابراز اقتدار درونی وجود داشته باشد و اگر فرد بتواند موقعیتش را در جامعه تحکیم کند و عدالت حکم فرما باشد، احترام به خود و حقوق دیگران به سادگی امکانپذیر می شود.

در بررسی خشونت خانگی نیز بررسی ها نشان می دهد که این مساله عموما به دلیل عواملی چون مشکلات مالی، استرس، فشار کاری، کمبود خواب و فرصت استراحت و تغییرات خلق و خو بروز می یابد و چنانچه خشم حاصل از این موارد سرکوب و مخفی شود به شکل ناسازگاریهای کلامی و یا طلاق عاطفی، افسردگی و رفتارهای تکانشی بروز می یابد. بهترین راه حل مقابله با اختلاف نظر و مشاجرات، به تعویق انداختن آن به محض تشخیص علائم اولیه است. سپس به کمک روش های کنترل خشم و مهارتهای زندگی شامل مهارت حل مسئله می توان اختلافات را به طور موثر حل کرد. به طور مثال می توان گله ها و انتقادات و توقعات را روی کاغذ نوشت و یا حداقل در محلی به دور از فرزندان به بحث نشست، خاطر نشان می شود چنانچه کوکان ابراز علاقه و گفتگوی موثر والدین و حل مسائل به شکل مسالمت آمیز را در منزل مشاهده کرده و بیاموزند، قطعا بعدها در جامعه شاهد رفتارهای بالغانه تر، ارتباطات بهتر و شهر و جامعه ای سازگارتر خواهیم بود که مروج فرهنگ شهرنشینی جامعه پسندانه و اسلامی خواهد بود.

نازنین بیات مختاری - کارشناس ارشد مشاوره- کارشناس مرکز مشاوره آرامش پلیس خراسان رضوی

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

اخبار زیر را از دست ندهید:

کیفرخواست قطع دست برای دزدعنکبوتی شمال تهران+عکس

اقدام وقیحانه 3 دزد مسلح با زن و شوهر در مقابل چشمان کودک 7 ساله + عکس

زنان و دختران کارمند در دام شیطانی دکتر قلابی

این زن و شوهر قرار گذاشتن 25 سال بعد طلاق بگیرند / توافق عجیب تازه عروس و داماد +عکس دادگاه خانواده

اقدام زشت یک گورکن با جسد فریزی شده یک دختر جوان

بازیگر مشهور سینما بعد از 11 سال هنوز برای این دختر کادوی تولد میفرستد! +عکس

بازیگر زن 38 ساله ایرانی باردار شد +عکس جدید

فرار خواننده زن مشهور از چنگ گروگانگیران +عکس و شرح ماجرا