متهم جوان ادعا کرده است که هدفش از ارتکاب این جنایت انتقام بابت سوءاستفاده‌های جنسی‌ای که از او می‌شده، بوده است اما قسمت دردناک ماجرا جایی است که مقتولین برادر و دوست برادر قاتل بوده‌اند. طبق اعترافات قاتل برادر و دوست برادرش برای اینکه او در برابر این تعرضات سکوت کند، گوشی‌اش را هک و از اطلاعات آن استفاده کرده و با گرفتن آتو، او را مورد آزار و اذیت قرار می‌داده‌اند. این موضوع تا جایی پیش رفته که قربانی حاضر شده است دست به قتل بزند و برادر و دوست برادرش را به طرز وحشتناکی بکشد تا از این تعرضات رها شود. هر دو نفر را هم به یک روش به قتل رسانده، اول دست و پاهایشان را بسته و بعد از کشتنشان، هر دو را در باغچه یک یا دو خانه مسکونی در حاشیه شهر مشهد دفن کرده است.

درمورد آثار مخربی که آزار و اذیت جنسی روی فرد قربانی دارد و عواقبی که به دنبال خواهد داشت، گفت‌وگوی کوتاهی کردیم با دکتر فرشته دانش، روان‌شناس و استاد دانشگاه که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.

توضیحی در تعرض یا آزار و اذیت جنسی بدهید؟

تعرض جنسی به این معنی است که یک یا چند نفر به خودشان اجازه بدهند فردی را در معرض رفتار تهدید‌آمیز جنسی قرار بدهند. این کار می‌تواند هم به صورت فیزیکی باشد و هم به صورت روانی و فقط کسی که به او تعرض شده می‌تواند تعیین کند چه کاری پذیرفتنی است و چه کاری نه. تعرض جنسی می‌تواند تعرض فیزیکی باشد یا واداشتن او به ارضای جنسی یا حتی به صورت نوازش‌هایی که قربانی اجازه آن را نداده است. تهدیدهای روانی و اظهار نظرهایی شامل کلمات جنسی و وادار کردن کسی به دیدن یک فیلم یا شنیدن یک‌سری داستان هم تعرض جنسی محسوب می‌شود.

فردی که تعرض را انجام می‌دهد معمولا در موقعیت برتر قرار دارد تا بتواند قربانی را وادار به اطاعت کند، برای همین کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض این آزار و اذیت‌ها هستند. معرض از ناآگاهی، ناتوانی جسمی یا آتوهایی که از قربانی دارد استفاده می‌کند تا قربانی را ساکت نگه دارد. متجاوز می‌تواند یکی از والدین، خواهر یا برادر، یکی از افراد فامیل، آشنایان، همسایه یا معلم و... هم باشد. مثل مورد این قتل که معرض برادر قربانی بوده است. پس نمی‌شود از ظاهر کسی تشخیص داد که او قادر به تعرض جنسی است یا نه.

تعرضات جنسی چه عواقبی به دنبال خواهند داشت؟

عواقبی که این تعرضات دارند، در وهله اول روی قربانی است. این اتفاق ممکن است عمیقا در روح و روان قربانی نفوذ کند و موجب شود احساس احترام کمتری درباره خودش داشته باشد یا دیگر نتواند به بقیه اعتماد کند. در مواردی هم قربانی احساس گناه می‌کند، بابت اینکه چرا نتوانستم نه بگویم. احساس گناه قربانی یا صحبت نکردن با بقیه باعث می‌شود تنها شود و گاهی هم به اختلال استرس پس از ضایعه یا PTSD دچار شود. این اختلال ممکن است به خودکشی یا انتقام‌جویی و کشتن متجاوز هم برسد یا اگر به این مراحل نرسد، به صورت رفتار بیمارگونه در قربانی ظاهر شود. در بیشتر موارد خاطراتی که قربانی هنگام تعرض داشته، در زندگی آینده‌اش تأثیر می‌گذارد.

مراجع دیگری هم چون مادربزرگش برای تنبیه کردن او در کودکی کتک می‌زده، در بزرگ‌سالی هم هنگام استرس و اضطراب از همسرش می‌خواسته این کار را بکند که باعث جدایی آن‌ها شده است. در وهله بعدی روی زندگی زناشویی آینده فرد مُعرض هم تأثیر می‌گذارد و باعث طلاق می‌شود، چرا که تجربه اولیه‌اش در خاطرش مانده است. علت بسیاری از طلاق‌ها در کشورمان همین اختلالات جنسی است، اما چون تابو هستند به نام تفاهم نداشتن، اعتیاد و ... صورت می‌گیرند.

قربانی چطور می‌تواند مقابل آزار و اذیت‌ها بایستد؟

یکی از مواردی که باعث می‌شود تعرضات از جانب متجاوز ادامه پیدا کنند، سکوت فرد قربانی است. نه سکوت به این معنا که بتواند نه بگوید، همین که قربانی موضوع را با فرد سومی در میان نمی‌گذارد، به ادامه داشتن آزار و اذیت‌ها کمک می‌کند. بهترین مورد برای درمیان گذاشتن این موضوع مشاور یا روان‌شناس است، اما اگر امکانش را نداشتند، می‌توانند با کسی که رازدار و آگاه است صحبت کنند. البته باید حواسشان جمع باشد و به کسی بگویند که آن‌ها کمک کند و باعث سوءاستفاده خود او هم نشود.

خانواده در این موضوع بسیار مؤثر است، چه برای حمایت از قربانی و چه برای تربیت او تا بتواند در مقابل این تعرضات بایستد. در این مورد هم نقص تربیتی خانواده بسیار پررنگ و مهم است، خانواده‌ای که یک پسر از آن متجاوز از آب درآمده و یک پسر هم قربانی. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

فرانک باباپور