ملاقات شرعی چیست؟
رکنا: ملاقات شرعی در اصطلاح فقهی به ملاقات و دیدار دو نفر با یکدیگر گفته می‌شود که بر اساس اصول و قواعد شرعی (دینی) انجام می‌گیرد.
به گزارش رکنا، ملاقات شرعی به ویژه در مواردی که طرفین آن محرم به یکدیگر نیستند، نیاز به رعایت برخی از موازین شرعی دارد. به طور کلی، ملاقات‌های شرعی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
1. ملاقات بین مرد و زن غیرمحرم
در شرایط عادی، اسلام دیدار و ملاقات مرد و زن غیرمحرم را منع کرده است، مگر در موارد خاص و با رعایت شرایط خاص. برای مثال، برای ملاقات مرد و زن غیرمحرم، رعایت حجاب اسلامی (پوشش مناسب) برای زن، دوری از لمس یا هر گونه تماس جسمی و همچنین عدم وجود شرایطی که به فساد اخلاقی منجر شود، ضروری است.
شرایط ملاقات شرعی بین مرد و زن غیرمحرم
حجاب: زن باید حجاب اسلامی خود را رعایت کند و بدنش را از مرد نامحرم بپوشاند.
عدم تماس بدنی: هرگونه تماس جسمی بین مرد و زن غیرمحرم (مانند دست دادن یا هرگونه لمس دیگر) ممنوع است.
پرهیز از خلوت بودن: ملاقات نباید در مکانی خلوت و دور از نظر دیگران باشد که ممکن است زمینه‌ساز وسوسه‌های شیطانی یا گناه شود.
غیبت نکردن از همسر یا طرف مقابل: اگر فرد متأهل باشد، باید نظر همسر خود را درباره این ملاقات جویا شود و در صورت رضایت همسر، ملاقات انجام گیرد.
2. ملاقات در ایام ماه رمضان
در ماه رمضان نیز، ملاقات‌های فیزیکی و جسمی (مانند بوسیدن یا تماس‌های بدنی) ممکن است بر روزه تاثیر بگذارد. به همین دلیل، در صورتی که این ملاقات‌ها ممکن است باعث شکستن روزه شود، باید از آن‌ها پرهیز کرد.
3. ملاقات‌های خانوادگی و اجتماعی
در ملاقات‌های خانوادگی یا در جمع‌هایی که افراد محرم به یکدیگر هستند (مانند ملاقات میان پدر و دختر، مادر و پسر یا دیگر اعضای خانواده که محرم هم هستند)، هیچگونه محدودیت شرعی در خصوص رعایت حجاب یا فاصله وجود ندارد.
4. ملاقات در دوران بیماری یا نیازهای خاص
گاهی اوقات، ملاقات‌های شرعی به دلایل خاصی مانند بیماری یا نیاز به کمک (مانند ملاقات با افراد بیمار یا در بیمارستان) مجاز است، مشروط بر اینکه اصول شرعی رعایت شوند.
5. رعایت آداب و اخلاق اسلامی در ملاقات‌ها
در هر نوع ملاقات، رعایت آداب اخلاقی و اسلامی نیز ضروری است. از جمله:
سلام کردن: ابتدا با کلمات نیکو و با احترام به یکدیگر سلام کنید.
دوری از سخنان غیرمجاز: از گفتار و رفتارهایی که ممکن است باعث گناه یا سوءتفاهم شوند پرهیز کنید.
فاصله‌گذاری اجتماعی: به ویژه در ملاقات‌هایی که به دلایل اجتماعی یا شغلی است، رعایت فاصله مناسب برای حفظ احترام و رعایت شرع توصیه می‌شود.
خلاصه کلام
ملاقات‌های شرعی نیازمند رعایت موازین اخلاقی و شرعی است و این موازین بسته به شرایط مختلف ممکن است متفاوت باشند. در ملاقات‌های مرد و زن غیرمحرم، باید دقت شود که از تماس‌های فیزیکی، خلوت کردن و مواردی که به فساد یا گناه می‌انجامد، پرهیز شود. همیشه در این گونه ملاقات‌ها رعایت حجاب و آداب اسلامی ضروری است.
تعریف ملاقات شرعی
ملاقات شرعی به ملاقات‌های خصوصی زندانی با همسرش گفته می‌شود که در شرایط خاص در زندان‌ها انجام می‌گیرد. این نوع ملاقات بر اساس اصول دینی اسلام و برای حفظ پیوندهای خانوادگی و بهبود شرایط روانی زندانیان در نظر گرفته شده است. در ایران، این ملاقات‌ها به‌ویژه برای زندانیان متأهل و در چارچوب قوانین شرعی فراهم می‌شود تا فرد زندانی بتواند پس از مدت‌ها دوری از خانواده، ارتباط و تعاملات عاطفی خود را با همسرش حفظ کند.
هدف ملاقات شرعی
هدف اصلی از ایجاد امکان ملاقات شرعی در زندان‌ها، حفظ بنیان خانواده و فراهم کردن فضایی برای تقویت روابط زناشویی و کاهش فشارهای روحی زندانیان است. این ملاقات‌ها همچنین می‌تواند به انگیزه‌ای برای زندانیان تبدیل شود تا رفتار بهتری از خود نشان دهند و از قوانین زندان تبعیت کنند. به همین دلیل، در برخی از کشورها، به ویژه در ایران، این امکان برای زندانیان وجود دارد که در محیط‌های امن و کنترل‌شده با همسر خود ملاقات کنند.
