جنجال کتاب برنده بوکر در آزادترین کشور اروپا / 35 ثانیه جهنمی

خوانده شدن بخش‌هایی از کتاب «خط زیبایی» نوشته آلن هالینگ‌هرست در مهم‌ترین شبکه فرهنگی رادیو در جمهوری چک جنجالی بزرگ برپا کرده است.

به گزارش ایران‌آرت، «خط زیبایی» که سال 2004 برنده جایزه معتبر من بوکر شده، روایتی از یک رابطه نامتعارف در بریتانیای دوران مارگارت تاچر است و ماجراهای آن در سه بخش در سال‌های 1983، 1986 و 1987 رخ می‌دهد. شبکه بی‌بی‌سی سال 2006 (دو سال پس از افتادن نام آن سر زبان‌ها) سریالی سه قسمتی به نام «خط زیبایی» روانه آنتن کرد که بسیار مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفت.

با وجود تحسین‌هایی که در کشورهای انگلیسی‌زبان نثار رمان هالینگ‌هرست شده، خوانده شدن بخش‌هایی کوتاه از متن آن در یک شبکه رادیویی مهم در جمهوری چک کافی بود تا همه گروه‌های به محتوای زننده کتاب حساس شوند و لب به انتقاد بگشایند. هر چند برخی گروه‌های لیبرال با «خط زیبایی» مشکل ندارند اما گروه‌های محافظه‌کارتر پخش چنین مضمونی را از رادیو بی‌سابقه توصیف و به شدت از آن انتقاد کرده‌اند.

گفته می‌شوند انتقاد از پخش متن یک کتاب برنده بوکر به حربه مخالفان برای کنار گذاشتن پتر فیشر، سردبیر رادیو والتاوا تبدیل شده است که مسئولیت تولید و پخش چنین برنامه‌هایی را بر عهده دارد. از سوی دیگر، مدافعان فیشر برای نگه داشتن او در تلاش هستند و معتقدند جمهوری چک یکی از آزادترین کشورهای اروپاست و حتی اقلیت‌ها هم آزادانه می‌توانند درباره به دست آوردن حقوق خود بحث و مبارزه کنند.

نکته عجیب‌تر در این میان، آغاز جنجال‌ها حدود سه ماه پس از پخش و بازپخش برنامه از رادیو چک است. برنامه اصلی ماه ژوییه گذشته در مدت 120 دقیقه از رادیو والتاوا روی آنتن رفت که فقط 35 ثانیه آن به پخش بخش‌هایی از کتاب «خط زیبایی» اختصاص داشت. با این حال، شکایت یک مادر خانه‌دار در صفحه فیس‌بوک از نامناسب بودن محتوای متن برای فرزندانش آغازگر تنش‌ها و جنجال‌ها به ویژه در فضای مجازی بود.

یاکوب ییرسا، استاد فلسفه در دانشگاه چارلز پراگ یکی از 120 روشنفکر جمهوری چک است که نامه حمایت از فیشر را خطاب به رنه زیورال، مدیر عامل رادیو چک امضا کرده‌اند. او می‌گوید: «من فضای امروز را با سرکوب دولتی پس از حمله نظامی شوروی به چکسلواکی در 1968 مقایسه می‌کنم. دورانی تازه از نرمالیزاسیون در راه است؛ دوره‌ای برزخی که همه چیز ملایم و بی‌رنگ است و تفاوتی در نظارت مردمی و دولتی نیست.»

خواندنی های رکنا را در اینستاگرام دنبال کنید