جشن شهریورگان ؛ روز زایش کورش کبیر و روز پدر ایرانی

جشن شهریورگان، شهریور روز از شهریور ماه که روز سی ام امردادماه و به نام امشاسپند توانای "خْـشَـتْـرَه وَئیریَـه" به معنی کشور آسمانی یا شهریاری آرمانی و ارجمند است.

واژه ای اوستاییست، در پهلوی به "خشَترِوَر" و در پارسی نو به "شهریوَر" دگرگون گشته و نام یکی از شش امشاسپندان یا فروزهای ایزدی (پروردگار) است. در اوستا سه امشاسپند یا فروزه، مادینه و زن گون و سه تای دیگر نرینه و مردگونه هستند که شهریور از فروزه های نرینه است. این دو بخش کردن فروزه های اهورامزدا به نرینه و مادینه، گویای برابری زن و مرد در دین زرتشتی می باشد. 
ایزد شهریور در جهان مینوی نماد پادشاهی آسمانی و یکی از فروزه های خدایی است و در جهان گیتی، نگهبان "ایوخشست ها" یا توپال ها (فلزات از جمله زر و سیم) است، که همیشه خواهان فر و بزرگی و نیرومندی برای مردمان بوده و همواره پشتیبان بینوایان است. همچنین در کتاب پهلوی "بندهش"، گُل "شاه اِسپَرغم" (نازبو) را گل ویژه شهریور می خواند. جشن شهریورگان، برای کشاورزان ایران باستان نیز روز مهمی به شمار می رفته است، زیرا که پس از جمع آوری فرآورده های کشاورزی تابستانی خود و آماده ساختن زمین برای کشت پاییزی، در این روز به شادی و پایکوبی می پرداختند. با این کار از درگاه اهورا مزدا برای نعمت هایش ("پیی تیش همیه" اوستایی و "پ ایتی شهیم" پهلوی = "آورنده بذر" و یا "برداشت دانه") سپاس گذاری کرده و با ستایش و نیایش از او خواهان برداشت های پرباری در فصل های آینده می شدند.

شیوه ی برگزاری جشن
شوربختانه بخاطر برگزار نشدن آیین های جشن شهریورگان در درازای زمان، به ویژه پس از یورش تازیان به ایران موجب گشته شد تا همه جزئیات آن بدست فراموشی سپرده شود. ابوریحان بیرونی، در آثار الباقیه درباره این جشن کهنسال ایرانی نوشته است: "شهریور ماه که روز چهارم آن شهریور روز است و آن به مناسبت توافق دو نام جشن است، آن را شهریورگان گویند. چم (معنی) شهریور دوستی و آرزوست. شهریور فرشته ای است که به جواهر هفت گانه از قبیل طلا، نقره و دیگر فلزات که برقراری صنعت و دوام دنیا و مردم به آنها بستگی دارد، موکل است." در سده ها دیرتر و دوره های تاریخی ایران، "شهریور" نیز نشانه ی "پادشاهی دادگر\" گشته است و بدین روی، ایرانیان باستان در این روز پس از نیایش اهورامزدا و نیکوکاری کردن و دادن خوراک به بینوایان و نیازمندان، نزد پادشاه که او را نماینده او بر روی زمین می خواندند رفته و این جشن را به او شادباش می گفته اند. جشن شهریورگان از جشن های ایران باستان و جشن های ایرانی از دوران زرتشتیان است که برای ما به یادگار مانده. 

زادروز کورش بزرگ
روز دقیق زایش کورش بزرگ نامعلوم و در هیچ یک از منابع تاریخی از جمله نوشته های هرودوت و گزنفون هم یاد نشده است، ولی برخی این روز را، زادروز بزرگ مرد تاریخ بشریت می خوانند که انگیزه آن همانندی "داراب" با شخصیت تاریخی کورش بزرگ است.
با توجه به اشاره های تاریخی و شباهت های داراب در شاهنامه فردوسی و دیگر تاریخ نامه های ایرانی با گزارش های تاریخ نگاران یونانی و ایرانی در باره کورش بزرگ، می توان گمان برد که شخصیت "داراب" اساتیری، بر اساس شخصیت تاریخی "کورش" شکل گرفته است.

گزینش این روز برای بزرگداشت "پدران ایرانی"
چون جشن شهریورگان، زادروز کورش بزرگ دانسته شده و نیز به معنای "شهریاری بر اراده و نفس" است، جامعه زرتشتیان ایران، این روز را به عنوان "روز بزرگداشت پدر"، برگزیده و همه ساله آن را جشن می گیرند و از زیباترین جشن های ایرانی می باشد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.