قوانین ملاقات شرعی در ایران
در ایران، این نوع ملاقات تحت عنوان "ملاقات شرعی" شناخته می‌شود و به‌طور ویژه در زندان‌ها برای زندانیان متأهل و با رعایت اصول شرعی صورت می‌گیرد. در این ملاقات‌ها، فرد زندانی می‌تواند ساعاتی را (معمولاً سه ساعت، و در صورت موافقت مسئولین زندان، حتی یک شبانه‌روز) با همسر خود در یک اتاق خصوصی بگذراند. هدف از این ملاقات‌ها تقویت ارتباطات خانوادگی و کمک به حفظ سلامت روانی زندانی است.
چه کسانی می‌توانند زندانی را ملاقات کنند؟
طبق ماده 176 آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، زندانیان می‌توانند با افراد خاصی ملاقات کنند. این افراد عبارتند از:
همسر (زوج یا زوجه)
پدر و مادر
برادر و خواهر
فرزندان
همچنین، پدر و مادر همسر زندانی
در صورت درخواست سایر بستگان و دوستان، این ملاقات‌ها تنها با کسب اجازه از رئیس زندان یا قاضی ناظر زندان ممکن است.
ماده 177 آیین‌نامه نیز بیان می‌کند که زندانیانی که دارای رفتار خوب و مناسب هستند، می‌توانند با اعضای خانواده خود (همسر، فرزندان، والدین و ...) ملاقات داشته باشند، و این ملاقات‌ها باید تحت نظارت مأمور زندان انجام شود.
ماده 179 آیین‌نامه امکان ملاقات خصوصی برای زندانیان را فراهم می‌آورد، به شرطی که با موافقت رئیس زندان یا قاضی ناظر زندان باشد. این ملاقات‌ها می‌توانند بدون حضور مراقب انجام شوند.
ملاقات شرعی برای زندانیان زن و مرد
حق ملاقات شرعی برای هر دو جنس، یعنی مردان و زنان زندانی محفوظ است. زندانیان زن نیز مانند مردان می‌توانند از این امکان برای ملاقات با همسر خود بهره‌مند شوند. در صورت داشتن کودک همراه، کودک در اتاق مخصوصی که برای این منظور در نظر گرفته شده، تحت مراقبت قرار می‌گیرد.
مدارک لازم برای ملاقات شرعی
برای درخواست ملاقات شرعی، باید مدارک هویتی زوجین شامل کارت ملی و شناسنامه به همراه عقدنامه یا سند صیغه 99 ساله ارائه شود. همچنین، درخواست کتبی از طرف زندانی و همسرش برای ملاقات باید به ریاست زندان تسلیم شود. پس از موافقت، ملاقات شرعی امکان‌پذیر خواهد بود.
آیا صیغه‌نامه برای ملاقات شرعی قابل قبول است؟
بله، صیغه‌نامه معتبر با مهر برجسته می‌تواند برای درخواست ملاقات شرعی مورد قبول قرار گیرد. البته صیغه‌نامه باید به تأسیس مراجع قضائی و ریاست زندان معتبر باشد تا از نظر قانونی پذیرفته شود.
آیا زندانیان مجرد می‌توانند ملاقات شرعی داشته باشند؟
خیر، زندانیان مجرد نمی‌توانند ملاقات شرعی داشته باشند، مگر اینکه صیغه‌نامه 99 ساله ارائه دهند. در این صورت، ملاقات شرعی برای آن‌ها ممکن خواهد بود.
آیا ملاقات شرعی هزینه‌ای دارد؟
خیر، طبق آیین‌نامه زندان، ملاقات شرعی حق قانونی زندانی است و هیچگونه هزینه‌ای برای آن دریافت نمی‌شود.
آیا ملاقات شرعی ممکن است پیامدهای منفی داشته‌باشد؟
برخی از کارشناسان معتقدند که اعطای چنین امتیازاتی به زندانیان ممکن است تأثیر منفی بر مجازات‌های زندانیان بگذارد. به عبارت دیگر، این ملاقات‌ها ممکن است باعث کاهش اثرگذاری مجازات و تنبیه زندانیان گردد، به ویژه اگر زندانیان انگیزه‌ای برای تغییر رفتار خود نداشته باشند. از این رو، این مسائل باید با دقت و با در نظر گرفتن جوانب مختلف مدیریت شوند.
نتیجه گیری
ملاقات شرعی به عنوان یک ابزار برای حفظ روابط خانوادگی و روانی زندانیان در نظر گرفته شده است. این نوع ملاقات‌ها تحت شرایط خاص در زندان‌ها فراهم می‌شود و با هدف کاهش آسیب‌های روانی زندانیان و تقویت پیوندهای خانواده‌ها طراحی شده‌اند. با این حال، این ملاقات‌ها نیز تحت قوانین و نظارت‌های دقیق باید انجام گیرد تا از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری شود و اهداف انسانی و اجتماعی آن محقق گردد.
ارسال نظر